سالروز تقبيح قمه‌زني در عزاداري‌ها آيت‌الله محسن موسوي تبريزي درگفت‌وگوباايسنا: وقتي ولي‌فقيه ممنوعيت قمه‌زني را بيان مي‌كند همه بايد اطاعت كنند

واضح آرشیو وب فارسی:ايسنا: *سالروز تقبيح قمه‌زني در عزاداري‌ها* آيت‌الله محسن موسوي تبريزي درگفت‌وگوباايسنا: وقتي ولي‌فقيه ممنوعيت قمه‌زني را بيان مي‌كند همه بايد اطاعت كنند

خبرگزاري دانشجويان ايران - تهران
سرويس: فقه و حقوق - فقه

استاد حوزه علميه قم با اشاره به تبعات نامطلوب قمه‌زني در وجهه دين مبين اسلام و مذهب تشيع، بيان كرد كه وقتي ولي‌فقيه ممنوعيت اين موضوع را بيان مي‌كند همه بايد اطاعت كنند.

آيت‌الله محسن موسوي تبريزي در گفت‌وگو با خبرنگار ايسنا به مناسبت 21 خرداد سالروز تقبيح قمه‌زني در عزاداري‌هاي امام حسين (ع) از سوي مقام معظم رهبري در سال 1373 و ديدگاه مقام معظم رهبري مبني بر اين كه "قمه‌زني از كارهاي خلاف، جعلي و نادرست است كه متاسفانه طي چندسال اخير برخي در حال ترويج آن هستند؛ قمه‌زني مربوط به دين و يا يك حركت عزاداري نيست و قطعا خلاف و يك بدعت است" عنوان كرد: اين موضوع از سال‌هاي بسيار قبل در بين فقها و مراجع گذشته مطرح بود و از سوي مردم كم و بيش اين سوال مطرح بود و آقايان هم هركدام به نحوي پاسخ دادند.

وي افزود: البته اين موضوع اين‌طور نيست كه حكم خاصي از ناحيه شرع مقدس اسلام داشته باشيم؛ اين موضوعي است كه بعدا در بين مردم اتفاق افتاده؛ آن هم از شدت علاقه‌اي كه مردم به امام حسين (ع) دارند؛ در بعضي از مناطق و شهرها و روستاها از سابق تاكنون اين موضوع بوده و هرچند اخيرا پس از فرمايش حضرت امام (ره) و ديگران اين موضوع كمرنگ‌تر شده اما باز هم در گوشه و كنار در روز عاشورا به صورت متفرقه و در بعضي خانه‌ها بدون اين‌كه در آشكار اظهار كنند، اين كار انجام مي‌شود.

اين استاد حوزه عليمه قم گفت: البته بحث اين است كه آيا اين كار حرام است يا جايز است و در صورتي كه جايز باشد اصولا اين كار ثواب دارد يا ندارد؟ بايد عرض كنم كه اساسا حكم به حرمت و حرام بودن عملي دادن، درست نيست زيرا اين كار ولو بعضي فكر مي‌كنند كه براي بدن ضرر دارد و از آن نظر شايد جايز نباشد يا حرام باشد؛ بنده عرض مي‌كنم اين مقدار عملكردها از آن ضررهايي كه براي بدن حرام باشد، نيست؛ اين كار حداكثر به اندازه حجامت است كه براي تصفيه خون بسيار مفيد است و اگر بهداشت رعايت شود در مسايل بهداشتي و درماني و مسايل پزشكي آن را انجام مي‌دهند. يعني قمه‌زني هم حداكثر در حد حجامت مي‌تواند باشد و منجر به جراحتي كه خطر مرگ براي انسان داشته باشد، نيست.

