دكتر نجفقلي حبيبي درگفت‌وگوي تفصيلي باايسنا: حضرت امام خميني (ره) دانشگاه را نيروي محركه جامعه مي‌دانستند

واضح آرشیو وب فارسی:ايسنا: دكتر نجفقلي حبيبي درگفت‌وگوي تفصيلي باايسنا: حضرت امام خميني (ره) دانشگاه را نيروي محركه جامعه مي‌دانستند

خبرگزاري دانشجويان ايران - تهران
سرويس: تاريخ

دكتر نجفقلي حبيبي در گفت‌وگويي تفصيلي با خبرنگار ايسنا به بيان جايگاه دانشگاه و دانشجو در انديشه امام خميني (ره) پرداخت و با اشاره به ديدگاه مثبت حضرت امام (ره) به قشر جوان و تحصيلكرده و دانشگاهي، بيان برخي تفسيرهاي خلاف واقع درباره تلقي امام (ره) نسبت به دانشگاه و جوانان را يك مسير انحرافي ناميد.

رييس سابق دانشگاه علامه طباطبايي و عضو انجمن اسلامي مدرسين، از سال‌هاي سخت مديريتي‌اش در زمان جنگ و از دل‌آزردگي‌هاي امروزش پس از دو دهه از رحلت حضرت امام خميني (ره) براي دانشجوياني كه سال‌هاي حضور امام (ره)‌ را به ياد ندارند سخن گفت و در پاسخ به اين سوال كه جوانان و دانشجويان چگونه مي‌توانند از نظر حضرت امام در اين موارد مطلع شوند و تلقي امام (ره) نسبت به دانشگاه و دانشجويان چگونه بوده است و واقعيت تاريخي آن روزها چيست؟ به خبرنگار تاريخ ايسنا گفت: حضرت امام (ره) به عنوان رهبر كبير انقلاب اسلامي و بنيانگذار جمهوري اسلامي ايران، روح انقلاب اسلامي و جزء هويت اصلي انقلاب و نظام جمهوري اسلامي است كه مردم به رهبري او و با قرائتي از اسلام كه همان اسلام ناب محمدي (ص) است قيام كردند و نظام جمهوري اسلامي را به وجود آوردند.

جوانان و دانشجويان بهتر است به اصل سخنان امام رجوع كنند

وي افزود: به لحاظ اينكه سخنان ايشان مهم و تنظيم‌كننده مسير حركت انقلاب اسلامي است، اين احتمال وجود داشت كه پس از ايشان، هر كسي متناسب با خواست و ميل خود از سخنان ايشان برداشت كند، بخشي را اضافه كند يا بخشي را حذف كند و موجب مخدودش شدن انديشه امام شود بنابراين ايشان با درايت و پيش‌بيني خطرات دستور دادند مرحوم حاج‌ احمدآقا با تاسيس مركزي كه امروز به نام "موسسه تنظيم و نشر آثار امام خميني (ره)" ناميده مي‌شود نسبت به حفظ و ثبت و نشر سخنان و آثار امام اقدام كند كه اين كار انجام شده است و بحمدالله همه سخنان امام امروز در دسترسي است و هر كه تحريف كند مي‌توان با مراجعه به مستندات، خطاها را تصحيح كرد بنابراين جوانان و دانشجويان بهتر است به اصل سخنان امام رجوع كنند و چندان به اظهارنظرهاي مغرضانه يا اشتباه اين و آن توجه نكنند كه ممكن است هر كسي از "ظن خود" چيزي بگويد.

امام (ره)، دانشگاه را نيروي محركه جامعه مي‌دانستند

حبيبي درباره نظر امام (ره) درباب دانشگاه اظهار كرد: امام (ره)، دانشگاه را يك نهاد بسيار موثر در جامعه و نيروي محركه جامعه مي‌دانستند و صريحا در جايي دانشگاه و حوزه را دو بال محرك جامعه معرفي كرده‌اند و به‌خصوص در روزگار ما با ورود دانش‌ها، فن‌آوري‌ها و روش‌هاي مديريت جديد كه عموما از طريق دانشگاه به جامعه منتقل مي‌شوند، اهميت دانشگاه در پيشرفت كشور و اصلاح جامعه بسيار روشن است و به اين لحاظ امام براي دانشگاه بسيار اهميت قائل بودند.

