در گفتگو با كارشناسان مطرح شد؛ بهره وري، شاخص گمشده در ميان يارانه ها

واضح آرشیو وب فارسی:قدس: در گفتگو با كارشناسان مطرح شد؛ بهره وري، شاخص گمشده در ميان يارانه ها
* زهرا شيدوش

گروه اقتصادي: مهمترين شاخص رشد كشوري كه گام در راه صنعتي شدن برمي دارد علاوه بر محورهايي مانند رشد سرمايه گذاري،

گسترش سخت افزاري، چگونگي انتقال فناوري، ميزان رشد بهره وري صنايع و يا به عبارت صحيح تر توجه لازم به بهره وري در به كارگيري عوامل توليد است و اين مهم تا بدان درجه اي از اهميت برخوردار است كه در پيش بيني هاي صورت پذيرفته ساليانه رشد اقتصادي كشور سهم بيش از 30 درصدي را بهره وري و ميزان تحقق آن به خود اختصاص داده بود كه اكنون چنين سهمي را در عملكرد و گفتمان اقتصادي دولتمردان در اختيار ندارد و در خوشبينانه ترين شكل و با استناد به آخرين گزارش و تحليل مركز پژوهشهاي مجلس در بخش رشد ارزش افزوده كل بخش صنعت در سال 84، 14/86 درصد و در همان سال رشد بهره وري نيروي كار شاخصي در حدود 15 درصد را تجربه نموده است.
از برگزاري نخستين كنگره ملي بهره وري در كشور نزديك به 15 سال مي گذرد. در آن كنگره هدف اصلي شناخت وضعيت موجود كشور از منظر بهره وري در همه ابعاد و توسعه روشهاي كاربردي ارتقاء بهره وري براي آينده بود.
دو سال بعد و در قطعنامه دومين كنگره ملي بهره وري مؤكداً بر اين نكته تأكيد شد كه افزايش بهره وري سازماني و اجتماعي تنها راه حل تضمين رفاه عمومي، كاهش ضايعات، جلوگيري از به هدر رفتن منابع، ارتقاي كيفيت كالاها و خدمات، رشد دانايي محوري و علم گرايي و در غايت آن افزايش همه جانبه توسعه و به موازات آن اصلاح ساختار خواهد بود.
تأكيد بر افزايش بهره وري يك تكليف برنامه اي است اما اكنون بعد از قريب 15 سال نيازمند يك واكاوي مجدد است كه آيا بعد از طي اين دوره تعاريف جامعي از بهره وري و راهكارهاي دستيابي به آن به خصوص در حوزه صنعت و به تبع آن عوامل توليد ارايه شده است؟
و يا اينكه چگونه است كه در ساير كشورها حتي كشورهاي بسيار كوچكي مانند «في جي» بودجه هاي بسيار قابل توجهي در جهت رشد و افزايش شاخص بهره وري در تمام زمينه هاي سازماني، مديريتي و حتي اجتماعي هزينه مي شود اما ما همچنان مشغول دست و پنجه نرم كردن با شاخصهاي هزينه اي و تأمين كسري بودجه به طور ساليانه باشيم و با تمركز بر انتشار صنايع متكثر در جغرافياي گسترده كشور همچنان بر تفكر صنعتي شدن با روش مرسوم خويش اصرار مي ورزيم و بر غفلت مستمر از رشد شاخص بهره وري چنان مي پردازيم كه ديگر در شاخصها و آمارهاي ارايه شده از سوي متوليان صنعت كشور در هفته دولت بهره وري در جدول آمارهاي خوب جايي ندارد.
دكتر پدرام سلطاني، كارشناس مسايل اقتصادي در مورد وضعيت شاخص بهره وري در صنعت كشور مي گويد: با وضعيت و آمارهاي موجود شاخص بهره وري در كشور بسيار پايين تر از شاخصهاي بهره وري است.
وي كه نبود آمار و مستندات در مورد شاخص بهره وري را در سالهاي اخير مانع اظهارنظر مي داند، مي افزايد: متأسفانه آمار و مستندات قابل ارزيابي در مورد شاخص بهره وري از ابتداي برنامه چهارم تاكنون از سوي سازمانهاي ذي ربط ارايه نشده است اما با توجه به اينكه عوامل توليد مانند نيروي انساني، منابع اوليه، انرژي و... در سالهاي اخير از وضعيت خوبي برخوردار نبوده اند مي توان گفت كه وضعيت بهره وري در صنايع كشور وضعيت مناسب و قابل قبولي نيست.
