عصري كه تازه آغاز مي شود

واضح آرشیو وب فارسی:ايسنا: عصري كه تازه آغاز مي شود
تيلور كوئن* - ترجمه: فريده صادقيان ـ 20 سال اخير ازنظر رشد اقتصادي، تجاري و جهاني شدن پربارترين دوره در بين تمامي دوره هاي مشابه در تاريخ جهان بوده است، به طوري كه تنها تعداد كمي از مفسران اقتصادي احتمال مي دادند كه در يك دوره زماني كوتاه چنين رشدي در تجارت و سطح زندگي عمومي افراد امكانپذير باشد.

از سال 1990تا سال 2004 بيش از 400 ميليون چيني از فقر نجات پيدا كردند. همچنين بر اساس گزارشات بانك جهاني، هند رشد اقتصادي قابل توجهي داشته است، طبقه متوسط در كشورهاي برزيل و مكزيك در حال پيشرفت است و بالاخره پيشرفت هاي اقتصادي اخير در غنا و تانزانيا نشان مي دهد كه قاره آفريقا نيز در اين توسعه اقتصادي سهيم بوده است. به رغم اين پيشرفت هاي چشمگير هنوز هم واكنش هاي شديدي در مقابل جهاني شدن وجود دارد كه عموماً تصور مي شود حتي پيشرفت و جهاني شدن نيز بايد با اعتدال همراه شود. معمولاً افراد عادي، منافع و فوايد تجارت بين الملل را قبول نداشته و با آن مخالفت مي كنند، به طوري كه حتي متخصصان هم نسبت به اين موضوع بدبين شده اند ولي سوابق و حقايق نشان مي دهند كه فضاي اقتصادي فعلي طوري نيست كه بتوانيم راجع به آن حكمي قطعي بدهيم چرا كه دستورالعمل هاي اقتصاد كلاسيك درباره تجارت، سرمايه گذاري و محرك هاي اقتصادي هيچ گاه به طور كامل درايجاد رفاه كامل و همه جانبه انساني موفق نبوده اند. چرخه جهاني شدن با دست اندازها و چالش هايي نيز همراه بوده است همان طور كه انعكاس چنين چالش هايي را در افزايش قيمت كالاها در دهه اخير مي بينيم ولي اين تورم عمدتاً نتيجه رشد و پيشرفت همه جانبه و سريع است. كشورهايي مثل چين آنقدر سريع ثروتمند شده اند كه توليدات انرژي و كالاي جهان قادر به همگام شدن با چنين پيشرفتي نبودند. با وجود اينكه بعضي از كشورهاي فقير مثلاً از اين افزايش و قيمت بالاي مواد غذايي ضرر مي بينند، ولي به نظر مي آيد كه توسعه سريع اقتصاد جهت و راه حل مناسبي باشد. با وجود تمام گفتمان هايي كه براي تعيين يك زمان پايان براي جهاني شدن صورت گرفته است، تجارت جهاني در حال شتاب گرفتن است. تغييرات بزرگ و اساسي معمولاً با هم به وقوع مي پيوندند، بنا براين اهميت دارد كه در هنگام انجام تحولات سازنده، روند اصلي اقتصاد نيز حفظ شود. همچنين اين مهم صحت دارد كه نشست هاي سازمان تجارت جهاني براي كاهش تعرفه هاي گمركي، متوقف شده است. علاوه بر آن حزب دموكرات در آمريكا، دست كم در لفاظي ها و سخنراني هاي خود به طور كامل از ميراث كامل تجارت آزاد كه به وسيله پرزيدنت كلينتون پايه ريزي شده بود، فاصله گرفته است. با اين حال ميزان تجارت افزايش مي يابد، چرا كه دنياي اقتصاد در حال توسعه است. از اين گذشته، اكثرآمريكايي ها هيچ گاه وضع بهتري از سايرين براي بهره مندي از تجارت جهاني و پيشرفت ساير مناطق جهان نداشته اند. تجارت روي منافع ناشي از واردات كالا (مثل كفش هاي لوكس از ايتاليا يا قطعات رايانه اي از تايوان) تمركز كرده است در حالي كه منافع واقعي در ايده هاي نو است.تا سال 2010تعداد محققان داراي مدرك دكترا و مهندسان چين از متخصصان آمريكايي بيشتر خواهد شد، البته چنين متخصصاني به صورت بالقوه تهديد به حساب نمي آيند، بلكه برعكس ايده هاي خلاقانه چنين افرادي مي تواند در جهت ارتقاي سطح زندگي مردم آمريكا به كار رود و نه صرفاً در جهت منافع شخصي نخبگان و سرمايه داران. هر چه دسترسي چيني ها به بازارهاي آمريكا و ديگر بازارهاي جهاني بيشتر باشد، در بهتر گذراندن دوره هاي تحصيلات تكميلي موفق تر خواهند بود و نتيجتاً توانايي هاي بيشتري در ارائه ايده هاي نوآورانه و سازنده خواهند داشت. هم اقتصاددان هاي محافظه كار و هم ليبرال ها بر اين باور هستند كه نوآوري زيربنايي براي زندگي بهتر است چرا كه ما انسان ها نياز به تكنولوژي هاي زيستي مختلفي پيدا كرديم.