چشمها هویت ما را فاش می كنند

واضح آرشیو وب فارسی:فان پاتوق: چشمها هویت ما را فاش می كنند
امروزه امنیت و حفاظت از اطلاعات در شركت ها، سازمان ها، پایگاه های علمی و فناوری و مراكزی از این دست كه با امنیت عمومی و زندگی افراد سروكار دارند، از اهمیت بسزایی برخوردار است و نیاز به سامانه ای مطمئن كه بسادگی قابل نفوذ و شبیه سازی نباشد، بیش از پیش احساس می شود. به همین سبب مشخصه های تعیین هویتی نظیر مولفه های زیست سنجی انسانی كه صحت و اصالت دارند، موجب تحولی در حوزه امنیت اطلاعات شده است.
با نیاز مبرم و روزافزون برای امنیت پایا، دانش زیست سنجی برای نسل آینده به عنوان روشی مستند برای تعیین اعتباربخشی جلوه گر می شود، چرا كه با پیشرفت روزافزون فناوری های مختلف و تغییر رویكردهای تبهكارانه و استفاده مجرمانه از فناوری روز، پلیس، پزشكی قانونی، محاكم قضایی و سازمان های امنیتی بیش از گذشته به مدارك و مستندات معتبر علاوه بر تصاویر ضبط شده حین ارتكاب جرم، آثار انگشت و دی ان ای نیاز خواهند داشت؛ ایجاد مخزن عظیمی از اطلاعات دیجیتالی برای بازشناسی چهره و اسكن چشم و مشخصه های بیومتریك، رویكرد دانش پلیسی به حال و آینده و در واقع پاسخی به هماوردی پلیس با تبهكاری سایبرنتیك و مجرمان هوشمند خواهد بود. دیگر دوره شرلوك هولمز ذره بین به دست و سلول های خاكستری هركول پوآرو و كارآگاهان خبره امروزی و مسلح به رایانه و آزمایشات خون و دی ان ای به سر آمده و نوبت تركتازی دانش زیست سنجی در عرصه نوینی از تشخیص هویت فرا رسیده است. بازی تمام شد، شما شناسایی شدید و نمی توانید انكار كنید. ما شما را از چشمانتان شناسایی كردیم!
تشخیص هویت با یك ویژگی اختصاصی
در زمره فناوری های بی شمار زیست سنجی، تعیین هویت از روی انگشت نگاری مدت زمانی طولانی مورد استفاده واقع شده و نسبت به سایر فناوری ها مزایای بیشتری را در بر داشته است. تصدیق انگشت نگاری احتمالا تكنیكی ترین و بامهارت ترین شیوه در میان تمامی فناوری های زیست سنجی به شمار می رود و در میان كاربردهای گوناگون كاملا از صحت و اصالت برخوردار است. كارایی و فناوری بالا و سهولت اجرای این روش بویژه در تحقیقات جنایی، بیش از یك قرن است كه به اثبات رسیده است. حتی خصوصیاتی از قبیل طرز حركت و راه رفتن، چهره یا امضای یك فرد ممكن است با گذشت زمان تغییر یابد و نیز ممكن است ساختگی یا تقلید شده باشد. این در حالی است كه اثر انگشت یك فرد كاملا منحصر به فرد بوده و در طول عمر تغییرناپذیر باقی می ماند. این ویژگی اختصاصی بودن، اثبات می كند كه تصدیق اثر انگشت بیشتر از هر شیوه تعیین هویت، كارایی دارد. اثر انگشت را می توان توسط وسایل نسبتا كوچك و ارزان قیمت گرفت و به صورت دیجیتال ثبت كرد. در حالی كه بانك اطلاعات تنها ظرفیت اندكی را اشغال می كند و همین توانایی باعث شده است تا بخش عمده مسائل مربوط به امور امنیتی را دربرگیرد و نسبت به سایر شیوه ها نیاز دنیای امروز را پاسخگو باشد.
