افتادن از آن ور بام! نگاهي به فيلم حس پنهان

واضح آرشیو وب فارسی:کيهان: افتادن از آن ور بام! نگاهي به فيلم حس پنهان
ليلاسادات باقري-وقتي قرار باشد فيلم «حس پنهان» ساخته مصطفي رزاق كريمي نقد شود، شايد اولين برجسته گي ظاهري آن، موضوع برگزيد گي اين فيلم توسط جشنواره فيلم هاي آسيايي NHK ژاپن و انعكاس آن بر پرده تبليغاتي اش باشد. جشنواره اي كه از افتخارات گردانندهگانش، حمايت مالي از فيلم ضد اسلامي «اسامه» ساخته فيلم ساز افغان «صديق برمك» و با مشاورت «محسن مخملباف» است.
امير (محمدرضا فروتن) كه مدير عامل يك شركت بازرگاني است، در يك شب باراني و بر اساس يك اتفاق خشن، با خواهر و برادري هنرمند و عكاس، آشنا
مي شود. ندا (نيوشا ضيغمي) و بهرام (حامد بهداد) يعني همان خواهر و برادر، با همراهي دوستان شان، در صدد برگزاري يك نمايشگاه عكس تحت عنوان «حس پنهان» هستند. از همان ابتدا پيداست كه بهرام از يك بيماري رواني رنج مي برد. بيماري اي كه با ورود يك دختر جوان به زند گي زناشويي پدر و مادر اين خواهر و برادر شروع شده و با مرگ نامزد «بهرام» در يك تصادف رانند گي و جان دادن وي در مقابل چشمان همسر آينده اش، حادتر مي شود. از طرفي نيز سيمين (مهتاب كرامتي) همسر «امير» كه خود يك روان شناس است، در تضاد كامل با آن چه كه براي بيمارانش تجويز مي كند، گرفتار مشكل رواني بدبيني است.در بينا بين اين گرفتاري ها،«امير» و «ندا» شيفته هم شده و «سيمين» و «بهرام» هر كدام به شكلي متوجه موضوع مي شوند(!) و در انتها، بدون آن كه تلاش ديگران در بازگرداندن «امير» به زند گي «سيمين» و «ندا» (كه شباهت زيادي به سرگذشت هووي مادرش پيدا كرده) كارگر افتد، «بهرام» در سانحه اي مرتبط با موضوع جان داده و «امير» نيز با شكستگي گردن و احتمالا ضايعه نخاعي (چيزي كه در داستان فيلم سعي مي شود حدس اين احتمال به عهده مخاطب باشد!) زمين گير مي شود.با اين حال «حس پنهان» از امتيازات خوبي برخوردار است. موسيقي خوب «محمدرضا عليقلي»، بازي تكراري و البته روان «حامد بهداد»، نورپردازي مناسب با رنگ هاي احساس برانگيز، طراحي دكور قابل تأمل و حركات نرم دوربين (كه بي ارتباط با مشاورت ابراهيم حاتمي كيا در توليد اين فيلم نيست) و ... ولي در عين حال امتيازهاي منفي «حس پنهان»، در ظاهر و باطن، خيلي بيشتر از نكات مثبت آن است.
داستان فيلم مثل هميشه، دغدغه فوق العاده حساس و ابدي فيلم سازان امروز ايران! يعني «زن دوم» و «مثلث عشقي» را به ميان مي كشد (آن هم با توجه به تضكين فروش اينگونه فيلم ها). كليات فيلم نامه هم در سرتاسر فيلم سعي دارد با پيروي از سبك سه گانه «سفيد، آبي، قرمز» فيلم ساز لهستاني «كرزيستوف كيش لووسكي» تبعيت كرده و پيشرفتي نرم و روان با حوادثي ناگهاني و پيش بيني نشده، آن هم (در مرحله توليد) با استفاده از موسيقي همراه و نماهاي بسته و رنگ هاي گويا استفاده كند. تبعيتي كه راه رفتن كلاغ را به ذهن متبادر كرده و تدوين ا ن قلت دار آن، بر مضحك بودن اين تقليد ناشيانه مي افزايد. از جهتي ديگر، ديالوگ هاي ضعيف اين فيلم، مزيد بر ضعف كارگرداني شده و بازي بازيگر موفقي چون «محمدرضا فروتن» را نيز تحت تأثير خود قرار داده است. هر چند كه قابل تأكيد است، بازي «حامد بهداد» بسياري از ضعف هاي كارگرداني و نقصان هاي ديگر هنرپيشه گان را تحت الشعاع قرار داده است، ولي همان طور كه گفته شد، گرفتاري «فروتن» در قيد و بند ديالوگ هاي كليشه و به تبع آن نقص بازي گرداني، نمره هاي تك زيادي در كارنامه اين بازيگر وارد ساخته است.
