احتمال افزايش تعرفه واردات تلفن‌همراه در سال آينده

واضح آرشیو وب فارسی:آی تی ایران: احتمال افزايش تعرفه واردات تلفن‌همراه در سال آينده
- دنياي اقتصاد - تعرفه واردات تلفن‌همراه به جهت حمايت از توليدات داخلي از ابتداي سال 85 از 4‌درصد به 60‌درصد افزايش يافت. افزايشي كه تا به امروز مورد انتقاد بسياري از كارشناسان و بيشتر از همه، واردكنندگان قانوني گوشي تلفن‌همراه قرار گرفت.

اين تعرفه به واسطه عدم توليد چشمگير در پايان سال 86 به 25‌درصد كاهش يافت، اما ترخيص قطعات مورد نياز توليد‌كنندگان كه براساس تعرفه CBU تعيين مي‌شد به دليل اختلافات اين بخش با گمرك عملا از ابتداي خرداد ماه امسال صورت گرفته كه همين امر به باور صنعت مردان باعث شده تا توليد اين كالاي «هاي تك» به شكل جدي از ابتداي تير ماه آغاز شود. افزايش تعرفه واردات تلفن‌همراه به بهانه حمايت از توليد، آن هم زماني كه هنوز خبري از توليد اين كالا در صنايع كشور نبود انتقادات بي‌شماري را روانه وزارت تصميم‌گيرنده در اين بخش ساخت. حتي برخي از مردان صنعتي كشور نيز افزايش تعرفه را پيش از توليد و تامين بخشي از نياز كشور اشتباه ارزيابي كرده و اين امر را يكي از مهم‌ترين عوامل شكست اين طرح ارزيابي مي‌كنند.

در حالي كه طي دو سال گذشته بسياري از كارشناسان كه عمدتا هم از واردكنندگان قانوني گوشي در كشور بودند با گفت‌وگو هاي مختلف به بيان مواضع خود در اين بخش پرداخته‌اند، اما اين بار قرعه به نام مردان و تصميم‌گيرندگان وزارت صنايع افتاد تا آن‌ها نيز به دفاع و بيان ابعاد طرح خود بپردازند.

محمود ليائي، مدير كل صنايع برق، الكترونيك و فن‌آوري اطلاعات وزارت صنايع و معادن است. در گفت‌وگويي كه با او انجام داده‌ايم مواضع و پيشنهادات وزارت صنايع و معادن پيرامون ساماندهي بازار و توليد تلفن‌همراه در كشور بيان شده است كه در ادامه مي‌خوانيد.

دو سال گذشته به جهت حمايت از توليد داخل تصميم افزايش تعرفه واردات تلفن‌همراه گرفته شده با همين موضوع بحث را آغاز كنيم. به اعتقاد بسياري از كارشناسان افزايش تعرفه آن هم در زماني كه هنوز توليدي در كشور صورت نگرفته بود باعث ايجاد نابساماني در بازار تلفن‌همراه شده است. نظر شما در اين مورد چيست؟
اصل كار يعني افزايش تعرفه واردات تصميم درستي بود و همه هم آن را قبول دارند. ما نبايد يك بازار دو‌ميليارد دلاري را به شكل رايگان و راحت در اختيار خارجي‌ها بگذاريم كه هم دولت و هم مردم هيچ سودي از اين بازار نبرند. مردم به دليل خدمات پس از فروش و سرويس‌هاي خوبي كه توليدكنندگان بايد بدهند، دولت هم به دليل حق و حقوقش. دقيقا شبيه همين بحثي كه در فضاي فركانسي و سازمان تظيم مقررات وجود دارد. دولت بابت فضاي فركانسي كه در اختيار اپراتورها قرار مي‌دهد حقي دارد كه بايد اخذ شود. در بخش بازار تلفن‌همراه هم دولت حقي دارد كه بايد از سمت واردكنندگان ادا شود. در حال حاضر ما اين بازار دو هزار‌ميليارد توماني را به شكل رايگان در اختيار قاچاقچيان گذاشته‌ايم.

