پانزدهمين نشست وزراي خارجه عدم تعهد در تهران -3 نيم نگاهي به انديشه عدم تعهد

واضح آرشیو وب فارسی:فارس: پانزدهمين نشست وزراي خارجه عدم تعهد در تهران -3 نيم نگاهي به انديشه عدم تعهد
خبرگزاري فارس: اصطلاح «عدم تعهد» نخستين بار توسط جواهر لعل نهرو نخست وزير هند طي نطقي در 28 آوريل 1954 در كلمبو بيان شد و پس از آن با تلاش رهبران آسيايي - آفريقايي و بنيانگذاران اين جنبش شكل گرفت.

به گزارش خبرگزاري فارس، اين هفته تهران ميزبان پانزدهمين نشست وزراي خارجه جنبش عدم تعهد است.

انديشه عدم تعهد:

اصطلاح «عدم تعهد» نخستين بار توسط جواهر لعل نهرو نخست وزير هند طي نطقي در 28 آوريل 1954 در كلمبو بيان شد و پس از آن با تلاش رهبران آسيايي - آفريقايي و بنيانگذاران جنبش عدم تعهد اين جنبش شكل گرفت.
در حقيقت همه اعضاي جنبش عدم تعهد غيرمتعهد نبودند و اغلب درك متفاوتي نسبت به جنبش داشتند. يافتن يك ايدئولوژي مشترك كه بتواند ابزاري براي ارائه اتحاد ظاهري براي اعضاي اصلي جنبش باشد كه درصدد يافتن يك نقش اصلي آن بودند، كار آساني نبود. اغلب اعضاء تمايل چنداني به اصول فلسفي نشان نمي‌دادند و تنها در زمينه‌هاي سياسي و اقتصادي خاص فعاليت داشتند.
از اين رو اتحاد آنها يك اتحاد مشترك نبود بلكه يك هويت مشترك و جديد به حساب مي‌آمد. لذا مفهوم عدم تعهد با بي‌طرفي كه در حقوق بين‌المللي كلاسيك تعريف شده است، تفاوت دارد. غرض از مفهوم بي‌طرفي متداول در جنبش عدم تعهد، ‌عدم مشاركت در اختلافات و منازعات دولت‌هاي بزرگ بود كه در اواخر دهه 50 و اوايل دهه 60 ميلادي هر زمان احتمال بروز آن وجود داشت.

بنيانگذاران جنبش عدم تعهد و اولين گردهمايي آن:

امروزه از تيتو، جواهر لعل نهرو، جمال عبدالناصر، سوكارنو و قوام نكرومه رهبران يوگسلاوي، هند، مصر، اندونزي و غنا به عنوان بنيانگذاران جنبش عدم تعهد نام برده مي‌شود كه هر يك در زمان خود به دلايلي نقش مهم در پيدايش اين جنبش برعهده داشته‌اند.
مارشال تيتو كه در دوران جنگ جهاني دوم و پس از جنگ رهبري يوگسلاوي را به عهده داشت، پس از تثبيت قدرت خود عليرغم آنكه در آغاز در زمره گروه شرق بود، سياست تك روي در برابر بلوك شرق را در پيش گرفت و با اين اقدام خود مورد انتقاد و حملات تبليغاتي آنها قرار گرفت.
وي كه به دليل اعتقادات ايدئوروژيك خويش نمي‌توانست به گروه غرب بپيوندد، تلاش كرد در چنين وضعيتي براي حفظ خود راه سومي را برگزيند. مراودات او با رهبران آسيايي و آفريقايي از جمله نهرو و جمال عبدالناصر وي را بر آن داشت تا پيشنها ميزباني نخستين گردهمايي سران كشوهاي عضو جنبش عدم تعهد در بلگراد را مطرح كند.
بدين ترتيب با تلاش وي و ديگر بنيانگذاران جنبش عدم تعهد، نخستين اجلاس رهبران اين جنبش در دسامبر 1961 با حضور رهبران 25 كشور در شهر بلگراد پايتخت يوگسلاوي برگزار شد.