يافتن درماني براي ايدز يا يافتن منابع انرژي پاك تر از منابع فعلي تنها نمونه هايي ساده از تكنولوژي هاي جديد مورد نياز بشرند.بازرگاني وتجارت راهي مناسب براي رسيدن به اهداف مورد نظر است. ثروتمندتر بودن هند يا چين به معناي توانايي بالقوه برتر براي آمريكا و همه كشور هاي ديگري است كه در نوآوري سرمايه گذاري مي كنند. اگر يك ايده يا يك محصول تا 20 سال پيش تنها در آمريكا و اروپا قابل بهره برداري بود، در آينده مي تواند در سرتاسر دنيا قابل سوددهي باشد. با وجود اينكه مشخص شدن سود اصلي اين اقدامات زمان مي برد، اما مي توان گفت كه تجارت با چين همين حالا هم مشكلات زندگي روزمره بسياري از آمريكايي ها را برطرف كرده است .يك تحقيق جديد توسط دو استاد دانشگاه شيكاگو در شاخه تجارت، كريستين برادو و جان روماليز، نشان داده است كه واردات ارزان قيمت از چين زندگي آمريكايي ها را به صورت ناهمگني تحت تاثير قرار داده است. در حقيقت، اثر نابرابري هاي درآمدي دوره 1994تا 2005 روي زندگي قشر ناتوان جامعه با تخفيف ها و كاهش قيمت ها در فروشگاه هايي مثل وال مارت تا حدود زيادي جبران شده است. با وجود تمامي اين دستاوردها، جهت گيري غالب روشنفكران در اين روزها، دوري جستن و نكوهش تجارت آزاد است،، عقيده حاكم در زمينه تجارت آزاد اين است كه آزادسازي تجاري بايد ادامه يابد، البته اگر همراه با سياست هايي جهت بازآموزي نيروي كار و بهبود بخشيدن به نتايج ناشي از نوسانات اقتصادي باشد.درست است كه منافع ناشي از يك شبكه مبادلاتي مطمئن، هميشگي و ثابت است، ولي جهاني شدن هم يك شبكه تجاري نامطمئن كه مسبب مشكلات باشد، نيست. چيزي كه در حال حاضر در حال اتفاق افتادن است اين است كه اكثر مردم، چه در ايالات متحده و چه در ساير كشورها، بي جهت نسبت به برقراري روابط اقتصادي با كشور هاي بيگانه دچار بدبيني هستند، البته اين موضوع ريشه در سرشت ما انسان ها دارد چرا كه تمايل بنيادين انسان ها اين است كه افراد را به دو گروه خودي و غيرخودي تقسيم كنند يا بدون دليل كسي را بالا برده و ديگري را بد جلوه دهند.(حقيقتاً سرمايه دار داخلي چه تفاوت بنياديني با سرمايه دار خارجي دارد؟،) براي مثال مردم آمريكا تصور مي كنند كه هزينه خارجي ها در آمريكا در حال افزايش است يا اينكه آنها در حال به دست گرفتن بخش هايي از اقتصاد هستند، يك ديدگاه براي برخورد با اين عقايد احساساتي، كم كردن ميزان تجارت يا كنترل دقيق تجارت خارجي است ولي در هر حال واضح است كه رها كردن كامل توانايي به دست آمده در زمينه تجارت خارجي راه حل مناسبي نيست. اگر ما خيلي از جهاني شدن و روش فعلي آن ناراضي هستيم، بهتر است به جاي متوقف كردن روند به اصلاح پايه هاي غيراصولي آن بپردازيم. يك اشتباه بزرگ، كم اهميت تلقي كردن منافع حاصل از جهاني شدن است ولي واقعيت اين است كه ما مدت زيادي اين كار را انجام داده ايم. براي مثال سياستمداران آمريكا قبل از اين هم براي حفظ منافع خود، عقايد نادرست آمريكايي ها درباره تجارت با ساير كشورها را مورد تاييد قرار داده اند ولي حداقل ما نبايد با اين جريان همراه شويم، در عوض بايد درباره منافع بين المللي تجارت براي همه ملت ها و همه كشورها آگاهي بيشتري كسب كنيم. اگر ما به گرايشات تجاري 20 ساله اخير نظر بيفكنيم، دلايل بسياري مي يابيم كه، عصر جديد كه به عنوان عصر تجارت آزاد شناخته شده، تازه در حال آغاز شدن است. *پروفسور اقتصاد در دانشگاه جورج ميسون
شنبه 12 مرداد 1387

این صفحه را در گوگل محبوب کنید

[ارسال شده از: ايسنا]

[مشاهده در: www.isna.ir]

[تعداد بازديد از اين مطلب: 351]