گزارش مهر از نكوداشت نويسنده /طنز مرادي كرماني واكنشي به فقر و محروميت‌هاي اجتماعي است

واضح آرشیو وب فارسی:مهر: گزارش مهر از نكوداشت نويسنده /طنز مرادي كرماني واكنشي به فقر و محروميت‌هاي اجتماعي است
مراسم نكوداشت هوشنگ مرادي كرماني با عنوان "چهل سال نوشتن" پنجم تير با حضور جمعي از نويسندگان و شاعران عرصه كودك و نوجوان در خانه هنرمندان ايران برگزار شد.

به گزارش خبرنگار مهر، در اين مراسم جمال الدين اكرمي - دبير مراسم - گفت: اين نكوداشت از سوي نوجوانان "گروه كتاب" برگزار مي شود و نوجوانان ميزبان آن هستند. طي صحبت هايي كه با هوشنگ مرادي كرماني داشتم، او از من خواست تا برنامه با حضور نوجوانان و به دور از جار و جنجال باشد و ما هم سعي كرديم اين مراسم مطابق آنچه او خواست باشد.

آثار مرادي كرماني در رديف آثار نويسنده اي چون عزيز نسين است

بعد از آن باسچي - مترجم آثار مرادي كرماني به تركي استانبولي - با اشاره به اينكه ادبيات مدرن كودك و نوجوان در تركيه به 160 سال پيش برمي گردد يادآور شد: طي سال هاي متوالي نويسندگان زيادي در عرصه ادبيات كودك تركيه حضور يافتند كه از معروف ترين آنها مي توان به عزيز نسين اشاره كرد؛ نويسنده اي كه در ايران هم از شهرت فراواني برخوردار است.

وي افزود: تجربه سال ها در ايران زندگي كردن و داشتن دوستان ايراني مرا بر آن داشت تا با آثار هوشنگ مرادي كرماني آشنا شوم. آثار او به واسطه داشتن طنزي ظريف، شباهت هاي زيادي به داستان هاي نويسندگاني چون ياشار كمال و عزيز نسين دارد. من سعي كرده ام در ترجمه آثار او، مرزهاي جغرافيايي و ذهني كشور خود و ايران را به هم نزديك كنم.

وي ادامه داد: بهترين نويسندگان آنهايي هستند كه مخاطبان را به تامل و انديشه وادارند و اين ويژگي در كار مرادي كرماني مشهود است. از آنجا كه اعتقاد دارم ادبيات زبان مشترك تمام ملت هاست، اميدوارم با ترجمه برخي آثار او گامي در جهت پيشبرد اين زبان بردارم.

در ادامه مراسم فيلمي 30 دقيقه اي درباره زندگي و آثار اين نويسنده به نمايش درآمد. حضور مرادي كرماني در موسسه نابينايان عصاي سفيد و مدارس روستاهاي كرمان، نشست هاي او با جمعي از كتابداران كانون پرورش فكري كودكان و نوجوانان در سال 1380، نمايي از روستاي سيرچ زادگاه اين نويسنده، نخل هاي به يادگار مانده از مادر او، استخدام مرادي كرماني در وزارت بهداشت و... بخش هايي از اين فيلم را تشكيل داده بودند.

داستان هاي مرادي كرماني بار آموزشي بالايي دارد

بعد از آن فريدون عموزاده خليلي - نويسنده كودك و نوجوان - گفت: هوشنگ مرادي كرماني با خلق آثار خود توانست منشور زيبايي از ادبيات كودك را در اختيار مخاطبانش بگذارد. عنصر جذابيت در آثار او تا حدي است كه زماني كه من دانشجوي رشته رياضيات بودم، در خوابگاه دانشجويي و شب هاي امتحان هم آثار او به خصوص قصه هاي مجيد را مي خواندم. آثار او داراي سبك تازه اي است؛ سبكي كه گرچه نويسنده نسبت به خلق آن ادعايي ندارد اما باعث شده تا طيف وسيعي از خوانندگان را به خود جذب كند.

