تبلیغات
تبلیغات متنی
محبوبترینها
بارش‌های سیل‌آسا در راه است! آیا خانه شما آماده است؟
بارش‌های سیل‌آسا در راه است! آیا خانه شما آماده است؟
قیمت انواع دستگاه تصفیه آب خانگی در ایران
نمایش جنگ دینامیت شو در تهران [از بیوگرافی میلاد صالح پور تا خرید بلیط]
9 روش جرم گیری ماشین لباسشویی سامسونگ برای از بین بردن بوی بد
ساندویچ پانل: بهترین گزینه برای ساخت و ساز سریع
خرید بیمه، استعلام و مقایسه انواع بیمه درمان ✅?
پروازهای مشهد به دبی چه زمانی ارزان می‌شوند؟
تجربه غذاهای فرانسوی در قلب پاریس بهترین رستوران‌ها و کافه‌ها
دلایل زنگ زدن فلزات و روش های جلوگیری از آن
خرید بلیط چارتر هواپیمایی ماهان _ ماهان گشت
صفحه اول
آرشیو مطالب
ورود/عضویت
هواشناسی
قیمت طلا سکه و ارز
قیمت خودرو
مطالب در سایت شما
تبادل لینک
ارتباط با ما
مطالب سایت سرگرمی سبک زندگی سینما و تلویزیون فرهنگ و هنر پزشکی و سلامت اجتماع و خانواده تصویری دین و اندیشه ورزش اقتصادی سیاسی حوادث علم و فناوری سایتهای دانلود گوناگون
مطالب سایت سرگرمی سبک زندگی سینما و تلویزیون فرهنگ و هنر پزشکی و سلامت اجتماع و خانواده تصویری دین و اندیشه ورزش اقتصادی سیاسی حوادث علم و فناوری سایتهای دانلود گوناگون
آمار وبسایت
تعداد کل بازدیدها :
1835045134
افغانستان و چالش مذاكره با طالبان
واضح آرشیو وب فارسی:ایرنا: همچنان كه 9 سال پيش مساله اصلي اين كشور، طالبان و ساقط كردن آنها از قدرت بود، امروز نيز گويا مساله اصلي طالبان است. ظاهر امر كه پيداست جنگ 9 ساله با حضور بيش از ده ها هزار نيروي نظامي خارجي و داخلي و صرف ميلياردها دلار، نه تنها از قدرت اين گروه نكاسته بلكه طالبان توانسته با گذر از سال هاي ابتدايي جنگ رفته رفته قدرت خود را بازيابد و به واقعيت انكار نشدني عرصه تحولات سياسي و امنيتي افغانستان تبديل شود. برخي گزارش ها حاكي از آن است كه از 34 استان افغانستان، دست كم 10 استان كه عمدتا در مرز پاكستان قرار دارند در تصرف و نفوذ طالبان است. افزون بر اين، آنها توانسته اند نفوذ خود در مركز، استان هاي غربي و شمالي افغانستان را نيز روز به روز بيشتر كنند. هر روز خبر جديدي از اقدامات طالبان منتشر مي شود كه همه دليل افزايش فعاليت هاي ستيزه جويانه اين گروه در ماه هاي اخير است. بسياري از كارشناسان شيوه جنگي طالبان را مبتني بر روش جنگ هاي نامتقارن بر پايه مبارزه در زمان و نه زمين مي دانند كه با توجه به دارا بودن عقبه مطمئن در پشت مرزهاي جنوبي افغانستان آنها را در موقعيت مناسبي قرار داده است. سرسختي اين گروه، به حدي است كه افزايش نيروهاي خارجي و به كارگيري آخرين دستاوردهاي تجهيزات نظامي، تاثيري در به انفعال كشانيدن آنان نداشته است. اين در حالي است كه در جريان درگيري ها، اين گروه تلفات زيادي را نيز متحمل ميشود، اما نظام سازماني طالبان به گونه‌اي است كه بقاياي آنان بلافاصله مرمت و عناصر جديدي جذب آن ميشود. جرأت طالبان اينك به حدي رسيده كه در دسته‌هاي كوچك شبه‌نظامي وارد كابل و ديگر شهرهاي بزرگ مي‌شوند و در قالب گروههاي انتحاري چند نفري در روز روشن به وزارتخانه‌ها و