وي ادامه داد: اين‌كه بگوييم اين عمل في‌حد نفسه يك عمل حرام است، چون ضرر براي بدن دارد، اين‌طور نيست. در مورد طرز، كيفيت و چگونگي عزاداري براي اباعبدالله‌الحسين (ع) يك روش خاصي در زبان شرع يا در بيانات اهل بيت عصمت و طهارت نداريم و هر قوم، ملت و بخشي از بين شيعيان و علاقمندان به امام حسين (ع) به نحوي عزاداري مي‌كنند كه معمولا به طور طبيعي هر انسان عزادار هم انجام مي‌دهد و شكل‌هاي مختلفي از سابق تاكنون در شهرهاي مختلف به گونه‌هاي مختلف عزارداري مي‌شده و مساله قمه‌زني هم در عراق، پاكستان، هندوستان و ايران به عنوان يك سبك عزاداري بوده و به دليل شدت محبت مي‌آمدند و اين كار را مي‌كردند.

نهي انواع كيفيت‌هاي عزاداري را از لسان شرع نداريم

موسوي تبريزي با بيان اين‌كه ما نهي از انواع كيفيت‌هاي عزاداري از لسان شرع نداريم خاطرنشان كرد: مطلب بسيار مهمي كه خصوصا در اين زمان وجود دارد و فقها هم از گذشته تاكنون به آن توجه جدي دارد و امام (ره) نيز اين موضوع را منع كردند، براي اين است كه امروز روابط و ارتباطات بسيار آسان و سريع است و آنها كه مخالف اسلام و شيعه هستند و احيانا دنبال برخي بهانه‌هايي هستند كه عليه شيعه و اهل بيت (ع) مطالبي را نشر و پخش كنند و از حقيقت اين‌گونه اعمال خبر ندارند و اصل عشق و علاقه و محبت به اهل بيت (ع) را درست درك نمي‌كنند، از اين قبيل مسايل سوءاستفاده مي‌كنند و عليه مكتب تشيع تبليغ مي‌كنند كه اين‌ها كساني هستند كه كارهاي وحشيانه و غيرانساني انجام مي‌دهند. اين‌گونه تبليغات عليه تشيع و مسلمانان شيعه، آن هم در يك عزاداري، يك نوع وهن، اهانت و سبك شمردن مكتب اهل بيت (ع) و تشيع مي‌شود و باعث اين مي‌شود كه مسلمانان و اسلام در دنيا مورد اهانت قرار گيرند؛ اين موضوع است كه مورد توجه فقهاي بزرگ و حضرت امام (ره) بوده كه خيلي جدي با اين موضوع برخورد كردند.

موضوع عزاداري‌ها را نبايد با برخي اعمال خلاف شرع و عقل مرتبط دانست

وي افزود: امام (ره) روي اين موضوع تاكيد داشتند كه اين موضوع حق است و خيلي بايد در رابطه با آن جدي بود و مواظب بود عزاداري‌ها - كه آثار بسيار مثبتي دارد و ائمه اطهار ما نيز نسبت به عزاداري‌ها سفارش‌هاي زيادي كردند- حتما به صورت متين و انساني ادامه پيدا كند چون ادامه مكتب تشيع و نام اهل بيت (ع) بستگي به همين عزاداري‌ها دارد. اين موضوع را نبايد مرتبط دانست با برخي اعمال خلاف شرع، برخي كارهاي غيرانساني كه سابقا انجام مي‌شد و تمام بدن را با تيغ مجروح مي‌كردند يا كارهايي كه در عقل جايز نيست و هيچ ارتباطي به دسته‌جات ندارد از قبيل قمه كه امروز دشمنان عليه شيعيان سوءاستفاده مي‌كنند. اينها يك بهانه مي‌شود تا از اين طريق شيعه و تشيع مورد وهن قرار گيرد كه افراد از اين دسته اعمال نهي شده‌اند.

دسته‌جات بايد به جاي قمه‌ زدن، عزاداري‌هاي انساني را رونق دهند

موسوي تبريزي در ادامه گفت: لازم است كه همه دسته‌جات نيز موضوع را جدي بگيرند و مراعات كنند؛ به جاي قمه‌ زدن عزاداري‌هاي انساني را رونق دهند و به‌طور معمول مي‌توانند به جاي آن خون بدهند كه هم به كساني كه احتياج به خون دارند، كمك شده باشد و هم با هدف همدردي با مصايب ائمه اطهار كه خداوند هم اجرشان را از اين طريق خواهد داد. آن‌چه مهم است، اين است كه ما بايد در عزاداري‌ها و هر كار ديگري طوري عمل كنيم كه اين اقدام و عمل سبب نشر و افتخار بيشتر دين‌مان باشد و مورد توجه و علاقه دنيا نسبت به اهل بيت (ع) باشد.