گام به گام تا روش های نوین
آغاز انگشت نگاری به همان اوایل دوران باستان برمی گردد. بر اساس یافته های تاریخی، در شهر كهن بابل از این شیوه روی الواح گلی برای مبادلات تجاری استفاده می شده است. در چین نیز اثر انگشت شست روی مهرهای گلی پیدا شده است. اما در قرن نوزدهم بود كه نتایج مطالعات علمی در این خصوص منتشر شد و موضوع انگشت نگاری با جدیت بیشتری مورد توجه قرار گرفت. هرچند از دهه 1800 میلادی و بر پایه تحقیقات علمی دانشمندان آن زمان، مقوله اثر انگشت و البته بعدها اثرنگاری همه انگشتان دست به عنوان مداركی مستند از مشخصه های فیزیكی انسان جای خود را در محاكم قضایی و تحقیقات پلیسی باز كرد، ولی با آغاز قرن بیستم این شیوه كاربردی تر شد. در سال 1924 اداره تحقیقات فدرال آمریكا (اف.بی.آی) كه از قبل با این فناوری آشنا شده بود250 میلیون اثر انگشت را با هدف تحقیقات جنایی و تشخیص هویت تلفات و تصادفات نامعلوم بایگانی كرده بود. در اواخر دهه 1960 و زمانی كه اسكن زنده، روشی برای فراهم كردن تصویر اثر انگشت بدون نیاز به جوهر چاپ متولد شد، فناوری انگشت نگاری با تحول بزرگی مواجه شد. زمانی كه اف.بی. آی خبر از متوقف كردن استفاده از كارت های كاغذی انگشت نگاری در سایت یكپارچه تشخیص هویت نوین خود خبر داد، در واقع از دستاورد چشمگیر اسكن زنده امروزی خبر داده بود. اما فناوری تشخیص هویت به وسیله اثر انگشت به عنوان تنها روش پزشكی قانونی متوقف نشد و حتی در سال 1968 برای مقاصد تجاری و كاری و شركت های امنیتی رسما به كار گرفته شد. در حال حاضر اثر انگشت به عنوان شیوه اعتباربخشی و تایید اصالتی امن، مطمئن و موثر در پرونده های بی شماری از جمله مالی، پزشكی، تجارت الكترونیك و اجازه ورود به كار گرفته می شود. بخش اعظم كاربردهای مدرن فناوری انگشت نگاری به توسعه حسگرها متكی است.
نسل آینده سامانه های تشخیص هویت
10 سال قبل اگر اداره پلیسی می خواست اثر انگشت فرد مظنونی را كنترل كند، لازم بود كارت كاغذی انگشت نگاری را كه روی آن اثر انگشت فرد مظنون نقش بسته بود به اداره تحقیقات ارسال كند و منتظر جواب مركز بماند. اداره مركزی پلیس نیز به صورت دستی اقدام به مقایسه كارت مورد نظر با میلیون ها كارت شاخص دیگر می كرد، و این فرآیند تطبیق و پاسخ استعلام گاه تا 2 ماه به طول می انجامید. امروزه سامانه یكپارچه تعیین هویت خودكار اثر انگشت اف.بی. آی قادر است روزانه حدود 150 هزار مجموعه از پرینت ها را پردازش كند و به هر درخواست رسیده در كمتر از 15 دقیقه پاسخ دهد.
نسل بعدی سامانه تعیین هویت اف.بی.آی كه طی عمر 10 ساله خود هزینه ای معادل 10 میلیارد دلار داشته است، پایگاه اطلاعاتی بی نظیری شامل تصاویر چهره و اسكن عنبیه است. این سامانه می تواند همانند اطلاعات نهفته در دی ان ای كارآگاهان جنایی را در كسب اطلاعات فردی و ویژه یاری دهد. جای یك زخم و علامت مشخصه یا خطوط بی قرینه و كج فك می تواند به مفهوم اختلاف میان پرونده ای در دست اقدام و پرونده ای بسته شده باشد.