فكر نمي‌كنيد طي دو سال گذشته و با افزايش تعرفه واردات هم بازار در اختيار قاچاقچيان قرار گرفت، چرا كه قبل از آن و با تعرفه 4‌درصد حداقل دولت از محل واردات قانوني سود خود را مي‌برد؟
خير، قبل از افزايش تعرفه هم باز بخشي از بازار در اختيار قاچاقچيان قرار داشت.
شايد، اما ‌درصد قاچاق در آن زمان كمتر از زمان فعلي بود در آن زمان شايد 10‌درصد قاچاق داشتيم.
خير، بيشتر از 10‌درصد بود. يكي به دليل فرار از ماليات؛ چراكه اگر قانوني جنس را وارد مي‌كردند بايد ماليات مي‌دادند. علاوه بر تعرفه واردات بايد ماليات از فروش و خدمات پس از فروش نيز پرداخت مي‌شد. كداميك از واردكنندگان اين ماليات را به شكل كامل پرداخت مي‌كردند؟ يعني در اين بخش كم اظهاري نمي‌كردند؟ در همان زمان 4‌درصد هم ديده مي‌شد كه در بسياري از موارد كم اظهاري مي‌كردند. ضمن اينكه براي فرار از ماليات خدمات پس از فروش هم ارائه نمي‌شد. البته در آن زمان خدمات پس از فروش خيلي بهتر از زمان فعلي بود؛ چرا كه در حال حاضر ارائه خدمات پس از فروش به دليل حجم گوشي‌هاي قاچاق موجود در بازار بسيار كاهش يافته است. در آن زمان واردات به شكل شفاف انجام نمي‌شد. به اين علت ما در حال حاضر تعرفه را به عنوان ابزاري نمي‌بينيم كه اگر پايين بيايد بازار موبايل گلستان مي‌شود و قاچاق كم و خدمات پس از فروش درست مي‌شود. نظر ما اين بود كه اصل كار و اصل افزايش تعرفه به دليل حمايت از توليد درست بوده است، اما در رقم حرف داشتيم. ضمن اين كه اين حمايت از توليد دو بال داشت. يكي رجيستري و يكي افزايش تعرفه. اين دو بال همزمان با هم كار نكردند. بايد اول توليد صورت مي‌گرفت و بعد كه توليد صورت گرفت رجيستري انجام مي‌شد و بعد از آن تعرفه افزايش پيدا مي‌كرد. ما قبل از اينكه توليد بكنيم براي چي تعرفه را افزايش داديم؟ بالاخره اين خلاء فعلي را بايد كسي پر كند كه متاسفانه در حال حاضر قاچاقچي اين خلاء را پر كرده است.

پس اين مساله را قبول داريد كه افزايش تعرفه پيش از توليد باعث نابساماني بازار شد؟
بله، اين مساله را قبول داريم. زماني كه اين بال‌ها ناهماهنگ با هم كار كردند، تقدم و تاخر اين‌ها به اين صنعت ضربه زد. الان هم ما قبول داريم كه اگر شرايط به شرايط قبلي باز گردد با تعرفه 25‌درصد و رجيستري كه من به شخصه اعتقادي به آن ندارم اگر اين دو بال با هم به كار گرفته مي‌شد، رشد صنعت موبايل در كشور را به دنبال مي‌داشت.

در شرايط فعلي چه بايد كرد؟
در شرايط فعلي سياست‌هاي دولت بايد به شكلي باشد كه تعرفه واردات تثبيت شود. الان وارد‌كننده مي‌خواهد جنس وارد كند، اما نمي‌داند كه آيا تعرفه واردات افزايش مي‌يابد يا كاهش. اين عدم ثبات به شدت به ضرر واردكننده قانوني است.

