سفر به سامرا - چه مظلوم اند اين دو امام

واضح آرشیو وب فارسی:ايرنا: سفر به سامرا - چه مظلوم اند اين دو امام
بغداد - از محمدعلي حيدري هائي - شنبه 13 مهرماه ، آفتاب نزده و در گرگ و ميش آسمان بغداد، با گروهي از شخصيت ها و مقام هاي شيعه عراقي ، در حالي كه تعداد زيادي خودرو نظامي آنها را اسكورت مي كرد، راهي صلاح الدين شديم.

مركزاستان صلاح الدين، تكريت محل تولد صدام حسين ديكتاتور سابق عراق و شهر سامراي آن ، آستان دو امام بزگوار شيعه است .
آن روز راهي منطقه اي مي شديم كه هنوز عده زيادي معتقدند سر آشتي با عراق جديد را ندارد. در اين كاروان سيد عمار حكيم نايب رييس مجلس اعلاي اسلامي عراق و هادي العامري رييس كميته امنيت ملي پارلمان عراق و جمعي از شخصيت هاي سياسي و عشيره اي شيعه حضور داشتند.
پس از طي حدود 130 كيلومتر به سامرا رسيديم . نرسيده به شهريك دروازه با معماري اسلامي ظاهر مي شود كه بر فراز آن گنبد كوچكي نصب شده و حكايت از مذهبي بودن شهر دارد.
پس از عبور از سدي كه بر روي دجله احداث شده ، وارد خياباني مي شويم كه دو طرف آن ديوارهاي بتني بلندي كشيده اند، مانند يك تونل سيماني و اين دالان كم عرض آنقدر امتداد مي يابد تا به حرم امامين عسكريين برسد.
اين تمهيدات و ديواركشي ها بي دليل نيست . برخي اعتقاد دارند كه ترس از كينه و انتقام جويي هاي مذهبي و افراطي و براي جلوگيري از تكرار زشت ترين رفتارهاي تاريخي كه طي سه سال گذشته با اين مكان مقدس صورت گرفته ، عامل جدا كردن آن از شهر شده و آن را به يك دژ نظامي تبديل كرده است .
لحظاتي بعد، در حرم عسكريين حال و هوايي برپا شد. همه به دور ديوار چهار ضلعي از جنس نئوپان كه با پارچه اي سبز پوشيده شده حلقه زدند.
اين ديوار نئوپاني فعلا بطور موقت به جاي ضريح زيبايي قرار گرفته كه در فوريه 2006 بر اثر انفجاري قوي منهدم شد.
حالا همه گرد اين ضريح موقت زانو زده اند و گويا گريه امان همه را بريده است. براي بسياري، اعم از خبرنگاران و حتي آن نيروهاي محافظ نظامي كه همراه ما بودند، سفر به سامرا امري عادي نبود. منطقه هنوز ناامن است و خيلي از شيعيان ، بي تابانه منتظر گشوده شدن راه سامرا به روي زائران هستند.
حالا تمام داخل حرم را داربست هايي كه براي كار بازسازي كار گذاشته اند، فرا گرفته است.
اولين بار "چهارشنبه روزي " در فوريه 2006 گروهي با لباس نيروهاي امنيتي وارد حرم شده و بمب گذاري كردند كه علاوه بر حرم و ضريح ، گنبد طلايي آن را كه گفته مي شود بزرگترين گنبد جهان اسلام است ، منهدم كردند.
آن انفجار مهيب كه دل ميليون ها شيعه در جهان اسلام را به درد آورد، كليد يك انفجار اجتماعي در عراق نيز محسوب مي شود. كساني كه به دنبال تفرقه مذهبي در عراق بودند، با اين اقدام ، آتشي را شعله ور ساختند كه تا دو و حتي سه سال بعد، عراق را در ورطه خشونت هاي مذهبي فرو برد و اگر نبود ابتكار عمل علما و مراجع عراق ، شايد هنوز هم فروكش نكرده بود.
روز شنبه اين هفته ، اگرچه در عراق بخاطر عيد سعيد فطر، تعطيل عمومي بود، اما كارگران و مهندسان بر بام ساختمان حرم مشغول فعاليت بودند. آنها در حال ساخت گنبد جديدي به جاي گنبد قبلي هستند كه 68 متر ارتفاع و 5800 تن وزن دارد و گفته مي شود در آن حدود 72 هزار كاشي طلا بكار مي رود.
