تبلیغات
تبلیغات متنی
محبوبترینها
بارش‌های سیل‌آسا در راه است! آیا خانه شما آماده است؟
بارش‌های سیل‌آسا در راه است! آیا خانه شما آماده است؟
قیمت انواع دستگاه تصفیه آب خانگی در ایران
نمایش جنگ دینامیت شو در تهران [از بیوگرافی میلاد صالح پور تا خرید بلیط]
9 روش جرم گیری ماشین لباسشویی سامسونگ برای از بین بردن بوی بد
ساندویچ پانل: بهترین گزینه برای ساخت و ساز سریع
خرید بیمه، استعلام و مقایسه انواع بیمه درمان ✅?
پروازهای مشهد به دبی چه زمانی ارزان می‌شوند؟
تجربه غذاهای فرانسوی در قلب پاریس بهترین رستوران‌ها و کافه‌ها
دلایل زنگ زدن فلزات و روش های جلوگیری از آن
خرید بلیط چارتر هواپیمایی ماهان _ ماهان گشت
صفحه اول
آرشیو مطالب
ورود/عضویت
هواشناسی
قیمت طلا سکه و ارز
قیمت خودرو
مطالب در سایت شما
تبادل لینک
ارتباط با ما
مطالب سایت سرگرمی سبک زندگی سینما و تلویزیون فرهنگ و هنر پزشکی و سلامت اجتماع و خانواده تصویری دین و اندیشه ورزش اقتصادی سیاسی حوادث علم و فناوری سایتهای دانلود گوناگون
مطالب سایت سرگرمی سبک زندگی سینما و تلویزیون فرهنگ و هنر پزشکی و سلامت اجتماع و خانواده تصویری دین و اندیشه ورزش اقتصادی سیاسی حوادث علم و فناوری سایتهای دانلود گوناگون
آمار وبسایت
تعداد کل بازدیدها :
1835097940
زمينه ها و پيامدهاي سياسي بحران آب در منطقه
واضح آرشیو وب فارسی:ایرنا: بر اساس گزارش نهادهاي بين المللي چون بانك جهاني، مناطقي مانند خاورميانه، شمال و شرق آفريقا به سمت بحران آب در حركت است. رشد سريع جمعيت و افزايش تقاضا براي آب به موازات كاهش بارندگي و نيز منابع زير زميني موجب شده تا اين حوزه جغرافيايي بصورت بالقوه در معرض تهديدي جدي قرار گيرد. وضعيت وخيم كشور سومالي كه با يك بحران انساني تمام عيار دست به گريبان است هرچند به دليل شرايط ويژه اين كشور قابل تعميم به ساير كشورهاي حوزه وسيع جغرافيايي منطقه نيست، اما نشان دهنده تاثيرات متقابل عناصر سياسي و اقليمي در بحراني نظير خشكسالي است. **سومالي در معرض شديدترين اثرات نامطلوب ناشي از خشكسالي .................................................................................................. سازمان بهداشت جهاني در بيست و پنجم تيرماه اعلام كرد كه بر اثر خشكسالي شديد در منطقه شاخ آفريقا، پنج ميليون نفر در معرض بيماري هايي نظير وبا قرار دارند. علاوه بر اين پيش بيني شده كه تا چهار ماه ديگر در اين منطقه باران نخواهد باريد و به واسطه تشديد خشكسالي در شاخ آفريقا قحطي به شكل جدي جان 2 ميليون نفر به خصوص كودكان را تهديد خواهد كرد. هرچند بحران شديد آب همزمان در شمال شرق آفريقا كشورهايي چون اتيوپي و كنيا را نيز تهديد مي كند، اما وضعيت براي كشوري چون سومالي بسيار وخيم گزارش شده است. در اين پيوند مارتين نسيركي سخنگوي دبيركل سازمان ملل، در بيست و يكم تيرماه اعلام كرد كه وضعيت انساني در سومالي وخيم ترين بحران انساني زمان حاضر جهان بوده و طي شش دهه اخير بدترين نوع قحطي را به دنبال داشته است. جداي از عوارض مستقيم بحران آب كه طبق برآورد نهادهاي بين المللي، زندگي بيش از 10 ميليون نفر را بصورت مستقيم با اثرات نامطلوب خود روبرو ساخته، پديده هايي مانند آوارگي بخش عمده اي از مردمان نواحي