در اوايل انقلاب،‌ امام (ره) نسبت به دانشگاه به شدت حساسيت داشتند

امام معتقد بودند دانشگاه بايد محيطي باشد كه انسان تربيت كند

رييس اسبق دانشگاه علامه طباطبايي در ادامه تصريح كرد: بنابراين در اوايل انقلاب،‌ امام نسبت به دانشگاه به شدت حساسيت داشتند زيرا به اهميت آن واقف بود و معتقد بودند دانشگاه را منحرف كرده‌اند و بر اين باور بودند كه در دانشگاه تحت سلطه، جوان‌هاي ما را به گونه‌اي تربيت مي‌كردند و استادان ما را به گونه‌اي بار مي‌آورند كه در جهت مصالح ملت نروند و به طور كلي جريان تفكر حاكم بر دانشگاه در جهت و مسير خواست مردم نبوده است و امام پس از پيروزي انقلاب اسلامي بر اين موضوع اهتمام خاص داشت كه مسير حركت دانشگاه و نظام تربيتي حاكم بر آن در جهت مصالح ملت تغيير كند و بارها تصريح مي‌كرد كه يك انسان مي‌تواند جامعه را دگرگون كند پس دانشگاه بايد محيطي باشد كه انسان تربيت كند. وقتي انسان تربيت شد او خود جامعه را به سوي كمال مي‌برد و لذا درجايي مي‌فرمايد ما دانشگاهي مي‌خواهيم كه وقتي وارد آن مي‌شويم نوراني باشد و با يك احترام امام به چنين دانشگاهياني سلام مي‌كند.

امام به وحدت حوزه و دانشگاه تاكيد بسيار كرد

امام هميشه جوانان دانشجو را سرمايه ملي مي‌دانست و رابطه عميقي با آنان داشت

عضو هيات علمي دانشگاه تهران اضافه كرد: يكي از نگراني‌هايي كه بسيار بر آن پافشاري مي‌كردند، تلاش دشمنان بود در جدا كردن دانشگاه از ديگر نهادهاي فرهنگي و اجتماعي و لذا امام به وحدت حوزه و دانشگاه تاكيد بسيار كرد. امام (ره) با يادآوري القائات دشمنان در بدبين كردن حوزه و دانشگاه به يكديگر،‌ به وحدت حوزه و دانشگاه از نظر فكري و مسير حركت سياسي به منظور اعتلاي جامعه و تربيت انسان اهتمام خاصي داشت. او مي‌خواست حوزه، حوزه باشد و دانشگاه هم دانشگاه اما وحدت راهبردي تاريخي و فرهنگي داشته باشند كه جامعه را اصلاح كنند و كشور را ارتقا بخشند و اما در باب جوانان دانشجو، امام هميشه به آنان با چشم محبت و سرمايه ملي مي‌نگريست و رابطه عميقي با آنان داشت.

وي افزود: قبل از پيروزي انقلاب با پيام‌هايي به دانشجويان داخل و خارج كشور بر شور و نشاط و حضور موثر آنان در پيگيري نهضت مي‌افزود و در عين حال اگر در بعضي سخنان ايشان نسبت به جوانان نگراني ديده مي‌شود، ناشي از نگراني ايشان به ظهور و تسلط تفكرات شرقي و غربي بود كه آن روزها جوانان را تهديد مي‌كرد و حتي نگران بود كه پس از پيروزي انقلاب مجددا آن اتفاقات ناگوار با دست‌هاي پليدي در دانشگاه راه يابد. اما در كل بيانات امام تحسين و تشويق و تجليل نسبت به جوانان با كلماتي شورانگيز كه جوانان را مايه اميد خود و مايه عظيم كشور مي‌داند، موج مي‌زند و نصايح او نيز از سر همين عشق و علاقه به جوانان و دانشجويان است كه نگران آينده آنان است كه مبادا با دست‌هاي پليدي دانشگاه را به جزيره متروكه‌اي تبديل كنند كه كاري به جامعه خود نداشته باشد؛ پس او مي‌خواست همه ريشه‌ها و عواملي كه مي‌تواند زمينه‌ساز ظهور اين اتفاقات ناگوار شود، خشك شود و جوانان در محيط مطئن رشد كنند.

