انتخابات آمريكا و ترس اعراب از ايران

واضح آرشیو وب فارسی:جام جم آنلاین: انتخابات آمريكا و ترس اعراب از ايران
جدال نامزدهاى انتخاباتى در آمريكا، هر روز ابعاد جديدترى به خود مى گيرد و مباحث بيشترى را در خود جاى مى دهد. در ميان اين تبليغات انتخاباتى آنچه بيش از همه خود را نشان مى دهد تمركز و تاكيد بيش از اندازه هر دو نامزد دمكرات و جمهورى خواه بر منطقه خاورميانه و مسائل موجود در آن است … انتخابات رياست جمهورى در آمريكا را شايد بتوان از ديدگاه هاى مختلفى مورد بررسى قرار داد و در اين ميان تحليلگران بسيارى بر آن بوده اند تا انتخاب هر يك از نامزدهاى دمكرات و جمهوريخواه در اين انتخابات را به بسيارى از تحولات جهانى ربط دهند. جدال نامزدهاى انتخاباتى در آمريكا، هر روز ابعاد جديدترى به خود مى گيرد و مباحث بيشترى را در خود جاى مى دهد. در ميان اين تبليغات انتخاباتى آنچه بيش از همه خود را نشان مى دهد تمركز و تاكيد بيش از اندازه هر دو نامزد دمكرات و جمهورى خواه بر منطقه خاورميانه و مسائل موجود در آن است. هم سناتور جان مك كين و هم سناتور باراك اوباما در سخنان خود در طول يك سال گذشته تاكيدى بيش از اندازه بر خاورميانه داشته و از آن به عنوان عمق استراتژيك آمريكا ياد كرده و از اين رو نظرات خود را در اين مورد بدون هيچ شبه اى بيان مى كنند. اما شايد در منطقه مهمى مانند خاورميانه به گونه اى ديگر به اين انتخابات كه كمتر از سه هفته ديگر برگزار مى شود نگاه مى كنند. در اين منطقه سه نوع متفاوت قدرت حضور دارند كه هر كدام از آنها به نحوى با دولت آمريكا در طول سه دهه گذشته تعامل داشته و بر اساس همين تعامل هم بوده كه راهبردهاى خود را انتخاب مى كنند. اين سه دسته از كشورها عبارتند از ايران به همراه هم پيمانش سوريه كه به همراه حزب الله لبنان و جنبش هاى مقاومت فلسطينى از آنها به عنوان محور مقاومت ياد مى شود. رژيم اسراييل كه به تنهايى در يك سمت قرار دارد و به نوعى هم پيمان سياسى و نظامى واشنگتن در منطقه است و بالاخره كشورهاى عربى كه نام خود را محور اعتدال عربى گذاشته اند و به رهبرى مصر و عربستان سياست هاى خود را در قبال منطقه تعيين مى كنند. اين سه قدرت هر كدام تلاش دارند تا در سياست بازى هاى منطقه اى جايگاه خود را حفظ كرده و از اين رو خود را همچنان در بطن سياست هاى خاورميانه نگه دارند. از هم اكنون به خوبى مى توان رد پاى نتيجه انتخابات آتى آمريكا در قبال هر سه گروه نامبرده شده در بالا را در ميان تحرك سران آن كشورها به خوبى مشاهده كرد. رژيم اسراييل خود به خوبى مى داند كه چه مك كين جمهورى خواه و چه اوباماى دموكرات رئيس جمهور شوند، چندان تغييرى در سياست هاى كلى ايالات متحده آمريكا در قبال خود مشاهده نخواهند كرد، تنها ممكن است در صورت پيروزى اوباما، مقامات تل آويو مجبور شوند تن به مذاكرات صلح محكم ترى با فلسطينى ها دهند. در مورد ايران هم بايد به صورت خلاصه گفت از آنجا كه ايران در طول ۳۰ سال گذشته همواره سياستى مستقل را در منطقه پى گرفته است، انتخابات آتى هم نتواند چندان بر روى سياست هاى كلى آن تاثير داشته باشد، تنها ممكن است ايران و آمريكا در بهترين حالت با هم به مذاكره بپردازند كه اين مهم هم تابع متغيرهاى گوناگونى است كه به نظر مى رسد به سادگى قابل دست يافتن نيستند. اما در همين حال انتخابات آتى مى تواند به خوبى بر روابط ايران و اعراب كه به عنوان ضلع سوم در تقسيم نيروها در منطقه از آنها نام برديم، تاثيرگذار باشد. اعراب در طول ۳۰ سال گذشته با در پيش گرفتن سياستى خاص كه از آن مى توان به ايران ستيزى و در حاشيه راندن ايران از آن ياد كرد، همواره خود را در مقابل ايران قرار داده و از هيچ تلاشى هم در اين مسير فروگذار نكرده اند، تا جايى كه در جنگ هشت ساله عراق عليه ايران، علاوه بر كمك هاى بى شمار مادى و تسليحاتى، در بعد انسانى هم به كمك رژيم بعث حاكم بر عراق شتافتند تا از پيروزى ايران جلوگيرى كرده و راه را براى سلطه عربى در غياب ژاندارم منطقه اى كه ايران بود فراهم كنند. اما عدم پيروزى عراق در اين جنگ و پايدارى ايران اعراب را به اين نتيجه