گزارش ايسنا از پيامدهاي انتقال آب رودخانه‌هاي خوزستان توزيع منابع آب به مديريت ملي نياز دارد

واضح آرشیو وب فارسی:ايسنا: *گزارش ايسنا از پيامدهاي انتقال آب رودخانه‌هاي خوزستان* توزيع منابع آب به مديريت ملي نياز دارد

خبرگزاري دانشجويان ايران - اهواز
سرويس: انرژي و صنعت

آب سرمايه ملي است و براي توزيع مناسب آن به مديريت ملي نياز است.

به گزارش خبرنگار انرژي و صنعت خبرگزاري دانشجويان ايران(ايسنا)ـ منطقه خوزستان - تا حدود بيست سال پيش مهمترين سرمايه ملي كشورها، انرژي بود، براساس تخمينها در آينده نه چندان دور آب به مهمترين سرمايه ملي كشورها تبديل خواهد شد. انرژي جايگزين براي نفت وجود دارد ولي متاسفانه براي آب هيچ گونه جايگزيني وجود ندارد. بنابراين امروز تاكيد بر استفاده بهينه از منابع آبي است. براي درك مسئله مهم آب همين بس كه انسان و ديگر موجودات زنده بدون آب قادر به ادامه حيات خود نيستند. وجود آب در هر جايي علاوه بر رشد و تعالي در فرهنگ، اجتماع و اقتصاد را نيز به شكوفايي خواهد رساند و نبود آب تبعات ناگواري را براي مردم، جامعه و حتي يك حوزه زيست محيطي ايجاد خواهد كرد.

مردم، دسترسي به آب با كيفيت و با كميت مناسب را حق خود مي‌دانند بنابراين تامين آب سالم و باكيفيت از جمله وظايف دولتها براي مردم به حساب مي‌آيد. امروزه در جهان از هر شش نفر، يك نفر به آب سالم دسترسي ندارد يعني حدود يك ميليارد نفر از اين موضوع رنج مي برند. طبق اطلاعات ذكر شده در گزارش هاي سازمان ملل متحد، تا سال 2025 منابع آب در بيش از نيمي از كشورهاي جهان يا تحت فشار قرار مي گيرد يا اساساً كمبود واقعي مشهود خواهد بود. تحت فشار بودن منابع آب بدين معني است كه نياز روزافزون مردم باعث پيشي گرفتن تقاضا از ظرفيت مطمئن آب مي شود. آمارها بيانگر آن است كه تا نيمه قرن كنوني بيش از سه چهارم جمعيت جهان با كمبود آب مواجه خواهند شد.

در ايران بارندگي ها حدود يك سوم تا يك چهارم متوسط جهاني است. از مجموع ريزش‌هاي جوي حدود 413 ميليارد مترمكعب آب ‌عايد كشور مي شود كه 71 درصد اين ميزان به شكل تبخير و تعرق از دسترس خارج ‌شده و بقيه آن به صورت آب‌هاي جاري جريان مي‌يابد. با در نظر گرفتن حجم آب سطحي ورودي به كشور از طريق مرزها و رودخانه‌هاي مشترك، حجم جريان‌هاي سطحي آب در كشور به حدود 105 ميليارد مترمكعب افزايش مي‌يابد. همچنين بر اساس اعلام سازمان‌هاي بين‌المللي، ايران از سال 1998 به عنوان منطقه‌اي داراي كمبود آب و بحراني در اين زمينه شناخته شد.

دولتمردان كه مسوليت تامين آب سالم و مناسب را براي مردم برعهده دارند براي غلبه بر مشكل كمبود آب در كشور راه حلهاي مختلفي از جمله صرفه جويي و استفاده بهينه از آب، ورود فاضلاب هاي تصفيه شده به چرخه مصرف، استفاده از سيستم هاي پيشرفته تصفيه آب و انتقال آب از نقاط پر آب به نقاط كم آب را پيش روي خود مي بيند.