براساس منابع تاريخي اولين گنبد اين حرم در سال 333 هجري قمري توسط ناصرالدوله حمداني بنا شد و سپس در سال 1200 قمري گنبد جديد به جاي آن قرار گرفت. البته حرم عسكريين آنطور كه در عراق بيان مي شود، در طول تاريخ چندين بار مورد تعرض قرار گرفته و تخريب شده بود، اما اين بار "تخريب" نه كه بايد گفت "انهدام" صورت گرفت، ديگر از آن گنبد و گلدسته ها و از آن ضريح و رواق هاي آينه كاري شده درون حرم خبري نيست .
در زير گنبد حرم مطهر ضريحي نقره اي و زيبا قرار داشت كه مي گويند كار دست استادكاران اصفهاني در سال هاي دهه 1960ميلادي بوده و حالا هم شنيده مي شود كار ساخت ضريح جديد عسكريين در ايران آغاز شده است .
در دو سوي آن گنبد طلايي نيز دو گلدسته طلايي 36 متري قرار داشت كه زيبايي و جلوه خاصي به محوطه حرم و مرقد مطهر مي بخشيد كه آن هم در دومين حمله تروريستي در ژوئن 2007 بكلي ويران شد.
سفر به سامرا به همراه هياتي اينچنيني فرصت خوبي است تا بتواني آزادانه همه جا را ببيني و به هر جايي سرك بكشي ، حتي داخل سرداب معروف شوي كه مي گويند امام زمان (عج ) در آنجا نماز مي خواند و عبادت مي كرد و حتي گفته مي شود، مكاني است كه سه امام در آنجا عبادت مي كردند.
اين سرداب هم كه در زير زمين گوشه راست حيات حرم عسكريين قرار دارد، از تعرض در امان نمانده است . از پله هاي باريك اين سرداب كه پايين مي روي ، آثار تخريب و ويراني را مي بيني . هيچ جايي در امان نبوده ، انفجار حفره هايي در سقف سرداب ايجاد كرده است . هنوز هم لكه هاي سياه ناشي از سوختگي و انفجار بر روي طاقچه مانندي در آستانه ورودي به يك تالار مانند كوچك حدودا 12 متري ديده مي شود. سقف سرداب نيز دچار تخريب شده است .
آن روز هركس كه آنجا بود از فرصت استفاده كرد و به نماز ايستاد.
اوضاع عمومي حيات و صحن حرم پس از دو سال ، هنوز خراب است . همه آسيب ديده و تخريب شده اند و هنوز به نظر مي رسد كار زيادي صورت نگرفته است . علت اين كندي هم بطور دقيق مشخص نيست ، اما وقتي از سيد عمار حكيم كه با مسوولان پروژه صحبت كرده و آنان گزارش كار بازسازي را به وي دادند، نظرش را در اين خصوص جويا شدم ، گفت: "روند بازسازي خوب است و قطعا كارها خوب پيش مي رود".
يكي از مسوولان پروژه راجع به زمانبندي اجراي آن گفت: اگر طبق توافق دولت عراق با يونسكو و طبق قرارداد با شركت مجري پيش مي رفتيم ، حالا بايد به مراحل نهايي مي رسيديم .
به اين ترتيب گويا پروژه ، هم در زمان مقرر شروع نشده و هم در پروسه انجام كار، با دشواري هايي روبه رو بوده است .
يكي ديگر از دست اندركاران هم مي گفت منطقه امنيتي است ، نمي شود روي هيچ چيز حساب كرد، نه نيروي انساني و نه رسيدن مصالح ، امكانات و تجهيزات.
هنگامي كه با يكي از آنها صحبت مي كرديم ، صداي شليك پي در پي و ممتد رگبار مسلسل ها و تيربارهاي سنگين هم شنيده مي شد كه البته مي گفتند اين تيراندازي ها مربوط به نيروهاي آمريكايي است.
درحالي كه دست اندركاران ومهندسان هرگونه پيش بيني زماني براي اتمام پروژه را ناممكن مي دانستند، "حيدر مشاوي " مدير پروژه بازسازي و مرمت حرمين عسكريين مي گويد قرار است تا يك سال و نيم آينده كار بازسازي تمام شود.
