سخن روز/طرح سپرموشكي آمريكا ؛ سياست مشاركت و مقاومت از سوي روسيه

واضح آرشیو وب فارسی:مهر: سخن روز/طرح سپرموشكي آمريكا ؛ سياست مشاركت و مقاومت از سوي روسيه
خبرگزاري مهر - گروه بين الملل: در شرايطي كه تلاش آمريكا براي استقرار سپر دفاع موشكي به افزايش تنشها در جهان انجاميده است روسيه با اتخاذ سياست مشاركت و مقاومت سعي در تضعيف طرح واشنگتن دارد.

روز دوشنبه 17 تير، كاندوليزا رايس و كارل شوارزنبرگ وزيران امور خارجه آمريكا و چك قرارداد استقرار رادارهاي مربوط به سپر دفاع موشكي را در چك امضا كردند.

هر چند در هفته هاي اخير اختلافاتي ميان لهستان و آمريكا درباره سپر موشكي به وجود آمده، اما با اين وجود رايس هيچ برنامه اي براي سفر به ورشو براي مذاكره با مقامهاي لهستان ندارد.

آمريكا در ژانويه سال 2007 به دو كشور لهستان و جمهوري چك كه پيشتر از اقمار شوروي بودند و در حال حاضر از اعضاي اتحاديه اروپا و ناتو هستند، پيشنهاد داد تا يك سامانه دفاع ضد موشكي شامل 10 موشك رهگير در لهستان و يك سيستم راداري را در خاك چك مستقر كند.

واشنگتن توجيه خود را از اين اقدام به زعم خود مقابله با تهديدهايي موشكي كشورهايي مانند ايران اعلام كرده، اما روسيه به عنوان مخالف اصلي استقرار چنين سامانه اي بر اين باور است كه تهران فاقد چنان توان موشكي است كه بتواند منافع واشنگتن را مورد هدف قراردهد، بنابراين به باوركرملين هدف استقرارچنين سامانه اي ازسوي آمريكا دراروپاي شرقي كنترل سيستمهاي موشكي روسيه است.

چندي پيش و در پي شرط لهستان براي همكاري در اين رابطه اعلام شد كه واشنگتن از پيگيري همكاري با ورشو منصرف شده و درصدد استقرار اين سامانه در ليتواني است.

لهستان براي قبول استقرار اين 10 فروند موشك رهگير در خاك خود پيش شرطهايي را مطرح كرده كه يكي از آنها نوسازي توان نظامي اين كشور توسط آمريكاست.

موفقيت يا شكست طرح؟

اين طرح تنش را در جهان افزايش خواهد داد و توازن نظامي و امنيتي را در جهان به هم مي زند و حتي ممكن است در صورت موفق شدن اين طرح، واشنگتن طرحهاي ديگري را هم پيگيري كند.

اين طرح در صورت انجام اشراف زيادي به واشنگتن مي دهد و لازم است كشورهاي مستقل در مقابل آن بايستند.

عملي شدن تمام خواسته هاي آمريكا در اين طرح بعيد است و اگر تعاملي بين آمريكا و ديگر طرف ها در اين زمينه صورت پذيرد نهايتا طرح راداري در چك اجرايي و طرح سپر موشكي در لهستان مسكوت خواهد ماند.

هدف آمريكا:

اين طرح كه وجه امنيتي و نظامي طرح نظم نوين آمريكاست؛ از منظر دكترين دفاعي ايالات متحده در واقع گسترش مرزهاي دفاعي اين كشور به سرزمينهايي بسيار دورتر از واشنگتن در اروپاست.

آمريكا در گذشته از طريق ايجاد ايستگاههايي درخاك خود، كانادا و دانمارك سعي كرد تهديداتي را كه از طرف چين، روسيه و خاور دور متوجه اوست از خود دور كند.از سويي ديگر اين طرح به نوعي بازخورد دكترين دفاع پيشگيرانه نئومحافظه كاران بعد از 11 سپتامبر است.