مراكز دولتي و موسسات خارجي حمله مي‌كنند؛ در بسياري از گذرگاه‌هاي بين ولايات پاسگاه بازرسي ايجاد و باج‌گيري مي‌كنند؛ افراد مشكوك وابسته به دولت را از خانه‌هايشان بيرون كشيده و تيرباران مي‌كنند؛ در برخي از مناطق تشكيلات حكومتي سايه برپا كرده و استانداران و فرمانداران خود را گماشته‌اند و تلفات عمده‌اي را به نيروهاي بين‌المللي و دولتي در كمينگاه‌هاي برون شهري و حتي درون شهري وارد مي‌كنند. افزايش نفوذ و تسلط تدريجي طالبان در افغانستان رفته رفته بسياري را وادار به طرح اين ديدگاه كرد كه افغانستان براي اين كه روي آرامش به خود ببيند ناچارا بايد طالبان را به عنوان بخشي از واقعيت غيرقابل انكار در جامعه افغانستان مورد پذيرش قرار دهد. به عبارتي ديگر، هم دولت افغانستان هم نيروهاي خارجي در اين كشور به اين نتيجه رسيده اند كه نوعي موازنه قوا ميان آنها و گروه هاي درگير ايجاد شده؛ به طوري كه پيروزي يكي بر ديگري بسيار دشوار شده است. بر همين اساس راهي جز گفت و گو و مصالحه وجود ندارد. اما اينكه چرا 10 سال جنگ در افغانستان نه تنها منجر به كاهش قدرت اين گروه نشد بلكه رفته رفته بر تاثيرگذاري آن افزود موضوعي است كه مي توان دلايل مختلفي براي آن ذكر كرد. بسياري ناتواني دولت در تامين امنيت، فساد سياسي و اداري گسترده در نهادهاي حكومتي، مشكلات گسترده اقتصادي و فقر، حضور نيروهاي نظامي بيگانه در افغانستان و هدف قرار داده شدن غيرنظاميان و گسترش حس بيگانه ستيزي را از جمله دلايل گسترش قدرت طالبان در سال هاي اخير مي دانند. امروز نيروهاي خارجي در افغانستان و در راس آنها آمريكا كه خود را به شدت در باتلاق افغانستان گرفتار مي بينند، تصور مي كنند كه مطمئن ترين و شايد تنها راه خروج آنها از اين كشور تحقق مصالحه ملي و واگذاري بخشي از قدرت به طالبان است. در اين ميان دولت افغانستان نيز كه به دليل اوضاع بد امنيتي و نيز سياسي تحت فشار شديدي قرار دارد در اين انديشه است كه بتواند از راه تحقق صلح با شورشيان زمينه مساعدتري را براي اداره كشور و بهبود شرايط فراهم كند. حامد كرزي رييس جمهوري افغانستان به تازگي در بيانيه اي به مناسبت عيد قربان بار ديگر اعلام كرد كه از همه هموطنان ناراضي مي خواهم به تلاش ها براي برقراري صلح بپيوندند. * مذاكره با طالبان از اجلاس لندن تا شوراي عالي صلح ------------------------------------------------------------- موضوع مذاكره با طالبان نخستين بار به صورت رسمي در بهمن ماه سال گذشته در كنفرانس لندن مطرح شد. كشورهاي شركت كننده در بيانيه پاياني اين اجلاس به‌طور رسمي خواستار مذاكره دولت افغانستان با طالبان شدند. در خرداد ماه سال جاري جرگه مشورتي صلح كه به گفته رييس جمهوري افغانستان اجماع ملي افغان ها بود براي مشخص كردن چهارچوب گفت و گو و مصالحه با شورشيان و بويژه طالبان برگزار شد. نتيجه كار اين نشست بزرگ، ارايه پيشنهادات مشخص به دولت افغانستان، از جمله رهايي زندانيان طالبان و حذف نامهاي سران اين گروه از فهرست سياه و تحريم هاي سازمان ملل متحد بود. پس از جرگه صلح اين دو پيشنهاد با جديت از سوي دولت پيگيري شده و تا كنون