اين استاد حوزه علميه قم در پاسخ به استدلال برخي از طرفداران قمه‌زدن كه معقتدند اگر ما قمه زدن را وهن مذهب بدانيم و به مسخره كردن دشمنان بها دهيم، ممكن است در موارد ديگري مانند سينه زدن، نماز خواندن و احكامي ديگر مانند قصاص و غيره نيز دشمنان چنين تصوري داشته باشند و ما نبايد به تصور آنها بها دهيم، گفت: در مورد عزاداري جواب روشن است كه سينه زدن، زنجير زدن و كارهاي بسيار متين و طبيعي را هيچ‌كس در دنيا نمي‌تواند در مورد آن حرفي بزند و عيبي بگيرند چون طبيعي هستند. هر كافر، هر مسلمان و هر انساني وقتي عزادار مي‌شود به طور طبيعي گريه مي‌كند، بر سينه مي‌زنند؛ البته كيفيت سينه زدن‌ها ممكن است متفاوت باشد؛ اين يك عمل غيرعادي و غيرطبيعي و استثنايي نيست.

وي افزود: عزاداري به صورت متين يك امر طبيعي انساني است و شرع مقدس هم به ما نگفته است كه زنجير را به سينه بزنيد، گفتند كه عزاداري كنيد. عزاداري نيز گريه كردن، مرثيه خواندن و سينه زدن و پرچم سياه برداشتن و لباس سياه پوشيدن است؛ اين‌ها سبب وهن نمي‌شود و هيچ‌كس نمي‌تواند اين مسايل را مورد وهن بداند و بهانه قرار دهد.

نبايد درمورد حدود الهي تعارف داشته باشيم

اين استاد حوزه علميه قم در اشاره به بحث مسايل قضايي عنوان كرد: ما بايد در اجراي احكام اسلام و آن دسته از احكام كه شرع مقدس اسلام آن را گفته از قبيل پياده كردن حدود الهي كه از ما اجراي آن خواسته شده است و ملاحظاتي در اين جهت كه ضربه به اسلام مي‌زند، دقت كنيم. در مورد حدود الهي نبايد تعارف داشته باشيم و روي آن جدي نباشيم و ملاحظات سياسي روز داشته باشيم. حكم كه صد درصد حكم اسلام است. در مورد كيفيت عزاداري كيفيت خاصي نداريم اما موظف هستيم آن كيفيت‌هايي كه به طور طبيعي انساني است و متين است را انجام دهيم.

وي ادامه داد: اما در مورد حدود الهي و احكام قضايي كيفيت‌هايي وجود دارد كه صد درصد اسلام و قرآن آنها را خواسته است. در اين موارد نبايد تعارف كنيم، برنامه حكومتي براي انسان در اسلام آورده و اين هم يكي از برنامه‌هاي حكومتي است؛ در زمينه مبارزه با فساد در جامعه، فساد اخلاقي و مالي و... اسلام كيفر و جزا در نظر گرفته كه آن هم براي سالم‌سازي جامعه است.

موسوي تبريزي گفت: جزاي كساني كه منكرات انجام مي‌دهند يا محاربند يا كساني كه عنوان مفسد في‌الارض دارند و فساد اخلاقي، مالي و اجتماعي در ميان مردم ايجاد مي‌كنند، مثلا قاچاقچيان مواد مخدر كه با جان، مال و آبروي ده‌ها هزار انسان بازي مي‌كنند، احكامي دارند كه اين‌ها نه تنها براي خودشان بايد تنبيه بشوند بلكه اين تنبيه براي سلامت جامعه است همان‌طور كه هر فرد مسلمان موظف است سلامت بدن خود را تامين كند؛ دولت موظف است سلامت جامعه را تامين كند. اگر برخوردي نشود ممكن است قبح عمل در جامعه از بين برود.