امام (ره) به جوانان و دانشجويان اعتماد داشتند

حبيبي در ادامه خاطرنشان كرد: امام (ره) به جوانان و دانشجويان اعتماد داشتند و البته اين اعتماد متقابلي بود يعني جوانان هم مهم‌ترين گروه اجتماعي بودند كه دور امام جمع شدند و در تمام مراحل انقلاب از قبل از پيروزي و پس از پيروزي در اداره جهاد سازندگي، اداره سپاه پاسداران و جنگ و در حوزه‌هاي گوناگون فرهنگي و سياسي و اجتماعي براي تحقق آرمان‌هاي والاي امام كوشيدند و اين اقبال جوانان آن روز به حضرت امام مي‌تواند پاسخ روشني به سوالات جوانان و دانشجويان امروز در باب تصور امام نسبت به دانشگاه و دانشجويان و جوانان باشد.

آثاروبركات سخنان امام در ايجاد روحيه اعتماد به نفس به جوانان، امروز مشهود است

وي افزود: يكي از تلا‌ش‌هاي امام درباب دانشگاه و جوانان دانشجو و استادان و معلمان اين بود كه ضمن توجه خاص به دانشگاه و بيان اين نكته كه جنگ تمام مي‌شود اما مساله اصلي ما دانشگاه‌هاست، اعتماد به نفس جوانان و دانشگاهيان و فرهنگيان را مورد توجه شديد قرار داد و بسيار كوشيد تا با بيانات مختلف آنان را متوجه استعدادها و ظرفيت‌هاي وجودي خود كند هم در حوزه تهذيب نفس و هم در حوزه علم، فن و قدرت اداره و پيشرفت كشور كه باور كنند كه مي‌توانند؛ از همان روزها، از يك طرف علي‌رغم مشكلات، امكان دسترسي بسياري از طبقات محروم جامعه به دانشگاه فراهم شد و با ضوابطي كه پيش‌بيني گرديد به دانشگاه راه يافتند و درس خواندند و با همان اعتماد به نفسي كه امام متذكر شده بود به مراتب علمي دست يافتند و امروز جزو متخصصان و نخبگان جامعه به شمار مي‌آيند و آثار و بركات سخنان امام در ايجاد روحيه اعتماد به نفس در نظر و عمل براي جوانان امروز كاملا در جامعه ما مشهود است و ما در بسياري از حوزه‌هاي علمي، فرهنگي، سياسي و اقتصادي و صنعتي و فن‌آوري بسياري از عقب‌ماندگي‌ها را پشت سر گذاشته‌ايم و اگر متوليان امور اهتمام خاص به اين مساله داشته باشند جوانان و دانشجويان و استادان ما نشان داده‌اند كه ظرفيت لازم را براي گشودن عقبه‌هاي سخت و صعود به قله‌ي مرتفع علم و فن‌آوري را دارند.

حفظ سرمايه‌هاي علمي كشور از مسايل مورد توجه امام بود

استاد دانشگاه تهران در ادامه تاكيد كرد: امام (ره) جوانان را سرمايه مملكت مي‌داند و همه كوشش‌ او براي حفظ اين سرمايه‌ها است كه از دست نرود و حتي در وصيت‌نامه سياسي – الهي خود به جوانان كه به گروه‌هاي منحرف پيوسته‌اند توصيه مي‌كند كه به آغوش ملت برگردند و با تاكيد بر اينكه وقتي اين سخنان مرا خواهيد خواند كه من در ميان شما نيستم و در اين نصحيت نفعي براي خود نمي‌خواهم. اين نگاه امام يك نگاه دلسوزانه است كه در همه موارد با اهميت به آنان پرداخته است. در مورد اساتيد نيز همين است اگر اشتباه كرده باشند اولين مساله اين است كه به آنان تذكر داده شود و معلوم است كه اگر چند آدم خيرخواه به كسي كه اشتباه كرده تذكر دهند او هم عاقل و دانشمند است حتما مي‌پذيرد پس بحث حفظ سرمايه‌هاي علمي كشور از مسايل مورد توجه امام بوده است اما در تذكراتي اين چنين فقط رضاي خدا و مصلحت جامعه را كه در رضاي خدا نهفته است ديده‌اند و كسي كه غير از اين روش، راه ديگري ولو به نام امام بگويد غير از نظر امام است و جوانان و دانشجويان بايد حساب امام را بر اساس سخنان او و عمل او از حساب ديگران جدا بدانند.

