محبوبترینها
دانلود آهنگ های برتر ایرانی و خارجی 2024
ماندگاری بیشتر محصولات باغ شما با این روش ساده!
بارشهای سیلآسا در راه است! آیا خانه شما آماده است؟
بارشهای سیلآسا در راه است! آیا خانه شما آماده است؟
قیمت انواع دستگاه تصفیه آب خانگی در ایران
نمایش جنگ دینامیت شو در تهران [از بیوگرافی میلاد صالح پور تا خرید بلیط]
9 روش جرم گیری ماشین لباسشویی سامسونگ برای از بین بردن بوی بد
ساندویچ پانل: بهترین گزینه برای ساخت و ساز سریع
خرید بیمه، استعلام و مقایسه انواع بیمه درمان ✅?
پروازهای مشهد به دبی چه زمانی ارزان میشوند؟
تجربه غذاهای فرانسوی در قلب پاریس بهترین رستورانها و کافهها
صفحه اول
آرشیو مطالب
ورود/عضویت
هواشناسی
قیمت طلا سکه و ارز
قیمت خودرو
مطالب در سایت شما
تبادل لینک
ارتباط با ما
مطالب سایت سرگرمی سبک زندگی سینما و تلویزیون فرهنگ و هنر پزشکی و سلامت اجتماع و خانواده تصویری دین و اندیشه ورزش اقتصادی سیاسی حوادث علم و فناوری سایتهای دانلود گوناگون
مطالب سایت سرگرمی سبک زندگی سینما و تلویزیون فرهنگ و هنر پزشکی و سلامت اجتماع و خانواده تصویری دین و اندیشه ورزش اقتصادی سیاسی حوادث علم و فناوری سایتهای دانلود گوناگون
آمار وبسایت
تعداد کل بازدیدها :
1840322112
نويسنده: علي تراشي كودتاي نوژه حقارتي ديگر براي آمريكا
واضح آرشیو وب فارسی:فارس: نويسنده: علي تراشي كودتاي نوژه حقارتي ديگر براي آمريكا
خبرگزاري فارس: كودتاي نوژه كه در تاريخ تير ماه سال 1359 ، يعني سه روز قبل از وقوع ، كشف و خنثي گرديد ، قرار بود با زمينه سازيهايي كه شده بود به موفقيت برسد .
مقدمه
هر چند كه شكست آمريكا در صحراي طبس موجب شد تا مقامات اين كشور به طور موقت انديشه عمليات نظامي بر چند كشورمان را از سر بيرون كنند ، اما اين حادثه باعث شد تا آمريكا بيان طرحهاي خرابكارانه خود را متوقف كنند بلكه حمايت مستقيم از ضد انقلابيون و تحريك آنان و همچنين پشتيباني از رژيم بعث عراق ، در مرحله پس از شكست كودتا در دستور كار آنان قرار گرفت . برخي كارشناسان كشورمان معتقدند كه پس از شكست آمريكا در حمله نظامي به طبس ، دو راهكار براي جبران اين مسأله از سوي مقامات كاخ سفيد در نظر گرفته شد كه عبارت بودند از :
الف ) انجام يك كودتاي نظامي با هدف سرنگوني نظام جمهوري اسلامي با همكاري فرماندهان سابق ارتش رژيم شاهنشاهي ، نيروهاي ساواك ، گروه هاي ضد انقلاب ، متحدين آمريكا در منطقه و از طريق دريافت كمكهاي مالي ، نظامي و فني آمريكا .