وي در ادامه گفت: يكي از وظايف دستگاه قضايي كه كمتر به آن عمل كرده، پيشگيري از فساد، گناه و آلودگي جامعه است. احكام كيفري و قضايي در اسلام نه فقط براي مرتكب عمل بلكه عمده آن براي تامين سلامت جامعه است؛ البته قاضي بايد شرايط هر حكمي را به دقت بررسي و بعد حكم صادر كند اما وقتي ثابت شد ديگر نبايد تعارف در اجراي حد الهي داشته باشيم.

با زندان كردن افراد مجرم، مجرم اصلاح نمي‌شود

موسوي تبريزي با بيان اين‌كه با زندان كردن افراد مجرم، مجرم اصلاح نمي‌شود افزود: اگر ما به آن‌چه خداوند و پيغمبر(ص) گفته، عمل كنيم ديگران هم مي‌پسندند، در جامعه‌اي كه فساد و دزد پيدا نشود، اين را مي‌پسندند و مي‌گويند احكام اسلام حق است. بايد به احكام اسلام قاطع اما با كمال احتياط، دقت و شرايطي كه خداوند در قرآن و اهل بيت (ع) در روايات مقرر كرده‌اند، عمل كنيم.

اين استاد حوزه‌ي علميه قم عنوان كرد: قاضي بايد فقيه مطلق باشد يعني يك مجتهد كامل جامع‌الشرايط باشد يعني كسي باشد كه بتوان از او تقليد كرد؛ شرط قاضي در اسلام اين است. اگر درست به اسلام عمل كنيم، اگر مسوولان و قضات ما درست به اسلام عمل كنند، كشور ما غير از اين خواهد بود و دنيا هم به حقانيت ما بيشتر پي مي‌برد و اگر نواقصي وجود دارد از عمل ماست كه آن‌چنان كه بايد به موفقيت‌هاي مورد انتظارمان نرسيديم.

بحث ممنوعيت قمه‌زدن در بين علما و مراجع نجف و قم از گذشته مطرح بوده است

موسوي تبريزي با بيان اين‌كه بحث ممنوعيت قمه‌زدن در بين علما و مراجع نجف و قم مطرح بوده و موضوع جديدي نيست گفت: به صورت يك نظام حكومتي و رسمي، امام (ره) اين مساله را مطرح كردند و ساير عملا نيز اين موضوع را قبول و مورد پذيرش قرار دادند يعني مساله‌اي نيست كه به يك عالم اختصاص داشته باشد و مرجع ديگري آن را قبول نكند. اينكه برخي موارد به عنوان عزاداري ممكن است سبب وهن مسلمانان شود، همه اين را قبول كردند.

درباره حرمت قمه‌زني قضيه فتواي شخصي مطرح نيست و جنبه عمومي دارد

وي درباره اطاعت همه افراد از ولي‌امر مسلمين حتي اگر مرجع تقليد آنها نظر ديگري در خصوص حرمت قمه‌زني عنوان كرده باشد گفت: اطاعت از ولي امر لازم است؛ چون اين موضوعات جنبه اجتماعي و عمومي و مديريت كشوري دارد؛ به همين جهت بايد از ولي امر اطاعت كرد. قضيه فتواي شخصي به آن صورت نيست و اين جنبه عمومي دارد و اگر ولي فقيه هم آن را بيان كند همه بايد اطاعت كنند و اگر هم مرجعي طور ديگري نظر مي‌دهد آن حكم خاص مساله است و جنبه شخصي مطلب است ولي جنبه عمومي، جهاني و آبروي اسلام و تشيع كه مطرح شود، ديگر جنبه شخصي مطرح نيست.

گفت‌وگو از خبرنگار ايسنا: مرضيه خلقتي

انتهاي پيام
دوشنبه 20 خرداد 1387

این صفحه را در گوگل محبوب کنید

[ارسال شده از: ايسنا]

[مشاهده در: www.isna.ir]

[تعداد بازديد از اين مطلب: 306]