نويسنده: مصطفي بخشي درآمدي بر مباني اصولگرايي در اسلام

واضح آرشیو وب فارسی:فارس: نويسنده: مصطفي بخشي درآمدي بر مباني اصولگرايي در اسلام
خبرگزاري فارس: امروز شاهد رويكردي جديدي به آرمانها و اهداف انقلاب اسلامي در عرصه سياست كشور تحت لواي "اصولگرايي" به خصوص در دولت و مجلس هستيم، لذا بررسي و تامل بر مباني اصولي حكومت اسلامي در تاريخ اسلام مي تواند خط كش و ميزاني مناسب براي شناخت بايسته‌هاي اصولگرايي باشد.
انقلاب اسلامي به سان حركتي عظيم در راستاي تحقق آرمانها و اهداف متعالي اسلام، سنگ بناي اجراي احكام الهي در كشوررا در قالب حكومت اسلامي بنيان نهاد و در واقع ايجاد حكومت اسلامي به رهبري حضرت امام(ره) را مي توان تلاش براي بازگشت عملي به اصول و ارزشهاي اسلام نابي دانست كه برقراري آن جزو دغدغه هاي اصلي پيامبر(ص) و ائمه معصومين(ع) در طول تاريخ اسلام بوده است.
از آنجا كه تحقق اهداف بلند انقلاب مستلزم اعتقاد علمي و عملي كارگزاران حكومت اسلامي به اصول و آرمانهاي اسلام ناب محمدي(ص) است، و از طرفي امروز شاهد رويكردي جديدي به آرمانها و اهداف انقلاب اسلامي در عرصه سياست كشور تحت لواي "اصولگرايي" به خصوص در دولت و مجلس هستيم، لذا بررسي و تامل بر مباني اصولي حكومت اسلامي در تاريخ اسلام مي تواند خط كش و ميزاني مناسب براي شناخت بايسته هاي اصولگرايي باشد.

اصول اساسي پيامبر(ص)

اصل بعثت پيامبر حضرت محمد(ص) برمبناي دعوت به "توحيد" و يگانه پرستي است و لذا وقتي ايشان از سوي خداوند به عنوان خاتم پيامبران و تكميل كننده دين الهي مبعوث شدند، اولين قدمهاي خود را براي توجه دادن انسانها به ضمير باطن و فطرت الهي خود برداشتند."توحيد" اصل اساسي هدف بعثت جهاني پيامبر(ص) بود كه هم در دعوت مردم مكه و مدينه و جزيره العرب، و هم در نامه هاي ايشان به پادشاهان و سران حكومتهاي آن زمان به آن تاكيد مي نمودند. در واقع توحيد و يكتاپرستي "اصل اساسي" ايشان در دوران بعثت و حكومتشان بر مسلمين و معيار ايشان در انتخاب افراد به شمارمي آيد.
خداوند در قرآن حق حكمراني را به خود اختصاص داده است و فرموده: "إِنِ الْحُكْمُ إِلاَّ لِلَّهِ"- حكم جز به دست خدا نيست(1) و "ما لَهُمْ مِنْ دُونِهِ مِنْ والٍ" - غير از او والي و حمايت‏گري براي آنان نخواهد بود(2) و از جهت ديگر حق ولايت و حكومت را نيز به آخرين پيامبر(ص) خود تفويض نموده است: "فَاحْكُمْ بَيْنَهُمْ بِما أَنْزَلَ اللَّهُ" - و ميان آنان به موجب آنچه خدا نازل كرده، داوري كن(3) و "فَاحْكُمْ بَيْنَ النَّاسِ بِالْحَقِّ وَ لا تَتَّبِعِ الْهَوي‏" - پس ميان مردم به حق داوري كن و هرگز از هوي نفس پيروي نكن(4) از سوي ديگر خداوند مردم را نيز به پيروي از پيامبر(ص) و دستوراتش فرا خوانده است: "اطيعوا الله و اطيعوا الرسول و اولي الامر منكم" - خدا را فرمان بريد و پيامبر و صاحبان امر و فرمانتان(ائمه معصومين) را اطاعت كنيد".
با تامل در دستورات، سفارشات و توصيه هاي پيامبر(ص) و اميرمومنان علي(ع) در خصوص ويژگي هاي حكومت اسلامي دركنار شاخص هاي مورد نظر امام خميني بنيانگذار انقلاب اسلامي(ره) و منويات مقام معظم رهبري پيرامون اصول مسلم انقلاب، مي توان به تصوير روشني از اصول و معيارهاي اسلام درجهت ترسيم الگو و ميزاني حقيقي براي حكمراني درقالب "اصولگرايي" در كشور دست يافت.لذا در ذيل به برخي از اين شاخص ها كه مي تواند معيارهاي مناسبي براي اصولگرايي باشد مي پردازيم:

خدمت به مردم

همت و تلاش نبي مكرم اسلام(ص) در طول بيست و سه سال معطوف به گسترش و ارتقاء اعتقادات و ايمان مردم در سايه عمل به احكام جامع الهي بود. براي پيامبر(ص) كه ترجمان وحي الهي بودند اصل در انتخاب افراد و كارگزاران حكومت، ايمان و عمل صالح و خوشرويي با مردم است. از فرمايشات ايشان است كه:

- "الخلق عيال الله، فاحبّ الخلق الي الله من نفع عيال الله" - مردم عيال خداوند هستند،پس محبوبترين خلق نزد خداوند كسي است كه به مردم نفع برساند"(5)
- "هر كه با مردم چنان رفتار كند كه دوست دارد آنها با او آنگونه رفتار كنند، عادل است"(6)
- "بهترين كس در ميان شما آن است به دنيا بي ميل تر است و به آخريت مايل تر است(7)
- "از نفرين مظلوم بترسيد كه نفرينش به آسمان مي رسد و خداي برترين مي فرمايد: به عزت و جلالم سوگند كه ياري ات مي كنم هر چند مدتي بگذرد.(8)
- ميان بنده و بهشت هفت گردنه است كه از همه آسان تر ، مرگ است و از همه سخت تر جايي است كه در پيشگاه خداي برترين مي ايستند و مظلومان گريبان ظالمان را مي گيرند.(9)

دوران حكومت 5 ساله اميرمؤمنان علي (ع) نيز كه بي بديل ترين دوران حكومت الهي تا قبل از قيام قائم(عج) است، به سان الگويي در تبيين شاخص هاي اصولگرايي قرار دارد.

اميرالمومنين(ع) به پيروي از پيامبر(ص) اهميت ويژه اي براي خدمت به مردم قائل بودند و لذا در زمان حكومت خويش به رفاه و امنيت عمومي توجه ويژه داشته و آبادي سرزمين ها و تامين زندگي شرافتمندانه مردم را از وظايف خود مي دانستند:
"و نظهر الاصلاح في بلادك فيامن المظلومون من عبادك و تقام المعطله من حدودك"- )خدايا) هدف من آشكار كردن اصلاح در شهرهاست ، تا بدين وسيله بندگان ستم كشيده ات در امنيت قرار گيرند و احكام امت كه ضايع مانده اند، جاري گردد.(10)
در عين حال حضرت توجه به اصلاحات را مايه امنيت ، آرامش و اجراي شريعت مي دانند و در دستور حكومتي به مالك اشتر نيز به اين مقوله اشاره دارند: "و استصلاح اهلها" - يكي از وظايف تو اصلاح امور بندگان خداست (11)

عدالت

ايشان در تعريف سياست مي فرمايند"ملاك السياسه العدل ، الرياسه كالعدل في السياسه.جمال السياسه العدل في الامره" ملاك و معيار سياست عدل است، رياست مثل عدالت است در سياست و زيبايي سياست عدالت درحكمراني است"(12) و بدينسان به رابطه مستقيم بين عدالت و سياست قائل هستند.

"عدالت" جزو شاخص هاي اصلي اصول حكومتداري از نظرحضرت امير(ع) است، چرا كه ارزش و اعتبار عدالت را خداوند متعال در قرآن كريم تبيين فرموده است، آنچنانكه به عنوان هدف بعثت انبياء معرفي شده است: " لقد ارسلنا رسلنا بالبينات و انزلنا معهم الكتاب و الميزان ليقوم الناس بالقسط" - به تحقيق ما پيامبران خويش را با دلايل روشن فرستاديم و با آنان كتاب و ترازو فرود آورديم كه ميان مردم به عدالت قيام كنند(13)