ب ) تحريك يك كشور ثالث به طرح ريزي حمله نظامي و تجاوز گسترده به خاك جمهوري اسلامي ايران . (1)
مؤيوداتي براي اثبات اين نظريه وجود دارد . از يك سو برخي مقامات آمريكايي در خاطرات يا اظهارات خود با ظرافت به اين مسأله اشاره كرده اند . از جمله برژينسكي – مشاور امنيت ملي كارتر – به بحثهاي خود با كارتر رئيس جمهور وقت آمريكا و ديگر اعضاي كابينه وي درباره لزوم انجام دادن يك عمليات تلافي جويانه در صورت شكست توطئه طبس اشاره كرده است و مي گويد :
" براون ( وزير دفاع آمريكا ) و ترنر ( رئيس سازمان سيا ) با عمليات تلافي جويانه در صورت شكست مأموريت نجات موافق بودند ... در هر حال ، در پايان اين گفت و گوها به ما اجازه داده شد طرح هايي را براي عمليات تلافي جويانه در نظر بگيريم ، ولي تصميم اجراي اين نقشه ها به بعد موكول شد " (2)
همچنين اعترافات برخي سران دستگير شده كودتاي نوژه نيز به نشان دهنده آن است كه بحث تقدم و تأخر اين دو توطئه در ميان طراحان و استراتژيستهاي آمريكايي مطرح بود و سرانجام قرار شد طرح كودتا كه كم هزينه تر ، مؤثرتر و سريعتر مي باشد ، اجرا شود و در صورت شكست آن ، راه حل طولاني تر و پرهزينه تر تحميل جنگ مورد استفاده قرار گيرد . بعنوان مثال ، در اعترافات يكي از اين افراد مي خوانيم :
" پس از سفر بني عامري [يكي از سران كودتا] به پاريس ، طرح حمله عراق به ايران در تقدم دوم قرار گرفت و انجام كودتاي نظامي بعنوان اولويت اول ، در صدر برنامه هاي آمريكا ، قرار داده شد . " (3) البته آمريكاييان با انجام دادن توطئه هاي ضد دولتهاي مستقل و آزاده جهان – در قالب كودتا – بيگانه نبودند .
مثلا در كودتاي 28 مرداد 1332 ه ش ، توانسته بودند راه را براي ديكتاتوري دوباره محمدرضا شاه آماده كنند . سرنگوني دولت مستقل و ملي سالوادوركنده در شيلي در سال 1967 م نيز از ديگر تجارب موفق آمريكايي ها به حساب مي آمد.
علاوه بر اين ، دولت آمريكا " بحبوحه پيروزي انقلاب ، يعني در روز 22 بهمن نيز تلاش كرده بود تا يك كودتاي نظامي را ضد انقلاب در آستانه پيروزي ، سازماندهي كند . برژينسكي ، مشاور امنيت ملي كارتر كه بيش از تمامي همكاران رئيس جمهور آمريكا به استفاده از روشهاي تند و خشن عليه انقلاب ايران علاقه مند بود ، در بحبوحه انقلاب و در حاليكه سوليئان – سفير آمريكا در ايران – در تلاش براي نجات پرسنل نظامي اين كشور در تهران از محاصره بود ، با وي تماس گرفته و خواستار اظهارنظر سوليوان در اين مورد شد . نظرات تو در اين زمينه خواندني است .
" نهايت خشم و عصبانيت من در اين مكالمه موقعي بود كه گفته شد برژينسكي درباره امكان ترتيب دادن يك كودتا براي استقرار يك رژيم نظامي به جاي حكومت در حال سقوط بختيار ، از من نظر مي خواهد . اين فكر و اين سؤال در آن شرايط به قدري سخيف و نامعقول بود كه بي اختيار مرا به اداي يك كلمه زشت درباره برژينسكي وادار ساخت . " (4)
سوليوان سرانجام به دنبال اصرار مقامات واشنگتن با رئيس مستشاران نظامي آمريكا در تهران كه در محاصره نيروهاي انقلابي بود ، تماس مي گيرد و نظر خود را اين چنين اعلام مي كنند :
" در شرايط فعلي شانس موفقيت يك كودتاي نظامي فقط پنج درصد است . " (5)