انتقال آب از نقطه اي به نقطه ديگر از جمله پر هزينه ترين و سختترين راه براي حل مشكل كم آبي در نقاطي از كشور است. بايد توجه داشت كه حدود 30 درصد آبهاي جاري كشور در خوزستان جريان دارد بنابراين بسياري از طرحهاي انتقال آب با نگاه به سرچشمه هاي رودخانه هاي پر آب خوزستان طراحي مي شود. اما نكته اي مهم در اين رابطه توجه ويژه به منطقي و كارشناسي بودن طرح هاي انتقال آب از سرچشمه رودخانه هاي خوزستان است.

براي اينكه ابعاد و پيامدهاي مسئله انتقال آب روشنتر شود پاي صحبت تني چند از صاحبنظران و مسئولان كشور مي‌نشينيم.

پرويز فتاح، وزير نيرو نيز در نيمه نخست سال جاري در جمع برخي نمايندگان مجلس شوراي اسلامي و نمايندگان رسانه‌هاي گروهي در اهواز با اشاره به برخي طرح هاي انتقال آب از سرشاخه‌هاي رودخانه‌هاي خوزستان تصريح كرد: پروژه انتقال آب براي مصارف شرب از سرشاخه‌هاي دز به استان قم از دولت گذشته آغاز شده است.

فتاح ادامه داد: در حوزه كارون هيچ گونه انتقال آبي در حال انجام نيست و هيچ آبي نيز قرار نيست به كرمان و يا هر شهر ديگري انتقال يابد. اگر كسي در جايي ديده به ما آدرس بدهد. چنين اخباري را كاملا تكذيب مي‌كنيم.

اما عليرغم نظر وزير نيرو يكي از اعضاي هيئت علمي دانشگاه شهيد چمران اهواز نظري متفاوت دارد و مي گويد هم اينك حدود 900 ميليون مترمكعب آب در سال در حال انتقال از سرشاخه هاي رودخانه هاي خوزستان است و برنامه افزايش اين ميزان به پنج ميليارد متر مكعب آب در سال وجود دارد.

دكتر مهدي قميشي،توضيح داد: تاكنون حدود 12 طرح بزرگ انتقال آب در جهان اجرا شده است. برخي از اين طرحها موفق و برخي ديگر ناموفق بوده‌اند.

وي افزود: اگر بخواهيم از نمونه‌هاي موفق مثالي را انتخاب كنيم مي‌توان به طرح انتقال آب از كشور لستو به كشور آفريقاي جنوبي اشاره كرد. در اين طرح، بدليل اطلاع رساني شفاف به مردم دو منطقه مبداء و مقصد و وجود آب مازاد در منطقه ارسال كننده آب، فوايد بسياري براي دو كشور داشته است. توليد برق، افزايش فرصتهاي شغلي در دو منطقه و ايجاد پتانسيلهاي گردشگري از جمله فوايدي است كه اجراي طرح انتقال آب بين اين دو كشور به همراه داشته است.

عضو هيئت علمي دانشگاه شهيد چمران تصريح كرد: اگر بخواهيم از نمونه‌هاي ناموفق طرحهاي انتقال آب در جهان پروژه‌اي را نام ببريم مي‌توان به طرح انتقال آب از رودخانه‌هايي كه درياچه آرال را در كشور شوروي سابق تغذيه مي‌كرد، اشاره كرد. با اجراي اين طرح، انتقال آب زيانهاي جبران ناپذير به محيط زيست و انسانهاي ساكن منطقه دهنده آب رساند. انتقال آب از رودخانه‌هاي آمو دريا و شير دريا با هدف افزايش توليد محصول پنبه در كشور شوروي سابق انجام شد. اين موضوع سبب خشك شدن آب درياچه آرال شد و شش هزار فرصت شغلي كه به واسطه درياچه براي مردم آن منطقه ايجاد شده بود از بين برد.

قميشي تصريح كرد: تمام موجوداتي كه از آب اين درياچه تغذيه مي‌كردند نابود شدند. نمك باقيمانده از تبخير آب درياچه نيز بوسيله باد به زمينهاي اطراف درياچه رسيد و آنها را از بين برد. بيماريهاي گوناگون به مردم آن منطقه سرايت كرد و مرگ و مير مردم نتيجه اين انتقال آب بود. هم اينك سالها از بحث انتقال آب در اين منطقه مي‌گذرد اما هنوز مردم منطقه درياچه آرال كودكان ناقص الخلقه به دنيا مي‌آورند. طرح انتقال آب در اين منطقه تنها سبب بروز فاجعه انساني شد.

