مصلحت سنجي اروپايي ها در برابر كرملين

واضح آرشیو وب فارسی:ایران اسپورت: مصلحت سنجي اروپايي ها در برابر كرملين

پگاه سلامي : روس ها معتقدند اروپايي ها نسبت به آمريكا در جنگ اوستيا رفتار عاقلانه تري از خود نشان داده اند. مدودوف در اين باره مي گويد: «خودداري اتحاديه اروپا از تحريم روسيه به نفع اين اتحاديه است. به گفته وي، اكثر كشورهاي اروپايي به سمت گفت وگو با روسيه تمايل دارند و نمي خواهند تا روابط شان با مسكو تيره شود. تصميماتي كه گرفته شد نشان مي دهد كه بخش اعظم اتحاديه اروپا خواستار همكاري سازنده با روسيه هستند و ضرورتي براي تيرگي روابط با روسيه نمي بينند.»

كشورهاي عضو اتحاديه اروپا همواره تا بيش از 40 درصد از سوخت هاي فسيلي مورد نياز خود را به منابع روسيه وابسته بوده اند ضمن آنكه اقتصاد ملي اين كشورها نيز در زمينه صادرات (كالا و خدمات شان) به بازار گسترده پر مساحت ترين كشور دنيا يعني روسيه (همچنان) وابسته است. اتحاديه اروپا عمده ترين شريك تجاري روسيه است كه در سال گذشته نيمي از حجم مبادلات تجاري خارجي 550 ميليارد دلاري اين كشور را به خود اختصاص داد.
اتحاديه اروپا در نشست فوق العاده براي بررسي بحران گرجستان تصميم به توقف مذاكرات همكاري و مشاركت با روسيه گرفت و سران اروپايي خواستار بازگشت هرچه سريع تر نيروهاي روس به مواضع سابق خود شدند.
اكنون به نظر مي رسد در حالي كه اتحاديه اروپا از زمان فروپاشي شوروي سابق، بناي روابط مستحكمي با روسيه گذاشت اما اين روابط (به دليل حمايت اروپا از گرجستان ) در معرض خطر قرار گرفته است. پيش از جنگ گرجستان قرار بود مناسبات روسيه و اتحاديه اروپا گسترش پيدا كند و به سطح «مشاركت استراتژيك» ارتقا يابد.
بر همين اساس تمام دولت هاي اروپايي مناسبات ويژه اي با مسكو برقراركرده بودند و ديدارهاي ديپلماتيك ميان دو طرف به شدت جريان داشت به گونه اي كه روسيه و اتحاديه اروپا هر ساله دوبار نشست برگزار مي كردند اين در حالي بود كه كشورهاي اروپايي سالانه فقط يك نشست با آمريكا و چين تشكيل مي دادند.
وزيران خارجه كشورهاي اروپايي به طور مرتب با همتاي روسي خود ديدار مي كردند و كنفرانس هايي ميان دو طرف برگزار مي شد كه مسائل مختلفي در آنها مورد بررسي قرار مي گرفت از سرمايه گذاري گرفته تا مسائل مربوط به حقوق بشر.
به هرحال، نتيجه اين نشست ها و رايزني ها به افزايش مبادلات تجاري و سرمايه گذاري (دوجانبه) در سال هاي اخير منجر شد به صورتي كه اتحاديه اروپا اولين شريك تجاري روسيه محسوب شد.
بعد از سال ها خوش بيني درباره گسترش مناسبات روسيه و اتحاديه اروپا، اين مناسبات در سال 2004 دست خوش تنش شد چراكه اتحاديه اروپا به سمت شرق در حال گسترش بود و چند كشور اروپاي شرقي به عضويت اين اتحاديه درآمده بودند اين درحالي بود كه ولاديمير پوتين رئيس جمهوري سابق روسيه بر بازگشت قدرت مسكو در تحولات بين المللي تاكيد داشت.
لهستان و ديگر كشورهاي حوزه بالكان و اروپاي شرقي كه جزء متحدان سنتي مسكو به شمار مي روند از اتحاديه اروپا خواستند كه در سياست خود در قبال كرملين تجديدنظر كند برخي كشورهاي اروپاي شرقي مثل اوكراين و ليتواني از اين درخواست حمايت كردند، همين مساله سبب شد اختلافاتي ميان اوكراين و روسيه در حوزه انرژي بروز كند.
در اين هنگام كشورهاي اروپايي متوجه شدند كه چقدر به نفت و گاز روسيه نيازمندند و اين نيازمندي در حال افزايش است البته 18 ماه طول كشيد تا كشورهاي اروپايي توافق كردند كه باب مذاكره درباره مشاركت استراتژيك با روسيه را باز كنند و اين نشان دهنده اختلاف كشورهاي اروپايي در قبال روابط با مسكو است.
به هرحال هدف از مذاكره مشاركت استراتژيك با روسيه گسترش و مناسبات دوجانبه در سطوح سياسي، اقتصادي به ويژه نفت و گاز بود. اروپايي ها انتظار داشتند تضمين هايي براي دريافت مداوم نفت وگاز از روسيه بگيرند.
سرانجام اين مذاكرات (مشاركت استراتژيك) در چهارم جولاي گذشته شروع شد اما جنگ گرجستان رهبران اروپايي را به سمت و سوي تعليق اين مذاكرات سوق داد.
