آتش در كمين بزرگ ترين بازار سرپوشيده جهان

واضح آرشیو وب فارسی:ایسکانیوز: آتش در كمين بزرگ ترين بازار سرپوشيده جهان

تهران - خبرگزاري ايسكانيوز: آتش سوزي اخير در يكي از مغازه هاي بازار تبريز نشان داد كه اين مكان چه اندازه در برابر رخدادهاي غيرمترقبه بي دفاع و خطرپذير است.

به گزارش روز شنبه گروه حوادث ايسكانيوز: جرقه اي كوچك در يك توليدي كفش بازار حرمخانه ، كافي بود تا به چندين مغازه مجاور نيز خسارت زيادي وارد شود.
ميزان تاسف ، زماني بيشتر مي شود كه بدانيم اين رخداد در قلب شهر تبريز و مهم تر ازهمه در جوار مكاني شكل گرفت كه عنوان بزرگ ترين بازار سرپوشيده جهان و نگين بازارها و مجتمع هاي تجاري – اقتصادي خاورميانه را يدك مي كشد.
مديرعامل سازمان آتش نشاني و خدمات ايمني شهرداري تبريز مي گويد: هرچند امروزه بازارها و مجتمع هاي بزرگ و مدرن تجاري - اقتصادي نه تنها در ايران و بلكه درسطح خاورميانه فن آوري نوين ساخت خويش را برجامعه تحميل كرده اما هرگز ياراي رقابت با بازار تبريز را نداشته اند. به لحاظ موقعيت جغرافيايي و تاريخي و جايگاهي كه اين بازار درطول ادوار مختلف تاريخ داشته ، يكه تاز ميدان تجارت و اقتصاد باقي مانده وحتي در معادلات سياسي – فرهنگي نيز نقش آفرين بوده است.
آنشپاد «جليل اميركاردوست» تاكيد مي كند:سخن گفتن از موقعيت ، ارزش واهميت بازار تبريز دراين مجال نمي گنجد اما آنچه روح متعالي هر شهروند را نگران ومشوش مي سازد رعايت نكردن اصول ايمني در داخل اين مجموعه است. متاسفانه به مرور زمان شكل ظاهري وكاركرد برخي مغازه ها ، دالان ها ،تيمچه ها و راسته ها تغييركاربري يافته است.
وي ادامه مي دهد:در كنار آن و بنا به اقتضائات زمان ، تكنوژلوي هاي دوره جديد نيز مهمان ناخوانده اين بازار شده است. سيم كشي هاي برق به شكلي سنتي در راهروها ،تيمچه ها و راسته ها چون ماري خزنده ، سرتاسر بنا را فراگرفته است ، در برخي نقاط لوله كشي هاي آب مشروب و دربرخي نقاط ديگر لوله كشي گاز شهري نيز وجود دارد . گذشته از همه اينها درايام سرد سال ، استفاده از لوازم گرمايشي وگازي غيراستاندارد و درايام گرم سال بهره گيري از دستگاههاي سرمايشي و خنك كننده ي نامطمئن ، بر خطر پذيري آن افزوده است.
شايد اين سوال مطرح شود كه در گذشته هاي نه چندان دور كه اين تكنولوژي هاي خطر آفرين وجود خارجي نداشت ، ساكنان اين مجموعه چه كار مي كردند؟
پاسخ ساده است . طراحان ومجريان بازار همه ي اين نيازها را در داخل خود بازار طراحي ودرنظرگرفته بودند. وجود دريچه ها و هوا گيرهاي متعدد در سرتاسر بازار ، نوع طراحي ومعماري آن به گونه اي بود كه در زمستان ها ، به اندازه كافي گرم بود ودرتابستان هاي گرم ازهوايي مطبوع وخنك برخوردار مي شد .