وجود نداشتن آب مازاد در خوزستان

قميشي با تشريح موضوعاتي كه بايد در ارزيابي يك طرح انتقال آب در نظر گرفته شود، افزود: توجيه فني - اقتصادي طرح، بررسي پيامدهاي زيست محيطي اجراي طرح، در نظر گرفتن احساس همدردي با مردم مناطق دهنده و گيرنده آب، مسائل حقوقي اجراي طرح و جنبه‌هاي اجتماعي، ارتباطي ‌و اطلاع رساني در رابطه با طرح انتقال آب در ارزيابي طرح بايد در نظر گرفته شود.

عضو هيئت علمي دانشگاه شهيد چمران عنوان كرد: مورد ديگري كه در طرح‌هاي انتقال آب بايد در نظر گرفته شود بررسي ممكن بودن يا نبودن استفاده از روش‌هاي ديگر تامين و تصفيه پيشرفته آب مانند استفاده از شيرين‌سازي است. اگر بتوان براي تامين آب مورد نياز مردم شهري از روش هاي ديگر استفاده كرد، نبايد به انتقال آب كه هزينه‌هاي بسياري براي مردم در بردارد روي آورد.

قميشي بيان كرد: مورد ديگر كه بايد مد نظر داشت بررسي توانايي تامين آب مورد نياز مردم با اجراي مديريت برمصرف آب است. در اجراي يك طرح انتقال آب بايد تا آنجا كه امكان دارد آب را از منتهي عليه مناطقي كه رودخانه از آن مي‌گذرد براي انتقال برداشت كرد. ديگر موردي كه بايد در يك طرح انتقال مورد توجه ويژه قرار گيرد، توجيه طرح براي مردم مناطق دهنده و گيرنده آب است.

نياز خوزستان به حداقل 40 ميليارد مترمكعب آب در آينده

وي يادآور شد: هم اينك بر اساس مطالعات رسمي انجام شده حدود 2 ميليون و 300 هزار هكتار زمين قابل كشت در خوزستان وجود دارد. تاكنون شبكه‌هاي آبياري و زهكشي براي يك ميليون و 200 هزار هكتار زمين زراعي در حال بهره‌برداري يا در دست اجراست. براي زمينهاي زراعي كه شبكه آبياري آنها اجرا شده و يا در دست اجراست حدود 27 ميليارد متر مكعب آب در سال مورد نياز است. در صورت بهره‌برداري از شبكه‌هاي آبياري و زهكشي براي تمام زمينهاي زراعي خوزستان نياز به سالانه بيش از 40 ميليارد متر مكعب آب است.

قميشي تصريح كرد: بر اساس بررسيهاي انجام شده در سالهاي گذشته، ميزان متوسط آورد آب رودخانه هاي كارون، دز، مارون، شاوور و اعلا و خير آباد استان خوزستان حدود 30 ميليارد متر مكعب بوده است.

وي خاطرنشان كرد: البته بايد به اين نكته توجه داشت كه تمام اين ميزان آب نيز قابل وصول نيست. در تمام دنيا براي استفاده از همه آب در دسترس برنامه‌ريزي نمي‌شود و حدود 75 درصد اين ميزان آب مبناي برنامه‌ريزي ها قرار مي‌گيرد. بر اين اساس بايد براي 22 ميليارد متر مكعب آب خوزستان در سال برنامه‌ريزي كرد.

عضو هيئت علمي دانشگاه شهيد چمران اهواز عنوان كرد: براي دستيابي به حدود 22 ميليارد مترمكعب آب جاري در رودخانه‌هاي خوزستان نياز به احداث سدهاي مخزني زيادي است كه سالها به طول مي‌انجامد و هزينه‌هاي بسياري در بر دارد. از حدود 23 طرح سد مخزني كه احداث آنها در مسير اين رودخانه هاي خوزستان امكان پذير است تاكنون تنها حدود 10 سد مخزني ساخته شده و حدود 13 سد ديگر بايد بر روي رودخانه‌هاي خوزستان احداث شود.