اجلاس‌هاي سران جنبش عدم تعهد:

اجلاس اول (يوگسلاوي):

نخستين اجلاس سران كشورهاي غير متعهد در اول سپتامبر 1961 در بلگراد تشكيل شد. بنابر شرايطي كه براي شناخت كشورهاي غيرمتعهد تعيين شده بود از 25 كشور براي شركت در كنفرانس دعوت به عمل آمد. جو بين‌المللي آن زمان، دوره جنگ سرد و تشديد تشنجات بين‌المللي، بيم برخورد بلوك‌ها و آغاز جنگ جهاني سوم را به وجود آورده بود، لذا تاكيد كنفرانس بيشتر بر حفظ صلح و امنيت جهاني و رفع اختلافات از طريق صلح و همكاري بين‌المللي بود. اكثريت شركت‌كنندگان را كشورهاي تازه استقلال يافته با خاطرات تلخ از استعمار غرب تشكيل مي‌دادند. به همين دليل نسبت به غرب بدبين بوده و بيشتر به شرق تمايل داشتند.

اجلاس دوم (مصر):

دومين اجلاس سران كشورهاي غير متعهد از 5 تا 10 اكتبر 1964 در قاهره پايتخت مصر تشكيل شد. در اين كنفرانس سران 47 كشور شركت كرده بودند. اغلب اعضاي جديد را كشورهاي تازه استقلال يافته تشكيل مي‌دادند.
هدف اصلي كنفرانس بررسي بحران‌هاي جهاني و چگونگي يافتن راهي جهت تامين و استقرار صلح بود.

اجلاس سوم (زامبيا):

با آنكه قرار بود كنفرانس سران عدم تعهد هر سه سال يك بار تشكيل شود اما به علت اوضاع و احوال جهان، سومين كنفرانس سران شش سال بعد از اجلاس دوم يعني در سال 1970 (از هشتم تا دهم سپتامبر) در لوزاكا پايتخت زامبيا با شركت 53 كشور عضو تشكيل شد.
اين كنفرانس ضمن پرداختن به مسائل مربوط به حفظ صلح و امنيت بين‌المللي بر ضرورت استقلال كليه ملل به خصوص مستعمرات پرتقال در جنوب آفريقا تاكيد كرد.
در زمينه مسائل اقتصادي از افزايش شكاف بين كشوهاي غني و فقير اظهار تاسف شد و تنزل سهم كشوهاي در حال توسعه در زمينه صادرات طي دهه‌هاي 50 و 60 ميلادي مورد توجه قرار گرفت.

اجلاس چهارم (الجزاير):

چهارمين اجلاس سران كشورهايي غيرمتعهد از 5 تا 9 سپتامبر 1973 در الجزيره تشكيل شد. شركت كنندگان در اين كنفرانس 75 كشور بودند و مصوبات آن در زمينه مسائل سياسي از جمله تبعيض نژادي در آفريقاي جنوبي، رودزيا، كامبوج، كره، حقوق درياها و مواد مخدر بود.
در زمينه مسائل اقتصادي به موضوعاتي چون روابط كشورهاي پيشرفته و در حال توسعه، انتقال تكنولوژي و سيستم بين‌المللي مالي و پولي توجه داشت.

اجلاس پنجم (سريلانكا):

پنجمين كنفرانس سران كشورهاي غيرمتعهد در كلمبو پايتخت سريلانكا از تاريخ 16 تا 19 اوت 1976 برگزار شد. 86 كشور به عنوان عضو، 9 كشور و 12 سازمان بين‌المللي به عنوان ناظر و 7 كشور به عنوان ميهمان در اين كنفرانس شركت داشتند. اختلاف نظرهايي كه از قبل در جنبش عدم تعهد موجود بود از اين كنفرانس شكل روشن‌تري به خود گرفت و به طور كلي كشورهاي شركت كننده به دو گروه تندرو يا مترقي و ميانه‌رو يا معتدل تقسيم شدند.
اگر چه تعداد كشورهاي ميانه رو كه بيشتر طرفدار غرب بودند زيادتر بود ولي فعاليت سازمان يافته گروه‌هاي تندرو تاثير زيادي بر مصوبات كنفرانس گذاشت. با اين همه تصميمات كنفرانس كلمبو را مي‌توان نسبتا معتدل و به دور از تندروي دانست. در اين اجلاس بر سر تصاحب كرسي‌هاي دفتر هماهنگي جنبش عدم تعهد كه تعداد آن از 17 عضو به 25 عضو افزايش يافته بود رقابت شديدي درگرفت.