ضمن اين كه حجم عظيم كالا و جمعيت فشرده در داخل بازار هرگز متصور نبود . از همين رو ست كه در اسناد تاريخي برجاي مانده ، هرگز شاهد خبري ناگوار درخصوص رخدادحوادثي نظير آتش سوزي در بازار تبريز نبوديم اما گذشت زمان و تغيير رويه وذائقه ي زندگي سبب شده تا اين مجموعه تاريخي از نظر مسايل ايمني «بي دفاع» شود . انباشته شدن مواد قابل اشتعال ازقبيل:چسب ،‌رزين و تينر ، و انبار داري غير صحيح آنها هرلحظه احتمال خطري ناگوار را قوت بخشيده وزنگ خطر را به صدا درمي آورد.گزارش ايسكانيوز مي افزايد، مجموعه بازار تبريزكه از 5 قسمت شامل : بازارچه شتربان ، صاحب الامر ، حرمخانه ، شيشه گرخانه وقسمت مركزي بازار تشكيل شده ، 3/19 هكتار مساحت داردواز نظر نوع كاربري به 27 گروه تقسيم بندي مي شود . واحد هاي تجاري مربوط به گروه شغلي فرش ، گليم ، پشتي ، پشم ، طناب فروشي ، رفوگري ونقشه كشي فرش ، با 1564 واحد بيشترين تعداد را به خود اختصاص داده است .
جالب است بدانيد تقريبا 6450 واحد تجاري – خدماتي در اين مجموعه فعال بوده و 8 هزار نفر در داخل آن به كسب و كار مشغولند به عبارت ديگر تعداد كاركنان هر واحد 64/1 نفر برآوردمي شود .
بازار تبريز، شايد عنوان تجاري و اقتصادي داشته باشد اما وجود برخي اماكن ومراكز ديگر بر غنا و اعتبار آن افزوده است.
وجود چندين مسجد ، بقعه ، حسينيه ، مدرسه ، حمام و قهوه خانه چنان در تارو پود اين مجموعه تنيده شده كه تصور جدايي آنها از هم ممكن نيست . بنابراين اگر حادثه اي در اندرون حجره كوچكي روي دهد،نه تنها مجموعه هاي تجاري ، كه مجموعه هاي فرهنگي ، آموزشي ومذهبي را نيز تهديد خواهد كرد. اگر بازار تبريز به چنين درجه از شهرت دست يافته قطعا از تركيب متناسب و هارموني جالب «تجارت ، فرهنگ ، ومذهب» نشات مي گيرد.
براي بررسي وضعيت ايمني بازارتبريز، لازم است به بايگاني پرونده هاي حريق اين مجموعه نگاهي اندازيم و براساس آمار، مكتوب ،مستند وقابل قبول درهرمحكمه اي سخن گوييم .
آمارها نشان مي دهند سال به سال ، شاهد افزايش نگران كننده آمارحريق ها در داخل محدوده بازارتبريزهستيم وتاسف بارتراينكه ، منشاء اكثر اين حريق ها معيوب و غيراستاندارد بودن اتصالات وسيم كشي هاي برق است .
آمارها مي گويند 35درصد آتش سوزي هاي به وقوع پيوسته در داخل مجموعه بازار، ناشي از اتصالات برق و وسايل برقي است . بقيه حريق ها 30 درصد ناشي از بي احتياطي ، 21 درصد ناشي از مايعات قابل اشتعال ، 11 درصد ناشي از گاز ولوازم مربوطه و 4 درصد شامل موارد متفرقه نظير ته سيگارو . . . است .
براي پي بردن به عمق تلخي ومرارت يك حادثه ، ناگزيريم نقبي به گذشته بزنيم در 22مهر 1376 به علت نشت گاز وتجمع مواد اشتعال زا نظير رنگ و چسب در بخشي از بازار تبريز، انفجار رخ داد و 35 مغازه را در كام خود فرو برد.
با توجه به اينكه انفجار و حريق ، در ساعات پاياني روز وهنگام تعطيلي بازار روي داد خسارات جاني تنها به مرگ يك جوان ومصدوميت فردي ديگر محدود شد اما تصور كنيد اگراين حادثه در ساعات مياني روز و زماني كه در داخل بازار جايي براي سوزن انداختن نباشد روي مي داد چه ميزان شهروند و بازاري بي گناه تاوان غفلت و ساده انگاري ما را مي پرداختند؟
واقعيات انكارناپذير:
1) به دليل مسقف بودن بازار امكان عمليات اطفاء ونجات جان انسانها از طريق عمليات درارتفاع مقدورنمي باشد.
2) به علت تراكم وتردد بالاي جمعيت در ساعات كاري ، امكان تخليه سريع افراد به خارج از بازار ونفوذ وامداد رساني آتش نشانان مقدور نمي باشد .
