نگاهي به روابط پر فراز و فرود آمريكا و فرانسه - ‪۴‬

واضح آرشیو وب فارسی:ايرنا: نگاهي به روابط پر فراز و فرود آمريكا و فرانسه - ‪۴‬
با اين حال، رهبران آمريكا با مطرح ساختن ضرورت مقابله با سلاح‌هاي كشتار جمعي رژيم عراق ، بغداد را هدف بعدي عمليات خود قرار دادند.

از ماه نوامبر سال ‪ ۲۰۰۱‬ميلادي و پايان يافتن عمليات نظامي آمريكا در افغانستان تا ماه مارس سال ‪ ۲۰۰۳‬ميلادي و زمان حمله آمريكا به عراق ، پاريس و واشنگتن بدون ترديد دشوارترين دوران تاريخ مناسبات خود را گذراندند.

آمريكا براي لشكر كشي به عراق و بهره برداري از پشتيباني متحدان خود نيازمند صدور قطعنامه شوراي امنيت بود كه عمليات نظامي را در عراق همانند افغانستان به رسميت مي‌شناخت.

پاريس كه از سال ‪ ۱۹۹۸‬ميلادي به همكاري نظامي خود با واشنگتن در عراق و در حفاظت از مناطق ممنوعه پروازي اين كشور پايان داده بود و خواستار لغو تدريجي تحريم‌هاي بين‌المللي بر ضد بغداد بود، به عنوان بزرگترين مخالف حمله نظامي به عراق آشكارا مخالفت خودرا با سياست‌هاي واشنگتن در خصوص اين كشور اعلام كرد.

دومنيك دو ويلپن نخست وزير پيشين فرانسه با حضور در نشست شوراي امنيت سازمان ملل متحد در سال ‪ ۲۰۰۲‬ميلادي در نطق معروف خود به بيان مواضع پاريس و مخالف با برافروختن آتش جنگي جديد در منطقه خاورميانه پرداخت. دو ويلپن در سخنان خود خاطر نشان كرد به نام كشوري كهن و از قاره‌اي كهن كه امروزه همگان آن را آزاد مي‌شناسند به مخالفت با جنگ و خشونت برمي خيزد.

مقام‌هاي عاليرتبه فرانسوي به صراحت اعلام كردند در صورتي كه آمريكا قطعنامه پيشنهادي خود براي صدور مجوز شوراي امنيت براي حمله به عراق را به شورا ارايه كند اين قطعنامه را وتو خواهند كرد.

براي نخستين بار يك كشور غربي در شوراي امنيت سازمان ملل متحد، آمريكا را تهديد به مقابله و وتوي قطعنامه پيشنهادي آن كرده بود. چنين امري در تاريخ مناسبات دو سوي آتلانتيك بي‌سابقه محسوب مي‌شد و در نهايت به بزرگترين بحران سياسي اروپاي غربي و آمريكا در دوران پس از جنگ جهاني دوم مبدل شد.

آمريكاييان به تهديد فرانسه مي‌پردازند و كاندوليزا رايس وزير امور خارجه محافظه كاران جديد آمريكا اعلام كرد كه پاريس تنبيه خواهد شد.

برخي از بازرگانان آمريكايي از تحريم كالاهاي فرانسوي سخن مي‌گويند و در اقدامي نمادين يك دستگاه خودرو پژو فرانسوي را در واشنگتن به آتش مي كشند. تحريم غير رسمي ولي موثر كالاهاي فرانسوي (از هواپيماهاي كوچك مسافربري فالكن تا محصولات كشاورزي و شراب فرانسه) هزينه بسيار سنگيني بر اقتصاد اين كشور تحميل مي‌كند. فرانسه كه خود به دليل عمل نكردن به تعهدات اروپايي خود در زمينه كاستن از كسري بودجه خود ناتوان مي‌نمود، از اين پس دشواري‌هاي فراواني را بر اثر تحريم كالاهاي خود از سوي بزرگ ترين اقتصاد جهان را نيز پيش روي خود داشت. حجم مبادلات فرانسه و آمريكا در سال ‪ ۲۰۰۲‬ميلادي به يك ميليارد دلار كالا در روز بالغ مي‌شد و هر گونه اختلال در چنين روندي مي‌توانست به مشكلات و معضلات اقتصادي فرانسه بيافزايد.

