سرنوشت كركوك آزموني ديگر براي عراقي‌ها

واضح آرشیو وب فارسی:فارس: سرنوشت كركوك آزموني ديگر براي عراقي‌ها
خبرگزاري فارس: شهر كركوك كه در آن قوميت‌هاي مختلف عراق زندگي مي كنند به مهمترين موانع در برابر تصويب قانون انتخابات شوراهاي استاني و آزموني ديگر براي عراقي‌ها بدل شده تا اين بار نيز بتوانند با سربلندي از آن بيرون آيند.

به گزارش فارس، مجلس نمايندگان عراق كه 275 نماينده دارد، روز 23ژوئيه(سه شنبه اول مردادماه) قانون بحث برانگيز انتخابات شوراهاي استاني را به طور مخفيانه به تصويب رساند. جلسه راي‌گيري درباره برگزاري اين انتخابات با حضور 140نماينده پارلمان عراق برگزار شد كه با مخالفت شديد كردها روبه رو گرديد كردها معتقدند كه با توجه به پيچيده بودن مشكلات كركوك و رقابت سه گروه اصلي تشكيل دهنده آن يعني (كردها، تركمن‌ها و عرب‌ها) بر سر تصدي مسووليت‌هاي اين استان، انتخابات شوراها به طور استثنائي در كركوك تا حل مشكلات آن به تعويق افتد.
اما ماده بحث انگيز 24 قانون انتخابات شوراها ضمن مخالفت با ايده تاخير انتخابات در كركوك ، اين شهر را به چهار حوزه انتخابي تقسيم كرده است.
بر اساس اين ماده، كردها، تركمن‌ها وعرب‌ها هريك سهم 32درصد از انتخابات را داشته و مسيحيان(كلدئيان و آشوري‌ها) كه جمعيت كمتري دارند، سهم چهار درصد براي آنها در نظر گرفته شده است.
كردها با اين ايده تقسيم كركوك به چهار حوزه انتخابيه و سهميه بندي انتخابات مخالفت كرده و از اينجا بود كه نقطه اختلافات آغاز شد و تظاهرات اعتراض آميزي را نيز در اين شهر به همراه داشته است. جلال طالباني رئيس جمهور عراق در نخستين واكنش به تصويب قانون انتخابات شوراهاي استاني، آنرا فاقد اعتبار دانست و اين قانون را براي بررسي بيشتر و ايجاد تغييرات در برخي از بندهاي آن به پارلمان ارجاع داد.
در پي مخالفت كردها، پارلمان عراق قصد برگزاري نشستي درباره بررسي قانون انتخابات شوراهاي استاني را داشت كه به دليل اختلاف نظر رهبران سياسي درباره وضعيت استان كركوك و نيز به حد نصاب نرسيدن اعضا ، چهار بار به تعويق افتاد و سرانجام تصميم گرفته شد كه تصويب اين ماده به نهم ماه سپتامبر موكول شود.
اين در حالي است كه"محمودالمشهداني" رئيس پارلمان عراق از تشكيل كميته‌اي براي گفتگو با هدف دستيابي به ساختاري توافقي درخصوص قانون انتخابات شوراهاي استان خبر داد و گفت كه اعضاي همه فراكسيون‌هاي مجلس در اين كميته عضويت خواهند داشت و گفتگو براي رسيدن به ساختاري توافقي زير نظر سازمان ملل متحد را ادامه خواهند داد.
"خالد العطيه" نايب رئيس اول مجلس نمايندگان عراق گفت: امكان برگزاري جلسه فوق‌العاده مجلس پيش از تاريخ تعيين شده در ماه سپتامبر در صورت دستيابي گروههاي سياسي به توافق وجود دارد.
العطيه در عين حال احتمال برگزاري چنين جلسه اي را ضعيف دانست زيرا به گفته وي، نيازمند تامين حد نصاب اعضاي مجلس است كه تامين آن دشوار خواهد بود. پس از جلال طالباني رئيس جمهور عراق، "مسعود بارزاني" رئيس منطقه كردستان و رهبر حزب اتحاديه دمكرات كردستان عراق نيز درباره تصويب قانون شوراهاي استاني واكنش نشان داد و آن را" كودتا عليه قانون اساسي عراق" خواند.
مسعود بارزاني همچنين به تركمن‌ها و عربهاي كركوك توصيه كرد با پيوستن كركوك به اقليم كردستان موافقت كنند تا در اين صورت امتيازهاي ويژه‌اي كسب كنند.