ايشان عدل را نگهدارنده حكومت"من عمل بالعدل حصن الله ملكه" ؛ باعث استمرار محبت مردم به حكومت "العدل يستديم المحبه" ؛ باعث اصلاح جامعه "الرعيه لا تصلحها الا بالعدل و بالعدل تصلح الرعيه" و موجب آباداني كشورمي دانند"ما عمرت البلدان بمثل العدل" هيچ چيز چون عدل سرزمينها را آباد نمي كند.(14)

با مرور جريان اصولگرايي و تامل در سير حركت صعودي آن در سالهاي اخير نيز مي توان به پررنگ بودن واژه عدالت در گفتمان اصلي اصولگرايي پي برد و درواقع يكي از دلايل رويكرد مردم به اصولگرايان به جهت اهميتي است كه در نگاه اصولگرايان به عدالت وجود دارد.گفتمان اصولگرايي كه ابتدا در سال 81 بصورت خدمت متعهدانه در قالب شوراي شهردوم و خدمات خالصانه شهردار آن زمان نمود پيدا كرد، در مجلس هفتم و رياست جمهوري نهم به اوج رسيد و در حال حاضر نيز درمجلس هشتم تداوم يافته و مستحكم شده است.لذا شايسته است كه دغدغه عدالت و عمل به آن، به حق جزو اولويت هاي اصولگرايان در دولت و مجلس باشد.
تلاش جهت برقراري عدالت كه جزو شاخصه هاي حكومت علوي و از دغدغه هاي جبهه اصولگرايي در كشور است مي تواند درصورت جدّيت در دولت و مجلس اصولگرا و همگرايي آنها با هم در جهت تحقق آن، پايه هاي تفكر اصولگرايي را در كشور همچون بنيادهاي محكم انقلاب، مستحكم كرده و به فرموده حضرت امير(ع) باعث آباداني، استمرار محبت واعتماد مردم به حكومت و اصلاح واقعي جامعه گردد.
مقام معظم رهبري نيز در بيان عدالت به عنوان يكي از اركان اصولگرايي مي فرمايد:" عدالت يك اصل است و نيازمند قاطعيت. عدالت، با من بميرم، تو بميري درست نمي‏شود؛ عدالت، با تعارف درست نمي‏شود؛ اولاً قاطعيت مي‏خواهد، ثانياً ارتباط با مردم مي‏خواهد، ثالثاً ساده ‏زيستي و مردمي بودن لازم دارد و بالاتر از همه، خودسازي و تهذيب مي‏خواهد؛ اين هم جزو پيش شرطها و پيش نيازهاي اجراي عدالت است. اول، بايد خودمان را درست كنيم و يك دستي به سر و صورت خودمان بكشيم، تا بتوانيم عدالت را اجرا كنيم؛ وظيفه‏ي من و شما اينهاست. واقعاً بايد با ويژه‏خواران و فساد مبارزه كنيم"(15)

تهذيب نفس

موضوع "خودسازي و تهذيب نفس" كه مقام معظم رهبري آنرا يكي از پيش شرطهاي اصولگرايي ناميده اند، در تاريخ اسلام و حكومت عدل علوي بصورت الگويي كامل قابل توجه است.اميرمومنان(ع) در نامه به مالك اشتر مي فرمايند:
" پس نيكوترين اندوخته تو بايد اعمال صالح و درست باشد هواي نفس را در اختيار گير، و از آن چه حلال نيست ، خويشتن داري كن ، زيرا بخل ورزيدن به نفس خويش، آن است كه در آن چه دوست دارد، يا براي او ناخوشايند است ، راه انصاف پيمايي "(16) خداوند نيز درقرآن فرموده:"همانا نفس همواره به بدي واميدارد جز آن كه خدا رحمت آورد"(17)
شايد بتوان تزكيه نفس را يكي از اصول مسلم اصولگرايي برشمرد كه اگر در فرد يا افرادي محقق نشود، به خودي خود از جبهه اصولگرايي خارج مي شوند. حضرت امام(ره) به عنوان بنيانگذار جمهوري اسلامي تزكيه نفس را همچون جدّشان اميرمومنان(ع) ضرورت زمامداري مي داند و مي فرمايد:

"اگر تمام انبياء عظام جمع بشوند در يك شهري و دريك كشوري، هيچگاه با هم اختلاف نمي كنند، براي اينكه آنها تزكيه شده اند،علم و حكمت را بعد از تزكيه در نفس دارند...اگرنفوسي تزكيه نشده و تربيت نشده وارد بشوند در هر صحنه، در صحنه توحيد...در صحنه فقه و فقاهت، در صحنه سياست، در هر صحنه اي كه وارد بشوند...خطر اينها بر بشر خطرهاي بزرگ است"(18)

رعايت اخلاق سياسي واصلاحات ديني

از طرفي برخي قائل به اين هستند كه در سياست "هدف وسيله را توجيه مي كند" و معتقدند گاهي براي رسيدن به هدف، نيرنگ و خدعه به عنوان تدبير لازم است! و براي ايجاد اصلاحات در جامعه نيز ازتعاريف خاص خود كه بعضاً مغاير با ارزش ها و آرمانهاي ديني است استفاده مي كنند، لذا شاهد بوديم كه جريان سياسي كه سالها به نام اصلاحات و در قالب شعارهاي سياسي افراطي، اعمالي مغاير با ارزشهاي انقلاب را سرلوحه حكمراني خود داشتند، به راحتي از سوي مردم كه معتقد به مباني اصولي اسلام هستند كنار گذاشته شده و طرد و منزوي شدند، كه اين مي تواند تجربه خوبي براي كساني كه پايبند اصولگرايي در حكومت هستند باشد.

اما اميرمومنان(ع) كه گاه خود مردم و اطرافيان آن حضرت به وي پيشنهاد كردند كه براي موفقيت بيشتر، دست به برخي كارهاي نه چندان غير اخلاقي بزند، امام امتناع كرده و فرمودند:
" اتامروني ان اطلب النصر بالجور فيمن وليت عليه ؟" - آيا به من امر مي كنيد كه پيروزي را با ستم بر كسي كه زمامدار او شده ام ، به دست آورم؟(19) ، حضرت براي اجراي عدالت و اصلاح جامعه نيز مرتكب هيچ گونه بي عدالتي و فساد نگرديده و فرمودند:"و الله لا اري اصلاحكم بافساد نفسي" - سوگند به خدا اصلاح شما را با فساد و تباه ساختن خود جايز نمي دانم(20)

مقام معظم رهبري در تبيين واژه اصلاحات در قالب اصولگرايي مي فرمايد:" اصلاحات جزو مباني اصولگرايي است... اصلاحاتِ اصولگرايانه و اصولگراييِ مصلحانه در هم تنيده هستند، آن اصلاحاتي كه بخواهد با معيار امريكايي در كشور انجام بگيرد، مثل همان اصلاحات رضاخاني است.... آن اصلاحاتي كه با معيار رضاخاني، با معيار امريكايي و با معيار فرهنگ غربي انجام بگيرد، اصلاحات نيست، افسادات است...اصلاحات بايد ضابطه‏مند و مبتني بر ارزشها و معيارها و خط كشهاي اسلامي و ايراني باشد. معيار اصلاحات، قانون اساسي است؛ بر اين اساس، بايد ما اصلاحات كنيم؛ ما به اصلاحات احتياج داريم. اصلاحات، تصحيح روشهاي ماست؛ تصحيح هدفهاي مرحله‏اي ماست؛ تصحيح تصميم‏گيريهاي ماست؛ تعصب نورزيدن روي تصميم‏گيريها ناحق است. اين، غير از ساختارشكني و مبارزه‏ي با قانون اساسي، مبارزه‏ي با اسلام و مبارزه‏ي با استقلال يك كشور است."(21)

حضرت امام(ره) نيز در جمع كارگزاران فرمودند:"اگر هركسي كه در هر محلي است همان محل را اصلاح بكند، مملكت عبارت از همين جامعه است، اگر اين جامعه در هر محلي كه هستند درصدد اين باشند كه اصلاح بكنند كار را، و همان محلي كه خودشان هستند اصلاح بكنند، جامعه اصلاح مي شود"(22)

حكومت و بيت المال، امانتي براي خدمت

ابن عباس در زمان خلافت علي(ع) بر آن حضرت وارد شد در حالي كه امام(ع) با دست خودش كفش كهنه خويش را پينه مي‏زد از ابن عباس پرسيد قيمت اين كفش چقدر است؟ ابن عباس گفت ارزشي ندارد، امام فرمود:"ارزش همين لنگه كفش كهنه در نظر من از حكومت و امارت بر شما بيشتر است جز اينكه بوسيله آن عدالت را پياده كرده و حقي را به صاحبش برسانم يا باطلي را از ميان بردارم"