قحطي زده و مهاجرت آنان به مناطق ديگر و ايجاد تنگناهاي جدي براي دولت هاي درگير با بحران آب براي رفع حداقلي نيازهاي قربانيان بحران انساني، از اثرات نخستين سياسي و اجتماعي خشكسالي به شمار مي رود. مساله ديگري كه در اين ميان قابل توجه به نظر مي رسد نوع نقش آفريني قدرت هاي بزرگ در بحران هاي اينچنيني و رويكردها و كنش سياسي دولت هايي است كه به واسطه تعريف حوزه هاي گسترده منافع و نفوذ در سطح بين المللي، متقبل تعهدات انساني ويژه اي در سطح جهاني هستند. چندي پيش مجله آمريكايي فارين پاليسي در گزارشي در خصوص نقش آمريكا در بحران انساني در سومالي، عملكرد واشنگتن در اين زمينه را مورد انتقاد قرار داد. بنا به گزارش فارين پاليسي با وجود آنكه آمريكا به ارزش چندين ميليون دلار تسليحات و مهمات نظامي در سال هاي اخير به دولت انتقالي سومالي تحويل داده، اما كمك هاي بشر دوستانه به اين كشور را متوقف كرده است. دليل واشنگتن در جلوگيري از انتقال كمك هاي بشر دوستانه به سومالي، احتمال دستيابي جنبش الشباب به بخشي از اين كمك هاست. الشباب بزرگترين گروه مخالف دولت در سومالي است كه بخش قابل توجهي از شمال و شرق اين كشور را در كنترل خود داشته و به زعم مقامات آمريكايي گروهي تروريستي به شمار مي رود. در ادامه اين گزارش آمده است كه در سال هاي گذشته شرايطي كه آمريكا براي سازمان هاي بشردوستانه در زمينه كمك به كشورهايي نظير سومالي مطرح كرده بسيار محدود كننده بوده و در واقع اين شرايط فعاليت را براي نهادهاي بشردوستانه غيرممكن ساخته و نتايج مخرب اين سياست نه تنها موقتي نبوده بلكه باعث از دست رفتن جان بسياري از ساكنان نواحي بحران زده خواهد شد. هرچند ادامه وضعيت بحراني در شمال و شرق آفريقا مقامات اتحاديه قاره سياه را براي كاهش نتايج زيانبار خشكسالي و فراهم نمودن امكانات مالي براي كنترل بحران به تكاپو واداشته، اما شدت و دامنه بحران تا حدي است كه جز با مساعدت وسيع بين المللي خروج از آن امكانپذير نيست. ** خاورميانه مقصد بعدي بحران آب .................................................. به جز مناطق شمال و شرقي آفريقا، كمبود آب در خاورميانه نيز نمود بيشتري نسبت ساير قسمت هاي جهان دارد، چرا كه كشورهاي خاورميانه اي در منابع محدود آبهاي سطحي و زير زميني با همسايگان خود مشترك هستند و اين مساله در آينده اي نزديك و در شرايطي كه از هم اكنون بحران آب در منطقه در حال خود نمايي است مي تواند به يكي از عوامل چالش زا در روابط كشورها تبديل شود. علاوه بر پيامدهاي سياسي بحران آب، اين مساله بر توسعه اقتصادي و اجتماعي بيشتر كشورهاي منطقه تاثير مي گذارد. خاورميانه بيش از پنج درصد جمعيت جهان را در خود جاي داده است در صورتي كه تنها كمتر از يك درصد منابع آبي را در اختيار دارد. در زمان حاضر دسترسي ساليانه به آب در منطقه حدود 1200 متر مكعب به صورت سرانه براي هر نفر تخمين زده مي شود. اين در حالي است كه تا سال 2025 ميلادي (1404 هجري شمسي) اين رقم به كمتر از 500 متر مكعب خواهد رسيد. مشكل كم آبي منطقه به تدريج در حال نزديك شدن به وضعيت بحراني است. 90 درصد منطقه خشك و غير قابل كشت و ميزان بارندگي در آن بسيار اندك است. هواي بسيار گرم تابستان ها و ميزان بالاي تبخير نيز از مشكلات موجود