وي افزود: در داستان هاي مرادي كرماني همواره نوعي رئاليسم اجتماعي توام با شوخ طبعي به چشم مي خورد و از اين نظر آثار او به كارهاي چخوف نيز پهلو مي زند. همچنين برخي آثارش داراي ظرفيت ميني مال و مدرن است؛ به خصوص در "قصه هاي مجيد" ظرافت طنز و همراهي آن با مسائل اجتماعي كاملا مشهود است. مرادي كرماني اگرچه براي نگارش آثار خود از ونه گات و چخوف تاثير نپذيرفته اما كارهايش از جهاتي بي شباهت به اين دو نويسنده نيست.

نويسنده كتاب "دو خرماي نارس" ادامه داد: داستان هاي او در ساده ترين فضاها شكل گرفته و بار آموزشي بالايي دارد. به هرحال مرادي كرماني داراي سبك ويژه اي در نوشتن است كه متاسفانه يا خوشبختانه نويسنده ديگري تاكنون به اين سبك دست نيافته است.

زن در آثار مرادي كرماني داراي شخصيت اجتماعي است

معصومه انصاريان - نويسنده و پژوهشگر ادبيات كودك - نيز با موضوع نقش زنان در آثار مرادي كرماني به سخنراني پرداخت و گفت: در آثاري چون "بچه هاي قاليباف خانه"، "قصه هاي مجيد"، "نخل" و "ماه شب چهارده" زن نقش اساسي ايفا مي كند. در قصه هاي مجيد، شخصيت بي بي نماينده زنان سنتي است و شخصيتي دوست داشتني دارد. او زني است كه به فراخور شرايط معترض مي شود و بر خلاف ديگر زنان سنتي داراي شخصيتي اجتماعي است. "خاور" در داستان "خمره" هم از متن زناني در روستا برمي خيزد كه قصد دارد براي تامين آب يك مدرسه تمام تلاش خود را انجام دهد. حتي "ننه اناري" در داستان "لبخند انار" نشانگر زني است كه منتظر قضاوت هاي مردم نمي ماند و به فعاليت هاي اجتماعي اش ادامه مي دهد. مرادي كرماني در قصه "بچه هاي قاليباف خانه" نيز زنان را در فقر نشان مي دهد. زن در آثار او به طور كلي نماينده انسان هايي است كه با ظلم مي جنگند، زناني كه هرگز پايين تر از سطح اجتماعي مرد قرار نداشته و به خودي خود داراي شخصيتي مستقل اند.

طنز آثار او واكنشي به فقر و محروميت هاي اجتماعي است

سپس شهرام اقبال زاده - نويسنده و مترجم - درباره ويژگي هاي ادبيات كودك و مرادي كرماني گفت: طنز ژرف و تلخ موجود در آثار مرادي كرماني مهم ترين مولفه آثار اين نويسنده به شمار مي رود. گوستاو فلوبر مي گويد "سبك يعني نوع زندگي انسان ها" و اين چيزي است كه در قصه هاي مرادي كرماني مشاهده مي شود؛ به اين معني كه سبك و تكنيك وي اكتسابي نبوده بلكه برخاسته از زندگي شخصي اوست.

وي خاطرنشان كرد: مرادي كرماني قصد دارد ضمن حفظ هويت فردي، محروميت هاي اجتماعي را نيز به تصوير بكشد. اين ويژگي در كتاب "شما كه غريبه نيستيد" مشخص تر است. به نظرم زندگي او شباهت هايي به زندگي ماكسيم گوركي دارد زيرا گوركي هم از جمله نويسندگاني بود كه در كودكي دچار محروميت هاي زيادي بود. مرادي كرماني به واسطه تنگناهاي اقتصادي و اجتماعي توانست به تخيل خود پناه ببرد و به درستي از آن كار بكشد.

اقبال زاده اضافه كرد: نويسنده اگر نتواند در درجه اول بومي باشد، نمي تواند برد جهاني نيز داشته باشد. هگل هم معتقد است اولين شرط داشتن هنر بزرگ، اصالت و صميميت است. در كتاب "َشما كه غريبه نيستيد" هوشو به عنوان نماينده كودكان محروم، در برابر فقر و رنج واكنشي طنزگونه نشان مي دهد. مرادي كرماني در اين كتاب در واقع از رنج خود و همسالانش مي نويسد. كارهاي او بدون شك دربردارنده نقد اجتماعي است.