چرايي استقرار سپرو رادار در لهستان و چك

تلاش آمريكا براي استقرار سپر در لهستان و رادار در چك نشاندهنده برجستگي اروپاي مركزي در سياست خارجي آمريكاست.

هدف رايس از سفر روز دوشنبه به پراگ

سفر كاندوليزا رايس، وزير امور خارجه آمريكا به پراگ ناشي از تحول شرايط طرفين قرارداد آمريكا در اين موضوع در ماههاي اخير است.

از طرفي لهستان نسبت به انجام قرارداد تا داده شدن تضمينهاي امنيتي لازم ابراز ترديد كرده و به نوعي در حال چانه زني با ايالات متحده براي گرفتن امتيازات بيشتر است.

از طرف ديگر چك حاضر به امضاء قرارداد با ايالات متحده شد كه براي نئومحافظه كاران حاكم بر سياستهاي كنوني آمريكا بسيار مهم است.

دولت نئومحافظه كار كنوني ايالات متحده سعي دارد تا پيش از به پايان رسيدن رياست جمهوري جرج بوش، قرارداد را به نتيجه برساند.

تحولاتي كه در اين شرايط به ضرر و يا نفع آمريكا در حال شكل گيري است؛همگي نشان دهنده ابهام موجود در اين موضوع و پيچيدگي فني و سياسي انجام پروژه است.

لهستان يا ليتواني، كداميك محل استقرار موشك خواهد شد؟

لهستان نسبت به ميزباني اين سپر به خاطر منافعي كه براي اين كشور خواهد داشت بي ميل نيست، اما هم نگراني هايي در زمينه امنيت خود دارد و هم در تلاش براي بالا بردن قدرت چانه زني خود در ارتباط با آمريكاست.

با توجه به مخالفت روسيه با اين طرح كه خود را هدف اصلي آن قلمداد مي كند و همچنين نگراني هايي كه از سوي چين و ديگر رقباي آمريكا در عرصه بين المللي وجود دارد در صورت استقرار سپر در هر ، آن كشور سيبل هدف براي دشمنان واشنگتن خواهد شد.

سياست روسيه در قبال استقرار سپر

مسكو خود را هدف اين سپر قلمداد كرده و مخالف اصلي آن است، اين كشور براي اينكه ثابت كند هدف اين سپر است به آمريكا پيشنهاد مشاركت در طرح و استفاده از پايگاه راداري قبله آذربايجان را داد كه تا شش هزار كيلومتر را پوشش مي دهد و جهان غرب و خاور دور همگي تحت سيطره آن هستند.

پس از رد اين طرح روسيه از سوي آمريكا، ادعاي مسكو راست آزمايي شد.

در چنين شرايطي مسكو كه در اوايل دهه نود براساس تز "خانه مشترك واحد اروپايي" همكاري گسترده با آمريكا را درپيش گرفت و بعد از 11 سپتامبر هم بر اساس تز مشاركت متحد و همكاري راهبردي با آمريكا تعامل كرد اكنون به سياست مشاركت و مقاومت در تعامل با واشنگتن روي آورده است.

سياست روسيه كه عملگرايانه با مسائل برخورد مي كند با افزايش وزن روسيه در بعد اقتصادي و سياسي و بالا رفتن قدرت چانه زني اين كشور با غرب، اكنون طرح مشاركت با آمريكا براي مقاومت در مقابل زياده خواهي هاي اين كشور است.

آيا اين طرح يك طرح امنيتي جهاني خواهد شد؟

با توجه به اينكه آمريكا هدفش از اين طرح مهار رقباست هرگز عملي نخواهد شد و در كنار مخالفت صريح روسيه، چين هم نسبت به اين موضوع حساس است.

------------------------

دكتر "مهدي سنايي"، نماينده مجلس شوراي اسلامي، استاد دانشگاه تهران و رئيس موسسه مطالعات روسيه، آسياي ميانه و قفقاز(ايراس)
چهارشنبه 19 تير 1387

این صفحه را در گوگل محبوب کنید

[ارسال شده از: مهر]

[مشاهده در: www.mehrnews.ir]

[تعداد بازديد از اين مطلب: 158]