انتظارات امام حسن مجتبي (ع) از شيعيان

واضح آرشیو وب فارسی:ایرنا: در نيمه ماه مبارك رمضان سال سوم هجري اولين فرزند خانواده علي و زهرا (ع) پا به عرصه وجود گذاشت و نشاط و شادي را در بيت نبوت و امامت به ارمغان آورد. هنگامي كه امام حسن (ع) را به دست پيامبر (ص) دادند؛ آن حضرت در گوش راست او اذان و در گوش چپش اقامه خواند. سپس به علي (ع) رو كرد و فرمود پسرم را چه ناميده اي؟ و علي (ع) گفت اي رسول خدا! در نامگذاري بر شما سبقت نمي گيرم و رسول خدا (صل) فرمود: من هم بر پروردگار در نامگذاري اين طفل سبقت نمي گيرم. پس آنگاه جبرئيل فرود آمد و عرضه داشت: اي محمد! علي اعلي به شما سلام مي رساند و مي فرمايد علي نسبت به شما مثل هارون نسبت به موسي است، جز آنكه بعد از تو پيغمبري نخواهد آمد. اين پسرت را به نام پسر هارون نام گذاري كن. پيامبر پرسيد اسم پسر هارون چه بود؟ و جبرئيل گفت: شبر. حضرت فرمود: زبان من عربي است و جبرئيل گفت نام او را حسن بگذار آنچه پيش رو داريد، بيان برخي انتظارات و توقّعاتي است كه امام حسن مجتبي (ع) از امت اسلامي و به ويژه شيعيان دارد. اميد آنكه در ماه مبارك رمضان ره توشه اي براي رهروان كوي دوست باشد. 1. خدا محوري از مهمترين انتظاراتي كه تمام انبياء و اولياء از بندگان خدا، داشته اند و دارند اين است كه مردم در كارها و رفتارها خدا محور باشند و رضايت الهي و خداوندي را در تمام امور محور و اساس قرار دهند. امام حسن مجتبي (ع) نيز كه خود خدا محور و سرا پا اخلاص بود، از امت اسلامي و شيعيان خويش توقّع و انتظار دارد كه رضايت الهي را محور فعاليت خويش قرار دهند و اين توقّع را به شكل هاي مختلف بيان مي فرمودند. آن حضرت در روايتي فرمودند: هر كسي رضايت خدا را بخواهد، هر چند با خشم مردم همراه شود؛ خداوند او را از امور مردم كفايت مي كند و هر كسي كه با به خشم آوردن خداوند، دنبال رضايت مردم باشد، خدا او را به مردم وا مي گذارد. امام مجتبي همچنين فوائد خدا محوري و در نظر گرفتن رضايت الهي را براي شيعيان بيان كرده و مي فرمايد: من براي كسي كه در قلب او چيزي جز رضاي خدا نگذرد، ضمانت مي كنم كه خداوند دعاي او را مستجاب فرمايد. در روايتي ديگر نقل شده كه امام حسن (ع) در روز عيد فطر بر گروهي از مردم گذر كرد كه مشغول بازي و خنده بودند، بالاي سر آنها ايستاد و فرمود: به راستي، خداوند ماه رمضان را ميدان مسابقه براي خلق خود قرار داده است تا به وسيله طاعت او، براي جلب رضايت خداوند بر يكديگر سبقت گيرند. در اين ميان مردمي سبقت گرفتند و كامياب شدند و ديگران كوتاهي كردند و ناكام ماندند. 2. فراگيري دانش علم و دانش كليد خيرات و دستيابي به سعادت است. بدون دانش نه راه سعادت معلوم است و نه حركت ممكن؛ به همين جهت از مهم ترين ماموريت هاي انبيا در طول تاريخ، تعليم كتاب و آموزش مسائل ديني و تربيتي بوده است و يكي از مهمترين توقّعات امامان معصوم (ع) از شيعيان اين است كه اهل دانش و فراگيري حكمت باشند. امام حسن مجتبي (ع) فرمودند: دانش خود را به مردم بياموز و دانش ديگران را يادگير و در حديثي ديگر فرمودند: به راستي، بيناترين ديده ها آن است كه در خير نفوذ نمايد، و شنواترين گوش ها آن است كه تذكرات ديگران را بشنود و از آن بهره مند شود و سالم ترين دلها آن است كه از شك و شبهه پاك باشد. 3. انديشيدن و تفكر علم و دانش آنگاه نتيجه بخش و ثمرده خواهد بود كه با تفكر و تدبر همراه باشد. خواندن و فراگيري قرآن نيز آنگاه مفيد و مثمر خواهد بود كه با تدبر همراه شود. امام مجتبي (ع) در اين زمينه به شيعيان سفارش كردند كه بر شما لازم