و نيز زماني كه خليفه سوم بخش عظيمي از اموال عمومي مسلمانان را در دوره خلافت خود تيول خويشان و نزديكانش قرار داده بود، امّا همينكه حضرت حكومت و زمام امور را بعد از وي به دست گرفتند فرمودند: "به خدا قسم، اگر با آن اموال، براي خودشان زن گرفته باشند و يا كنيزكان خريده باشند باز هم آن را به بيت المال و خزانه عمومي مسلمانان برمي‏گردانم"(23)

حضرت علي(ع) حكومت را نه امتياز شخصي براي زمامداران بلكه قدرت و مقام و منصب را امانتي و مسئوليتي در دست آنها براي پاسخگويي به مردم مي دانند و در نامه اي به اشعث ابن قيس مي نويسند:"و ان عملك ليس لك بطعمه و لكنه في عنقك امانه ، و انت مسترعي لمن فوقك . ليس لك ان تفتات في رعيه ، و لا تخاطر الا بوثيقه ، و في يديك مال من مال الله عزوجل ، و انت من خزانه حتي تسلمه الي ، و لعلي الا اكون شر ولاتك لك ، والسلام"

- همانا پست (فرمانداري) براي تو وسيله آب و نان نخواهد بود، بلكه امانتي است در گردن تو، بايد از فرمانده و امامت اطاعت كني ، تو حق نداري نسبت به رعيت استبداد ورزي، و بدون دستور به كار مهمي اقدام نمايي، در دست تو اموالي از ثروتهاي خداي بزرگ و عزيز است، و تو خزانه دار آني تا به من بسپاري، اميدوارم براي تو بدترين زمامدار نباشم ،والسلام.(24)

طلحه و زبير از نخستين كساني بودند كه با حضرت علي عليه‏السلام بيعت كردند و رهبري ايشان را پذيرفتند. آن‏ها انتظار داشتند كه علي عليه‏السلام ايشان را در كارهاي حكومتي شريك خود گرداند و يكي را استاندار بصره و ديگري را استاندار كوفه قرار دهد و سهم بيشتري از بيت‏المال مسلمانان براي آنان در نظر بگيرد.
اما وقتي ديدند حضرت با خواسته‏هاي آنان مخالف است، در ميان گروهي از قريش به اظهار نارضايتي پرداختند. هنگامي كه خبر سخنان آن دو به علي عليه‏السلام رسيد، آن حضرت با عبداللّه‏ بن عباس، مشورت كرد و به وي فرمود: آيا سخنان آن دو به گوش تو رسيده است؟ ابن عباس گفت: آري. فرمود: نظرت چيست؟ عبداللّه‏ بن عباس گفت: آنان خواهان حكومت هستند؛ يكي را به امارت بصره، و ديگري را به امارت كوفه بگمار. حضرت فرمود: واي بر تو اي ابن عباس! بصره و كوفه جاي مردان و اموال فراوان است. زماني كه اين دو بر مردم مسلط شوند، افراد نادان را با تطميع به سوي خود جذب كرده و افراد ضعيف را گرفتار بلا و مصيبت مي‏نمايند و بر مردم قوي با زور مسلط مي‏شوند. اي ابن عباس! به خدا سوگند من از آن‏ها اكنون كه در مدينه‏اند مطمئن نيستم، پس چگونه آن دو را به امارت بصره و كوفه بگمارم"(25)
امام خميني (ره) در اين خصوص مي فرمايد:"ما چه كنيم با بيت المال مسلمين؟ وظيفه حكومتها چيست با بيت المال مسلمين؟ اين مساله، مساله اين نيست كه در آن وقت و درحكومت حضرت امير(ع) باشد، اين دستور است در طول تاريخ براي كساني كه متكفل حكومت هستند كه تا اندازه ممكن در بيت المال تصرف نكنند، يك درهمش در آن طرف حساب دارد. بايد حساب بدهيم در پيشگاه خداي تبارك و تعالي در كارهايي كه مي كنيم، تصرف هايي كه در بيت المال مي كنيم"(26)
و مي فرمايد:"هر كاري را كه انسان عهده دار شد، مسؤول است در اينكه به راستي و امانت عمل كند و مسؤول است در اينكه با جديّت و فعاليت عمل كند و با خلوص براي خداي تبارك و تعالي"(27)

بايسته هاي اصولگرايي

جميع مطالب پيشگفته در واقع گوشه اي است از سيره نظري و عملي در تاريخ اسلام كه تامل عميقتر بر سرفصل هاي آن و ورود به مباحث ديگر از اين طريق، مي تواند به عنوان بايسته هاي اصولگرايي مورد نظر قرار گيرد.