وي افزود: مرادي كرماني از جمله نويسندگاني است كه در نوشتن هرگز به تقليد نپرداخت. او نويسنده اي چيره دست است كه از تلخي هاي اجتماعي هم شيرين مي نويسد و مسلما اگر بخواهيم تمام زواياي كاري او را بررسي كنيم، در اين مقال نمي گنجد و احتياج به برگزاري يك همايش دارد.

مرادي كرماني دين خود را به ادبيات كودك ادا كرد

در ادامه مراسم، نوش آفرين انصاري - دبير شوراي كتاب كودك - با موضوع "دلايل معرفي مرادي كرماني براي جايزه آستريد ليندگرن در سال 2008 " گفت: در حال حاضر دو جايزه معروف هانس كريستين اندرسن و آلما وجود دارد كه شواري كتاب كودك كارنامه كاري مرادي كرماني را به جايزه آلما فرستاده است. همه افرادي كه در شوراي كتاب كودك كار مي كنند معتقدند كه مرادي كرماني به واسطه نثر زيبايش توانسته دين خود را به ادبيات كودك ادا كند.

وي افزود: در سال 2008 شوراي كتاب كودك بعد از انتشار دو اثر "شما كه غريبه نيستيد" و "نه تر و نه خشك" تصميم گرفت مرادي كرماني را به جايزه آستريد ليندگرن معرفي كند.

دبير شوراي كتاب كودك ادامه داد: تاكنون آثار خمره، قصه هاي مجيد و... بارها از سوي نشر معين تجديد چاپ شده است. كتاب هاي او اين قابليت را هم داشته تا به شكل كتاب گويا در دسترس قرار گيرد. محبوبيت مرادي كرماني در مطبوعات، انجام پژوهش هاي مستقل درباره آثار او، توجه جامعه علمي كشور به مرادي كرماني، عضويت او در فرهنگستان زبان و ادب فارسي، تبديل آثارش به فيلم، انيميشن و نمايشنامه و اهميت جامعه دانشگاهي به آثار او نشان از اين دارد كه مرادي كرماني طي اين سال ها خوب كار كرده است. ورود داستان هايش به كتاب هاي درسي، ترجمه "مهمان مامان" در سال 2007 در فرانسه و كسب جوايز متعدد ديگر مصداق هاي موفقيت او هستند.

هرگز مخاطبانم را تقسيم بندي نكرده ام

هوشنگ مرادي كرماني آخرين سخنران اين برنامه بود كه روي سن آمد و گفت: آرزو مي كردم در اين سالن داراي هزار صندلي بودم تا آنها را به كساني كه سراپا ايستاده اند اهدا كنم و شرمنده آنها نباشم. داستان من حكايت آن كودك مريض و كوچكي است كه به او دارو مي دادند تا بزرگ شود اما متاسفانه من با وجود اين نكوداشت ها و الطاف بزرگ نمي شوم.

وي از ناشر كتاب هاي خود ياد كرد و افزود: خوشحالم كه امروز كتاب هاي من به خوبي در دسترس قرار مي گيرد. خوشحالم كه با كتاب هايم توانسته ام دل ها را بلرزانم و خواب ها را بگيرم تا كتاب خوانده شود. نوجواني به من مي گفت "چرا اين قدر از فقر مي نويسي؟ ديگر تكراري شده است" و من در پاسخ گفتم "حرف تو مثل اين است كه به شخصي بگويي چقدر قدت كوتاه است." از فقر نوشتن يكي از دلمشغولي هايم بوده است.

وي تصريح كرد: من هرگز در حين نگارش مخاطبانم را تقسيم بندي نكرده ام و اين نوجوانان بودند كه به سراغ كتاب هاي من مي آمدند.

مخاطب شناسي آثار مرادي كرماني توسط نوجوانان گروه كتاب، شعرخواني نوجوانان و اجراي نمايش "هنرمند" بر اساس داستان "پلوخورش" مرادي كرماني توسط نوجوانان از ديگر برنامه هاي نكوداشت اين نويسنده بود.

در ابتداي مراسم نيز گروه موسيقي اركستر زهي "پارس" به سرپرستي پوريا نظري نسب به اجراي موسيقي پرداختند.
جمعه 7 تير 1387

این صفحه را در گوگل محبوب کنید

[ارسال شده از: مهر]

[مشاهده در: www.mehrnews.ir]

[تعداد بازديد از اين مطلب: 541]