در ادامه ، اعضاي هيات به بالاي بام حرم رفته و ضمن بازديد از عمليات ساختماني ، براي اينكه اجري نصيب خود كرده و سهمي داشته باشند، آستين ها را بالا زده و بطور نمادين آجري بر روي آجر نهادند. عمار حكيم و العامري و چند تن ديگر بصورت نمادين دستي بر ملات بردند و مشغول بكار شدند كه دقايقي طول كشيد.
به گفته مشاوي ، مدير پروژه ، قرار است بر روي اين بام ، يك گنبد با وزن 2600 تن قرار بگيرد.
در و ديوارهاي حرم مطهر در سامرا، يادگاري از محل زندگي واقامتگاه اين دو امام معصوم نيز به حساب مي آيد.
درداخل ضريح حرم علاوه بر امامان "علي بن محمد الهادي " و "حسن بن علي عسكري " مقبره هاي دو بانوي گرانقدر نيز وجود دارد، يكي حكيمه خاتون دخت گرامي امام جواد و عمه امام حسن عسكري كه مي گويند از حاضران و شاهدان تولد امام زمان (عج ) بوده و ديگري نرگس خاتون مادر امام زمان (عج ) است .
اين بازديد و آن زيارت خيلي زود تمام شد و آماده بازگشت مي شديم درحالي كه در اين لحظات بارديگر صداي شليك هاي پياپي نظامياني كه در مناطق دورتر بودند، به گوش مي رسيد.
تمام منطقه اطراف حرم در حالت فوق العاده امنيتي نظامي قرار داشت و نيروهاي امنيتي نيز نمي توانستند اضطراب و نگراني خود را پنهان كنند.
تمام ساختمان هاي اطراف را تك تيراندازان اشغال كرده بودند و خودروها و نفربرهاي زرهي نيز مامور تامين پوشش امنيتي بودند.
دوباره ازهمان مسير دالان سيماني عبور كرديم و سامرا را با دو امام مظلومش پشت سر گذاشتيم ، در حالي كه باز هم موفق به ديدن حتي نمايي كوچك از اين شهر نشديم ، شهري كه توسط المعتصم بالله خليفه عباسي درسال 221 ه .ق بنا شد.
حرمين عسكريين در سامرا تا پيش از آن انفجارهاي تروريستي هرساله پذيراي جمع زيادي زائر از نقاط مختلف عراق و شيعيان ساير كشورها بود و چهره اي كاملا مذهبي داشت ، اما از هنگام آن انفجارها و شروع خشونت ها، جمعيت اقليت شيعه اين شهر نيز سامرا را ترك كردند و راه آوارگي در نقاط ديگر عراق را در پيش گرفتند.
شهر سامرايي كه پارسال در فهرست يونسكو به عنوان ميراث فرهنگي جهان به ثبت رسيد، آثار تاريخي جالبي دارد، از جمله برج ملويه ، تنها برج جهان كه پله هاي آن بيروني است و نيز مسجد جامع معروف آن ، اما سامرا شهرت خود را نه از گذشته تاريخي اش كه از همان دو امام معصوم دارد.
عمار حكيم فرزند عبدالعزيز رييس مجلس اعلاي اسلامي كه حالا بدون داشتن پست حكومتي ، به عنوان يك شخصيت اثرگذار در صحنه سياسي عراق ظاهر شده ، آن روز به تكريت زادگاه صدام رفت. با سران عشاير و مقام هاي محلي و شخصيت هاي موثر در افكار عمومي اين منطقه به بحث و گفت وگو نشست ، نشست هايي كه به اعتقاد او بايد به آشتي ملي تبديل شود و دشمنان وحدت شيعه و سني را خلع سلاح كند.
روز عيد فطر امسال هم يك هيات از ديپلمات هاي ايراني مقيم عراق به همراه سفير ايران به سامرا رفتند، هم براي بازديد از روند بازسازي و هم زيارت ، حالا سامرا در انتظار زائران بعدي عسكريين است ، خدا كند راه سامرا دوباره گشوده شود.
خاورم** 1770**1431
دوشنبه 15 مهر 1387

این صفحه را در گوگل محبوب کنید

[ارسال شده از: ايرنا]

[مشاهده در: www.irna.ir]

[تعداد بازديد از اين مطلب: 307]