با ناسزاگويي به دانشگاه و تهمت و افترا به آن مشكلي حل نمي‌شود

وي افزود: اما در مورد فساد در دانشگاه كه مدام عده‌اي مطرح مي‌كنند، البته مساله فساد اخلاقي بسيار مهم است و ممكن است دشمنان انقلاب اسلامي و دشمنان اين ملت بزرگوار بخواهند از طريق ترويج فحشاء به ما آسيب برسانند اما ما بايد به زمينه‌هاي ظهور و رواج فساد توجه كنيم و ريشه‌ آن را بخشكانيم تا عوامل پيدايش و زمينه آن را از بين ببريم تا زمينه‌هاي اجتماعي، اقتصادي، سياسي و فرهنگي را از بين نبريم، مشكل حل نمي‌شود. بايد ريشه را پيدا و اصلاح كرد؛ بايد ببينيم علت نابساماني اخلاقي چيست، مثلا فقر است، تبعيض است، سرمايه‌داري افسار گسيخته است، عده‌اي يك‌شبه ميليارد مي‌شوند و قهرا جمع كثيري به خاك سياه فقر مي‌افتند. خلاصه علت چيست؟ آن را بايد حل كرد. با ناسزاگويي به دانشگاه و تهمت و افترا به آن مشكلي حل نمي‌شود.

نابساماني‌هاي اخلاقي در دانشگاه به مراتب كمتر از ساير نهادهاي اجتماعي است

اگر نسبت‌هاي دروغ به دانشگاه هر روز تكرار شود حريم دانشگاه شكسته مي‌شود

دكتر حبيبي با اشاره به سوابق مديريتي خود به خبرنگار ايسنا گفت: در عين حال اينجانب به عنوان كسي كه بعد از انقلاب مسووليت‌هاي دانشگاهي داشته‌ام براي خودم اطمينان قلبي دارم علي‌رغم اينكه دانشجويان عموما جوان هستند، فساد و نابساماني‌هاي اخلاقي در دانشگاه‌هاي كشور به مراتب كمتر از ساير نهادهاي اجتماعي است. بچه‌ها سالمند؛ پاكند البته هرجايي ممكن است كسي اشتباهي كند و مرتكب خلافي شود اما اين را نمي‌شود تعبير كرد كه دانشگاه آلوده است. همه مي‌دانند دانشگاه، محيط علم و مقدس است. اين تعابير درحق دانشگاه جفا به دانشگاه و زشت است. اين فضا بايد محترم شمرده شود، اگر اين نسبت‌هاي دروغ و زشت هر روز تكرار شود حريم دانشگاه شكسته مي‌شود.

فرهنگ جامعه دستوري نيست بلكه زمينه‌هاي اجتماعي بايد درست شود

رييس سابق دانشگاه علامه طباطبايي در ادامه اظهار داشت: منتقدان دانشگاه كه عموما مسووليت‌هايي نيز دارند بهتر است به جاي اين انتقادهاي بي‌اساس، به حل مشكل اشتغال، مسكن و ازدواج جوانان دانشجو باشند و قدمي درحل مشكلات اساسي بردارند. بهتر است در اداره امور كشور مباني صحيح اسلام را مورد عمل قرار دهند و به ظواهر اكتفا نكنند. همه مي‌دانند فرهنگ جامعه دستوري نيست بلكه زمينه‌هاي اجتماعي بايد درست شود در آن صورت عموم مردم و از جمله جوانان كه فطرت پاك دارند به سوي نيكي‌ها گام برمي‌دارند. مردم ما به اسلام و فرهنگ آن ايمان و اعتقاد دارند و گرچه حركت دستگاه‌هاي رسمي و نهادهاي فرهنگي صحيح باشد؛ مردم خود به نيكي‌ها روي مي‌آورند لازم نيست نگران باشيم ما بايد نگران روش‌هايي باشيم كه در حكومت اعمال مي‌كنيم و هر اتفاقي مي‌افتد از اين است. عده‌اي زمينه‌هاي پيدايش انحرافات اخلاقي را فراهم مي‌كنند و بعد به مسايل جزيي‌ مي‌پردازند در حالي كه بايد به آن زمينه‌ها پرداخت.

