واضح آرشیو وب فارسی:راسخون:
تاريخ وادبيات ديني نويسنده:سيد علي کاشفي خوانساري شعر مذهبي شعر،مهم ترين قالب ادبي مورد استفاده ي ايرانيان بوده است. در تاريخ هزار ساله ي شعر فارسي، اشعاري را مي توان يافت که خطاب به کودکان و نوجوانان و براي استفاده ي ايشان سروده شده اند؛ اما جريان عمومي و مستقل شعر کودکانه در سال هاي پس از مشروطه در ايران شکل گرفت. تعداد کتاب هاي شعر شاعران حرفه اي شعر کودک و نوجوان، در دوره ي پهلوي بسيار محدود بود. مهم ترين شاعران آن دوره «عباس يميني شريف»، «پروين دولت آبادي» و «محمود کيانوش »بودند. درکنار اين جريان اصلي شعر کودک و نوجوان، تعدادي شعر، با حال و هواي سنتي و غير کودکانه مشابه کتاب هاي مکتب خانه اي دوره ي قاجار،با حال و هواي مذهبي، منتشر مي شدند. تعدادي از اين کتاب هاي شعر عبارت بودند از: کلثوم ننه، منظومه ي حسنين، عاق والدين، توبه ي نصوح، بهلول، خاورنامه و ضامن آهو. از معدود کتاب هاي خاص شعر مذهبي در آن دوره«اي تواناي مهربان»سروده ي «محمد حسين عباس پورتميجاني»بود که در سال 1336ش. دفتر نشر فرهنگ اسلامي آن را چاپ کرد و ترجمه ي منظوم چند سوره از قرآن براي نوجوانان بود. «کي بهترين او باشيم؟» سروده ي «بيگلري»، شعري بود درباره ي نقش ايمان در رفع مشکلات زندگي و رستگاري انسان که در سال 1348ش. انتشارات اعلمي آن را منتشر کرد. با نزديک شدن به سال هاي انقلاب، منظومه هايي با حال و هواي نوجوانانه و با درون مايه ي مذهبي پديد آمد. پديد آورندگان اين شعرها نام و سابقه اي در شعر کودک و نوجوان نداشتند و پس از آن هم به سرودن شعرهاي نوجوانان ادامه ندادند. در اين دوره در مجلات مذهبي نوجوانان، شعرهاي مذهبي به چاپ مي رسيد.براي نمونه،شعري از «جواد محدثي» درباره ي امام زمان(ع) که در سال 1354ش. در مجله ي نسل نوچاپ شده ،نقل مي شود. دنياي پرتلاطم و پراضطراب ما اي پادشاه عدل، در انتظار توست طوقي شده تمدن ما بر گلوي ما با علم و دانشي که به آن فخر مي کنيم. در قتلگاه مستي اين قدرت احساس مهر و عاطفه را سر بريده ايم گردن کشان جامعه ها تيغ درکف اند مست اند و وحشي اند اين توده ها همه؛ قرباني قساوت تاريخ گشته اند اين جنگ هاي خانه برانداز شعله ور! تاب و توان ز جان و تن ما ربوده است! اي مايه ي اميد، اين مهدي عزيز! در چشم ما فروغ نگاهي نمانده است ما رنج برده ايم محنت کشيده ايم، حرمان چشيده ايم اي رهبرنجات، اي منجي بشر ما هر دري زديم و هر سو روان شديم. اما بسي دريغ! داروي درد خويش نيافتيم عاقبت اينک به آستانه ي تو رو نهاده ايم اين صبرما و طاقت ما و انتظار ما اين انتظار تلخ؛ اين انتظار سخت تر از مرگ جان گداز اين عشق ما، علاقه ي ما، سوز آه ما ما تشنه ي حکومت عدل تو گشته ايم اين تشنگي شرر زده برعقل و جان ما اي مهدي عزيز! اي منجي بشر! اي رهبر نجات ستمديدگان، بيا! اي دادگر...بيا! «عباس يميني شريف»نخستين کسي است که به عنوان شاعر کودکان، شناخته شد. او از دهه ي 20ش. به سرودن شعرهاي کودکانه در مطبوعات پرداخت.در ميان اشعار فراوان او، نمونه هايي اندک از مضامين ديني يافت مي شود. شعريهاي يميني شريف،معمولاً نظم هايي ساده وآموزشي اند و کمتر از زيبايي هاي شعري بهره دارند. وي در سال 1368ش. از دنيا رفت. خدا خداوند جهان داناست خداي مهربان بيناست به هر حالي که ما باشيم خداي خوب با ماست خدا ما را به هر کاري به مهر خودکند ياري خدا ما را نگه دارد چه درخواب و چه بيداري به هر جايي خداي ما رساند روزي ما را خداوندي که ما داريم ندارد در جهان همتا از ديگر شاعران مذهبي گوي کودکان، «اختر پور شيرازي» است که نخستين نشريه ي ويژه ي خردسالان را در دهه ي 30ش. با نام «نعمه ي کودک» منتشر کرد. به نمونه اي از شعر مذهبي او براي کودکان توجه فرماييد: حمد خداي يکتا که آفريده ما را کنيم او را ستايش که داد به ما آسايش دست دعا برآريم شکر يزدان گزاريم خواهيم ز يزدان پاک ايران شود تابناک از پيشگامان شعر نوي کودکان در ايران، «پروين دولت آبادي» است. او متولد سال1303ش. است و سرودن شعر براي کودکان را از سال1325 ش. آغاز کرد. در سال هاي پس از انقلاب، شعري از او منتشر نشد تا آن که در بهار 1387 ش. درگذشت. به نمونه هايي از شعرهاي او براي کودکان که مضمون مذهبي دارد، توجه فرماييد. ايمان برآيد به هر صبح دم آفتاب گشايد جهان ديده ي خود ز خواب جهان آفرين زندگاني دهد به جان، هستي جاوداني دهد زمان شادي و غم يکسان دهد نصيب تو را سخت و آسان دهد ره عمر، پيوسته هموار نيست تو را بخت گه يار و گه يار نيست به نور محبت جهان روشن است دل از دوستي، سرخوش و ايمن است دل ما اگر جايگاه خداست يقين دان که از تيرگي ها جداست خدا در دل و جان پاکان بود همان جاست يزدان که ايمان بود دعا با اين دو دست کوچکم دست مي برم پيش خدا دعا کنم،دعا،دعا آهاي خدا،خدا خدا بشنو دعاهاي مرا دعا براي مادرم دعاي شادي بابا به خانه ها صفا بده به جان ما وفا بده منبع:ويژه نامه آسمان مهر
#فرهنگ و هنر#
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: راسخون]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 462]