واردكنندگان معتقدند كه بين 8 تا 10‌درصد مي‌تواند تعرفه منطقي براي واردات باشد به طوري كه قاچاق كاهش يابد، از ديدي شما با توجه به اين كه هنوز به توليد انبوه نرسيده‌ايم، اين تعرفه منطقي چقدر است؟
ما سال گذشته يك جلسه با توليدكنندگان داشتيم كه آن‌ها يك تعرفه پيشنهاد دادند و در يك جلسه اي جداگانه كه واردكنندگان تشكيل دادند آن‌ها هم پيشنهاد‌هاي خود را ارائه دادند، برآيند دو پيشنهاد ارائه شده به تعرفه 25‌درصدي ختم شد.

شما گفتيد كه تا وقتي به توليد نرسيديم گذاشتن تعرفه غير منطقي است.
بله، اما در حال حاضر ما به توليد رسيده‌ايم.

300‌هزار گوشي واقعا توليدي است؟
300‌هزار گوشي آمار دقيقي نيست.

يك‌ميليون گوشي چطور؟
من اصلا عدد نمي‌دهم، دو ماه است كه با تمكين گمرك به مصوبه هيات دولت تعرفه به ثبات رسيده است. هيات دولت از اول سال 87 ابلاغ كرده بود كه تعرفه CBU ا25‌درصد، SKD ا10‌درصد و CKD ا4 ‌درصد باشد، اما متاسفانه گمرك تا اوايل خرداد SKD را با CBU در نظر مي‌گرفت. به همين دليل توليدكنندگان تا اواخر خرداد قطعاتشان در گمرك مانده بود و مجبور بودند كه با تعرفه بالا كالاي خود را ترخيص كنند. از خرداد به بعد و با كاهش تعرفه براي توليدكنندگان روند توليد وارد مرحله جديدتري شد. براي سيكل توليد تلفن‌همراه ما چهار ماه درنظر گرفتيم. از لحظه‌اي كه جنس سفارش داده مي‌شود تا يك ماه بعد از فروش. يعني در عرض يكسال سرمايه در گردش توليد‌كنندگان سه بار مي‌چرخد. يعني اگر يك ميليون دلار در اختيار توليد‌كننده گذاشته شود سه برابر آن مي‌تواند در سال استفاده كند و با گردش حساب جنس توليد كند. ما براي هر گوشي 120 دلار در نظر گرفتيم. در سال 87 بر اساس آمار نياز بازار 15‌ميليون گوشي بوده است. شما اين دو رقم را در هم ضرب كنيد. تقريبا عددي نزديك به 2‌ميليارد دلار به دست مي‌آيد. تعهد توليد‌كنندگان به دولت 6‌ميليون گوشي بوده است. اگر بخواهيم 6‌ميليون گوشي توليد كنيم براي يك سال نياز به 300‌ميليارد تومان سرمايه در گردش نياز داريم، اما تا به حال يك ريال بابت سرمايه در گردش به توليد‌كنندگان نداده‌ايم ولي قرار است اين موضوع با توجه به مصوبه دولت براي استفاده از صندوق ذخيره ارزي حل گردد.

يعني در حقيقت هيچ حمايتي از توليد نكرده‌ايد؟
متاسفانه بله كه مي‌توان گفت در اين بخش مقصر دولت بوده است. طي دو ماه گذشته كمك‌هايي را هم به عنوان سرمايه در گردش و هم به عنوان تامين منابع اوليه در دستور كار قرار داديم. از اوايل تيرماه سيكل توليد از SKD به شكل جدي آغاز شده است. با دو برند معروف صحبت شده كه نمي‌توانم اسم برندها را بياورم. با توجه به تفاوت SKD و CBU كه 15‌درصد است، وارد‌كنندگان يا بايد به تعرفه 25‌درصدي تمكين كنند كه در حال حاضر اين كار را مي‌كنند يا اينكه در برخي از مدل‌هايي كه ما توان توليد آن را داريم وارد عرصه توليد شوند. واردكنندگان به دليل آنكه عمدتا نمايندگان اصلي هستند مي‌توانند زمينه لازم را به واسطه صحبت با شركت‌هاي مادر فراهم آورند. كارخانه‌هاي توليد ما در حال حاضر با توجه به استانداردهايي كه از كشور آلمان يا ساير كشورها اخذ كرده اند توانايي ساخت گوشي را دارند. نوكيا، سوني اريكسون و سامسونگ عموما كالاهاي خود را به كارخانه‌هايي سفارش مي‌دهند كه استاندارهاي لازم را داشته باشند. توليد‌كننده‌هاي معروف معمولا در هر كشور چند مدل دارند كه تقاضاي آن‌ها بيشتر از ساير مدل‌ها است، به جاي اينكه اين مدل‌ها را در تايلند و هند و چين توليد كنند و بعد جنس آماده شده را وارد و بفروشند، همان مدل‌ها را در ايران توليد كنند. ضمن اينكه استاندارد هاي ما هم رعايت مي‌شود، فارسي سازي آن درست انجام مي‌شود، خدمات پس از فروش آن درست انجام مي‌شود و.... توليد‌كنندگان از مابه‌التفاوت 15‌درصد كه اگر 5‌درصد هم به عنوان هزينه‌هاي SKD كنار گذاشته شود مي‌توانند از 10‌درصد به عنوان سود استفاده كنند. سودي كه برندها به راحتي از كنار آن نمي‌گذرند. در حال حاضر ما فعاليت‌هايي را انجام مي‌دهيم كه برندهاي معروف در اين بخش در كشور سرمايه‌گذاري كنند.