از طرفي طراحي دكور قابل تأملي فيلم كه در عين مثبت بودن، از نگاه جشن واره پسند كار كردن كارگردان آن هم با طعم ملي گرايي و شايد وطن دوستي وي، نكته قابل تامل ديگر حس پنهان است. معمولا رسم بر آن است كه جماعت روشن فكر عرصه سينما، نگاهي سياه و تلخ به جامعه ايران و فرهنگ و آداب آن داشته و اين نگاه را نيز در قالب فيلم هاي دست چندم خود با چاشني فقر و نداري و بي چار گي ايرانيان به فستيوال هاي جهاني و منطقه اي منتقل كنند. هر چند كه در ظاهر امر اين گونه به نظر مي رسد كه «حس پنهان» از اين امر مستثنا شده، ولي با كمي دقت متوجه مي شويم كه اين فيلم هم از آن طرف بام افتاده است.
بازيگران كه عموما خوش بر و رو هستند و نماهاي بسته نيز بر اين عوام فريبي افزوده است. لانگ شات هاي خارجي هم يا بزرگ راه هاي بالاي شهر هستند و نوساز و تونل هاي طويل و خوش آب و رنگ و يا تپه - ماهورها و صحراي نسبتا بكر ايران با دورنمايي از آثار تماشايي سده اخير. خودروها، همه بالاي 50 ميليون تومان و مغازه هاي خوش رنگ و لعاب، مملو از صنايع دستي و آثار ملي ايران با حداقل قيمت 700 : 600 هزار تومان. به همه اين ها بايد اشرافيت قجري (چه در ظاهر كه همان هنرمند دختر با مشخصه نواده قجر بودنش است و چه خانه محل برگزاري نمايشگاه عكس كه از بناهاي آن دوره مي باشد) را نيز اضافه كرد. گويي سازمان ميراث فرهنگي يكي از حاميان مالي گم نام اين فيلم است كه البته ناگفته نماند، شركت محصولات لبني و بستني فلان، اين مهم را به گردن گرفته كه خود از نقاط ضعف ديگر اين فيلم است تا جايي كه حتي براي تبليغ و جبران سرمايه گذاري اين شركت، ديالوگ ها و مونولوگ ها نيز تحت تأثير قرار مي گيرند.
آشتي سنت و مدرنيته نيز با قرار گرفتن سوزن گرامافون بر روي صفحه موسيقي اي كه يكي از قطعات موسيقي جاز دهه 60 آمريكا و يا آواز استاد بنان را با استفاده از دستگاه هاي الكترونيكي امروزي اجرا مي كند به نمايش در مي آيد و همه اين ها نيز در لوكيشن خانه ها و دفاتر كاري كه تجدد و رفاه زدگي بسيار اغراق آميز آن توي ذوق مي زند اتفاق افتاده و در كل اثري آفريده مي شود كه متضاد با واقعيت هاي امروز ما بوده و اين بار رفاه و آسايش را آن طور كه در جامعه وجود ندارد بر سر حقيقت مي كوبد.در مجموع به نظر مي رسد، شخصي چون رزاق كريمي كه در كارنامه كاري خود، چندين سال هم كاري با فيلم ساز مطرحي چون حاتمي كيا را نيز دارد، با داستان تكراري همان مثلث عشقي و موضوعاتي از اين دست، سعي داشته اين قصه شعاري را در كادوپيچ نويني عرضه كند كه در نهايت همان از آن ور بام افتادن است و زير سؤال بردن برخي بازي هاي (شايد) تكرار نشدني! و البته كه به هيچ وجه فيلم نمايشي از آنچه در جامعه امروز ما وجود دارد، نيست.
سه شنبه 1 مرداد 1387

این صفحه را در گوگل محبوب کنید

[ارسال شده از: کيهان]

[مشاهده در: www.kayhannews.ir]

[تعداد بازديد از اين مطلب: 242]