ساخت بزرگ ترین پایگاه داده های رایانه ای دنیا قابلیت های بی نظیری را برای شناسایی افراد در داخل و خارج كشور فراهم می آورد. تصاویر دیجیتال چهره ها، آثار انگشت و نقوش كف دست در سامانه های اف.بی.آی در مركزی امن كه دما و رطوبت آن تحت كنترل است، ذخیره می شود. در تاسیساتی به مساحت 2 زمین فوتبال در زیر زمین، هر ثانیه درخواستی از جایی در ایالات متحده یا كانادا به سرور مركزی پلیس فدرال می رسد و در این پایگاه درخواست رسیده با مجموعه ای از آثار انگشت دیجیتال كه مشتمل بر 55 میلیون مجموعه از آثار انگشت الكترونیك است مورد مقایسه و سنجش قرار می گیرد. بزودی سرور مركزی مقایسه و تحلیل آثار كف دست، تصاویر عنبیه و داده های شكل چهره نظیر شكل لاله گوش فعال خواهد شد. به این ترتیب یك افسر پلیس در ایستگاه ایست بازرسی یا ماموری در فرودگاه می تواند فردی مظنون را ظرف چند ثانیه تشخیص دهد. با استفاده از این سامانه مدرن، یك كارشناس می تواند اثر كف دست برجا مانده در صحنه جنایت را با اطلاعات پایگاه داده كنترل نماید. حتی جاسوسان و ماموران مخفی می توانند اطلاعات را در هر نقطه ای از دنیا كه باشند، مبادله كنند.
طراحان سامانه های تشخیص هویت امیدوارند فناوری های زیست سنجی همسو با سایر شاخص های مرزی به منبع مهمی برای شناسایی مجرمان تبدیل شوددر حال حاضر این سامانه پیشرفته تشخیص هویت فراتر از یك فناوری مفهومی به شمار می رود و شركت لاكهید مارتین به عنوان پیمانكار این سامانه، برای تعیین آن دسته از فناوری های زیست سنجی كه باید در این سامانه جای داده شود، مطالعات گوناگونی را دست دارد. جالب اینجاست كه هدف طراحان این فناوری برخلاف تصور رایج ساخت اسكنرهای گوناگون كه پلیس برای جمع آوری داده ها استفاده می كند، نیست بلكه فراتر از آن، هدف سامانه نوین تشخیص هویت مشخص كردن موارد و گزینه های تطبیقی است. به اعتقاد طراحان، شالوده سامانه مبتنی بر الگوریتم های تطبیقی است و آنها قصد ندارند دستگاه های ثبت و ضبط داده بسازند؛ چون كه چنین ادواتی خارج از مرزهای این سامانه قرار می گیرد و كاری است كه توسط آژانس های مستقل مدیریت می شود. این سامانه جدید به دنبال تنظیم و دایر كردن پایگاه داده و استانداردها یا به عبارتی فرمتی برای نحوه تصرف و كسب موارد و انتقال آن به سامانه است. این سامانه مدرن مستلزم وجود چندین سخت افزار از قبیل حجم عظیمی از داده های ذخیره شده درخصوص چهره یا عنبیه برای به دست آوردن تصاویر با وضوح بالاست. این فناوری مثل سامانه فعلی انگشت نگاری اف.بی.آی مبتنی بر نرم افزار بوده و داده ها را برای آژانس یا اداره پلیسی كه تجهیزات جمع آوری اطلاعات زیست سنجی دارد، تامین می كند. پلیس با پذیرش داده های زیست سنجی سامانه جدید و افزودن اثر كف دست به سوابق دهگانه انگشت نگاری خود، مخزن عكس هایش را نیز گسترش خواهد داد. به اعتقاد كارشناسان، مخزن تصاویر می تواند مبنایی برای بازشناسی چهره باشد اما یك شاخص زیست سنجی واقعی به شمار نمی رود. ولی در مورد شاخص هایی مثل جای زخم و سوختگی و خالكوبی ها لازم است امكانات جستجو در سراسر كشور فراهم شود. بخشی از این اطلاعات می تواند از داخل زندان ها تامین شود كه به طور فزاینده ای در میان مجرمان معمول شده است. در مورد بازشناسی صحیح چهره نمی توان به تصاویر به دست آمده حین ارتكاب جرم به عنوان بهترین منبع استناد كرد و لازم است تصاویری با وضوح بالا و زوایای مختلف از مجرمان تهیه شود. طراحان سامانه تشخیص هویت نسل آینده امیدوارند فناوری زیست سنجی مثل اسكن چشم كه از الگوهای موجود در عنبیه چشم افراد برای تعیین هویت بتواند همسو با سایر شاخص های زیست سنجی و نیز جستجوهای سازمان های دیگر، به منبع مهم و قدرتمندی برای شناسایی مجرمان و مبارزه با جرم و جنایت تبدیل شود. پلیس در مورد دغدغه های امنیتی این فناوری نوین معتقد است پایگاه داده انگشت نگاری اش هرگز هك نشده است و با وجود اضافه شدن انواع جدیدی از داده های شناور در میان آژانس های مختلف كه می تواند فرصت های جدیدی برای هكرها ایجاد نماید احتمال كمی برای چنین نفوذهایی وجود دارد.