اجلاس ششم (كوبا):

ششمين كنفرانس سران كشورهاي غيرمتعهد در روزهاي سوم تا هفتم اكتبر 1979 (چند ماه پس از پيروزي انقلاب اسلامي) در هاوانا پايتخت كوبا برگزار شد. دراين كنفرانس مراحل نهايي عضويت جمهوري اسلامي ايران در جنبش پايان يافت و جمهوري اسلامي ايران به طور رسمي به عضويت جنبش عدم تعهد درآمد.
در جريان اين كنفرانس مسائل مهمي چون اوضاع خاورميانه، پيشنهاد اخراج مصر از جنبش (به خاطر امضاي قرارداد صلح كمپ ديويد با اسرائيل)، عضويت كامبوج و اوضاع اقتصادي بين‌المللي مورد بحث قرار گرفت.
در هاوانا دو دستگي در ميان اعضاي جنبش عدم تعهد كاملا مشخص بود. عده‌اي كوبا را متهم مي‌كردند كه در رياست كنفرانس بي‌طرفي را مراعات نكرده است، از اين رو وقتي پيشنهاد پشتيباني از خواسته‌هاي جمهوري اسلامي ايران عليه آمريكا مطرح شد تعدادي از كشورها تاكيد كردند كه بايستي تجاوزات آمريكا به ايران و دخالت نظامي شوروي در افغانستان هر دو با هم در جلسات جنبش مطرح و بررسي شود.
بندهاي 139، 140 و 141بياينه پاياني ششمين اجلاس سران عدم تعهد به طور كامل به ايران اختصاص يافت و در آنها نسبت به پيروزي تاريخي مردم ايران در سرنگون كردن رژيم پيشين و ايجاد اميدواري براي تمام مردم جهان در به دست آوردن آزادي و تحكيم استقلال خود، ابراز مسرت شد.
در بيانيه پاياني اجلاس هاوانا، از قطع روابط ايران با اسرائيل و آفريقاي جنوبي، همچنين خروج ايران از پيمان سنتو استقبال به عمل آمد.
در اجلاس هاوانا پيشنهاد عراق براي ميزباني اجلاس هفتم سران بعد از كوبا مورد تصويب قرار گرفت.

تغيير محل اجلاس هفتم از بغداد به دهلي نو:

يك سال و نيم پس از شروع جنگ تحميلي عراق عليه ايران، وزارت امور خارجه در ماه مارس 1982 با ارسال يادداشت به سفارت كوبا (رئيس جنبش عدم تعهد) ضمن اعلام مخالفت خود با برگزاري اجلاس هفتم سران عدم تعهد در بغداد خواستار تغيير محل برگزاري اجلاس شد. متعاقب آن هيئت جمهوري اسلامي ايران در اجلاس وزراي خارجه جنبش عدم تعهد در هاوانا اين موضوع را به طور جدي مطرح و تهديد كرد در صورت برگزاري اجلاس در بغداد، جمهوري اسلامي ايران اجلاس را تحريم كرده و رياست جنبش را به رسميت نخواهد شناخت.
در كميته سياسي اجلاس وزراي عدم تعهد بحث زيادي در خصوص اين مسئله صورت گرفت ولي در نهايت به دليل حمايت برخي كشورها از جمله يوگسلاوي از عراق، گفته شد نظر به اينكه تصميم برگزاري اجلاس در بغداد توسط سران كشورهاي غيرمتعهد اتخاذ شده، تغيير آن خارج از حيطه اختيارات وزراي خارجه است.
لذا نظر نهايي بر اين قرار گرفت كه تلاش شود هرچه زودتر جنگ دو كشور ايران و عراق خاتمه يابد. در بيانيه نهايي اجلاس وزرا همچنين اشاراتي مبني بر تاييد تصميم اجلاس ششم سران در خصوص تعيين بغداد به عنوان محل برگزاري اجلاس هفتم وجود داشت.
جمهوري اسلامي ايران به فعاليت خود در اين زمينه ادامه داد و با ارسال يادداشت براي كليه سفارتخانه‌هاي كشورهاي عضو عدم تعهد در تهران نظر مخالف خود را با برگزاري كنفرانس سران در بغداد منعكس كرد. همزمان هيئت‌هايي از طرف وزارت امور خارجه به منظور ابلاغ پيام رياست جمهوري به كشورهاي مختلف اعزام شد. متقابلاً عراق نيز براي حفظ رياست جنبش بسيار فعال عمل مي‌كرد و به منظور تهيه مقدمات برگزاري اجلاس سران در بغداد، اقدام به احداث ساختمان و مجموعه‌‌اي با هزينه بالغ بر يك ميليارد دلار كرد.
اين كشور حتي پيش‌نويس بيانيه پاياني اجلاس را به سه زبان تهيه و پرچم كشورهاي عضو جنبش را در بغداد به اهتراز درآورده بود. اما با ورود نيروهاي ايران به خاك عراق در عمليات رمضان (ژوئيه 1982) و متعاقب آن حمله هوايي جنگنده‌هاي ايران به بغداد وضعيت جديدي به وجود آمد. با توجه به نزديك بودن زمان برگزاري اجلاس (سپتامبر 1982)، فيدل كاسترو رهبر كوبا در ماه اوت پيشنهاد تشكيل اجلاس وزراي جنبش عدم تعهد و تعيين محل ديگري براي برگزاري هفتمين اجلاس سران را مطرح كرد.
با توجه به حوادث فوق و پيگيري‌هاي جمهوري اسلامي ايران، موضوع تغيير محل اجلاس سران از بغداد به جاي ديگر به صورت جدي مورد توجه كشورهاي عدم تعهد قرار گرفت و همان‌ها كه معتقد بودند كنفرانس وزراي خارجه نمي‌تواند تصميمات سران را نقض كند، در اجلاس وزراي خارجه عدم تعهد در اكتبر 1982 در نيويورك، با اجماع موافقت خود را با تغيير محل كنفرانس از بغداد به دهلي نو اعلام كردند.

