هفت سين از نگاهي ديگر

واضح آرشیو وب فارسی:راسخون:

هفت سين از نگاهي ديگر نويسنده:ارزو رضا زاده کارشناس ارشد علوم تغذيه (فارق التحصيل دانشگاه علوم پزشکي شهيد بهشتي )مدرس دانشگاه ازاد اول بهار ، آغاز سال نو و شکوفايي مجدد طبيعت است . در فرهنگ ايرانيان ، رسم و باوري کهن وجود دارد که همه اعضاي خانواده در موقع سال نو ، در خانه خود در کنار سفره هفت سين گرد هم جمع مي شوند . در سفره سفيد رنگ هفت سين که نماد گستردگي جهان ، پاکي و سفيد بختي است ، هفت خوارکي که به زبان و شيرين و غني پارسي با حرف «سين » آغاز مي گرد ،چيده مي شود . عدد هفت در نزد ايرانيان از ديرباز تا کنون عددي مقدس بوده و جايگاه ويژه اي دارد و نماد ناميرايي ، جاودانگي و کمال است . همچنين هر سين نماد مفهومي است که ريشه در فرهنگ ايرانيان داد : سيب : نماد باروري و زايش ، سير : نماد تندرستي ، سنجد : نماد مهر و عشق ، سرکه : نماد صبر و شکيبايي ، سمنو : نماد فراواني ، خوراک و غذاهاي خوب و پر نيرو ، سماق : نشان برکت آشپزخانه و پخت و پز ، سبزي ، سبزي و سنبل : نشان شادي ، سرسبزي و خوشبختي نياکان ما در سفره هفت سين ، پيام سالم زيستن را سينه به سينه به نسل معاصر رسانده اند . اگر به ارزش هاي غذايي حيات بخش ، اعجازآور و حيرت انگيز خوراکي هاي تشکيل دهنده سفره هفت سين توجه شود ، آن وقت درمي يابيم که در بطن تک تک خوراکي هاي اين سفره ، پيام با ارزش و گرانبهايي براي حفظ سلامتي نهفته است . در اين مقاله به خواص تغذيه اي سين هاي موجود در سفره هفت سين مي پردازيم : 1- سيب : در گذشته از سيب به عنوان غذاي خدايان و الهه ها ياد مي شد . همچنين آن را به عنوان پاداش کار نيک هديه مي دادند و در گذشته از سيب به عنوان غذاي خدايان و الهه ها ياد مي شد . همچنين آن را به عنوان پاداش کار نيک هديه مي دادند و امروزه سيب از ميوه هاي پرطرفدار و خوشمزه در جهان محسوب مي شود . مهم ترين ماده معدني موجود در سيب « پتاسيم » است که آن را « عنصر جواني» مي نامند . ساير خواص درماني سيب عبارتند از : حفظ طراوت و شادابي پوست ( به دليل سرشار بودن از ويتامين هاي B2,C,A و مواد معدني آهن ، منيزيم ، کلسيم و پتاسيم ) ، تنظيم کننده فشار خون ( به دليل منيزيم ، کلسيم و پتاسيم ) ، حفظ سلامتي دندان ها و لثه ها ، تقويت کننده معده و کبد ، حفظ سلامتي دستگاه گوارش ، آرام بخش ( به دليل وجود ويتامين هاي گروه B، منيزيم ، فسفر و برخي ريز مغذي هاي ديگر )، مقوي مغز ( به دليل وجود فسفر ) پيشگيري کننده از بروز بيماري نقرس و درد مفاصل ، مؤثر در کنترل قند خون در افراد ديابتي ( به دليل وجود پکتين ) و کاهش کلسترول خون ( به دليل وجود پکتين ) . 2- سير : رسول اکرم (ص) فرموده اند که سير شفاي هفتاد بيماري است . ترکيب شيمياي فعال سير -S آليل سيستئين است . همچنين سير حاوي ماده بدون بوي آليين است که در اثر خرد شدن سير تبديل به ماده اي به نام آليسين مي شود . اين ماده مسؤول بسياري از اثرات مفيد سير در سلامتي انسان است . اثرات درماني سير : کاهنده کلسترول بد خون (LDL) ، ضد سرطان ، افزايش دهنده رقت خون ، ضدعفوني کننده در برابر عفونت هاي قارچي ، ويروسي و باکتريايي ، افزايش دهنده مصونيت بدن در مقابل بيماري ها ( مثلاً درمان سرماخوردگي و زکام ) ، کاهش فشار خون و کاهش بروز بيماري هاي انسدادي عروق ( به دليل دارا بودن ويتامين هاي گروه Bو ويتامينC) و مژثر در درمان سل و بيماري هاي ريوي . درخت سنجد يک ماده شيميايي دارويي مهم به نام تتراهيداين ميوه سرشار از آنتي اکسيدان هاي بسيار قوي شامل ويتامين E.C و کاروتنوئيدها ، ترکيبات فلاوونوئيدي ، اسيدهاي چرب ضروري نظير اسيدلينوئيک و اسيد لينولنيک و همچنين سيتواستراول ها است . از پوست درخت سنجد يک ماده شيميايي دارويي مهم به نام تتراهيدروآرمور - متيل -N و از برگ آن آلکانوييد استخراج مي شود که در صنايع داروسازي کاربرد دارد . 