اگر نخواهند سرمايه‌گذاري كنند تكليف چيست؟
به ضرر خودشان است. وقتي كه بالاخره يك يا دو مارك وارد پروسه توليد در كشور شوند بقيه بازارشان را از دست مي‌دهند. وقتي كه سوني اريكسون در ايران توليد كند در نتيجه حداقل 10‌درصد از نوكيايي كه مجبور است با تعرفه 25‌درصدي گوشي وارد كند جلوتر مي‌افتد و در نتيجه به ضرر نوكيا تمام خواهد شد. در نتيجه نوكيا هم مي‌تواند وارد اين عرصه شود. هم به نفع اوست، هم بازار و هم صنايع داخلي. ظرفيت‌هاي خالي توليد‌كنندگان ما هم پر مي‌شود. ضمن اينكه در اين فاصله انتقال تكنولوژي هم صورت مي‌گيرد. ما در نظر داريم كه بعد از يك تا دوسال،
توليد‌كننده‌ ها بتوانند خود به تنهايي توليد كنند و در نهايت تحقيق و توسعه آن‌ها در خارج از كشور صورت گيرد. نسبت به يك تا دو سال گذشته 50‌درصد انتقال تكنولوژي به داخل كشور انجام گرفته است. دو سال پيش توليد‌كنندگان با پروسه توليد آشنا نبودند، اما هم اكنون توليد‌كننده‌هاي ما با صنعت توليد تلفن‌همراه آشنا شده‌اند.

البته بعد از اينكه دو سال بازار نابسامان شد!
بالاخره همه عوامل كه در اختيار ما نبوده است. قاچاقچي كه حرف ما را گوش نمي‌دهد. مگر همه تصميم‌
گيرنده گان حرف ما را گوش مي‌كردند؟ اگر گوش مي‌كردند كه الان اوضاع بازار اينگونه نبود.