وي بيان كرد: با در نظر گرفتن موازنه ميان آب مورد نياز خوزستان در آينده و حال و همچنين ميزان آب رودخانه‌هايي استان در مي‌يابيم طرح هاي انتقال آب رودخانه‌هاي خوزستان در نخستين اصل دچار مشكل است بنابراين آب مازاد در خوزستان براي انتقال به مناطق ديگر كشور وجود ندارد.

اين مدرس دانشگاه خاطرنشان كرد: البته بايد توجه داشت كه برآوردهاي انجام شده براي محاسبه ميزان آب مورد نياز خوزستان بر اساس سالانه يكبار كشت در زمينهاي زراعتي خوزستان است. در زمينهاي زراعي خوزستان گاه سالانه توانايي سه مرتبه كشت محصول وجود دارد. اين موضوع در كمتر نقاطي از كشور امكان پذير است. زمينهاي زراعي خوزستان بدليل كيفيت مطلوب خاك و شرايط آب و هوايي استان از شرايط بسيار مناسبي نسبت به ساير نقاط كشور كه قصد انتقال آب خوزستان به آن نقاط وجود دارد برخوردار است.

وي گفت: پتانسيلهاي بالقوه فراوان از نظر كشاورزي در خوزستان وجود دارد كه آن را نسبت به كشاورزي ساير نقاط كشور متمايز ساخته است. برخي محصولات كشاورزي مانند نيشكر تنها در خوزستان امكان كشت دارد.

قميشي يادآور شد: اگر قرار است آبي از خوزستان براي كشاورزي به مناطقي از كشور منتقل شود، آيا بهتر نيست بر اساس منافع ملي آن آب را در زمينهاي استان خوزستان صرف كنيم. انتقال آب از اين رودخانه ها به منظور فعاليت هاي كشاوزري خوزستان براساس موارد گفته شده اساسا با منافع ملي در تضاد است.

وي با اشاره به تاثير طرح هاي انتقال آب بر توليد برق مهمترين سدهاي كشور گفت: در صورتي كه طرح‌هاي انتقال آب از رودخانه‌هاي خوزستان عملي شود توليد برق در سدهاي موجود و سدهاي كه در آينده برنامه ساختشان وجود دارد با مشكل روبرو مي‌شود.

برنامه‌ريزي براي انتقال پنج ميليارد متر مكعب آب از رودخانه‌هاي خوزستان

وي درباره ميزان كنوني انتقال آب از سرشاخه هاي رودخانه هاي خوزستان گفت: بر اساس اطلاعات دريافت شده تاكنون براي انتقال حدود پنج ميليارد متر مكعب آب در سال از رودخانه‌هاي استان برنامه‌ريزي شده است. حدود 900 ميليون متر مكعب آب از اين ميزان هم اينك توسط سه تونل به زاينده رود منتقل مي‌شود.

قميشي تصريح كرد: تونل كوهرنگ يك 500 ميليون مترمكعب، تونل كوهرنگ دو 250 ميليون متر مكعب و تونل چشمه لنگان150 ميليون متر مكعب آب را در سال از سرشاخه‌هاي كارون و دز منتقل مي‌كنند.

وي با اشاره به طرح‌هاي در دست مطالعه و اجرا براي انتقال آب از سرشاخه‌هاي رودخانه‌هاي خوزستان، تصريح كرد: طرح احداث تونل بهشت آباد با ظرفيت انتقال سالانه حدود يك ميليارد و 100 ميليون متر مكعب آب به زاينده رود، طرح انتقال آب از طريق تونل كوهرنگ سه به ميزان 250 ميليون متر مكعب در سال، طرح انتقال آب به يزد با ظرفيت سالانه 300 ميليون متر مكعب آب، طرح انتقال آب به رفسنجان با ظرفيت سالانه انتقال 250 ميليون متر مكعب آب، طرح انتقال آب از رودخانه كرخه به ايلام با هدف انتقال 300 ميليون مترمكعب آب طرح‌هايي است كه براي انتقال آب خوزستان در حال اجرا و يا مطالعه هستند. بيشتر اين طرحها هم اكنون در مرحله طراحي و اجرا قرار دارند.

