بررسي مرگ از منظر ملاصدرا در جديدترين شماره فصل‌نامه «قبسات»

واضح آرشیو وب فارسی:خبرگزاري قرآني ايران: بررسي مرگ از منظر ملاصدرا در جديدترين شماره فصل‌نامه «قبسات»
گروه انديشه: مقاله «مرگ از منظر ملاصدرا»، نوشته «محمدرضا اسدي» در آخرين شماره از فصل‌نامه علمي ـ پژوهشي «قبسات» منتشر شده است.
به گزارش خبرگزاري قرآني ايران (ايكنا)، نويسنده در اين مقاله، براساس مباني وجودشناسي و متافيزيكي ملاصدرا، به بحث از موضوع مرگ پرداخته شده است. از نگاه ملاصدرا، انسان، حيوان ناطق ميرنده است.

به زعم نويسنده، به باور ملاصدرا، نفس در يك حركت جوهري تدريجي و سير تكويني، براي انتقال از دنيا به آخرت، تمامي مراحل وجودي‌اش را طي مي‌كند و پس از پايان پذيرفتن سير نفس در دنيا پديده مرگ رخ مي‌دهد. بنابراين، مرگ چيزي نيست جز پايان يافتن حركت نفس در دنيا و انتقال به عالم آخرت.

نگارنده مي‌آورد: اما در اين زمينه، پرسش‌هاي مهمي وجود دارد كه در اين نوشتار از نظر ملاصدرا به پاسخ آن‌ها پرداختيه‌ايم كه برخي از اين پرسش‌ها به اين قرار است: آيا پس از مرگ، سير نفس و تحول او در برزخ، امكان پذير است يا خير؟ آيا مرگ ويژه انسان است يا تمام پديده‌هاي عالم ـ اعم از جماد و گياه و حيوان و فرشته و غيره ـ نيز مي‌ميرند؟ و آيا مرگ امري ضروري و اجتناب ناپذير است؟

مؤلف در بيان حقيقت مرگ از نظر صدراي شيرازي مي‌نويسد: او مرگ را امري وجودي مي‌داند؛ زيرا مرگ در نظر او انتقال از عالمي به عالم ديگر و از منزلي به منزل ديگر است. نفس اين انتقال، يك امر وجودي است و دو طرف انتقال ـ دنيا و آخرت ـ نيز از امور وجودي هستند. بنابراين، به واسطه مرگ، آدمي در هيچ يك از موقعيت‌هايش ـ يعني در هنگام مرگ و پس از مرگ ـ در عدم قرار نمي‌گيرد، بلكه نحوه هستي و حيات او تغيير مي‌پذيرد و نه بيشتر. پس مرگ امري عدمي نيست، بلكه يك حقيقت كاملا وجودي است.

اسدي نكته مهم ديگر در سخنان ملاصدرا را آن مي‌داند كه مرگ براي او، پايان حركت تدريجي نفس است. مرگ به فعليت نهايي رسيدن و قوه امكان را پشت سر گذاشتن است. با مرگ، آدمي از امكان بالفعل شدن رها مي‌شود و بالفعل مي‌شود؛ يعني به فعليت تبديل مي‌شود. بر همين اساس، در مرگ ـ طبيعي، مرگ حادثه‌اي نيست كه از بيرون بر انسان عارض شود. مرگ، يك امر طبيعي است كه از متن هستي و از متن حيات آدمي مي‌جوشد، شعله برمي‌كشد و خاموش مي‌شود.

نويسنده مي‌آورد: آري مرگ امري وجودي است كه آدمي را نيز به يك امر وجودي ديگر رهنمون مي‌‌كند. بنابراين، اگر مرگ چون شعله‌اي در حيات و هستي آدمي، افروخته شود و سپس خاموش شود، خود، از جنس خاموشي و عدم نيست، بلكه مرگ نيز چهره‌اي از چهره‌هاي وجود و حيات است كه آدمي با آن، از چهره‌هاي هستي؛ يعني دنيا رها مي‌شود و با چهره‌اي ديگر از هستي؛ يعني آخرت آشنا مي‌شود.

آخرين شماره فصل‌نامه علمي ـ پژوهشي «قبسات» در حوزه فلسفه دين و كلام جديد با صاحب امتيازي و مدير مسئولي «علي‌اكبر رشاد» و سردبيري «محمد محمدرضايي» روانه بازار نشر شد.
چهارشنبه 13 شهريور 1387

این صفحه را در گوگل محبوب کنید

[ارسال شده از: خبرگزاري قرآني ايران]

[مشاهده در: www.iqna.ir]

[تعداد بازديد از اين مطلب: 229]