با راه اندازی این سامانه جدید كه به نسل آینده تشخیص هویت مشهور شده قرار است گسترش و توسعه چشمگیری در میزان و نوع اطلاعات زیست سنجی دریافتی حاصل شود. در آینده نزدیك و طی تنها چند سال آینده مسوولان اجرایی و قانونی در سراسر دنیا قادر می شوند به الگوهای عنبیه، داده های شكل چهره، جای زخم یا سوختگی و حتی نوع راه رفتن و صحبت كردن افراد برای شناسایی مجرمان و تروریست ها استناد كنند. البته منتقدان این شیوه در تشخیص هویت، نگران این مساله هستند كه استفاده از دانش زیست سنجی سبب شود بدن افراد عملا به كارت های ملی تشخیص هویت بدل شود.

استفاده از اسكن های عنبیه در فرودگاه ها برای تصدیق هویت مسافرانی كه از بازرسی های اولیه عبور كرده اند و كسانی كه می خواهند بسرعت از طریق خطوط هوایی جابه جا شوند، از كاربردهای موثر این فناوری محسوب می شود. سازمان های امنیت ملی كشورها می توانند با استفاده از داده های جمع آوری شده در زمینه اثر انگشت، اسكن عنبیه و چهره به شناسایی و تعیین هویت مسافران خارجی متوقف شده در مرزها كه اغلب به دلیل تخلفات قانونی و جنایی صورت می گیرد مهاجران غیرقانونی و قاچاق و متقاضیان روادید بپردازند. از دیگر كاربردهای فناوری زیست سنجی در زمینه تشخیص هویت، كاربرد حیاتی و روزافزون آن در مبادی ورودی مراكز حساس است. در حال حاضر در پژوهشگاه فناوری تشخیص هویت دانشگاه ویرجینیا و در نزدیكی تاسیسات زیست سنجی اف.بی.آی، محققان در حال كار روی گرفتن تصاویر عنبیه افراد در فواصل حدود 5 متری و تصاویر چهره از فواصلی دورتر در حدود 200 متری هستند. این در حالی است كه گرفتن تصاویر ناآشكار و پوشیده چهره و عنبیه نیز كه چند سال دیگر از سوی این محققان صورت خواهد گرفت، مورد توجه آژانس های دولتی قرار گرفته است. از دیگر كاربردهای جالب توجه و كم نظیر این فناوری، شناسایی از راه دور است. مثلا ناوی نظامی را در رویارویی با شناوری بیگانه تصور كنید؛ قبل از هر گونه اقدامی و با استفاده از این فناوری می توان تصاویری از مشخصه های زیست سنجی خدمه ناشناس از راه دور تهیه و با كسب تكلیف از یك پایگاه داده تشخیص هویت، به حضور افراد مظنون یا تروریست پی برد.
به اعتقاد محققان مركز تحقیقات تشخیص هویت دانشگاه ویرجینیا، هدف درازمدت این فناوری، كاربرد و استفاده فراگیر دانش زیست سنجی است. برای مثال مسافری ممكن است از راهروی فرودگاه قدم زنان بگذرد و در همین هنگام امكان ضبط تصاویر چهره و عنبیه اش بدون آن كه حتی از جلوی كیوسكی عبور كرده باشد و به دوربینی نگاه كند، فراهم می شود. در مقایسه با سایر سنجش های امنیتی، فناوری زیست سنجی بسرعت به اولویت نخست راه حل های امنیتی برای دسترسی كنترل شده بدل می شود.