بسياري از كارشناسان بر اين باورند كه نبايد توليد صفر تا صد موبايل در كشور انجام شود و اين كار شكست پروژه را به دنبال خواهد شد، از سوي ديگر برخي ديگر نيز بر اين باورند كه مي‌توانند در برخي از قطعات حتي نيازهاي خارجي را برآورده سازند به عنوان مثال در بخش باتري موبايل، چرا اول به اين سمت نرفتيم، يعني توليد قطعات كوچك‌تر تلفن‌همراه؟
به اين دليل كه ما تا به حال در اين زمينه داوطلب نداشتيم. اگر كسي فكر مي‌كند كه مي‌تواند از قطعات كوچك‌تر فعاليت خود را آغاز كرده و در حد جهاني هم توليد داشته باشد ما نه تنها استقبال مي‌كنيم بلكه از آن‌ها حمايت هم خواهيم كرد.
انتقاد ديگري به طرح توليد در ايران مطرح است و آن هم اين است كه پروسه توليد در چين يا كشورهاي جنوب شرق آسيا بسيار ارزان تر از ايران است و به همين دليل هيچكدام از شركت‌ها حاضر به توليد در ايران نيستند.
تقصير ما چيست؟ ما بايد به نوعي حمايت كنيم كه توليد‌كننده تيراژش را بالا ببرد و در صورتي كه تيراژ بالا برود و انبوه‌سازي صورت گيرد هزينه توليد كاهش مي‌يابد. اما همه عوامل بازار در اختيار ما نيست. ما به توليد‌كنندگان گفتيم كه با شريك خارجي بازار داخلي را در نظر بگيرند. اگر نياز بازار 500‌هزار گوشي باشد آن‌ها يك‌ميليون توليد كنند و 500‌هزار گوشي را صادر كنند. در عوض ما براي صاحب برند جوايز صادراتي در نظر مي‌گيريم. جايزه صادراتي را ما به صاحب برند مي‌دهيم. البته تمام اين برنامه‌ها زماني محقق خواهد شد كه تعرفه تثبيت شود. ما به هيچ عنوان موافق نيستيم كه تعرفه فعلي يعني 25‌درصد حتي نيم‌درصد افزايش يا كاهش داشته باشد.

اگر همه چيز خوب پيش رود ظرفيت توليد ما چه تعداد خواهد بود؟
همين الان ظرفيت ما بالغ بر 5‌ميليون و نزديك به 6‌ميليون گوشي است.

در چند مدل 6‌ميليون؟
هر ماركي تا 7 مدل هم مي‌تواند توليد داشته باشد. مدل خيلي به خط توليد مربوط نمي‌شود البته در مرحله SKD.

برخي از وارد‌كنندگان طرحي در نظر دارند كه در ازاي واردات تعداد خاصي گوشي بخشي از محصولات توليد‌كنندگان را خريداري و به واسطه شبكه توزيع خود آن را توزيع كنند، اما در عوض تعرفه واردات آن‌ها كاهش يابد. به اين ترتيب كالاي ايراني هم با سرعت بيشتري در بازار معرفي و توزيع خواهد شد و از سوي ديگر شانس فروش آن نيز افزايش خواهد يافت. شما با اين طرح موافق هستيد؟
از قول ما به آن‌ها بگوييد كه ما با هر طرحي كه توليد داخلي را به سرانجام برساند و باعث رشد آن شود موافق هستيم و از آن حمايت هم مي‌كنيم، با اين طرح هم موافقيم و مي‌توانيم در ازاي انجام اين كار موارد تشويقي براي آن‌ها در نظر بگيريم.

تعرفه فعلي تا پايان سال 87 تغيير نخواهد داشت؟
خير. ما در نظر داريم كه تعرفه فعلي را براي سال 87 هيچ تغييري ندهيم.

و براي سال 88؟
بايد شرايط آن زمان را ديد. اگر توليد رونق گرفته بود ما آماده افزايش تعرفه هستيم البته در صورتي كه بازار قبول كند. احتمال دارد كه خود واردكننده‌ها به واسطه توليدي كه در ايران انجام مي‌دهند متقاضي افزايش تعرفه واردات باشند تا بتوانند با توليد در داخل و صدور كالايشان سود بيشتري را به خود اختصاص دهند.

به عنوان سوال آخر، شما كه حامي توليد داخلي هستيد چرا گوشي خودتان سوني اريكسون است؟
به نكته خوبي اشاره كرديد، اتفاقا ما اصلا از انتقاد ناراحت نمي‌شويم به شرطي كه انتقاد سازنده و اصولي باشد. همين‌طور كه مي‌بينيد من علاوه بر اين گوشي، دو خط و دو گوشي ديگر هم دارم كه هر دو ايراني هستند، بفرماييد اين هم گوشي ايراني.
پنجشنبه 14 شهريور 1387

این صفحه را در گوگل محبوب کنید

[ارسال شده از: آی تی ایران]

[مشاهده در: www.itiran.com]

[تعداد بازديد از اين مطلب: 472]