اما برژينسكي خيال كودتا را كنار نمي گذارد و اندكي پس از پيروزي انقلاب با ژنرال هايزر كه تا چند روز قبل از پيروزي انقلاب ، براي ساماندهي ارتش شاهنشاهي در تهران به سر مي برد ، تماس مي گيرد و از او سؤال مي كند كه آيا مايل است براي انجام دادن يك كودتاي نظامي به تهران برگردد كه هايزر نيز چنين پاسخ مي دهد :
" وضعيت فعلي ايران را با توجه به اينكه افراد ارشد رزندان هستند ، بسيار وخيم مي دانم به اين جهت اجرا كردن برنامه كودتا فعلا ميسر نيست ، اما برژينسكي علاقه شديدي به كودتا نشان مي داد ... گفتم تحت شرايطي مي توانم اين را انجام دهم كه به مقدار نامحدودي پول نياز خواهد بود . بايد در حدود 10 تا 12 ژنرال آمريكا را با خودم ببرم و به ده هزار نفر از بهترين سربازان آمريكايي نياز دارم . حمايت همه جانبه و متحد كشور نيز لازم است. " (6)
اين اظهار نظر موجب مي شود تا برژينسكي و همفكرانش در آن مقطع فكر كودتا را از سر به در كنند ، اما به دنبال واقعه گروگانگيري و شكست عمليات نجات در طبس و تحقير شديد وجهه آمريكا در جان ، اين فكر بار ديگر در ذهن سرمداران كاخ سفيد جوانه زد و تماسهايي با شاهپور بختيار در پاريس براي هدايت كودتاي نوژه بعمل آمد . در همين زمينه سفيران آمريكا و انگليس در فرانسه با بختيار ملاقات و چگونگي اجراي كودتا ، تاريخ وقوع و تقدم آن نسبت به طرحهاي ديگر را مشخص مي كنند . اين مسايل پس از مسافرت سرهنگ 2 بازنشسته ژاندارمري ، بني عامري ، به پاريس در تاريخ 15 اسفند 1358 مشخص شد .
به اين ترتيب ، نطفه جدي ترين طرح براندازي عليه نظام نوپاي جمهوري اسلامي بسته شد و پس از شكست آمريكا در طبس ، به طور جدي در دستور كار قرار گرفت . بر همين اساس ، بختيار – آخرين نخست وزير رژيم شاه – تحت فشار آمريكا .
مقدمات و اجراي كودتا:
انگليس به سازماندهي اجزاي كودتا براي مقابله با نظام جمهوري اسلامي پرداخته و به شناسايي و جذب گروه ها و دسته ها و چهره هايي مبادرت مي كند كه به طور فردي يا جمعي ، در ارتباط با هم ، يا پراكنده عليه نظام جمهوري اسلامي فعاليت مي كردند .
به اين ترتيب ، بني عامري در مقام رئيس شاخه عمل و شاخه نظامي كودتا از پاريس به تهران بازگشت و مشغول جذب افراد اطلاعاتي و نظامي از اداره دوم ارتش و مأمورين ساواك منحله شد . (7) ستار هدايت كودتا با شاخه عمل با كمك حاميان خارجي خود ، توانست دست به ايجاد سه كميته مجزا به شرح زير بزند كه همگي جلسات زيادي را براي مديريت كودتا تشكيل مي دادند و زير نظر استاد فرماندهي در پاريس عمل مي كردند . اين ستاد متشكل از چهره هاي سياسي و نظامي رژيم پهلوي بود . (8) اما سه كميته تشكيل شده براي انجام كودتا عبارت بودند از:
1- كميته نظامي ولجستيك (پشتيباني) ، 2- كميته سياسي ، 3- كميته عالي
به هر حال كودتاي نوژه كه در تاريخ تير ماه سال 1359 ، يعني سه روز قبل از وقوع ، كشف و خنثي گرديد ، قرار بود با زمينه سازيهايي كه شده بود به موفقيت برسد .
بنا بر اعترافات عوامل كودتا ، تمامي ابرقدرتها در مورد كودتاي نوژه توافق كرده بودند و طرح كودتا تا آن حد دقيق و حساب شده بود كه كودتا گران گمان مي كردند در صورت اجرا ، صد درصد موفق خواهند شد اما نحوه اجراي كودتا به اين صورت بود كه پس از كسب آمادگي هاي نظامي ، مالي و سياسي ، عناصر كودتاچي در ميان ايلات و عشاير غيور و وطن پرست نفوذ كردند و همچنين با انفجار در دكلهاي برق ، راه آهن ، پلها ، غارت سربازخانه ها و غيره تلاش مي كردند تا به اندازه كافي اغتشاش و شورش و خرابكاري ايجاد كنند .
