گفت‌وگويي از جنس آي تي با معاون حمل و نقل و ترافيك شهرداري تهرانپروژه‌هاي ديجيتالي براي ترافيك تهران

واضح آرشیو وب فارسی:دنياي اقتصاد: گفت‌وگويي از جنس آي تي با معاون حمل و نقل و ترافيك شهرداري تهرانپروژه‌هاي ديجيتالي براي ترافيك تهران
م.ر.بهنام رئوف -هميشه زماني كه صحبت از ترافيك و حمل و نقل شهري به ميان مي‌آيد، تصوير نمايشگرهاي چراغ‌هاي راهنماي و رانندگي و افسران ايستاده در تقاطع‌ها در ذهن مخاطبان نقش مي‌بندد اما ...

اين در حالي است كه اين روزها كنترل حمل و نقل در سطح كلان شهرها و به صورت كلي كنترل ترافيك، ابزارها و معاني ديگري پيدا كرده اند. استفاده از فناوري اطلاعات و ارتباطات اين روزها نقش بسزايي در كنترل ترافيك شهري دارد به طوري كه حوزه حمل و نقل كلان شهري همچون تهران چند سالي است كه به‌كارگيري از فناوري‌هاي نوين را در دستور كار خود قرار داده است. البته در اين بين حضور مديراني آشنا با فناوري‌هاي نوين در بخش كنترل هوشمند حمل و نقل نيز بي تاثير نيست.
سيد جعفر تشكري هاشمي، از جمله مديران آشنا به فناوري اطلاعات است. در حالي كه به گفته خودش هيچ تخصصي در زمينه آي‌تي ندارد اما علاقه او به اين رشته باعث شده تا اطلاعات بسيار به روزي در اين بخش داشته باشد. او كه معاونت حمل‌و‌نقل و ترافيك شهرداري تهران را عهده دار است بر لزوم به‌كارگيري فناوري‌هاي نوين تاكيد داشته و همواره مي‌كوشد تا با اخذ بودجه‌هاي لازم، كنترل هوشمند ترافيك تهران را به فناوري‌هاي جديدتري مجهز كند. اولين گفت و گوي ما با او كه با تاخير نيم ساعته ما نيز روبه‌رو بود مربوط به يك سال و هشت ماه پيش بود. بي‌نظم بودن نمايشگر‌هاي چراغ‌هاي راهنمايي و رانندگي در آن زمان را به عنوان علت تاخير نيم ساعته مطرح كرديم، اما اين بار زماني كه وارد اتاقش شديم اول به ال سي دي 48 اينچي روبه‌رو‌يش كه تصاوير خيابان رسالت را به شكل زنده پخش مي‌كرد اشاره كرد و با خنده گفت: وقتي كه رسالت به اين شكل خلوت باشد، صددرصد ساير خيابان‌ها نيز ترافيك رواني را شاهد هستند در نتيجه تاخير پنج دقيقه‌اي خود را گردن ما نگذاريد. با او در مورد استفاده از فناوري‌هاي نوين در حمل و نقل شهري گفت‌وگويي انجام داديم كه در ادامه مي‌خوانيد.
يك سال و هشت ماه پيش در مورد كنترل هوشمند و تجهيزات به كار گرفته شده در آن زمان صحبت كرديم. آيا فناوري جديدي در بخش كنترل ترافيك اضافه شده يا همچنان از همان فناوري‌هاي گذشته استفاده مي‌كنيم؟ در انتظار تامين يك بودجه 4ميلياردي بوديد، آيا تامين شد؟
بودجه مورد نظر ما بسيار بيشتر از 4ميليارد تامين شد. ما براي امسال يك بودجه 4 و نيم ميلياردي را تنها براي كنترل مكانيزه محدوده طرح ترافيك گذاشته‌ايم. طي يك سال و نيم گذشته كارهاي بسيار خوبي انجام شده است. آي تي به تنهايي ابزاري است براي بهتر انجام شدن كارها در هر حوزه اي. خيلي از جاها ممكن است نمود ظاهري نداشته باشد اما در يك بستر مناسب به خوبي مي‌تواند بهره‌وري‌ها را افزايش دهد و در تحقق هدف‌هايي كه پيش‌بيني شده، مثمرثمر واقع شود.