3) به علت ترافيك سنگين خيابانهاي اطراف بازار ،امكان جابجايي و مانور تجهيزات آتش نشاني وامداد رساني با مشكلات شديدي روبروست .
4) نكات اوليه ايمني وانبارداري اصولي كالاها و مواد شيميايي در داخل بازار به هيچ عنوان رعايت نشده است
5) با توجه به باريك بودن معابر داخل بازار ، هدايت واستقرارخودروهاي آتش نشاني در محل حريق با مشكلاتي مواجه است .
6)به علت صعف سامانه هاي اعلام كننده حريق در داخل بازار، امكان اطلاع رساني سريع وقوع حادثه وجود ندارد.
مديرعامل آتش نشاني تبريز ، خاطر نشان مي سازد:براي مجموعه تلاشگران آتش نشاني و امداد گران اين سازمان ، شايد وقوع هر حادثه اي به اقتضاي شغل شان عادي باشد(همانند عادي بودن درد بيمار براي پزشك معالج ) اما هرگز آسيب ديدن اين مجموعه تاريخي ، قابل قبول نيست . ازهمين رواين سازمان طي دوسال گذشته ، طرح ايمني بازار را تدوين ودر مدخل هاي ورودي و داخل مجموعه بازار به اجراء در آورده است.
نصب 12 شيرهوزريل ، تعبيه جعبه هاي اطفاء حريق درداخل بازارواحداث وراه اندازي ايستگاه شماره 11 ( راسته كوچه در جوار بازار تبريز )و تهيه نقشه عملياتي براي ورود خودروهاي آتش نشاني جهت نفوذ به داخل بازار ازحمله اين اقدامات است اما آيا اين اقدامات اوليه براي بازار تبريز كافي است ومي تواند ما را درحوادث بزرگ ياري ومدد رساند.
دركنار اين واقعيات لازم است تا از بي مهري وسهل انگاري برخي ديگر نيز انتقاد شود.متاسفانه به رغم مكاتبات گسترده با مجمع امورصنفي شهرستان تبريز وهيات امناي بازار تبريز در مورد تجهيز مغازه ها به خاموش كننده هاي دستي و آموزش بازاريان تا حال نتيجه اي گرفته نشده است . ضمن آنكه مكاتبات گسترده اي از سوي سازمان آتش نشاني با ادارات وسازمانهاي مختلف از جمله : بازرگاني ، ميراث فرهنگي ، شركت برق منطقه اي صورت گرفته موجود مي باشد . چرا كه اجراي طرح بدون همكاري وپشتوانه ي تمام مولفه هاي دست اندركار درامر ايمني بازار نظير سازمانهاي دولتي گرفته تا اصناف وبازاريان محكوم به شكست است.
آنشپاد «جليل اميركاردوست» يادآور مي شود:به باور اين سازمان ، هريك از ساكنان اين مجموعه ، ضمن رعايت كامل مسايل ايمني بايد به نحوه مقابله با حوادث ناگوار آن نيز آشنا باشند. ضمن اين كه نبايد نقش سازمان ميراث فرهنگي و گردشگري را دراين مهم از نظر دور داشت . دركنارهمه ي اين اقدامات ، بازاريان محترم بايد به هرگونه كم توجهي بي احتياطي وبي مهري نسبت به جاي جاي اين مجموعه حساس بوده وخود با آن برخورد نمايند بازارتبريز ، خانه اصلي و مامن وماواي اقتصاد پوياي آذربايجان ومنطقه ي شمالغرب كشور است . اگر تا ديروز رونق جاده ابريشم به پويايي واعتبار «بازار تبريز»بستگي داشت اكنون نيز گنجينه توريستي آذربايجان اعتبار خويش را مديون نگيني به نام «بازار تبريز» است. در پايان با فراخوان عمومي به پاسداشت اين گنجينه گرانبها اين سازمان نيز آمادگي كامل خودرا براي ارائه طرح هاي ايمني به مغازه ها و آموزش ومشاوره رايگان ساكنان وبازاريان اعلام مي دارد.525/110
شنبه 26 مرداد 1387

این صفحه را در گوگل محبوب کنید

[ارسال شده از: ایسکانیوز]

[مشاهده در: www.iscanews.ir]

[تعداد بازديد از اين مطلب: 1170]