به نظر ميرسد برنامه اين بوده كه در مرحله اجراي عمليات حدود 70 تن از شخصيتهاي برجسته مذهبي و سياسي ظرف 12 ساعت دستگير شوند . عمليات كودتا قرار بود همزمان در تهران و ساير شهرهاي بزرگ به اجرا درآيد و اماكني مانند مدرسه فيضيه ، اقامتگاه امام ، كميته مركزي ، نخست وزيري ، ميعادگاه هاي نماز جمعه ، صدا و سيما و غيره با هواپيماهاي جنگي بمباران شود . قرار بود كودتاگران در اين بمباران ها ، از بمبهاي خوشه اي و آتش زا استفاده كنند و از پرسنل مجرب نظامي نيز بهره برند . (9) همچنين در نظر داشتند تا پس از آغاز عمليات هوايي ، به فاصله كوتاهي نيروهاي زرهي و پياده وارد عمل شوند.
ركني در اين مورد مي گويد :
اعضاي نيروي زميني و لشكر گارد مي گفتند بعد از اينكه نيروي هوايي وارد كار شد و هدفهاي انتخاب شده را كوبيد ، ما حداكثر تا چهارساعت ، با تانكها و نفرات وارد عمل ميشويم . " (10)
نكته جالب آنكه عوامل خرابكار و وابستگان به بيگانه ، مانند ديگر سركردگان گروهكهاي ضد انقلاب و اربابان خارجي شان ، امام خميني (ره) را بزرگترين خطر مي دانستند و با آنكه منزل ساده امام ، منطقه نظامي نبود و از هيچ گونه استحكام دفاعي نيز بهره مند نبود ، اما سه فروند هواپيماي فانتوم را براي بمباران اقامتگاه ايشان آماده كرده بودند .
ركني در اين باره مي گويد :
عاملي كه خطر واقعي محسوب ميشد ، امام بود . به همين جهت ، با وجودي كه منزل امام يك منطقه رزمي نبود و در برنامه كودتا بود كه مناطق رزمي از بين برد ، اما براي خانه امام سه فروند هواپيماي فانتوم منظور شده بود كه اين سه فروند هواپيما بمب جنگي داشتند ، يك فروندش موشك داشت ، چون دقت موشك بي نهايت زياد است و دقت بمب كمتر است ، اينها را با هم مخلوط كرده بودند كه حداكثر نتيجه را بگيرند . در يك فروند ديگر ، بمبهاي خوشهاي ضد نفر بود كه هر گاه پرتاب ميشد تا نيم ساعت بعد از آن ، هر كس كه به منزل امام و آن محوطه اي كه اين بمب پرتاب شده بود نزديك ميشد ، از بين ميرفت چون اينها فيوز داشتند فيوزها تنظيم شده بود از صفر تا نيم ساعت ... به همين جهت ، بزرگترين دشمن را امام فرض كرده بودند و بيشترين نيرو را هم براي كوبيدن جماران به كار گرفته بودند . پس با توجه به آتش قدرت هوايي ، اين كودتا از لحاظ تاكتيكي يك كودتاي پيروز بود ، ولي كودتايي بود كه ايدئولوژي نداشت و اين نقطه ضعف بود . " (11)
در صورت پيروزي كودتا نيز قرار بود اعلاميه زير به اطلاع مردم برسد :
" همكاران عزيز ! ساعت موعود فرا رسيد . ارتش وطن پرست ايران حكومت پوسيده آخوندها را برچيد . كليه واحدهاي ارتش به ژاندارمري و شهرباني اعلام همبستگي نمودند . هرگونه مقاومت به شدت سركوب خواهد شد . آماده اخذ دستورات باشيد . " (12) كودتاگران همچنين سر آن داشتند كه پس از بركناري دولت توسط عناصر كودتا ، آنان يك دولت صد درصد نظامي روي كار آمدند و زمام امور كشور را – به مدت دو سال – در دست بگيرند . همچنين قرار بود تا بختيار به ايران بيايد و به نخست وزيري برسد ، ولي فقط قدرت سياسي را در دست داشته باشد و به هيچ حزب و گروه سياسي تا دو سال اجاره فعاليت داده شود. پس از گذشت دو سال ، يك – به اصطلاح – انتخابات برگزار شود و از مردم خواسته شود تا از بين " جمهوري دموكراتيك " يا " رژيم موروثي سلطنتي " يكي را انتخاب كنند . ! (13) اما در عمل ، شوراي نظامي كه سرهنگ بني عامري رياست آن را بر عهده داشت و قرار بود با برقراري امنيت ، مقدمات و شرايط بازگشت بختيار به كشور رار فراهم آورد ، افكار ديگري را در سر داشت كه ميتوان از آن بعنوان " كودتا در كودتا " ياد كرد .