يكي از مهم‌ترين كارهايي كه ما براي توسعه فناوري اطلاعات در مجموعه خود نياز داشتيم، ايجاد بستر اين فناوري در مجموعه ما بوده كه عمده‌اش مساله شبكه ارتباطي و فيبر نوري‌اي بود كه ما را بايد به تمام نقاط شهر وصل مي‌كرد. اگر ما اين بستر را نداشتيم خيلي از كارهاي ما غير قابل انجام بود. اين شبكه طي يك سال و نيم گذشته بيش از سه برابر افزايش داشته و قرار است تا پايان سال به 500 كيلومتر افزايش يابد.
با توجه به اينكه مركز كنترل ترافيك در حقيقت يك مغز متفكر در بخش تجزيه و تحليل مسائل ترافيكي است، دومين كاري كه ما انجام داديم ايجاد تغيير و تحولات اساسي در اين مركز است. يكي از تغييرات، راه‌اندازي يك WallMap بسيار خوب و مدرن بود كه قابليت پشتيباني از هزار دوربين نظارت تصويري را در سطح شهر تهران داراست.
دوربين‌هاي كنترل ترافيك سطح شهر همه ديجيتالي شدند. قبلا دوربين‌هاي ما تمام آنالوگ بودند كه اين تغيير از آنالوگ به ديجيتال بسياري از كاركردهاي ما را در اين بخش افزايش داد.
قرار بود به 130 دوربين موجود 200 دوربين اضافه شود، آيا اين آمار محقق شد؟
در حال حاضر نزديك به 300 دوربين فعال در سطح شهر داريم كه در نظر داريم اين آمار را تا پايان سال به 500 دوربين برسانيم. شبكه فيبر نوري را هم مي‌خواهيم به حدود 500كيلومتر افزايش دهيم البته اين دو عدد 500 هيچ ربطي به هم ندارند. هم اكنون در حدود 350كيلومتر فيبر داريم. البته قول‌هايي هم داريم براي افزايش بيش از اين كه اگر شرايط مساعد باشد مي‌توانيم به آن دست يابيم.
نرم‌افزار ثبت وقايع را به روز كرديم به شكلي كه بتوانيم نرم افزاري متناسب با نيازهايمان داشته باشيم. توانستيم نرم‌افزار I-map را كه در واقع يك نقشه هوشمند براي شهر تهران است، تهيه كنيم كه به وسيله آن مي‌توانيم ديتاها و ابزارهاي خود را روي اين نقشه گذاشته و بر اساس وضعيت تراكمي و ديتاهاي به دست آماده كنترل دقيق‌تري روي معابر و تقاطع‌هاي هوشمند داشته باشيم.
نرم‌افزار خارجي است؟
بله، ولي بومي و متناسب با نيازهاي ما تنظيم شده است. تقاطع‌هاي هوشمند ما كه تا پيش از اين 240تقاطع بوده است هم اكنون به 340 تقاطع رسيده است كه تا پايان سال به 440 تقاطع هوشمند خواهد رسيد. بحث مديريت بزرگراهي كه در گذشته براي آن برنامه‌اي نداشتيم را به حجم فعاليت‌هاي خود اضافه كرديم. امسال برخي از بزرگراه‌هاي ما به كليه ابزارهاي هوشمند مديريت بزرگراهي مجهز مي‌شوند.