اجلاس هفتم (هند):

هفتمين اجلاس سران عدم تعهد در ماه مارس 1982 در دهلي نو، با حضور 99 كشور و به رياست خانم اينديرا گاندي برگزار شد.
با توجه با اختلاف‌ نظرهايي كه در اجلاس هاوانا ميان اعضاء شكل گرفته و موجوديت جنبش را به چالش كشيده بود، وظيفه خانم گاندي براي بازگرداندن اعتماد كشورهاي عضو و خروج از حالتي كه بعضي آن را انحراف جنبش به چپ و وابستگي به بلوك شرق تعبير كرده بودند، دشوار بود.
اجلاس هفتم در شرايطي برگزار شد كه آثار بحران اقتصادي در جهان به ويژه در كشورهاي كمتر توسعه يافته كه اغلب عضو جنبش بودند به مراحل بي‌سابقه‌اي رسيده بود. بيانيه نهايي شامل دو بخش اقتصادي و سياسي بود و در قسمت سياسي ضمن تشريح نقش عدم تعهد در دستيابي به صلح و امنيت، خلع سلاح و همزيستي مسالمت‌آميز به مسائلي چون اوضاع جنوب آفريقا، فلسطين، لبنان، خاورميانه، كامبوج، افغانستان، كره و جنگ ايران و عراق مي‌پرداخت.
تصميم‌گيري در مورد محل برگزاري اجلاس بعدي به اجلاس وزراي خارجه در لواندا در سال 1985 موكول شد و در اجلاس لواندا موافقت شد كه هشتمين اجلاس سران در حراره برگزار شود.

اجلاس هشتم (زيمبابوه):

هشتمين اجلاس سران عدم تعهد در تاريخ اول تا ششم سپتامبر 1986 در حراره پايتخت زيمبابوه برگزار شد. طبق روال معمول دوره‌هاي قبل، پس از جلسات مقدماتي كارشناسان سياسي و اقتصادي، كنفرانس وزراي خارجه جنبش در روزهاي 28 و 29 اوت برگزار شد.
اجلاس هشتم مصادف بود با بيست و پنجمين سال تاسيس جنبش عدم تعهد و از مهم‌ترين موضوعاتي كه در اين اجلاس مطرح شد و در بيانيه نهايي مورد اشاره قرار گرفت عبارت بود از: خلع سلاح و امنيت جهاني، استفاده صلح آميز از انرژي هسته‌اي، مسئله فلسطين، لبنان، وضعيت خاورميانه، جنگ ايران و عراق، قبرس، تجاوز آمريكا عليه ليبي، جنوب آفريقا، حقوق ملت‌ها جهت حفظ فرهنگ و آثار ملي خود، بدهي‌هاي خارجي و علوم و تكنولوژي.
يكي از بحث‌انگيزترين موضوعات مطرح شده در اين اجلاس مسئله جنگ ايران و عراق بود. هيئت جمهوري اسلامي ايران در اين اجلاس با موفقيت توانست از تصويب بيانيه‌اي كه به ابتكار كشورهاي عرب حامي عراق تنظيم شده و خواستار توقف بدون قيد و شرط جنگ بود، جلوگيري كند. در آن زمان هنوز بخشي از خاك ايران در تصرف عراق بود.