در حاليكه سران كودتا در پاريس اصرار داشتند كه بختيار ظرف 48 ساعت پس از كودتا به ايران بيايد و در پست نخست وزيري مشغول به كار شود ، بني عامري تأكيد داشت كه بختيار نبايد زودتر از يك هفته به تهران بيايد . اعترافهاي كودتاگران نشان مي دهد كه بني عامري قصد داشت پس از تثبيت اوضاع در تهران ، قدرت را به نفع خود در دست بگيرد . اما در مقابل ، آمريكاييان با افكار وي مخالف بودند و اعتقاد داشتند كه پس از سقوط نظام جمهوري اسلامي ، بايد چهره اي صاحب نام و حتي الامكان برخوردار از مقبوليت ، زمام امور را به دست گيرد . آمريكا از اين امر آگاه بود كه نظام جانشين جمهوري اسلامي بايد پيرامون يك شخصيت مشهور و خوشنام و مشروع تشكيل شود تا پس از كودتا ، جامعه درگير جنگ داخلي و بي ثباتي نشده و در مدت كوتاهي ثبات لازم را
كسب نمايد . (14)
جالب آنكه شب قبل از كودتا ، نزديكان امام ايشان را از اين توطئه آگاه مي كنند ، اما امام خميني آرام و با خونسردي تبسم كردند و فرمودند :
" توي اين مردم نمي شود كودتا كرد . " حتي نيروهاي اطلاعاتي از امام مي خواهند كه براي احتياط اقامتگاه خود را ترك كنند . اما ايشان در پاسخ مي فرمايند :
" من از اينجا تكان نمي خورم و همين جا هستم . هر كدام [از افراد] مي خواهند بروند . " (15)
شكست كودتا
به هر حال ، كودتا سه روز قبل از وقوع ، به علت تشويش و نگراني يكي از عناصر شركت كننده در آن و اطْلاع يافتن خانواده وي ، از موضوع ماجرا فاش مي شود . خانواده اين خلبان كه وفادار به انقلاب و امام بودند و بخصوص مادر وي ، او را ملزم به افشاي اطلاعات خود در مورد كودتا كرد و او نيز موفق شد حضرت آيت الله خامنه اي و حجةالاسلام هاشمي رفسنجاني را مطلع كند . به اين ترتيب ، صبح روز چهارشنبه 18/4/1359 را طرح كودتا توسط اين فرد ، لو مي رود . چند ساعت پس از افشاي كودتا ، يكي از درجه داران تيپ نوهد نيز به كميته مستقر در اداره دوم ستاد مشترك مراجعه مي كند و يك پاكت در بردارنده بخشي از طرح عملياتي كودتا را در اختيار كميته فوق قرار مي دهد و عمليات ضد كودتا از همين جا آغاز مي شود . علاوه بر افشاي اين اطلاعات ، قرائن و شواهد گوناگون . ديگري كه از فعاليتهاي مخالفين نظام به دست آمده بود ، موجب شد تا مسؤولان نظام جمهوري نسبت به وجود توطئه ي براندازي ، حساس شوند و براي تشكيل ستادي به نام ستاد " خنثي سازي كودتا " اقدام كنند تا اين گروه با تجزيه و تحليل اطلاعات به دست آمده ، آمادگي لازم براي رويارويي توطئه ي احتمالي و خنثي سازي آن را داشته باشند . (16)
