پسران شيکاگويي اوباما

واضح آرشیو وب فارسی:راسخون:
پسران شيکاگويي اوباما

نومی کلاین نویسنده برجسته امریکایی که با کتاب "دکترین شوک" به شهرت رسید، با بررسی تغییر سیاست ایالات متحده پس از شکست دخالت مستقیم نظامی در کشورهای جهان خاطرنشان کرد امریکا با پرورش نخبگانی از کشورهای جهان سوم و سپس فرستادن آن ها به کشورهایشان، به سیاستگذاری با توجه به آموزه های ایدئولوژی بازار که عموماً تحت تعالیم "میلتون فریدمن" اقتصاددان امریکایی است، اقدام می کرد. این عده یعنی فریدمن و شاگردانش که به "پسران شیکاگو" معروف شدند، به دلیل تحصیل در دانشگاه شیکاگو، زمینه سیاستگذاری های گسترده ای را در کشورهای جهان سوم فراهم آوردند که با استفاده از ابزار بانک جهانی و صندوق بین المللی پول انجام می گرفت و به فاجعه اقتصادی در شیلی، اروپای شرقی، شرق آسیا و کشورهای دیگر جهان سوم انجامید. کلاین سیاست شوک درمانی اقتصادی مانند سیاست های تعدیل را ابزارهایی برای نابود کردن اقتصادهای کشورهای جهان سوم می داند. سیاست هایی که در دوره هایی از سوی برخی دانش آموختگان دانشگاه شیکاگو تحت عنوان برنامه های تعدیل اقتصادی مشابه آنچه که در کشورهای امریکای جنوبی انجام شده بود، در ایران نیز به اجرا گذاشته شد. از سوی دیگر، دمکراتها برای انتخابات آتی خود را مقید به برنامه های مبتنی بر جادوی بازار فریدمن می دانند. نومی کلاین با اشاره به این دیدگاه در مقاله ای در مجله امریکایی نیشن، سیاست های اوباما را بررسی کرده و ضمن بررسی اظهارات اوباما و خاستگاه و دیدگاه های مشاوران اقتصادی وی تأکید می کند اگر اوباما بخواهد پاکسازی اساسی از خرابکاری های مکتب فریدمنی در واشنگتن داشته باشد، اول احتیاج به یک خانه تکانی ایدئولوژیک از خود دارد. کلاین در این مقاله می نویسد: علاقه اوباما به بازار آزاد و آرزوی وی برای تغییر ذاتاً منفی نیست. به گفته وی، بازار در حال خارج شدن از تعادل است. رد پای بسیاری از این عدم تعادل ها به تئوری های "میلتون فریدمن" باز می گردد که نوعی انقلابی در مقابل انقلاب "نیو دل " که برگرفته از همان انقلاب روزولت است، (برنامه توسعه اقتصادى فرانکلين روزولت پس از بحران بزرگ درامريکا اجرا شد و در آن، کمک به کشاورزى، بازنشستگى، بيمه بيکارى و... گنجانده شده بود) می باشد که در دپارتمان علوم اقتصادی دانشگاه شیکاگو تئوریزه شد. اوباما در دانشگاه شیکاگو برای یک دهه حقوق آموخته و این تفکر کاملاً در وی نهادینه شده است. باید وی را یکی از همین درس خوانده های مکتب شیکاگو دانست. اوباما، آستون گولسبی را به عنوان مشاور اقتصادی خود انتخاب کرده است. وی یکی از دانش آموختگان دانشگاه شیکاگو و از اقتصاددانان چپگرایی است که کاملاً با دانشگاهیان معتقد به اقتصاد آزاد فرق دارد. مهم ترین راه حل وی در راستای همان طرح "گرینس پن" است. گولسبی در میان شاگردان مکتب شیکاگو به اوباما گرایش دارد. وی همانگونه که در مجله شیکاگو ابراز داشته به بازار و تجارت آزاد متمایل است. این موضوع یکی از ویژگی های دانشگاه شیکاگو است که البته برخلاف شعار آزادی مطلق اقتصاد است. یکی دیگر از طرفداران اوباما در دانشگاه شیکاگو، "کنس گریفین" 39 ساله میلیونر است که رئیس