جهان - برمه، كانون فقر و ديكتاتوري

واضح آرشیو وب فارسی:دنياي اقتصاد: جهان - برمه، كانون فقر و ديكتاتوري
جهان - برمه، كانون فقر و ديكتاتوري

محمدعلي فيروزآبادي: كشور جنوب آسيايي برمه از سال 1962 تحت حكومت يك رژيم نظامي موسوم به «هونتا» قرار دارد. اين كشور با مساحتي بالغ بر 677هزار كيلومتر مربع، تا سال 1948 يكي از مستعمرات بريتانيا به شمار مي‌آمد. در سال 1988 نظاميان حاكم بر اين كشور جنبش آزاديخواه برمه را با خشونت تمام سركوب و هزاران برمه‌اي را به خاك و خون كشيدند. رژيم نظامي هونتا در سال 1989 نام برمه را به «اتحاد ميانمار» تغيير داد؛ نامي كه هنوز هم از سوي بسياري از كشورهاي جهان به رسميت شناخته نمي‌شود. در سال 1990 حزب خانم «آنونگ سان سوكي» (كه در سال 2003 جايزه صلح نوبل به وي اعطا شد) توانست در انتخابات پارلمان برمه موفق شود اما رژيم نظامي هونتا نتايج اين انتخابات را هرگز نپذيرفت و خانم سان سوكي از 20 سال پيش در بازداشت خانگي به‌سر مي‌برد و اين حكم همين چند روز پيش براي يك‌سال ديگر نيز تمديد شد. رژيم نظامي برمه به رهبري «تان شو» از سال 1993 ادعاي آغاز يك فرآيند دموكراتيك را دارد و اولين گام در راستاي اين فرآيند با تغيير خطوط اصلي قانون اساسي برمه برداشته شد. رفراندوم قانون اساسي در اواسط ماه مي جاري و در حالي انجام گرفت كه هزاران نفر از مردم برمه به دليل توفان مرگبار و خانمان‌برانداز نارگيس، آواره و گرسنه بودند.