بنا بر گفته هاي امام (ره) در يكي از سخنرانيهاي شان در تاريخ 20/4/1359 ، در جمع روحانيون و ائمه ي جماعات تهران و شهرستانها ، عمليات كشف و خنثي سازي كودتاي نوژه با پارس يك سگ به يكي از پاسداران آغاز شد ، كه به تعبير امام از " جنود خداوند " بود به هر حال ، توطئه ي كودتاي نوژه نيز به بهترين نحو سركوب شد و شكستگي ديگر در كارنامه آمريكا ثبت گرديد ، اما آمريكاييان كه منافع خود را به دنبال پيروزي انقلاب در خطر مي ديدند و قصد داشتند به هر وسيله اي به ايران براي آزادي گروگانها فشار وارد كنند ، بخش دوم توطئه خود را اجرا كردند . اين بار به طور غيرمستقيم رژيم بعثي عراق را به جنگ ضد ايران تشويق كردند . و به دنبال آن دولت بعثي عراق در تاريخ 31/6/1359 از زمين ، هوا و دريا به ايران حمله ور شد در نتيجه جنگ تحميلي 8 ساله بر ضد ايران آغاز شد ، جنگي كه در آن ، باز ، بازنده نهايي ، ايالات متحده و سگ دست آموزش صدام بود . (17)
جمع بندي
در اينجا بار ديگر ، شاهد انجام يك عمليات مداخله جويانه نظامي در قالب كودتا ، از سوي ايالات متحده بر ضد جمهوري اسلامي ايران بوديم ، اگرچه اقدام به كودتا از سوي ايالات متحده چيز تازه اي نبود و تاريخ ايران بيش از اين هم در 28 مرداد ماه 1332 ، اين واقعه را تجربه كرده بود ، واقعه اي كه نقاب خيرخواهانه آمريكا ، كه بعد از جنگ جهاني دوم بر صورت داشت به كناري زده و چهره استعمارگرايانه و مداخله جويانه آن را به نمايش گذاشت . وليكن ، اگرچه اين حادثه به مرحله انجام نرسيده و در نطفه با شكست مواجه شد ، ولي دشمني و دخالت ايالات متحده در امور داخلي ايران را به اثبات رساند .
پي نوشت ها:
1- حسن واعظي ، پيشين ، ص 106.
2- سايروس ونس ، همان ، ص 195 .
3- مؤسسه مطالعات و پژوهشهاي سياسي ، كودتاي نوژه انقلاب اسلامي و توطئه هاي دهه نخستين ، تهران : 1368
4- ويليام سوليوان ، مأموريت در ايران ، ترجمه محمود مشرقي ، تهران : انتشارات هفته ، 1361 ، ص 177.
5- همان ، ص 178.
6- رابرت هايزر ، مأموريت مخفي در تهران ، ترجمه محمدحسين عادلي ، تهران : انتشارات رسا ، 1366
7-سيد مجتبي تهامي ، گل محمد بهمني ، فتح الله رسولي ، سياست آمريكا در قبال ايران طي دوره جنگ تحميلي ، تهران : مركز چاپ وزارت امور خارجه تهران ، 1380 ، ص 168 .
8- كودتاي نوژه ، پيشين ، ص 245.
9- سيد علي موسوي ، كودتا و ضد كودتا ، دفتر نشر و فرهنگ اسلامي ، پاييز 1360 ، ص 189 .
10- همان ، ص 195 .
11- احمد رضا شاه علي ، پيشين ، ص 291 .
12- كودتاي نوژه ، پيشين ، ص 31 .
13- سيد علي موسوي ، همان ، ص 192 .
14- سيد مجتبي تهامي ، همان ، ص 170 .
15- سيد علي موسوي ، همان ، ص 194 .
16- كودتاي نوژه ، پيشين ، ص 125-199 .
17- ويژه نامه روزنامه همشهري به مناسبت بيست و پنجمين سالگرد پيروزي انقلاب اسلامي ، 20/11/82 ، ص 44 .
.................................................................................
منبع: مركز اسناد انقلاب اسلامي
دوشنبه 17 تير 1387
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: فارس]
[مشاهده در: www.farsnews.com]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 209]
-
گوناگون
پربازدیدترینها