امروز كه قريب به سي سال از عمر با بركت انقلاب اسلامي مي گذرد، شاهديم كه هرجا به اصول مسلم اسلام و انقلاب و آرمانهاي امام(ره) و شهدا كه منتجّ از تعليمات و نظرات پيامبر(ص) و ائمه معصومين و وجود مقدس اميرالمومنين عليهمالسلام است عمل شده است، سربلندي و افتخار و پيشرفت و آباداني نصيب ملت و كشورگرديده است، و درمقابل هرجا سليقه هاي شخصي و حزبي بدون رعايت اصول انقلاب عمل نموده و ارزشها و آرمانها را ناديده گرفته است كاستي ها و مشكلات و گرفتاريها سر برآورده و باعث ياس و نااميدي مردم شده است.
در حال حاضر كه رويكردي تحت عنوان "اصولگرايي" اداره امورعمومي و قانونگذاري كشور را با راي و اعتماد مردم دراختيار گرفته است، و انتخاب متوالي مردم نيز تاييديه است از طرف آنها بر جريان اصولگرا در كشور، لذا شايسته است همه كساني كه در حكومت، دولت و مجلس داعيه اصولگرايي دارند، با عنايت به خواسته ها و اولويت هاي مردم و با معيار قرار دادن اصول مسلم اسلام كه در سيره و منش نبيّ مكرّم اسلام محمد مصطفي(ص) و حضرت اميرالمومنين علي(ع) و ائمه معصومين است و با عمل به رهنمودهاي امام راحل و مقام معظم رهبري، عزمي جدّي براي رفع مشكلات مردم نموده و ارتقاء سطح رفاه و معيشت آنها را در كنار افزايش روحيه و فضاي معنويت اسلامي در جامعه، در اولويت برنامه هاي خود قرار دهند تا انشاالله روز به روز شاهد پيشرفت و ترقي در ذيل پرچم اصولگرايي واقعي و همچنين اعتلاي كلمه "الله" در كشور بوده و باعث تبليغ، بسط و گسترش فرهنگ حكومتداري ناب شيعي در جهان باشيم و ضمن ارائه دورنمايي از حكومت حضرت ولي عصر(عج) به جهانيان، زمينه ساز حكومت جهاني حضرتش باشيم.

پي نوشت:

1. انعام (6)، آيه 57.
2. رعد (13)، آيه 11.
3. مائده (5)، آيه 48.
4. ص (38)، آيه 26.
5. بحار، ج‌1، ص‌339
6. كنزالفوائد،ج?ص???
7. نهج الفصاحه - حديث شماره 1517
8. نهج الفصاحه- حديث شماره 37
9. نهج الفصاحه - حديث شماره 1099
10. نهج البلاغه ، خطبه 131.
11. نهج البلاغه ، نامه 53.
12. غررالحكم و دررالكلم ، ذيل ماده عدل
13. سوره حديد، آيه 24.
14. غررالحكم و دررالكلم ، ذيل واژه عدل
15. بيانات مقام معظم رهبري 29/3/85
16. نهج البلاغه، نامه 53
17. يوسف ، آيه 53.
18. اخلاق كارگزارن،ص49
19. نهج البلاغه ، خطبه 126
20. همان ، خطبه 68
21. بيانات مقام معظم رهبري 29/3/85
22. اخلاق كارگزارن،ص343
23. نهج البلاغه، خطبه15.
24. نامه نهج البلاغه معجم المفهرس
25. مجله حوزه گلبرگ،شماره64،ص78
26. اخلاق كارگزارن، ص362
27. صحيفه نور، جلد17،ص 152
.......................................................................................
منبع: مركز اسناد انقلاب اسلامي
شنبه 11 خرداد 1387

این صفحه را در گوگل محبوب کنید

[ارسال شده از: فارس]

[مشاهده در: www.farsnews.com]

[تعداد بازديد از اين مطلب: 251]