وي در مورد متولي بهره وري صنعت در كشور اظهار مي دارد: وزارت صنايع و معادن مي بايست متولي بهره وري صنعت در كشور باشد اما از آنجايي كه اين وزارتخانه تاكنون گزارش و يا آماري در مورد شاخص بهره وري اعلام نكرده و تنها به ارايه شاخص رشد بسنده كرده است مي توان اين متولي را از لحاظ قدرت و نظارت در زمينه بهبود شاخص بهره وري صنعت ارزيابي كرد.
وي در مورد مخاطرات ناشي از گسترش صنايع بدون توجه به شاخص رشد بهره وري تصريح مي كند: اصولاً تا زماني كه به شاخص بهره وري توجه نشود و فضاي توليد و صنعت كشور فضايي يارانه اي و حمايتي باشد اگر اين فضا شكسته شود يعني يارانه و حمايت قطع شد ناكارآمدي و عدم رقابت پذيري صنايع و توليدات ما رخ مي نمايد و ما شاهد ورشكستگي و نابودي بسياري از صنايع خواهيم بود.
محسن كوهكن، عضو هيأت رئيسه و كميسيون صنايع و معادن مجلس نيز در رابطه با وضعيت شاخص بهره وري در صنعت كشور مي گويد: اهميت موضوع رشد بهره وري در اقتصاد كشورهاي دنيا حرف اول را مي زند و در كشور ما نيز از برنامه دوم توسعه به اين موضوع اهميت داده شده است.
وي مي افزايد: رسيدن به پيش بيني هاي شاخص رشد بهره وري در برنامه هاي توسعه اي كشور در صورت كوچك شدن دولت و اجراي سياستهاي كلي اصل 44 امكان پذير است.
وي ادامه مي دهد: در برنامه چهارم توسعه رسيدن به رشد سالانه چهار درصد در امر بهره وري نيروي انساني و دستيابي به رقم 3/37 درصد در كل بهره وري توليد پيش بيني شده است اما اين امر به شرط كوچك سازي دولت قابل تحقق است.
وي تصريح مي كند: متأسفانه امروز ما حتي در ميان كشورهاي آسيايي در توليد بهره وري و توليد ناخالص داخلي از جايگاه خوبي برخوردار نيستيم، به طور مثال در كشوري چون مالزي پنج مركز بزرگ بهره وري وجود دارد كه هر يك از مراكز آنها مانند يك دانشگاه در سطح بسيار وسيعي فعاليت مي كنند.
وي كه توزيع مناسب سرمايه را از عوامل تأثيرگذار بر رشد شاخص بهره وري مي داند، ادامه مي دهد: در طي سالهاي اخير چگونگي توزيع سرمايه ها نشان مي دهد كه توزيع سرمايه ها آن طور كه بايد مؤثر نبوده و به ارزش افزوده اي كه ناشي از رشد شاخص بهره وري باشد منتهي شده است. يعني وامهاي زياد طي اين ساليان در اختيار افراد گذاشته شده كه فاقد ارزش افزوده بوده و صرف كارهايي شده است كه در برنامه ريزيهاي اقتصادي كشور نبوده اند در حالي كه اگر اين توزيع سرمايه به طور مؤثر در بخشهاي اقتصادي توزيع مي شد و در چارچوب برنامه ريزيها به طور كارآمد از آن استفاده مي شد امروز مي توانستيم آمارهاي خوبي از رشد شاخص بهره وري در كشور ارايه دهيم.
وي تأكيد مي كند: براي دستيابي به رشد شاخص بهره وري بايد عزم ملي داشته باشيم، نيروهاي انساني را مرتب در چرخه آموزش و اطاعات قرار دهيم و بهره وري در مصرف انرژيها را تقويت كنيم.
پنجشنبه 14 شهريور 1387

این صفحه را در گوگل محبوب کنید

[ارسال شده از: قدس]

[مشاهده در: www.qudsdaily.com]

[تعداد بازديد از اين مطلب: 77]