واضح آرشیو وب فارسی:واحد مرکزي خبر: آسيبشناسي رفتار ايرانيان در حج - محمدعلي مشفق
انساني كه در زمره زائران خانه دوست قرار ميگيرد بايد خود را از هر جهت آراسته چنين ميهمانياي كه خدا ميزبان او است نمايد و اگر در فضاي معمولي زندگي مبتلا به رفتارهاي نابهنجار و غيراحسن بوده در ملاقات با صاحب چنين خانهاي كه ميليونها مسلمان ديگر از سراسر عالم به اين ضيافت دعوت شدهاند رفتاري مناسب و ويژه چنين ميهمانياي را، طلب كند كه اگر انسان در گذشته بدان مقيد نبوده است در اينجا بايد اين آمادگي را در خود ايجاد كند و از هرگونه رفتاري كه ميهمانان ديگر را دل آزرده نمايد و تصويري منفي بر رفتار يك مسلمان زائر خانه دوست ميگذارد اجتناب نمايد و چونان هواپيمايي كه آرامآرام اوج ميگيرد، انسان زائر خانه دوست هم بايد آرامآرام تمرين كند تا به سوي زيباترين رفتارها و نيكوترين منشها، ارتقاء يابد.
به نظر چنين ميرسد كه آموزشها و توجيهاتي كه در كاروانها به زائران داده ميشود كمتر به جنبههاي رفتاري و سير و سلوك آنان، اهتمام ميگردد و بيشتر اين آموزشها ناظر به مسائل فقهي و عبودي حج است در صورتي كه در اين سفر، زائر خانهدوست، بايد تبديل به انسان ديگري شود كه مظهر و نماد نظم و رفتارهاي نيكو و متناسب با اين ميهماني باشد، از طرفي رفتار و منش او در رابطه با ديگر مسلمانان و ملاحظه حقوق هريك از زائران از اهميت ويژهاي برخوردار است و اينكه در برخورد با مقررات، ضوابط، پليس و حضورش در انجام مناسك و اعمال حج و در مواجهه با ديگر مسلمانان چگونه باشد اموري است كه اگر هم جسته و گريخته بدان پرداخته شده در عمل كافي نبوده است بهطوري كه در اين سفر بعضا تمامي خلقيات و رفتارهاي ناپسند گذشته به همراه زائر خودنمايي ميكند. انسان زائر خانه دوست به اين زيارت و ملاقات نميتواند نائل آيد مگر اينكه توانسته باشد خود را از خودخواهيها، منيتها، خودبينيها و آلودگيهايي كه سالها با آن خو گرفته و جزو هنجارها و ارزشهاي او گرديده است، دور سازد. هرچند انساني كه چندين دهه در رفتارها و منشهايش نظم و انضباط اجتماعي، جايي نداشته به يكباره اين انسان ناآشنا به نظم، نميتواند نظم مورد انتظار را كه نياز به تمرين و ممارست فراوان دارد در رفتارها و كنشهاي فردي و جمعياش بروز و ظهور دهد؛ اگرچه در فضاي حج به دليل معطوف شدن همه توجهات و سكنات زائر خانه، به مسائل عبودي و معنوي، امكان دور كردن خلقيات ناپسند و غيرنيكو، آسانتر و زمينه آن فراهمتر است، اما نبايد تصور كرد كه انسان بينظم ديروز، يك شبه تبديل به انساني با نظم و متخلق به رفتارهاي احسن و نيكوي امروز گردد؛ شايد هم انتظاري به دور از واقعيت باشد. بدون شك رفتارها و كنشهاي ناهنجار و نظمشكن در جامعهاي كه نظم و رعايت حقوق افراد از اهميت كمي برخوردار است خيلي نمود و بروزي نميتواند داشته باشد اما در فضاها و مكانهايي كه نظم و رفتارهاي بهنجار، وجه غالب رفتارها است طبيعي است كه بينظمي و هنجارشكني، بيشتر در معرض ديد و نگاه ديگران قرار ميگيرد و خودنمايي بيشتري ميكند. نمونه بارز اين رفتارها، شيوه عمل بعضي از مسلمانان آفريقايي به هنگام طواف خانه خدا و يا بعضي ديگر از كشورهاي آسيايي است كه نمود زيادي در ميان طوافكنندگان خانه خدا دارد و يا رعايت نكردن ابتداييترين مسائل بهداشتي در فضاي مشعرالحرام، منا و... از جانب بعضي از مليتهاي آفريقايي و آسيايي كه رفتاري نابهنجار با توجه به آموزههاي اسلام و مبني بر النظافه من الايمان محسوب ميگردد از اموري است كه بسيار مورد توجه ديگر زائران قرار ميگيرد و در معرض واكنشهاي منفي واقع ميشود. متاسفانه در ميان بعضي از زائران ايراني هم شاهد رفتارهاي نابهنجاري بوديم كه از مهمترين آنها نحوه سوار شدن به اتوبوسهاي تعبيه شده توسط سازمان حج جهت جابهجايي و نقل و انتقال زائران از محل اقامت به مسجدالحرام و بالعكس است بهطوري كه با وجود در نظر گرفتن 400 دستگاه اتوبوس (حسب اظهارات مسوولان كاروان) براي حدود 100 هزار زائر ايراني كه بيش از نياز ايرانيها هم بود شاهد بوديم كه به هنگام سوار شدن به اتوبوس، اكثر زائران به طرف ماشينها بدون اينكه رعايت حقتقدم ديگر زائران را كنند با هجوم به طرف اتوبوسها، با زور و زرنگي و كنار زدن افراد ضعيفتر و محجوبتر، سوار بر اتوبوسها ميشدند كه در منظر ديگر زائران و رانندگان اين اتوبوسها كه غالبا سوداني، يمني و سوريهاي بودند منظره بسيار زشتي را به نمايش ميگذاشت كه وجدان هر ايراني و زائر خانه دوست را جريحهدار ميكرد. در صورتي كه از زائران كشور مسلمان تركيه با تعداد يكچهارم اتوبوسهاي در نظر گرفته شده، در مقايسه با زائران ايراني، مطلقا چنين رفتارهايي را ملاحظه نميكرديم و كمتر شاهد شلوغي و تراكم زائران جهت سوار شدن اتوبوسها بوديم. نكته ديگر اينكه در هنگام سوار شدن به هواپيما در فرودگاه جده هم (جهت عزيمت به ايران) شاهد اينگونه رفتارهاي نابهنجار بوديم بهطوري كه از پلكان هواپيما كه معمولا همزمان دو يا 3 نفر ميتوانند بالا بروند 4 تا 5 نفر با فشار و زور تلاش ميكردند سوار هواپيما شوند تا در جاهاي بهتر هواپيما استقرار يابند؛ در صورتي كه شماره صندلي افراد در بليتها ذكر شده بود و جاي هيچگونه نگراني نبود. به نظر ميرسد كه تدابير انديشيده شده در مورد تعبيه اتوبوسها توسط دولتهاي گذشته و امروز جاي تقدير و تشكر را دارد اما معنايش اين نيست كه مديريت اين تدابير بسيار خوب، به كساني واگذار گردد كه فاقد تخصص و مديريت لازم در اين خصوص باشند.
انتهاي خبر // روزنا - وب سايت اطلاع رساني اعتماد ملي//www.roozna.com
------------
------------
چهارشنبه 1 خرداد 1387
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: واحد مرکزي خبر]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 526]