اجلاس نهم (يوگسلاوي):

اجلاس نهم سران عدم تعهد با حضور 109 كشور از چهارم تا هفتم سپتامبر 1989 در بلگراد برگزار شد. اين دومين بار بود كه رياست جنبش عدم تعهد به يوگسلاوي مي‌رسيد.
برگزاري اجلاس مصادف شد با تحولات عمده در نظام دو قطبي و از ميان رفتن جنگ سرد. با توجه به وضعيت جديد، اعضاي جنبش در خصوص نحوه اداره و ادامه كار آن دچار اختلاف شده بودند.
عده‌اي با استناد به اينكه قطب‌بندي‌هاي دوران جنگ سرد از ميان رفته و جنبش فلسفه وجودي خود را از دست داده پيشنهاد تغيير نام يا ادغام آن با گروه 77 را مطرح مي‌كردند.
در حالي كه جمع كثيري از اعضاء ضمن تاييد ايجاد تغييرات در صحنه بين‌المللي معتقد بودند جنبش هنوز براي تحقق اهداف خود راه درازي در پيش دارد. يوگسلاوي به عنوان رئيس اجلاس نهم در تلاش جهت ايجاد تحول در نگرش جنبش عدم تعهد برخي از موضوعات اساسي در اسناد سياسي از جمله مباحث مربوط به استعمارزدايي و برقراري نظام نوين اطلاعات و ارتباطات را از دستور كار حذف كرد كه با تلاش كشورهاي چپ از جمله كوبا مجددا به آن اضافه شد.
در هر حال در اجلاس نهم از سوي طرفداران دو ايده فوق بحث‌هاي زيادي صورت گرفت، اما در نهايت كشورهاي عضو تصميم گرفتند ضمن پايبندي به اصول جنبش، به فعاليت‌هاي دسته‌جمعي خود ادامه داده و در گسترش همكاري با كشورهاي توسعه يافته تلاش كنند.

اجلاس يازدهم (اندونزي):

اجلاس دهم سران جنبش عدم تعهد از تاريخ 28 اوت 1992 در جاكارتا پايتخت اندونزي آغاز به كار كرد.
مهم‌ترين بحث در اجلاس مذكور موضوع تغيير نظام حاكم بر روابط بين‌الملل و چگونگي برخورد جنبش با آن بود. كشورهاي مختلف طي جلسات متعدد نظرات خود در قبال وضعيت جديد جهاني را مطرح كردند.
نتيجه اين گفتگوها حاكي از آن بود كه جنبش عدم تعهد نه تنها موفق به حفظ هويت خويش شده بلكه با گذار از اين دوره بحراني، آماده رويارويي با چالش‌هاي جديد در جهان شده است.
از اين نظر اجلاس دهم را مي‌توان يك مقطع مهم در تاريخ جنبش عدم تعهد به حساب آورد، چرا كه جنبش به دليل اجماع نظر بين كشورهاي عضو در خصوص ضرورت تداوم حيات خود و ارتقاي نقش آن در تحولات بين‌المللي، هويت وجودي خود را در دوران پس از جنگ سرد بازيافت.
مهم‌ترين مسائل منطقه‌اي و اقتصادي مطرح در اين اجلاس عبارت بودند از مسائل مربوط به آسياي جنوب شرقي، افغانستان، درگيري اعراب و اسرائيل، لبنان، بوسني، آفريقاي جنوبي، قاچاق مواد مخدر، تروريسم، استفاده صلح‌‌آميز از انرژي هسته‌اي، همكاري بين‌المللي اقتصادي براي توسعه و محيط زيست.