در واقع اتحاديه اروپا از رويارويي مستقيم با روسيه در بحران گرجستان خودداري كرد البته اين امر بعد از بروز شكاف در اين اتحاديه بر سر چگونگي مقابله با مسكو حاصل شد و نشست 27 عضو اتحاديه اروپا در بروكسل براي تعيين استراتژي چگونگي رويارويي اين اتحاديه با روسيه بر سر بحران گرجستان دچار شكاف سياسي شد.
سران اتحاديه اروپا به ويژه اروپاي شرقي و اروپاي غربي در سال هاي اخير در برابر روسيه با اختلافات بسياري مواجه بوده اند لذا اين مقامات دو سوي قاره اروپا در نشست فوق العاده خود در بروكسل بار ديگر نيز از برقراري يك موازنه و اتخاذ يك موضع واحد در برابر مسكو ناتوان ماندند. برخي از كشورها عمدتاً اعضاي شرقي اين اتحاديه يعني اقمار پيشين شوروي خواهان سخت گيري اروپا در برابر روسيه و اعمال تحريم عليه آن شدند حال آن كه اعضاي بزرگ تر مانند آلمان و فرانسه خواهان اتخاذ موضعي خوددارانه و دورنگرتر شدند. بسياري از تحليلگران و مقامات بلندپايه غربي با قطع رابطه و اعمال تحريم عليه روسيه موافق نبودند. آلفردگاسن بوئر صدراعظم اتريش در واكنش به اقدام اتحاديه اروپا در متوقف كردن مذاكرات با روسيه گفت: قطع روابط با روسيه كار عاقلانه اي نيست.
فرانسوا فيون نخست وزير فرانسه نيز مي گويد: كلمه تحريم در دستورالعمل قرار نداشت و كلمه موردنظر، گفت وگو بود.
سرانجام اروپايي ها به اين نتيجه رسيدند كه اعمال تحريم هاي تجاري و اقتصادي عليه روسيه به ضرر خودشان منتهي خواهد شد و اين نوع تصميم گيري كه پيشتر نيز از سوي فرانسويان اعلام شده بود، مورد استقبال قرار گرفت.
در نهايت حاصل كار نوعي واكنش ملايم بود به، به تعويق انداختن گفت وگو با روسيه بر سر رابطه نزديك تر با اروپا به جاي اعمال تحريم. توقف مذاكرات درباره همكاري و مشاركت با روسيه از سوي اروپا تنها اقدام جدي براي تنبيه روس ها در حمله به گرجستان به شمار مي رود. از سرگيري مذاكرات با روس ها به عقب نشيني كامل نيروهاي روسيه از خاك گرجستان مشروط شده است. سران اتحاديه اروپا همچنين بر عدم پذيرش استقلال مناطق آبخازيا و اوستياي جنوبي تاكيد و خواستار خروج كامل نيروهاي روسي از اين مناطق شدند.
از سوي ديگر كشورهاي اروپايي تعهد قابل توجهي براي بازسازي گرجستان را پذيرفتند و در راس آن برنامه ارسال كمك هاي انساني براي آوارگان گرجي، برپايي يك كنفرانس بين المللي و جمع آوري كمك براي بازسازي گرجستان؛ تعهداتي كه البته از سوي تفليس مورد استقبال قرار گرفت اما مانع ابراز نارضايتي بسياري از گرجي ها كه عكس العملي قاطع تر از اروپا در برابر مسكو داشتند، نشد.
گرجستان در اين راستا خواستار موضع سخت اروپا نسبت به مسكو شده بود اما بر اهداف خود نائل نيامد. با وجود تلاش ها و اصرار مقامات گرجي، تمامي اختلافات در بطن اتحاديه اروپا باقي ماند.
جالب توجه است كه موضع اروپايي ها در برابر مسكو به قدري ضعيف بود كه خرسندي پوتين و ديگر مقامات كاخ كرملين را در برداشت. رئيس جمهوري روسيه طي مصاحبه اي با شبكه يورونيوز برخورد اروپا را دوپهلو و داراي جنبه هاي مثبت و منفي ارزيابي كرده است. به گفته مدودوف. اين موضع يعني خودداري از رويارويي با روسيه اما عدم فهم موضع مسكو در واكنش به تهاجم گرجستان.
ولاديمير پوتين نخست وزير روسيه با وجود آنكه توقف مذاكرات با مسكو را تاسف آور خوانده است اما از موضع كلي اروپايي ها در مواجهه با روسيه ابراز خرسندي كرده است. سرگئي لاوروف وزير خارجه روسيه نيز معتقد است تحريم هاي اروپايي عليه روسيه مي توانند همچون يك بومرنگ عمل كنند.
ناظران بر اين باورند كه اروپا با خودداري از اتخاذ موضع تند در برابر مسكو به موفقيت ماموريت ساركوزي كه اين هفته به روسيه خواهد رفت چشم دوخته و ميدان داده است.
يکشنبه 17 شهريور 1387

این صفحه را در گوگل محبوب کنید

[ارسال شده از: ایران اسپورت]

[مشاهده در: www.iransport.net]

[تعداد بازديد از اين مطلب: 177]