در چندين مورد، زندانيان متهم به همكاري با طالبان از زندانها آزاد شده و چندين نفر از سران طالبان از فهرست تحريم هاي سازمان ملل متحد حذف شده اند. پس از آن در كنفرانس بين المللي كابل كه در تيرماه برگزار شد، ابعاد اين موضوع زواياي روشن تري پيدا كرد. دولت افغانستان در اين اجلاس اعلام كرد كه تصميم دارد ظرف پنج سال آينده، ?? هزار نفر از نيروهاي طالبان را به جامعه باز گرداند. براي تحقق اين هدف، كابل ??? ميليون دلار كمك از جامعه جهاني درخواست كرد. در ادامه و بر اساس يكي از بندهاي مهم و اصلي قطعنامه جرگه مشورتي صلح، شوراي عالي صلح افغانستان رسما با حضور رييس جمهوري اين كشور مهر ماه تشكيل شد. اعضاي اين شوراي 68 نفره با نظارت رييس جمهوري افغانستان انتخاب شده اند كه شامل تعدادي از نمايندگان هر دو مجلس اين كشور، برخي از اعضاي سابق طالبان و نيز حزب اسلامي، روسا و بزرگان اقوام، حقوقدانان، زنان، جامعه مدني و رسانه اي اين كشور است. در سويي ديگر و خارج از چارچوب هاي رسمي موضوع مصالحه با گروه هاي شورشي و در صدر آنها طالبان در جريان بوده است. بر همين اساس اخيرا نشست دو روزه اي با نام بين الافغاني با حضور چهل و هفت نفر از گروه هاي مختلف افغاني در مالديو برگزار شد. در اين نشست كه به ابتكار همايون جرير، از نزديكان گلبدين حكمتيار رهبر حزب اسلامي افغانستان از گروه هاي مخالف دولت برگزار شد، شركت كنندگان مهمترين مسائل افغانستان و در صدر آن موضوع صلح و راهكارهاي تحقق آن را مورد بحث و بررسي قرار دادند و سرآخر طرح پيشنهادي صلح را ارايه كردند كه اصلي ترين پيشنهادهاي آن، اعلام آتش بس به خاطر ايجاد فضاي اعتماد، مشاركت طرف هاي درگير جنگ در قدرت و تعيين جدول زماني براي خروج نيروهاي خارجي از افغانستان بود. از آنجايي كه در نشست مالديو برخي از اعضاي گروه هاي اصلي مخالف دولت افغانستان همچون گروه طالبان و نيز حزب اسلامي گلبدين حكمتيار شركت كردند، بسياري آن نشست را مهم و يك دستاورد بزرگ به شمار آوردند. با اين وجود هنوز پرسش ها و ابهام هاي بسياري در مورد موضوع مذاكره با طالبان وجود دارد كه در ادامه تلاش خواهد شد به آنها پرداخته شود. * مذاكره با كدام طالبان؟ ----------------------------- گرچه بسياري معتقدند كه طالبان گروهي شناخته شده است و براي آن ويژگي هايي نيز عنوان مي كنند اما با اندكي تامل پي مي بريم كه اين شناخت بسيار كلي است و نمي تواند ويژگي هاي جزيي اين گروه و گستردگي آن را توصيف كند. بر همين اساس هنوز تعريفي واحد و منسجمي از طالبان كه هم دولت افغانستان، هم مردم، هم كشورهاي منطقه و هم ناتو روي آن اشتراك داشته باشند، وجود ندارد. تروريست، شورشي، ستيزه جو، برادران ناراضي، شاخه افغاني القاعده، اسلام گرايان تندرو، واژه هايي هستند كه در محافل سياسي و رسانه اي افغانستان و كشورهاي خارجي در توصيف طالبان بيان مي شود. همين تفاوت نام ها خود به روشني گوياي نبود تعريف و تصور يكسان از طالبان است. از سوي ديگر برخي كارشناسان معتقدند كه به جاي تقسيم بندي طالبان به افراطي و ميانه رو بايد آنها را به داخلي و خارجي تقسيم كرد. نوذر شفيعي