رساند كه ايران قدرت آن را دارد تا در برابر مشكلات موجود كه در مرزهايش حضور دارد، به مقاومت بپردازد. پس از پايان جنگ، در حالى كه جمهورى خواهان در آمريكا قدرت را در دست داشتند، اعراب با ادامه دادن به سياست پيشين خود تلاش كردند در سياستى هماهنگ آمريكا را از ايران دور كرده و با هزينه كردن ساليانه ميليون ها دلار در واشنگتن و ميان سناتورهاى قدرتمند اين كشور، همواره بلند بودن ساز مخالف با ايران را تداوم بخشند. سياستى كه تا امروز هم ادامه يافته و به نظر مى رسد كه اعراب دوست دارند همچنان اين سياست را ادامه دهند. انتخابات رياست جمهورى آمريكا سوالات بسيارى را در ذهن اعراب به وجود آورده و همه چيز نشان از آن دارد كه آنها به شدت از انديشه نزديكى ايران و آمريكا به هم مى ترسند و مى خواهند دورى و دشمنى ايران و آمريكا ادامه يابد. آمريكا در دو نوبت در طول دوران رياست جمهورى بوش به ايران خدمت كرد، يك بار با برداشتن موجوديتى به نام طالبان در افغانستان و بار ديگر هم از ميان بردن دشمنى كينه توز به نام صدام حسين در عراق كه محلى براى تجمع مخالفان دولت ايران شده بود و خود وى هم هنوز انديشه هاى ضد ايرانى داشت. با اين دو اقدام، بسيارى از نيروهاى درونى ايران آزاد شدند و ايران با در پيش گرفتن سياستى كه در آن مى شد قدرت برتر منطقه شدن را به خوبى يافت، گام هاى متعددى برداشت تا در برابر قدرت فزاينده آمريكا در خاورميانه به همراه هر گونه حمله احتمالى اين كشور به خاك خود واكنش نشان دهد. ايران كه در اين زمينه سياست دامنه دارى را در پيش گرفته بود، بالاخره در عراق به آمريكا فهماند كه بدون حضور ايران نمى تواند آرامش را در اين كشور برقرار كند و اين كشور را در عراق بر سر ميز مذاكره نشاند. از همان زمان كه آمريكا با ايران در عراق به مذاكره پرداخت، ترس اعراب هم شروع شد. اعراب به خوبى آگاه بودند كه اگر ايران و آمريكا بتوانند با هم عراق را به آرامش برسانند، در ديگر موضوعات منطقه هم پاى ميز مذاكره خواهند نشست و آنها با پى بردن به توان ايران، عملا قدرت منطقه اى ايران را به رسميت شناخته و ديگر از اعراب به عنوان متحد خود ياد نكنند. حال كه اگر جريان به همين صورت در سياست هاى كلى آمريكا ادامه يابد، آيا رئيس جمهور بعدى آمريكا آن را ادامه نخواهد داد و به ايران به عنوان قدرت برتر در منطقه نگاه نخواهد كرد كه مى توان با آن كنار آمد و به جاى هزينه كردن ساليانه ده ها ميليارد دلار، هم انرژى مورد نياز را تامين كرده و هم اينكه به روابط منطقه اى خود ادامه داد، همين ترس و دلهره است كه اين روزها اعراب را به تكاپو واداشته تا به بررسى روند انتخابات آمريكا بپردازند و آينده خود را از دوربين روابط احتمالى ايران و آمريكا بررسى كنند. از يك طرف شاهد آن هستيم كه اعراب در حال برقرارى رابطه با دولت شيعه عراق هستند تا با حضور در بغداد عملا خلاء به وجود آمده ناشى از عدم حضور خود را پر كنند و در افغانستان هم شاهد ميانجى گرى عربستان ميان دولت كابل با شورشيان طالبان هستيم تا به اين ترتيب دل آمريكا را به دست آورند و تاكيدى داشته باشند بر توانايى هاى خود. آنچه اعراب به آن فكر مى كنند آشتى ايران و آمريكا و تقسيم قدرت در اين منطقه است، اگر ايران به عنوان ژاندارم منطقه كه توانسته است آن را با قدرت و مقاومت در برابر آمريكا به دست آورد، خود را مطرح كند، آنگاه تمام نظم شكننده موجود در منطقه به هم خواهد خورد و تمام اعراب به عنوان قدرت دست دوم شناخته شده و با از دست دادن جايگاه خود در منطقه، بايد از ايران تبعيت كنند. بنابراين بايد گفت همه اين مسائل در دست رئيس جمهور آينده آمريكا قرار دارد كه چگونه مى خواهد با واقعيت هاى موجود در منطقه مقابله كند، آيا اين كشور مى خواهد قدرت برتر ايران را بر اعراب به رسميت بشناسد و از دريچه اى ديگر با ايران تعامل كند؛ به هر حال اين روزها اعراب به شدت در ترس و دلهره به سر مى برند. ديپلماسى ايرانى
دوشنبه 22 مهر 1387

این صفحه را در گوگل محبوب کنید

[ارسال شده از: جام جم آنلاین]

[مشاهده در: www.jamejamonline.ir]

[تعداد بازديد از اين مطلب: 57]