وي افزود: در مورد حضور دانشگاه در جنگ، گمان نكنم هيچ خبير منصفي منكر حضور موثر و مفيد دانشگاه در جنگ باشد و اين حضور به صورت‌هاي گوناگون بود. ما درگير يك جنگ بزرگي شده بوديم و همه مستكبران عالم متحد شده با ما درگير بودند؛ امام خطوط رويارويي را تعيين كرده بودند و مقاومت به عنوان يك اصلي پذيرفته شده بود در دانشگاه‌ها با هر سختي و مشتقي بود؛ درس‌ها ولو در پناه سنگرهايي كه براي حفاظت از بمباران‌ها ساخته شده بود ادامه داشت. استادان و دانشجويان گاهي مستقيم در جبهه در ميدان نبرد حضور مي‌يافتند و گاهي با انجام پروژه‌هايي درصحنه‌هاي جنگ به كمك رزمندگان مي‌شتافتند و گاهي در دانشگاه‌ها با تحقيقات خود مشكلات نيروهاي مسلح و مردم درگير جنگ را حل مي‌كردند و ستاد جنگ‌ها در تمام دانشگاه‌ها فعال بود.

حبيبي تاكيد كرد: كم نيستند استاداني كه هنوز از آثار جنگ رنج مي‌برند. اين‌ها مي‌توانستند از كشور بروند اما ماندند و هم جوانان را تربيت كردند و هم به جنگ و مردم درگير جنگ كمك كردند بنابراين عده‌اي كه معلوم نيست خودشان چه جايگاهي داشتند در جنگ، امروز به عنوان وارثان انقلاب به ياران امام در دانشگاه‌ها سخناني كه شايد در شأن خودشان باشد مطرح مي‌كنند.

وي افزود: خلاصه آن‌كه دانشجويان و طلاب جوان و فرهنگيان عزيز همواره در خدمت انقلاب بودند و حضرت امام بزرگوار نيز به آنان اعتماد داشت و حريم آنان را پاس مي‌داشت و امروز شايسته است همه قدر اين سرمايه‌هاي ملي را بدانند و از رنجش خاطر آنان بپرهيزند. امروز اگر آسايشي هست، ثروتي هست، قدرتي هست، اعتباري هست، همه مرهون زحمات جوانان و همه اقشاري است كه مخلصانه گوش به فرمان امام در مسير حفظ انقلاب از هيچ‌گونه فداكاري دريغ نكردند؛ اگر امروز مشكلاتي است و اقداماتي مايه دلسردي جوانان از انقلاب مي‌شود يا تغييرهاي از كلمات و رفتار امام به عمل مي‌آيد كه جوانان را به امام و انقلاب اسلامي بدبين مي‌كند، همه و بخصوص جوانان بايد بدانند كه حقيقت امر چنين نبوده است.

تفسيرهاي خلاف واقع درباره تلقي امام نسبت به دانشگاه و جوانان، مسيري انحرافي است

غفلت اندك خسارت بزرگ در پي خواهد داشت

دكتر حبيبي در پايان گفت: جوانان اولا به خودشان اعتماد كنند به جاي اين‌كه به حرف ديگري اعتماد كنند. انقلاب اسلامي را و نظام جمهوري اسلامي را سرمايه ملت خود بدانند. گرچه آن روز نبودند اما مطمئن باشند اين انقلاب بر پايه خواست ملي و با حضور يكپارچه ملت صورت گرفته است. تفكر و شيوه مبارزه و پيروزي و ساماندهي آن و همه چيز آن با رهبري امام (ره) از آن خود مردم بوده است.

وي يادآور شد: انقلاب اسلامي كار بزرگي بود و كشور را از شر استعمار خارجي و استبداد داخلي نجات داد و البته اگر غفلت كنيم، هر دو قابل بازگشتند و استبداد داخلي ممكن است زودتر برگردد. همه و به خصوص جوانان با اميد به آينده روشن بيشتر تلاش و مراقبت كنند. تفسيرهاي خلاف واقع در باب تلقي امام نسبت به دانشگاه و جوانان يك مسير انحرافي است و جوانان و دانشجويان با اين باور كه سرنوشت كشور به مراقبت آنها نياز دارد و براي حفظ كشور از شر استبداد داخلي و استعمار خارجي كه با اندكي غفلت امكان بازگشت دارند، از هيچ كوششي دريغ نكنند كه غفلت اندك خسارت بزرگ در پي خواهد داشت.

گفت‌وگو از خبرنگار ايسنا:‌ مريم پيمان

انتهاي پيام
يکشنبه 12 خرداد 1387

این صفحه را در گوگل محبوب کنید

[ارسال شده از: ايسنا]

[مشاهده در: www.isna.ir]

[تعداد بازديد از اين مطلب: 496]