است كه انديشه كنيد. زيرا فكر كليدهاي درهاي حكمت است و در حديثي ديگر فرمودند: شما (شيعيانم) را به پروا پيشگي و انديشيدن دائم سفارش مي كنم. زيرا تفكر پدر و مادر و ريشه و اساس تمامي خوبيها است. در روايتي امام حسن (ع) با زبان گلايه فرمودند: در شگفتم از كسي كه در (چگونگي استفاده از) خوراكي هاي خود انديشه مي كند ولي درباره معقولات خويش نمي انديشد. پس از آنچه معده اش را اذيت مي كند دوري مي كند، در حالي كه سينه و روح خود را از پست ترين چيزها پر مي كند. 4. تلاش و كوشش فكر و انديشه، آن گاه ارزش حقيقي خويش را نشان مي دهد كه منجر به عمل و تلاش شود، وگرنه تفكري كه منهاي عمل باشد، ارزش واقعي نخواهد داشت. در واقع فكري مطلوب و كارساز است كه به عمل و تلاش منجر شود. در اين زمينه امام مجتبي (ع) فرمودند: اي بندگان خدا! پروا پيشه باشيد و براي رسيدن به خواسته ها تلاش كنيد و از كارهاي ناروا بگريزيد و قبل از آنكه ناگواريها به شما روي آورند و نابود كننده لذات، (يعني مرگ) فرا رسد؛ به كارهاي نيك مبادرت ورزيد. پس به راستي نعمت هاي دنيا دوام ندارند و كسي از خطرات و بدي هاي آن در امان نيست. (دنيا) فريبكار، زودگذر و تكيه گاهي سست و بي اساس است. آن حضرت همچنين در اين زمينه فرمودند: براي دنيايت چنان كار كن كه گويا براي هميشه (در اين دنيا) خواهي بود و براي آخرتت (نيز چنان) سعي و تلاش كن كه گويا فردا از دنيا خواهي رفت. 5. صبر و بردباري از يك سو دنيا جاي حوادث و مصائب است و از طرف ديگر، انجام عبادات و كنترل شهوات نياز به قدرت و نيرو دارد و آنچه انسان را در مقابل حوادث و مصائب نيرومند مي سازد، صبر و بردباري است و آنچه كه انسان را بر انجام عبادات، نيرو و توان مي بخشد، استقامت و پايداري است. امام دوم شيعيان در اين زمينه دلسوزانه فرمودند: تجربه ما و ديگران نشان مي دهد كه چيزي نافع تر از داشتن صبر، و زيانبارتر از فقدان بردباري ديده نشده است. صبري كه به وسيله آن تمام دردها و امور درمان مي شود. 6. دقّت در دوستيابي همانگونه كه دوست عميق ترين تاثير را بر زندگي و رفتار انسان دارد و در قرآن و روايات نيز سخت بر آيين دوست يابي تاكيد و سفارش شده است؛ امام حسن مجتبي (ع) نيز از نزديكترين افراد خانواده تا شيعيان انتظار دارد كه در انتخاب دوست و دقّت به خرج داده و مراقب باشند كه در دام دوستان ناباب گرفتار نشوند. آن حضرت در سفارشي به يكي از فرزندان خويش فرمودند: پسرم! با هيچ كسي برادري (و دوستي) مكن؛ مگر آنكه (اوّل) بداني كجا رفت و آمد دارد و از چه خانواده اي مي باشد و هر گاه به اين مساله پي بردي و معاشرت و دوستي او را (طبق معيارها) پسنديدي، پس با او در گذشتن از لغزشها و همدردي در سختي ها، برادري (و دوستي) كن. حضرت در اين باره فقط به سفارش اكتفا نكرده، بلكه به معرفي الگوهاي عيني، و دوستاني كه خود بر اساس معيارهاي مطلوب انتخاب نموده؛ مي پرداخت. آن حضرت درباره يكي از دوستان خود فرمودند: چون با دانشمندان جمع مي شد به شنيدن بيشتر شيفته بود تا به گفتن و اگر در سخن مغلوب مي شد، در خاموشي مغلوب نمي گشت. آنچه را انجام نمي داد نمي گفت، ولي كارهايي انجام مي داد كه آن را به زبان نمي آورد. اگر در مقابل دو كار قرار مي گرفت كه نمي دانست كداميك از آن دو خدا پسندانه تر است، آن كاري را انجام نمي داد كه نفسش مي پسنديد و هيچ كسي را به كاري كه زمينه عذر در آن بود؛ سرزنش نمي كرد. برگرفته از: حوزه نت فراهنگ**1003**1588

این صفحه را در گوگل محبوب کنید

[ارسال شده از: ایرنا]

[مشاهده در: www.irna.ir]

[تعداد بازديد از اين مطلب: 206]