وي افزود: اين وعده را به كردها مي دهم كه تمام تلاشمان را براي جلوگيري از عملي شدن نقشه كشورهاي بيگانه درباره كركوك انجام خواهيم داد.
سخنان وي اشاره به موضعگيري دولت تركيه دارد كه طي آن مخالفت آنكارا را با واگذاري اداره كركوك به حكومت كردستان عراق اعلام كرده بود.
مجلس محلي منطقه كردستان عراق نيز قانون شوراهاي تصويب شده در مجلس نمايندگان عراق را بي اعتبار خواند و از توطئه عليه كردها خبرداد.
برخي از نمايندگان كرد در مجلس محلي منطقه كردستان از نحوه تصويب قانون انتخابات شوراهاي استاني در مجمع ملي عراق(پارلمان) مخالفت كرده و آن را ، به منزله "اعلام جنگ" عليه كردها دانستند.
ائتلاف واحد عراق، بزرگترين فراكسيون در مجلس ملي عراق و مهم ترين همپيمان كردها، با شيوه اي كه قانون از مجلس گذرانده شد، مخالفت كرده و راي گيري را باطل و برخلاف قانون اساسي دانست.
كردها خواستار الحاق كركوك به منطقه خودمختار كردستان عراق هستند و اين در حالي است كه تركمن‌ها و عرب‌ها با اين خواسته كردها مخالفند و بر اين مسئله اصرار دارند كه اين شهر زير نظر دولت مركزي باشد. نتايج نظرسنجي جديد پايگاه خبري الجزيره نيز نشان داد كه بيشتر مردم منطقه با پيوستن شهر كركوك به كردستان عراق مخالفت كرده و خواستار استقلال آن از ديگر مناطق عراق شدند.
با توجه به اينكه قانون انتخابات شوراهاي استاني به تصويب نرسيده است احتمال تعويق انتخابات اين شورا كه قرار بود در ماه اكتبر برگزار شود، وجود دارد.
كميسيون عالي انتخابات عراق به مجلس اين كشور اعلام كرد نمي تواند انتخابات شوراهاي استانها را در زمان مقرر يعني اوايل اكتبر آينده برگزار كند.
"فرج حيدر" رئيس اين كميسيون گفت علت ناتواني كميسيون انتخابات عراق در برگزاري انتخابات محلي در اين كشور آن است كه نمايندگان مجلس تاكنون نتوانسته‌اند ، قانون انتخابات را تصويب كنند.
"سعيد عريقات" سخنگوي دفتر سازمان ملل در عراق نيز گفت: تاخير در تصويب پيش نويس قانون انتخابات شوراهاي استان بدان معناست كه برگزاري انتخابات در سال جاري ميلادي دشوار خواهد بود.
در اين ميان نيز سازمان ملل متحد درباره مساله كركوك طرحي 4 گزينه‌اي را پيشنهاد كرده كه شامل برگزاري انتخابات پس از سرشماري،‌ حل و فصل نهايي وضعيت كركوك ‌يا پرداختن يك كميته پارلماني به بررسي دقيق وضعيت شهر كركوك و گزينه چهام نيز توافق همه گروه‌هاي مسئول درباره مكانيزم تقسيم قدرت در اين شهر است.
در ماده 140 قانون اساسي عراق نيز "بر عادي‌سازي اوضاع، سرشماري و همه‌پرسي در كركوك و ديگر مناطق مورد مناقشه كردستان با هدف آگاهي از خواسته‌هاي ساكنان آن تا پيش از 31 دسامبر سال 2007 تاكيد شده بود".
شهر كركوك در 250 كيلومتري شمال شرق بغداد قرار گرفته و بر اساس آمار سال 2003 جمعيت آن 755700 نفر بوده ‌است. كركوك شهري باستاني و ادامه شهرقديمي آشوي "آررابخا" (عرفه) با پيشنيه پنج هزار ساله است. به دليل اهميت موقعيت جغرافيايي اين شهر بين امپراتوريهاي بابل و آشوري و مادها،شاهد درگيري‌هاي مختلف بوده است كه در زمانهاي مختلف سيطره خود را بر اين شهر بسط و گسترش دادند. كركوك يكي از غني‌ترين شهرهاي نفت خيز عراق است. اين شهر قدرت توليد روزانه750 تا يك ميليون بشكه نفت در روز را دارد. شهر كركوك از نظر تاريخي داراي قوميت‌هاي مختلفي بوده و در كنار يكديگر در صلح و آرامش زندگي مي كردند. اين شهر داراي قوميت‌هاي مختلفي همچون كردها،تركمن‌ها، آشوري‌ها، كلدانيان،عرب‌ها و ارامنه هستند. به دليل ذخاير عظيم نفت اين منطقه، هر گروه قومي مدعي مالكيت آن است.