فرانسويان براي نخستين بار در صف مقدم رويارويي همه جانبه سياسي و اقتصادي با آمريكا قرار گرفته بودند. با اين همه واشنگتن از ديگر ابزارهاي خود براي آنچه تنبيه فرانسه خوانده بود نيز بهره مي‌برد. به هنگام اوج‌گيري اختلافات پاريس و واشنگتن در خصوص صدور قطعنامه شوراي امنيت سازمان ملل متحد براي به رسميت شناختن جنگ در عراق، فرانسويان كه برخي متحدان سنتي خود چون آلمان را در كنار خود مي‌ديدند، در تلاش بودند تا از زبان اروپا در مخالفت با جنگ سخن بگويند. پاريس به عنوان معمار اصلي وحدت اروپا از جمله نظري بسيار مساعد به تحقق ديپلماسي واحد اروپايي داشت.

نهال نوپاي اتحاديه اروپا كه پس از تحقق وحدت مالي و همچنين فروريختن مرزها در بسياري از واحدهاي سياسي اين قاره مستحكم به نظر مي‌رسيد، در بعد سياست خارجي و زبان واحد اروپا در مسايل بين‌المللي آزموني بسيار جدي و اساسي را فراروي خود داشت . با اين حال اعلام موضع رهبران هشت كشور از پانزده كشور عضو اتحاديه اروپا در ماه فوريه سال ‪ ۲۰۰۲‬ميلادي در حمايت از سياست‌هاي واشنگتن در خصوص عراق بزرگ‌ترين ضربه را به ديپلماسي اروپايي مد نظر فرانسه وارد آورد.

فرانسويان در خانه اروپايي خود نيز از سوي آمريكا و متحدانش مورد حمله قرار گرفتند. پيوستن كشورهاي اروپاي شرقي به اتحاديه اروپا، كشورهايي كه پس از فروپاشي كمونيسم به ناچار به آمريكا اقبال بيشتري نشان داده بودند ، از انسجام ديپلماسي اروپايي تا اندازه زيادي كاسته و براي آمريكا اجازه عرض اندام سياسي در خانه اروپاييان را فراهم آورده بود.

در چنين شرايطي بود كه دونالد رامسفلد وزير دفاع وقت آمريكا به انتقاد بسيار شديد از فرانسه و آلمان دو كشور پيشتاز در مخالفت با جنگ عراق پرداخت و اعلام كرد: امروزه اروپا به دو بخش تقسيم شده است. اروپاي جوان با انرژي و پرتوان و اروپاي پير و فرتوت ! ابراز خرسندي رامسفلد از مواضع كشورهاي اروپاي شرقي به سود آمريكا در بحران عراق و جوان خواندن اين كشورها با توهين بي‌سابقه وي به فرانسه و پير و فروتوت خواندن اين كشور، اوج تنش و اختلاف را در روابط دو سوي آتلانتيك به نمايش گذارده بود.

سرانجام نيروهاي نظامي آمريكا بدون كسب مجوز شوراي امنيت سازمان ملل متحد در سحرگاه ‪ ۱۱‬مارس سال ‪ ۲۰۰۳‬ميلادي بر عراق تاختند و سومين جنگ بزرگ خليج فارس را آغاز كردند.

آمريكاييان از اشغال عراق و حضور نظامي در اين كشوردر تابستان سال ‪ ۲۰۰۳‬ميلادي طرح‌هاي بازسازي اين كشور را به مناقصه گذاردند. وزارت خارجه آمريكا در آن زمان اعلام كرد به هيچ شركت فرانسوي اجازه حضور در طرح‌هاي بازسازي عراق را نخواهد داد! پاريس كه تا پيش از جنگ عراق و در زمان روابط گرم خود با رژيم بعث حاكم بر بغداد دهها ميليارد دلار قراردادهاي پر منفعت در اين كشور به امضا رسانده بود، با حضور نظامي واشنگتن در عراق تمام سرمايه‌گذاري هاي خود را از دست رفته مي‌ديد و هيچ اميدي نيز به بهره برداري از خوان گسترده مشاركت در طرح‌هاي بازسازي اين كشور فراروي خود نمي‌ديد.

جرج بوش به هنگام سفر به فرانسه براي شركت در نشست سران هشت كشور صنعتي جهان در ماه ژوين سال ‪ ۲۰۰۳‬ميلادي همچنان از موضعي برتر نسبت به فرانسويان سخن مي‌گفت . وي در پاسخ به پرسش خبرنگار روزنامه فيگارو چاپ پاريس در اين خصوص كه آيا وي پس از كاميابي در جنگ عراق فرانسه را به دليل موضع مخالف آن در اين جنگ خواهد بخشيد يا نه گفت بايد به آينده و مواضع آتي پاريس نگريست .
جمعه 31 خرداد 1387

این صفحه را در گوگل محبوب کنید

[ارسال شده از: ايرنا]

[مشاهده در: www.irna.ir]

[تعداد بازديد از اين مطلب: 143]