كدام بزرگراه‌ها و چه ابزارهايي؟
دو بزرگراه مدرس و رسالت. تابلوهاي اطلاع رساني ديجيتالي، شمارشگرهاي خودروها، دوربين‌هاي نظارتي و دوربين‌هاي ثبت تخلف كه ما مي‌خواهيم در بزرگراه نصب كنيم و به طور كلي بسته‌اي از ابزارها كه ما بتوانيم آن بزرگراه را به صورت هوشمند و بدون عوامل انساني كنترل كنيم. در اين روش ديتاها در سيستم جمع آوري و تجزيه و تحليل مي‌شوند و سپس با توجه به اطلاعات به دست آمده كنترل صورت مي‌گيرد. ما براي اولين بار مي‌خواهيم يك بزرگراه را به طور كامل به تمام ابزارها مجهز كنيم و اگر نتايج طرح اطمينان بخش بود، اين كار به ساير بزرگراه‌ها گسترش خواهد يافت. در حال حاضر تابلوهاي ديجيتالي در برخي از بزرگراه‌ها به كار گرفته شده است. البته اين تابلوها هم‌اكنون تنها نام خيابان را نشان مي‌دهد اما در آينده اطلاعات مسير را هم براي رانندگان نشان خواهد داد.
دوربين‌هاي ثبت تخلفات در بزرگراه نيايش راه اندازي شده است به طوري كه اين بزرگراه هم اكنون به شكل كامل تحت پوشش اين دوربين‌ها قرار گرفته است.
قرار بود براي ساخت اين دوربين‌ها از توان مراكز و دانشگاه‌هاي داخلي هم استفاده شود، آيا اين كار انجام شد؟
بله. جالب است بدانيد همان‌طور كه سال گذشته وعده داده بوديم اين فناوري را به شكل كامل بومي‌سازي كرديم. دوربين‌هاي داخلي ساخته و آزمايش شد و نتايج مثبتي را هم به دنبال داشت و باعث شد اين تكنولوژي كه در كشور وجود نداشت، هم اكنون به شكل كامل در كشور ساخته شود. اين فناوري نه تنها قابل رقابت با نمونه‌هاي خارجي است بلكه به دليل آنكه بومي سازي شده است قابليت‌هاي بيشتري هم از نمونه‌هاي خارجي دارد. به احتمال زياد تا پايان سال نصب اين دوربين‌ها در يك بزرگراه ديگر هم در اولويت كاري ما قرار خواهد گرفت كه فكر مي‌كنم بزرگراه بعدي ما بزرگراه همت باشد.
بپردازيم به كنترل مكانيزه منطقه طرح ترافيك. يكي از اولويت‌هاي كاري شما كه در گذشته هم به آن اشاره داشتيد، كنترل هوشمند منطقه طرح ترافيك بود، اين طرح در چه مرحله‌اي قرار دارد؟
براي كنترل مكانيزه محدوده طرح ترافيك فعاليت‌هاي زيادي انجام و سيستم‌هاي مختلفي نيز مورد بررسي قرار گرفت. سيستم‌هاي RFID وImage processing را بررسي كرديم و انواع راهكارهايي را كه مي‌توانست براي كنترل محدوده طرح ترافيك موثر واقع شود را آزمايش كرده و در نهايت در بين همه آنها سيستم Image processing را نهايي كرديم.
اين سيستم بسيار نتايج رضايت بخشي داشت. در دو نقطه اين سيستم را به شكل آزمايشي نصب كرديم و ديتاهايي كه از اين دو نقطه دريافت كرديم با ديتاهايي كه از طريق پليس دريافت مي‌كرديم، نشان مي‌داد كه اين سيستم به خوبي كار خود را انجام مي‌دهد. اصول كار سيستم به اين شكل است كه از كليه خودروهاي عبوري با همان وضعيت فاصله اي كه معمولا هم در ايران رعايت نمي‌شود عكس گرفته مي‌شود. پلاك اين خودروها در تصوير به كمك نرم‌افزار شناسايي شده و به ديتا تبديل مي‌شود. اين ديتاها با بانك اطلاعاتي مربوط به پلاك‌هاي مجاز ورود به محدوده طرح ترافيك مقايسه مي‌شوند. دو وضعيت وجود دارد؛ يا مجاز است يا غير مجاز. در صورتي كه غير مجاز باشد عكس خودرو ذخيره مي‌ماند و يك ركورد اطلاعاتي براي راهنمايي و رانندگي ارسال مي‌شود كه در پرونده اجرائيات آن شماره ثبت مي‌شود و اين تصوير هم براي متقاضي ارسال مي‌شود. انتظار داريم كه از اوايل سال آينده اين سيستم به شكل كامل در تمام منطقه طرح ترافيك راه‌اندازي و اجرايي شود.