4 - سرکه : سرکه از اثر باکتري مخصوص سرکه به نام «استوباکترها» بر کربوهيدرات هاي مختلف موجود در انواع ميوه همچون انگور ، کشمش ، سيب يا غلات حاوي مالت وساير مواد غذايي حاوي کربوهيدرات نظير سيب زميني تهيه مي شود و کاربردهاي فراواني دارد . بيشتر خواص درماني سرکه به علت وجود اسيد استيک ( جوهر سرکه ) در آن مي باشد . همچنين سرکه ، سرشار از ويتامين ها و املاح معدني است . خواص درماني سرکه عبارتند از : به هضم غذا و کاهش نفخ شکم ( به علت افزايش ترشح آنزيم ها و شيره هاي گوارشي ) کمک مي کند ، سطح چربي خون و کلسترول بد خون (کلسترول -LDL)را در افراد مبتلا به هايپرليپيدمي و هايپر کلسترولمي بهبود مي بخشد ، نقش ضدعفوني کننده و خاصيت آنتي بيوتيکي دارد ، در رفع جرم دندان و کمک به سيستم صفرا مفيد است . همچنين مصرف سرکه همراه با رژيم هاي غذايي کم کالري و متعادل ، در کاهش وزن مؤثر است . هر چند شواهدي مبني بر اينکه مصرف سرکه به تنهايي بر روي کاهش وزن مؤثر باشد در دسترس نيست . 5- سمنو : ب ه ويژه اسيد فوليک و ويتامين B1 است و براي سلامت سيستم عصبي مفيد مي باشد . دريافت اسيد فوليک در تکامل سيستم عصبي جنين ضروري است ، بنابراين مصرف سمنو در زنان باردار به ويژه 3 ماهه اول بارداري که زمان تشکيل لوله عصبي است توصيه مي گردد . ويتامين هاي گروه B براي بهبود وضعيت پوست ، تقويت موي سر و جلوگيري از ريزش آن نيز مفيد هستند . جوانه گندم غني از ويتامين E است که اين ويتامين به علت دارا بودن خاصيت آنتي اکسيداني باعث پيشگيري از بروز سرطان مي شود . همچنين ويتامين E به شادابي پوست کمک مي کند و پيري را به تأخير مي اندازد . اين ويتامين در توليد مثل نيز نقش مؤثري دارد . حاوي مقادير قابل توجهي ويتامين C مي باشد و در پيشگيري و درمان افسردگي و رفع خستگي بسيار مؤثر است . آهن موجود در سمنو براي خونسازي بدن مطلوب است ، در نتيجه مصرف آن به افراد در سنين رشد و نيز زنان 20 تا 50 ساله (سنين باروري ) توصيه مي شود . کلسيم ، فسفر و پتاسيم موجود در سمنو براي پيشگيري از پوکي استخوان در سالمندان و افزايش استحکام استخوان ها در سنين رشد مؤثر است . عليرغم خواص بي نظير سمنو ، نبايد در مصرف اين فراورده زياده روي کرد ،زيرا قند موجود در سمنو مانند هر نوع شيريني ديگر در بدن توليد انرژي مي کند و مازاد آن موجب چاقي و اضافه وزن مي شود . بيماران ديابتي نيز بايد حتماً تحت نظر پزشک از آن استفاده نمايند . 6- سماق : سماق ماده غذايي است که به عنوان چاشني زندگي بر سر سفره هفت سين قرار داده مي شود . اين چاشني پرطرفدار داراي خواص درماني زير است : خاصيت آنتي اکسيداني دارد و از بروز سرطان ها جلوگيري مي کند ، براي بيماران ديابتي مفيد است ،در درمان بيماري نقرس مؤثر است ، خاصيت ضد ميکروبي دارد ، اشتها را تحريک مي کند ، به دليل داشتن تانن فراوان ، قابض و پاک کننده معده مي باشد ، چربي خون را کاهش مي دهد و در رفع غلظت خون مؤثر است . همچنين کمپرس با سماق در التيام زخم ، سوختگي ، اگزما و عضو ضرب ديده مؤثر مي باشد . 7- سبزي : سبزي ها سرشار از فيبر ، ويتامين ها ، مواد معدني و انواع آنتي اکسيدان ها مي باشند و در پيشگيري از سرطان ، اضافه وزن و چاقي ، کاهش جذب کلسترول و چربي موجود در غذا و بهبود سطح چربي هاي خون و همچنين حفظ سلامت عروق مؤثر هستند و مصرف بالاي آنها در افراد مبتلا به بيماري هاي قلبي - عروقي توصيه مي شود . آشنايي با خواص تغذيه اي اين هفت سين شفا بخش نشان مي دهد که پيشينيان ما چگونه نمادهاي شادمانه زيستن و سلامتي را با يکديگر تلفيق کرده و اين فرهنگ کهن را نسل به نسل منتقل نموده اند. منبع:دنياي تغذيه ش94
#پزشکی#

این صفحه را در گوگل محبوب کنید

[ارسال شده از: راسخون]

[مشاهده در: www.rasekhoon.net]

[تعداد بازديد از اين مطلب: 1184]