نظاميان حاكم بر برمه اين كشور را كه زماني مرفه‌ترين كشور جنوب آسيا به شمار مي‌آمد، از نظر اقتصادي به جايي رساندند كه امروزه در زمره فقيرترين 20 كشور جهان قرار گرفته است. درآمد سرانه برمه در حال حاضر 200 دلار در سال است. نزديك به 90 درصد جمعيت 54 ميليون نفري برمه بودايي و پنج درصد مسيحي هستند كه اقليت «كارن» نيز از زير مجموعه‌هاي همين پنج درصد به شمار مي‌آيند.
تان شو يا همان حاكم نظامي برمه به ندرت در انظار عمومي ظاهر مي‌شود اما به همين نسبت همه امورات كشور را كاملا در اختيار خود دارد. اين پيرترين ژنرال هونتا خود را در كسوت يك به اصطلاح «پادشاه مشروطه پالايش شده» مي‌بيند اما ترجيح مي‌دهد كه حكومت و منويات خود را در خفا و پنهاني پيش ببرد. به عقيده بسياري از مخالفان رژيم هونتا، يكي از مهم‌ترين استراتژي‌هاي تان شو اين است كه همه چيز را سري و مخفي نگه مي‌دارد و بدين صورت توانسته است همواره براي شگفت‌زده كردن ديگران چيزي در آستين داشته و براي مدتي طولاني بر برمه حكمراني كند.
اين ژنرال 75 ساله پايه‌هاي ديكتاتوري خود را در جنگل‌هايي كه در 400 كيلومتري شمال رانگون واقع است، تشكيل داد و به گفته نزديكانش اين كار را با مشاوره‌هاي منجمان و جادوگران انجام داده و همان‌ها بودند كه وي را براي رسيدن به حكومت ياري كردند! و حال تان شو سال‌هاست كه از آن كاخ پادشاهي در رانگون به كمك ارتش نيرومند خود بر اين كشور جنوب آسيايي حكم مي‌راند.
زندگي تان شو هم فراز و نشيب‌هاي زيادي داشته است. او در سال 1933 در شهر «ماندالاي» در مركز برمه متولد شد و اولين شغلش كارمند اداره پست در يكي از شهرهاي كوچك اما مرفه نزديك به ماندلاي بود. در 20 سالگي به عنوان افسر داوطلب وارد ارتش برمه شد و آن زمان چند سالي از استقلال اين كشور از استعمار بريتانيا مي‌گذشت. چندي بعد تان شو به واحدي پيوست كه وظيفه تخصصي آن جنگ‌هاي رواني بود.
هنگامي كه ژنرال «نه وين» در سال 1962 و به وسيله يك كودتاي نظامي قدرت را در برمه به‌دست گرفت، تان شو را به سمت مدير مدرسه عالي علوم سياسي در فانگ- گي واقع در نزديكي رانگون منصوب كرد. با اين حال تان‌شو همچنان به ارتش و نظامي‌گري وفادار ماند و چيزي نگذشت كه دوباره لباس نظامي بر تن كرد و پله پله مدارج ترقي را طي كرد. پس از آنكه نه وين بر اثر قيام مردمي سال 1988 سقوط كرد، ژنرال «ساومونگ» به رياست جمهوري رسيد و تان شو هم به عنوان يكي از 21عضو بلندپايه هونتا در واقع دست راست حاكم جديد به شمار مي‌آمد.
در سال 1990 ساومونگ دستور برگزاري انتخابات را صادر كرد و در ميان شگفتي نظاميان، اين حزب اپوزيسيون موسوم به «اتحاد ملي براي دموكراسي» بود كه پيروز آن انتخابات شد، اما هرگز موفق نشد قدرت را در برمه به دست بگيرد. تان شو در سال 1992 انتخابات مذكور را غيرقانوني اعلام كرد و رهبران «اتحاد ملي براي دموكراسي» را به زندان انداخت اما بر اثر فشارهاي بين‌المللي دستور داد كه خانم سان سوكي در بازداشت خانگي باشد، بازداشتي كه تا به امروز نيز ادامه دارد.
رژيم نظامي هونتا در سپتامبر 2007 شاهد بزرگ‌ترين حركت اعتراضي از زمان به قدرت رسيدن خود بود. تظاهركنندگان كه رهبري آنها با راهبان بودايي بود در اعتراض به افزايش قيمت‌ها اقدام به خودسوزي كردند. تان شو هم بلافاصله دستور سركوب خشونت‌بار اين اعتراض‌ها را صادر كرد كه بر اثر آن 13 نفر كشته شدند. ديكتاتور برمه حتي نسبت به مخالفان خود در ارتش هم حاضر به هيچ مدارايي نيست و همو بود كه در اكتبر 2004 ژنرال «خين نيونت» يعني همان رئيس قدرتمند سرويس اطلاعاتي نظامي را بر كنار و به همراه خانواده‌اش و 100 نفر ديگر به زندان انداخت.
امروزه مهم‌ترين و شاخص‌ترين احزاب برمه همان حزب «اتحاد ملي براي دموكراسي» و «حزب اتحاد ملي» (با رويكرد سوسياليستي) به شمار مي‌آيند. حزب كمونيست برمه هم از آغاز به قدرت رسيدن نظاميان در اين كشور، حزبي غيرقانوني محسوب مي‌شود. اما از جمله مهم‌ترين پيشرو حركت‌هاي سياسي در برمه جنبش دانشجويي اين كشور است. در سال 1988 هم اين جنبش دانشجويي بود كه با متحد كردن مردم موجب اعتراض‌هاي دسته‌جمعي در اين كشور شد و امروز هم دانشجويان برمه‌اي از مدت‌ها پيش در تدارك برگزاري بيستمين سالگرد آن قيام مردمي هستند.
اما شايد در آينده بزرگ‌ترين كانون اصلاحات در برمه ارتش باشد. اختلاف‌ها در اين ارتش و در ميان فرماندهان آن از سال‌ها پيش جريان دارد. اپوزيسيون برمه بر اين اميد است كه اگر نيروهاي تحول‌خواه ارتش از وفاداري خود نسبت به ديكتاتوري تان‌شو دست بكشند،آنگاه مي‌توان در انتظار تغيير و تحولاتي كم‌وبيش مسالمت‌آميز بود. به عقيده كارشناسان امور برمه اين اميد اپوزيسيون چندان هم بيراه نيست زيرا سربازان كه بسياري از آنها سن كمي دارند به اجبار وارد ارتش برمه شده و از وضعيت خوبي برخوردار نيستند و به گفته معدود روزنامه‌نگاران اروپايي در برمه، وضعيت رعايت حقوق بشر حتي در داخل ارتش به شدت اسف‌بار است و اين مسئله در جريان فاجعه توفان نارگيس و رفتاري كه با سربازان مي‌شد، كاملا مشخص بوده است.
مردم فقير و گرسنه و اين روزها مصيبت‌زده برمه حتي تصور زندگي تجملاتي و ثروت تان شو و همكارانش را ندارند. برمه يا به قول رژيم هونتا «ميانمار» حتي تحت رهبري تان شو هم همچنان از نظر بين‌المللي در انزوا به‌سر مي‌برد و تنها برخي از همسايگانش يعني چين و تايلند با اين كشور روابط اقتصادي دارند. در همان حال كه تايلند هدف و پناهگاه تبعيديان و مخالفان حكومت نظامي تان شو است، چين به عنوان يكي از اعضاي دائمي شوراي امنيت سازمان ملل همواره مدافع ديكتاتوري نظامي برمه بوده است زيرا مردان پكن برمه را راه ميان‌بري براي رسيدن به اقيانوس هند مي‌دانند، آرزويي كه سال‌هاست فكر رهبري چين را به خود مشغول داشته است.
يکشنبه 12 خرداد 1387

این صفحه را در گوگل محبوب کنید

[ارسال شده از: دنياي اقتصاد]

[مشاهده در: www.donya-e-eqtesad.com]

[تعداد بازديد از اين مطلب: 338]