در اكثر اين سيستم‌ها كه در كشورهاي ديگر هم به كار گرفته مي‌شود اگر تخلفي شود عكس تخلف سريع با ام ام اس براي فرد متخلف ارسال خواهد شد. آيا در سيستمي كه ما به كار گرفته‌ايم اين مسائل ديده شده و يا برنامه‌اي براي آينده وجود دارد؟
بله اين قابليت هم وجود دارد. البته ما هم اكنون ام ام اس نداريم اما مي‌توان به سادگي از طريق اس ام اس وقوع تخلف را براي راننده خودرو و در حقيقت شماره تلفن همراهي كه در بانك اطلاعات پلاك خودرو وجود دارد ارسال كرد. ولي طبيعتا چون اين كار در حوزه وظايف پليس قرار مي‌گيرد اگر اين دوستان تمايل به انجام اين كار داشته باشند، حتما اين قابليت وجود دارد.
در مورد بليت الكترونيكي صحبت كرده بوديم و فكر مي‌كنم كه بخشي از آن در خطوط BRT در حال اجراست، در اين مورد توضيح دهيد.
همزمان با اجراي خط يك BRT موضوع بليت الكترونيكي را عملياتي كرديم. اين موضوع به شكل كامل بررسي شده و هر چند كه ما در حال حاضر كار كوچك و در حقيقت پايلوتي را در خط يك راه اندازي كرديم اما اين كار به مفهوم اين است كه ما به صددرصد آن چيزي كه در نظر داشتيم رسيديم. امروز ما نرم افزارها و سخت افزارهايي را به كار گرفته ايم كه به واسطه آنها توانسته ايم يك بليت يكپارچه با مترو را ايجاد كنيم. اين بدان معناست كه امروز مردم مي‌توانند از همان بليت مترو در ايستگاه‌هاي اتوبوس نيز استفاده كنند.
امكان شارژ الكترونيكي هم فراهم شده است؟
بله بليت‌ها يا كارت‌ها قابليت شارژ دارند. در حال حاضر بليت‌هاي مترو در داخل ايستگاه‌هاي مترو شارژ مي‌شوند و براي اتوبوسراني هم مراكزي را براي شارژ پيش‌بيني كرده‌ايم. طبيعتا بانك‌ها از طريق ATM مي‌توانند در آينده اين مهم را انجام دهند كه هم متقاضيان راحت باشند و هم يك مبادله خوب مالي و اقتصادي در اين كار صورت گيرد. اين كار در حال حاضر مراحل نهايي در بخش اجرايي را مي‌گذراند و تجهيز كل شبكه اتوبوس راني در دستور كار ما قرار دارد.
توسعه اين كار با توجه به توسعه خطوط BRT خواهد بود يا خطوط عادي و سنتي را هم شامل خواهد شد؟
خطوط عادي و سنتي را هم در دستور كار داريم. اما در خطوط BRT پزها در داخل ايستگاه‌ها نصب خواهند شد اما در خطوط عادي و سنتي در داخل اتوبوس‌ها.
تجهيز اتوبوس‌ها به GPS انجام شد؟
بله. اتوبوس‌هاي خط BRT به GPS مجهز شدند. در حقيقت ما پايلوت خود را در BRT قرار داديم اما اين مدل را عينا براي ساير خطوط هم در نظر گرفتيم. در مترو راهبر قطار قبل از آنكه به هر ايستگاهي برسد دكمه اي مي‌زند و ايستگاه را اعلام مي‌كند. البته در دنيا همين روش متداول است. حتي در اتوبوس‌هاي جديدي كه ما خريداري كرديم اين امكان به عنوان پيش فرض قرار گرفته است. ولي ما به عنوان يك تجربه با استفاده از GPS اين امكان را براي اتوبوس‌ها فراهم آورده‌ايم و با خطاي كم توانسته‌ايم اطلاعات لازم را دراختيار مسافر بگذاريم.