كارشناس مسائل افغانستان معتقد است كه طالبان افغان عمدتا اهل مذاكره هستند و حاضرند براي التيام بخشيدن به دردها، مصيبتها و رنجهايي كه مردمشان متحمل شده‌اند به سمت مذاكره حركت كنند. اما طالبان خارجي به خصوص كساني كه در شوراي كويته و يا ميرانشاه و يا شبكه حقاني هستند معمولا سعي مي كنند مانع از تحقق فرآيند صلح بشوند. لذا به نظر مي رسد اگر طالبان افغان از طالبان غيرافغان جدا بشوند، امكان تحقق فرآيند صلح بيشتر خواهد شود. * چه كسي با طالبان گفت و گو مي كند؟ ------------------------------------------------ يكي ديگر از مسائل مهم در خصوص مذاكره با طالبان اين است كه متولي اين گفت و گو كيست؟ با وجود اينكه شوراي عالي صلح به عنوان متولي اصلي گفت و گو با طالبان معرفي شده اما برخي خبرها و گزارش ها حكايت از اين دارد كه علاوه بر اين شورا، نهادها و اشخاص ديگري نيز با طالبان در حال گفت و گو هستند. اواخر ماه گذشته پس از تشكيل شوراي عالي صلح گزارش هايي از گفت و گوي محرمانه نمايندگان دولت افغانستان و تعدادي از فرماندهان طالبان منتشر شد. نيويورك تايمز به نقل از يك منبع افغان و يك ديپلمات ناشناس نوشت كه دست كم چهار فرمانده طالبان و يك نماينده گروه شورشي حقاني در گفت وگوها شركت داشته اند. به نوشته نيويورك تايمز، فرماندهان طالبان عضو شوراي كويته هستند كه از آن به عنوان شوراي رهبري طالبان نام برده مي شود و ملا محمد عمر سرپرستي آنرا بر عهده دارد. ژنرال ديويد پترائوس فرمانده آمريكايي نيروهاي ائتلاف در افغانستان چند روز پيش گفته بود كه مقام هاي طالبان اجازه خواهند داشت كه براي مذاكره با دولت وارد كابل شوند. پيش از اين نيز حامد كرزي رييس جمهوري افغانستان در گفت و گويي با شبكه تلويزيوني آمريكايي سي ان ان گفته بود كه با هدف پايان دادن به خشونت در افغانستان تماس هاي غير رسمي با طالبان در جريان بوده است. اين در حالي است كه دولت افغانستان بارها اعلام كرده كه در مورد مذاكره با طالبان صلاحيت تصميم گيري نهايي بر عهده شوراي عالي صلح است. بسياري از كارشناسان بر اين نظرند كه يكي از ملزومات مهم مذاكره با طالبان اين است كه شوراي عالي صلح به عنوان تنها مرجع مذاكره بيش از پيش مورد حمايت دولت، گروه ها و شخصيت هاي افغاني قرار بگيرد و از اقدامات موازي كارانه با اين نهاد جلوگيري شود. اقدامات موازي كارانه با شوراي عالي صلح بيش از هر چيز به جايگاه اين شورا لطمه خواهد زد و انجام وظيفه سنگين اين شورا را با مشكلات عديده اي روبرو خواهد ساخت. از سوي ديگر انجام مذاكره با مخالفان از چند مجرا و بويژه به شكل محرمانه مي تواند بي اعتمادي مردم افغانستان را نسبت به فرايند سياسي در اين كشور در پي داشته باشد. * چارچوب مذاكره با طالبان چيست؟ ---------------------------------------- يكي ديگر از مهمترين موضوعاتي كه پيرامون مذاكره با طالبان مطرح است مساله چارچوب و دستور كار مذاكرات است. اين مذاكرات در حالي قرار است انجام شود كه هم دولت و هم طالبان پيش شرط هايي را براي مذاكرات تعيين كرده اند كه همين امر مي تواند چالش مهمي در مسير مذاكرات باشد. دولت افغانستان پيشتر گفته بود كه تنها با آن بخش از طالبان حاضر به مصالحه است كه سلاح را بر زمين گذاشته و قانون اساسي را نيز پذيرفته باشد. اين در حالي است كه با وجود تشكيل شوراي عالي صلح و حضور برخي از اعضاي سابق طالبان در قالب آن، تاكنون تغيير عمده اي در مواضع كلي اين جريان نسبت به تحولات افغانستان ايجاد نشده است. پس از آغاز به كار اين شورا، طالبان در بيانيه اي اين اقدام را بيهوده خواند و تاكيد كرد كه چنين اقداماتي كمكي به برقراري صلح در افغانستان نخواهد كرد. طالبان مي گويد كه تا زماني كه نيروهاي خارجي در افغانستان حضور دارند، هيچ گونه تعامل و يا فرايند صلحي امكان پذير نيست. ملا عمر رهبر طالبان به تازگي گزارش هاي منتشر شده درباره مذاكره با اين گروه را شايعاتي بي اساس و گمراه كننده خواند و تاكيد كرد كه دشمنان طالبان چون در ميدان جنگ در حال شكست خوردن هستند، به شايعه پراكني در مورد مذاكرات صلح روي آورده اند. با وجود سرسختي بخش مهمي از طالبان براي ورود به مذاكرات، اخيرا شوراي عالي صلح مواضعي اتخاذ كرده كه بسياري آن را نشان از نرمش اين شوار در برابر طالبان براي جلب نظر اين گروه مي دانند. برهان الدين رباني رييس شوراي عالي صلح چندي پيش با بيان اينكه براي موفقيت در مذاكرات صلح و پايان دادن به درگيري بين شورشيان و دولت مركزي، لازم است تا هر دو طرف از خود انعطاف نشان دهند تاكيد كرده بود كه شرايط مطرح شده از سوي حكومت افغانستان و طالبان، هيچ كدام نهايي نيست و مي تواند بر سر ميز مذاكره، تغيير كند. محمدرضا بهرامي سفير پيشين ايران در افغانستان معتقد است كه : مواضع شوراي عالي صلح ظرف مدت كوتاهي كه از تشكيل آن مي گذرد نوعي شتاب زدگي در آن را نشان مي دهد كه قاعدتا نبايد دليلي به جز نبود سياست منسجم و دقيق در اين شورا داشته باشد. موضع رييس اين شورا مبني بر اينكه شرايط مطرح شده از سوي دولت افغانستان و طالبان ، هيچكدام نهايي نبوده و مي تواند سر ميز مذاكره تغيير كند بزرگترين امتيازي است كه مي توانست توسط اين شورا به طرف مقابل ارايه شود و بيان آن تنها ضعف مفرط در مقابل گروههاي شورشي را نشان مي دهد . شروط دولت افغانستان براي جذب گروههاي شورشي و از جمله طالبان مبتني بر كنار گذاشتن اسلحه ، قطع ارتباط با القاعده و پذيرش قانون اساسي افغانستان بوده است . هر چند در موضع رييس شوراي عالي صلح مشخص نيست كداميك از اين شروط سه گانه قرار است مورد مذاكره و تغيير قرار گيرد ، اما ظاهرا تنها اين قانون اساسي افغانستان است كه در بين اين سه شرط قابليت چانه زني براي آن متصور مي باشد . ورود به اين بحث به مفهوم امكان تغيير ساختار فعلي در افغانستان و همه آن موضوعاتي است كه بعنوان دستاورد ظرف سالهاي اخير از آنها ياد مي شده است. از سوي ديگر نبود چهارچوب تعريف شده و اظهاراتي از اين دست كه پيش شرط هايي كه براي مذاكره با طالبان گذاشته شده قابل تغيير است، بسياري را در افغانستان نگران كرده كه اين مذاكرات به معامله با طالبان و فرصتي براي اجرايي شدن مجدد ديدگاه هاي افراط گرايانه اين گروه تبديل شود. براين اساس برخي معتقدند كه طالبان بيش از اينكه به