اجرایی تأمین صندوق گروه سرمایه گذاری سیتادل می باشد. گریفین که بزرگترین حامی مالی و سرمایه گذار بر روی اوباما است که به دنبال اقتصاد نامتعادل است. وی همچنین یکی از مخالفین عمده مسدود شدن خرید و فروش تأمینی در صندوق مالیات می باشد. با وجود اینکه اوباما خواهان تحکیم قوانین تجارت با چین است، گریفین بیشتر متمایل است که مقداری از محدودیت ها باقی بمانند. علی رغم تحریم فروش تجهیزات و حفظ نظم و آرامش برای پلیس و نیروی امنیتی چین، صندوق سرمایه گذاری سیتادل، سرمایه زیادی را در اختیار شرکت های چینی مورد مناقشه قرار داده است. حالا زمان آن رسیده است که برای پسران شیکاگویی اوباما نگران باشیم. درست در فاصله زمانی 5/2 ماهه انتخاب کلینتون به ریاست جمهوری در سال 1992 تا سوگند خوردن رسمی او برای این پست، وی یک دوربرگردان اقتصادی را آغاز کرد. کلینتون در رقابت های انتخابی خود بطور خوشبینانه ای وعده داد که در نفتا، توافقنامه تجارت آزاد امریکای شمالی، در زمینه کار، مقررات محیطی و سرمایه گذاری برنامه های اجتماعی تجدید نظر کند اما دقیقاً 2 ماه قبل از افتتاح این پروژه، کلینتون در ملاقاتی که با روبین داشت، نظر دیگری ابراز کرد. روبین، کلینتون را متقاعد کرده بود که خط مشی لیبرالی را اتخاذ کند. پس از آن روبین در مصاحبه ای با PBS چنین اظهار داشت که: "کلینتون قبل از ورود به کاخ سفید در خلال نقل و انتقال خود، تغییرات در سیاست اقتصادی را مدنظر داشته است." فورمن، یکی از طرفداران و شاگردان روبین، رئیس منتخب پروژه انستیتو همیلتون می باشد. روبین یکی از تینک تنک هایی است که بیشتر به دنبال اصلاحات است تا واگذاری یا همان اقتصاد آزاد و معتقد است که اوباما نیز باید در مورد مسائل سال 1993 پاسخگو باشد و فکر ی برای نفتا کند. آنچه که باید بعنوان کنایه به آن اشاره کرد آن است که واقعاً چه دلیلی وجود دارد که ما به عقب برگردیم؟ القاء تفکرات فریدمن در دوره ریاست جمهوری ریگان و تثبیت آن در دوره کلینتون باعث بحران های بسیاری در جهان شد. آن زمان، بیش از 100 نفر از اعضای این دانشگاه با امضای نامه ای اعتراض آمیز از تأثیرات نظم جهانی نولیبرال و تأثیرات منفی آن بر جمعیت جهان شکایت و به شدت از آن انتقاد کردند. فریدمن در سال 2006 فوت کرد. تفکرات وی منسوخ شده و عملاً بی فایده است. معلوم نیست چرا اوباما در این زمان چنین تصمیمی گرفته است تا به عقب برگردد، در صورتی که دیگر این نظریه ها مورد اقبال هم نیست. البته همه خبرها هم بد نیست؛ فورمن ادعا می کند هنوز تئوری "کاینژن" کارساز است. 2 اقتصاددان یعنی "جارد برستین" از انستیتوی سیاست های اقتصادی و پسر خود فریدمن یعنی "جان کنس گالبریس" می توانند به موفقیت برسند. به گفته اوباما، بحران اقتصاد جاری از جایی نیامده است، بلکه دقیقاً نتیجه منطقی فلسفه اشتباهی است که واشنگتن سال های سال آن را انجام داده است. اما آنچه واضح است اینکه اگر اوباما بخواهد پاکسازی اساسی از خرابکاری های مکتب فریدمنی در واشنگتن داشته باشد، اول احتیاج به یک خانه تکانی ایدئولوژیک از خود دارد.

این صفحه را در گوگل محبوب کنید

[ارسال شده از: راسخون]

[مشاهده در: www.rasekhoon.net]

[تعداد بازديد از اين مطلب: 224]