در اين رابطه به شمار مي رود. حجم كم آبهاي سطحي زميني بايستي بين كشورهاي مختلف تقسيم شود. آب هاي زير زميني كه منبع اصلي براي بسياري از كشورهاي خاورميانه است نيز با سرعت بالايي در حال استخراج است. از مدت هاي پيش مشكل كم آبي و تلاش براي تسلط بر منابع آب موجب آغاز جدالي پيدا و پنهان بين كشورهاي منطقه بوده است. به جز اختلافات رژيم صهيونيستي با كشورهايي چون سوريه و اردن بر سر رودخانه ها و منابع آبي كه پيشينه اي به درازاي تاريخ تاسيس اين رژيم اشغالگر دارد، در دهه هاي اخير تركيه، سوريه و عراق به عرصه رقابت هاي چالش برانگيز بر سر تقسيم منابع آبي وارد شده اند. از يك سو تركيه با وجود بهره مندي از وضعيت مناسب در زمينه منابع آبي با مشكل نبود استفاده بهينه از ذخاير آبي براي تامين نيازهاي داخلي روبرو است. در طي چند دهه اخير سياست طرح و اجراي يك سري پروژه هاي سد بندي در مناطق جنوب شرقي تركيه براي افزايش ذخاير آبي در دستور كار رهبران آنكارا قرار گرفته است. اين برنامه با عنوان طرح گاپ براي استفاده از ظرفيت رودخانه هايي چون دجله و فرات از طريق ساخت 22 سد بزرگ و كانال هاي آبياري تاكنون بيش از 30 ميليارد دلار براي دولت تركيه هزينه در بر داشته است. هرچند از ابتدا، تاريخ تكميل طرح گاپ تا سال 1369تخمين زده شد، اما تاكنون اين طرح به مراحل نهايي خود نرسيده است. در صورت تكميل طرح گاپ سوريه بيش از 40 درصد آب فرات را از دست خواهد داد و اين در حالي است كه بدون احتساب اين متغير فروكاهنده از منابع آبي، سوريه با افزايش نزديك به 5/3 درصدي جمعيتي در دهه آينده با كمبود آب دست به گريبان خواهد بود. پيش بيني هاي صورت گرفته در زمينه كمبود آب در سوريه تا حدي نااميد كننده است كه كارشناسان اين كشور معتقدند كاهش سهم آب سوريه توسط تركيه به فاجعه اقتصادي- اجتماعي در اين كشور منتهي خواهد شد. علاوه بر سوريه، بنابر پيش بيني هاي صورت گرفته كشور عراق نيز 80 تا 90 درصد آب بزرگ ترين رودخانه خود يعني فرات را از دست خواهد داد. هرچند جاري بودن رود دجله در عراق مي تواند از ابعاد فاجعه بار كاهش منابع آبي فرات بكاهد اما اين رود نيز با سد سازي هاي متعدد در آن بسيار آسيب پذير بوده به طوري كه استفاده موثر از رودهاي كوچك تر نيز نمي تواند كم آبي آن را جبران كند. با وجود تلاش كشورهاي منطقه براي استفاده از ابزار ديپلماسي براي فرار از بحران آب، اختلافات موجود در اين زمينه پايان ناپذير به نظر مي رسد. همچنين استفاده كشورهاي غني حاشيه خليج فارس براي بهره جويي از تكنولوژي هايي نظير شيرين كردن آب درياها به منظور كاهش اثرات مخرب كم آبي نيز براي كنترل بحران ناكافي است. ** ايران و معضل خشكسالي در سال هاي اخير ...................................................................... با وجود اينكه جمهوري اسلامي ايران نسبت به برخي كشورهاي منطقه در وضعيت بهتري در زمينه بهره مندي از منابع آبي به سر مي برد و دستكم با معضلي چون اشتراك منابع آبي با كشورهاي خشك خاورميانه اي مواجه نيست، اما در دهه اخير درگير پديده خشكسالي بوده است. خشكسالي دهه اخير در ايران از سال 1386 آغاز شده و طبق برآوردهاي هواشناسي تا پايان سال 1390 ادامه خواهد داشت. تداوم اين پديده تاكنون خسارات بسياري به