اجلاس يازدهم ( كلمبيا):

يازدهمين اجلاس سران جنبش عدم تعهد از تاريخ 18 تا 20 اكتبر 1995 در شهر كارتاهنا در كلمبيا برگزار شد. اين اجلاس در پايان كار خود علاوه بر بيانيه پاياني يك بيانيه جداگانه در خصوص آنكتاد و يونيدو صادر كرد.
در طول اجلاس مسائل متعددي مورد بررسي قرار گرفت كه اهم آنها عبارتند از: تجديد ساختار سازمان ملل، خاتمه دوران جنگ سرد و مشكلات اقتصادي و اجتماعي موجود در جهان سوم، خلع سلاح و امنيت بين‌المللي، همكاري بين‌المللي براي توسعه، ضرورت برخورد مناسب جنبش با تحولات بين‌المللي، همكاري‌هاي اقتصادي و تروريسم.

اجلاس دوازدهم (آفريقاي جنوبي):

دوازدهمين اجلاس سران عدم تعهد از تاريخ 29 اوت تا 3 سپتامبر 1998 در شهر دوربان آفريقاي جنوبي و با حضور نمايندگان 114 كشور به رياست نلسون ماندلا برگزار شد، مهم‌ترين موضوعاتي كه در اين اجلاس مورد بررسي قرار گرفت و در بيانيه نهايي گنجانده شد عبارت بود از: نقش جنبش عدم تعهد، گفتگوي تمدن‌ها، تجديد ساختار سازمان ملل، وضعيت مالي سازمان ملل، تروريسم، بدهي‌هاي خارجي، محيط زيست و توسعه، علوم و تكنولوژي، همكاري‌هاي جنوب - جنوب، كشورهاي كمتر توسعه يافته، نژادپرستي، تبعيض نژادي و مواد مخدر.

اجلاس سيزدهم (مالزي):

براساس تصميم اجلاس دوازدهم سران در دوربان، بنگلادش به عنوان ميزبان بعدي اجلاس سران تعيين شد و قرار بود اجلاس وزراي خارجه عدم تعهد در ژانويه و اجلاس سران در آوريل سال 2002 برگزار شود اما با انصراف بنگلادش و سپس اردن از برگزاري اجلاس سران، در سيزدهمين اجلاس وزراي خارجه عدم تعهد در دوربان آفريقاي جنوبي، كشور مالزي به عنوان ميزبان اجلاس سيزدهم سران تعيين و اجلاس مذكور از 20 تا 25 فوريه 2003 در كوالالامپور پايتخت مالزي برگزار شد.
اين اجلاس نخستين اجلاس سران عدم تعهد پس از حوادث تروريستي 11 سپتامبر در نيويورك بود و لذا تروريسم به يكي از مباحث عمده اجلاس سيزدهم تبديل شد.
از سوي ديگر اجلاس كوالالامپور كمتر از يك ماه قبل از حمله آمريكا به عراق و در بحبوحه مباحث شوراي امنيت سازمان ملل در خصوص عراق برگزار شد.
به طور طبيعي مسئله عراق از اصلي‌ترين موضوعات مطرح در سخنراني سران كشورهاي شركت كننده در اجلاس بود.
رئيس جمهور وقت ايران در بخشي از سخنراني خود در اين اجلاس، حمله نظامي به عراق را موجب خسارت فراوان به مردم مظلوم اين كشور و به خطر افتادن ثبات و امنيت منطقه، تخريب محيط زيست و تقويت افراط گرايي خواند و گفت اين حمله حركت موزون آغاز شده به سوي مردمسالاري سازگار با دين، اخلاق و فرهنگ را در اين منطقه به خطر خواهد انداخت.

اجلاس چهاردهم (كوبا):
چهاردهمين اجلاس سران از 20 تا 25 سپتامبر 2006 در هاوانا پايتخت كوبا برگزار شد. از آن تاريخ سياست جنبش عدم تعهد را كوبا برعهده دارد.
صدور بيانيه جداگانه در ارتباط با فعاليت‌هاي هسته‌اي جمهوري اسلامي ايران مهم‌ترين موضوعات مطروحه در اين اجلاس بود.
اجلاس آتي سران قرار است در ماه ژوئيه 2009 در شرم الشيخ مصر برگزار شود.
ادامه دارد...
انتهاي پيام/خ
شنبه 5 مرداد 1387

این صفحه را در گوگل محبوب کنید

[ارسال شده از: فارس]

[مشاهده در: www.farsnews.com]

[تعداد بازديد از اين مطلب: 121]