در بخش پاركينگ‌هاي هوشمند و نيز پاركومترهاي ديجيتالي نيز فعاليت‌هاي قابل توجهي انجام شده است اما به نظر مي‌رسد كه استقبال از اين موارد بسيار كم باشد، چرا؟
درست است. ايجاد پاركينگ‌هاي هوشمند به دليل آنكه مردم از آنها استفاده نمي‌كنند به يك كار فانتزي تبديل شده است. فكر مي‌كنم قبل از هوشمند‌سازي بايد فرهنگ‌سازي كنيم. به‌رغم آنكه با هزينه‌هاي زيادي از اين پاركينگ‌ها بهره برداري صورت گرفته است و همچنين به‌رغم آنكه هزينه استفاده از اين پاركينگ‌ها در مقابل جريمه‌ها و خسارت‌هاي احتمالي پارك در كنار خيابان‌ها بسيار پايين‌تر است اما متاسفانه مردم از آنها استفاده نمي‌كنند.
همچنين در همين بخش تعداد قابل ملاحظه اي از پاركومترهاي ديجيتالي در خيلي از معابر شهر نصب شده است. وقتي ما در مورد عدم فرهنگ استفاده صحبت مي‌كرديم، خيلي‌ها فكر مي‌كردند ما براي فرار از مسووليت‌ها مشكلات را به مسائل فرهنگي ربط مي‌دهيم. واقعيت اين است كه چه در دستگاه‌هاي پاركومترهاي هوشمند و چه در پاركينگ‌ها اگر ظرفيت‌هاي فرهنگي به شكل مناسب ايجاد نشده باشد، نمي‌توانيم بهره‌برداري لازم را از آنها داشته باشيم و در حقيقت سرمايه خود را دور ريخته‌ايم. به همين دليل هم براي اينكه متهم به عدم استفاده از تكنولوژي نشويم و هم براي ايجاد يك محيط پايلوت براي تجربه مردم در يك حد قابل قبولي سرمايه‌گذاري كرديم و بخشي از معابر را به اين تكنولوژي مجهز كرديم.
شما مي‌دانيد تكنولوژي كه امروز وجود دارد، دوسال ديگر كاملا عوض شده و فناوري جديدي جاي آن را خواهد گرفت و اين خطاي بزرگي خواهد بود كه ما تمام بودجه خود را در محيطي بريزيم كه احتمال حداكثر برداشت در آن وجود نداشته باشد. به همين دليل ما دستگاه‌هاي Pay and display را در بخشي از معابر شهر به كار گرفتيم. اما بخشي از بودجه را هم براي فرهنگ‌سازي مردم به كار گرفته‌ايم. شما حتما ديده‌ايد كه روي اين دستگاه‌ها ما تابلوهايي را باعنوان خودپرداز پارك نصب كرده‌ايم تا مردم به استفاده از اين دستگاه‌ها عادت كنند.
سعي كرديم كه با قرار دادن اطلاعات و برخي از تصاوير دوربين‌ها روي سايت بخشي از اطلاعات لازم را براي مردم فراهم آوريم. البته از جمله كارهاي ديگري كه در همين بخش انجام شده است، مي‌توان به استفاده شهرداري‌هاي مناطق از دوربين‌هاي كنترل ترافيك در همان منطقه اشاره كرد. همچنين در نظر داريم در آينده اطلاعات به روزتري از وضعيت ترافيكي شهر را از طريق سايت اينترنتي و نيز تلفن همراه براي مخاطبان فراهم آوريم.
از وقتي كه در اختيار ما قرار داديد، سپاسگزاريم.
دوشنبه 28 مرداد 1387

این صفحه را در گوگل محبوب کنید

[ارسال شده از: دنياي اقتصاد]

[مشاهده در: www.donya-e-eqtesad.com]

[تعداد بازديد از اين مطلب: 175]