قدرت سياسي و حكومت بيانديشد به دنبال اجرا كردن شريعت مورد نظر خود در جامعه است. از اين رو برخي احتمال مي دهند كه دولت براي اينكه خطرات امنيتي اين گروه را كاهش دهد در مقابل كنار گذاشتن سلاح اين وعده را به آنها مي دهد كه در مناطقي كه نفوذ و حضور دارند مي توانند قوانين و شريعت مورد نظر خود را اعمال كنند. مساله اي كه نگراني هاي بسياري را در بين مردم و فعالان سياسي و مدني افغانستان ايجاد كرده است چرا كه آنان تجربه تلخي را از افراط گري هاي اين گروه در زمان حكومتشان بر افغانستان به ياد دارند و نمي خواهند مجددا اين تجربه به شكل ديگري تكرار شود. زنان افغانستان كه در دوران حكومت طالبان، دوران سختي را گذراند و از حقوق مسلمي همچون رفتن به مدرسه و دانشگاه و يا كار در بيرون از خانه محروم بودند، از جمله كساني هستند كه شديدا نگران بازگشت قوانين ارتجاعي طالبان به عرصه جامعه افغانستان هستند. گرچه دولت افغانستان هشت نفر زن را در تركيب شوراي عالي صلح قرار داده اما با اين وجود اين نگراني ها هنوز به طور كامل رفع نشده است. * جمع بندي -------------- بسياري از تحليلگران معتقدند كه طرح مذاكره با طالبان در زماني كه بر دامنه نفوذ و تاثيرگذاري اين گروه در افغانستان افزوده مي شود نمي تواند چشم انداز روشني داشته باشد. به عبارت ديگر چون مخالفان دولت و در راس آنها طالبان قدرت خود را در حال افزايش و در عين حال طرف مقابل خود را (دولت و نيروهاي خارجي در افغانستان) در موضع ضعف مي بينند، بنابراين انگيزه چنداني براي مذاكره ندارند. به نظر مي رسد صرف پيوستن برخي از عناصر دون پايه در طالبان به جامعه افغانستان مشكل چنداني را حل نمي كند. چرا كه از يك سو به همان اندازه كه كساني كه از طالبان جدا مي شوند، افراد ديگري به آنها اضافه مي شود و از سوي ديگر به دليل مشكلات زيرساختي در افغانستان بويژه مشكلات معيشتي و اقتصادي هيچ تضميني براي پيوستن مجدد افراد جدا شده به اين گروه وجود ندارد. آمريكا و ديگر متحدانش كه 9 سال پيش به افغانستان يورش بردند، رهاورد مثبتي براي اين كشور به بار نياوردند و پس از اين همه سال جنگ و خونريزي، تا اندازه اي پي برده اند كه راه حل بحران افغانستان جنگ نظامي صرف نيست بلكه توجه به زيرساخت هاي اقتصادي، نهادسازي و توانمند سازي دولت اين كشور نقش مهمي در اين ميان دارد. اما با اين وجود تا زماني كه دولت اين كشور توانمندي هاي نظامي، امنيتي و نيز مديريت اقتصادي خود را افزايش ندهد، نخواهد توانست مردم را از زير بار فشارهاي مختلف امنيتي و اقتصادي رها سازد و در اين ميان طرح هايي از جمله مذاكره با طالبان اگر با دقت و بررسي حساب شده و همه جانبه صورت نگرفته باشد نه تنها نمي تواند صلح و امنيت را براي مردم افغانستان به بار بياورد بلكه اوضاع را از وضعيت فعلي نيز وخيم تر و بار ديگر روزهاي سياه و سخت حاكميت افراط گرايي در افغانستان را تكرار مي كند. تحقيق**م.خ**1358
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: ایرنا]
[مشاهده در: www.irna.ir]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 369]
-
گوناگون
پربازدیدترینها