از ديدگاه تركمن‌ها، اجاد آنها در زمان خلافت امويان و عباسيان و به دليل اينكه به جنگجويان آنها براي فتوحات اسلامي نياز داشتند، به عراق آمدند و از آن زمان به ويژه در زمان حكومت سلجوقيان ، اسكان تركمن‌ها در اين شهر آغاز شد.
عرب‌ها نيز ديدگاه خاص خود را درباره اين شهر دارند و معتقدند كه دو قوم اصلي آنها در منطقه كركوك هستند. عشيره تكريتي و عشيره عبيد. عشيره تكريتي در قرن يازدهم از سوريه وارد اين شهر شدند و طائفه عربي ديگر نيز در زمان حكومت پادشاهي در اين شهر سكنا گزيدند كه عشائر العبيد و الجبور نام دارند. عشاير عبيد بعد از اختلافات با ديگر عشاير در موصل وارد كركوك شدند و به سال 1935 در دوران حكومت " ياسين الهاشمي" در منطقه "الحويجة" مستقر شدند.
كردهاي عراق نيز كركوك را جزئي جدا نشدني از كردستان و پايتخت آن مي دانند و اعتقاد دارند كه كركوك شهري كردنشين است كه در گذشته صدام براي تضعيف كردها با منتقل ساختن تعداد زيادي از قبايل عرب جنوب عراق به كركوك و با اخراج كردها بافت جمعيتي اين شهر را به نفع عربها تغيير داده است تا مانع از افزايش قدرت احزاب كرد در عراق شود.
پس از اشغال عراق توسط آمريكا، احزاب كرد با انتقال تعداد زيادي از كردهايي كه در گذشته ساكن كركوك بودند، تلاش كردند تركيب جمعيتي كركوك را به نفع خود رقم بزنند تا بتوانند در انتخاباتي كه براي تعيين سرنوشت اين شهر برگزار شود، به پيروزي برسند.
البته نبايد مداخلات خارجي را در تشديد بحران در كركوك از نظرها دو داشت. پيش از اين عدنان الجبوري عضو جبهه التوافق عراق با اشاره به حمايت آمريكا از كردها اظهار داشت: سفير آمريكا در اين گفتگوها كه ميان احزاب محتلف عراقي برگزار مي شود ، جانب كردها را مي‌گيرد و از آنان حمايت مي‌كند.
جبوري افزود: رايان كراكر تهديد كرده است كه در صورت عدم اجراي قانون سازمان ملل درباره كركوك از برگزاري انتخابات شوراهاي استاني ممانعت به عمل خواهد آورد.
در اين ميان بسياري از تحليلگران مسائل سياسي بر اين باورند كه چنانچه گروههاي سياسي عراق هرچه زودتر براي مهار بحران در اين شهر اقدام نكنند، اختلاف هاي سياسي به سرعت گسترش خواهد و با توجه به تظاهرات مردمي كه اين شهر شاهد بوده به درگيري و ناآرامي منجر شود كه اين امر عواقب وخيمي براي عراق خواهد داشت. گروههاي تروريستي فعال در عراق نيز با سوء استفاده از فضاي موجود به تشديد تنش و خشونت در اين منطقه نيز دامن خواهند كه نمونه‌اش را در هفتم مرداد شاهد بوديم كه طي آن يك بمب‌گذار انتحاري خود را در ميان تظاهرات‌كنندگان شهر كركوك كه در اعتراض به قانون جديد انتخابات استاني به خيابان‌ها ريخته بودند، منفجر كرد كه دست‌كم 25 كشته و 185 زخمي برجاي ماند.
بنابراين مي‌توان گفت كه مسئله كركوك به آزموني ديگر براي عراقي‌ها بدل شده تا ضمن حفط وحدت و يكپارچگي ارضي خود به راه حلي كه مورد قبول و رضايت تمامي طوائف مختلف اين شهر باشد، دست يابند.
انتهاي پيام/+
شنبه 19 مرداد 1387

این صفحه را در گوگل محبوب کنید

[ارسال شده از: فارس]

[مشاهده در: www.farsnews.com]

[تعداد بازديد از اين مطلب: 232]