كشور وارد كرده و مقام هاي رسمي، آن را به عنوان يكي از شديدترين خشكسالي ها طي چهار دهه گذشته ارزيابي كرده اند. بنا بر اعلان اين مقامات وسعت و شدت خشكسالي در مناطقي از ايران همزمان با اوج گرما افزايش يافته به گونه اي كه هم اكنون در 76 درصد از مساحت كشور خشكسالي حاكم است. خشكسالي از بعد سياسي-اقتصادي تبعات خاص خود را براي كشور به دنبال دارد. از يك سو مهاجرت كشاورزان به شهرها و از سوي ديگر حجم هزينه هاي دولتي افزايش مي يابد . علاوه بر آنچه گفته شد برخي از مشكلات اجتماعي در حوزه هاي بهداشت عمومي و اشتغال نيز بروز مي كند. اين پديده حتي ظرفيت هاي بالقوه مناطق خشكي زده را متاثر مي سازد كه بر اين اساس، بيكاري در مناطق كم آب افزايش يافته و استاندارد سطح زندگي مردم كاهش مي يابد. اين امر به ويژه در مناطقي كه وضع عمومي زندگي در سطح پاييني است بسيار مشكل آفرين است . بر اساس برآورد صورت گرفته، جمعيت ايران در سال 1400 به 129 ميليون نفر خواهد رسيد و ازدياد جمعيت در سرزميني با شرايط اقليمي خشك، نيمه خشك و كم آب مانند ايران كه دو سوم وسعت آن فاقد ريزش هاي مناسب جوي است مشكلات بسياري را ايجاد مي كند و در آينده به يكي از مهمترين چالش هاي پيش روي كشور تبديل مي شود. بديهي است كه اين مساله مي تواند بر پيچيده تر شدن گره گور بحران آب در منطقه بيافزايد. ** چهره آينده خاورميانه در سايه بحران آب ............................................................. به گمان بسياري از تحليلگران بحران آب در آينده اي نزديك نقشي غير قابل انكار را در روندهاي سياسي منطقه ايفا خواهد كرد و رقابت بر سر منابع آبي چالش هاي جديدي را براي منطقه رقم خواهد زد. در وهله نخست توزيع آب در شرايط بحراني طبقه بندي جديدي از كشورهاي فقير و غني ايجاد كرده و در اين ميان كشورهاي داراي ذخاير آبي غني در منطقه خاورميانه از اهرم هاي بيشتري براي زير فشار گذاشتن همسايگان برخوردار خواهند شد كه اين مساله بر توازن قدرت در منطقه تاثيرگذار بوده و منطقه را به سمت بي ثباتي پيش مي برد. در اين شرايط وقوع درگيري مسلحانه و جنگ بر سر كنترل منابع مالي دور از ذهن نخواهد بود. در سوي ديگر حتي استفاده از فناوري هاي موجود براي جبران كمبود آب، آسيب پذيري كشورها را در مناقشات منطقه اي و بخصوص جنگ ها افزايش خواهد داد. در اين زمينه منابع تكنولوژيك تامين آب به همان مقدار آسيب پذير مي شوند كه چاه هاي نفت در زمان درگيري هاي نظامي. در شرايطي كه دهه 2005 تا 2015 ميلادي از سوي سازمان ملل به عنوان دهه آب ناميده شده روز به روز بر اهميت اين ماده حياتي در تحولات بين المللي و منطقه اي افزوده مي شود و اين موضوع در منطقه خشك خاورميانه و شمال آفريقا به نسبت ديگر مناطق ملموس تر و آشكارتر است. در حالي كه همگرايي و دست يابي به نقطه نظرات مشترك مي تواند تا حد قابل توجهي بر توان رويارويي كشورهاي منطقه با بحران خشكسالي و كم آبي از طريق اجراي طرح هاي مشتركي چون احداث خطوط انتقال آب، ايجاد سد هاي مشترك و.... اثر گذار باشد. تحقيق**م.م.ك**1358
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: ایرنا]
[مشاهده در: www.irna.ir]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 561]
-
گوناگون
پربازدیدترینها