قميشي تصريح كرد: طرح انتقال آب به قم رود با ظرفيت سالانه 300 ميليون مترمكعب آب شرب و صنعتي شهرهايي همچون گلپايگان، خمين، محلات و قم را از سرشاخه هاي رودخانه دز تامين مي كند. مرحله نخست اين طرح مدتها در حال اجرا است. مرحله دوم آن نيز به تازگي و با حضور رئيس جمهور آغاز به كار كرده است.

افزايش خشكسالي در خوزستان با انتقال آب از استان

قميشي توضيح داد: انتقال آب موجب مي‌شود طي سالهاي آينده، هر 2 يا سه سال در استان شاهد بروز خشكسالي شديد در استان باشيم كه اين امر لطمه بزرگي به استان خواهد زد.

وي خاطرنشان كرد: در صورتي كه جلوي مطالعات و اجراي چنين طرح هاي غير كارشناسي گرفته نشود خسارات جبران ناپذيري به استان و بخش كشاورزي وارد خواهد شد. مسئولان كشور بايد هر چه سريعتر اقدامي براي جلوگيري از انجام مطالعات و در نهايت اجرايي شدن اين طرح انجام دهند.

وي بيان كرد: اگر بحث انتقال آب با هدف تامين آب شرب مردم شهرهاي مناطق ديگر كشور انجام شود ما با آن مخالفت نداريم. اما مشكل اينجاست تنها طرحي كه صرفا براي تامين آب شرب مردم در حال اجراست طرح انتقال آب قم رود است. باقي طرح‌هاي انتقال آب بيشتر با هدف تامين آب كشاورزي نقاطي همچون اصفهان، يزد، رفسنجان و ديگر مناطق در حال اجرا است. اجرايي شدن طرح هاي انتقال آب در حالي صورت مي گيرد كه مردم اكثر شهرهاي خوزستان از مصرف آب شرب مطلوب محروم هستند.

در همين رابطه انجمن صنفي مهندسان صنعت آب خوزستان نيز بيانيه‌اي صادر كرد.

به گزارش ايسناي خوزستان، در اين بيانيه آمده است: در حال حاضر مديريت بر منابع آب با ديدگاه هاي غير كارشناسي انجام شده و درتقسيم بندي منابع آب، نيازهاي پايين دست رودخانه ها حتي براي شرب به ميزان مورد نياز درنظر گرفته نمي شود.

بر اساس بررسي هاي به عمل آمده در مصوبات سفرهاي استاني هيئت دولت به استان هاي اصفهان، ايلام، بوشهر،كهگيلويه و بوير احمد، مركزي، لرستان انتقال آب ازسرشاخه هاي رودخانه هاي استان خوزستان وجود دارد. در صورت اجرايي شدن اين طرح ها بزودي شاهد بحران ها و خسارت هاي جبران ناپذير ناشي از اين مسئله خواهيم بود.

انتقال آب خوزستان به ساير نقاط كشور بدون انجام مطالعات نيازسنجي پايين دست اين رودخانه ها، سبب محروم ساختن مردم اين استان مهم از حقوق شرعي و قانوني آنها مي‌شود.

در ادامه اين بيانيه آمده است: آب رودخانه دز از نظر كيفي تاثير فراواني بر آب رودخانه كارون دارد، بنابراين دور از واقعيت نيست كه چنانچه بخشي از ورودي آب دز به كارون حذف شود آب رودخانه كارون در شرايط كيفي نامطلوب تري نسبت به امروز قرار گيرد.

با توجه به وضعيت نامطلوب منابع آب استان به خصوص آب شرب مصرفي مردم، آيا مردم شهرها و روستاهاي اين استان سزاوار صرف هزينه هاي بسياري براي خريد و نگهداري دستگاه هاي شيرين سازي آب خانگي براي تصفيه آب شور و تلخ و بد بو كه در لوله هاي آب خانه آنها جريان دارند هستند؟

اگر معتقد هستيم مردم خوزستان حقوقي برابر با شهروندان ديگر استان ها دارند آيا نمي توان آب با كيفيت رودخانه دز را در لوله هاي آب منازل آنان نيز به جريان درآورد؟

بايد به اين نكته توجه داشت كه هزينه انتقال آبي كه به طور طبيعي در رودخانه جاري مي شود بسيار كمتر از هزينه انحراف غير طبيعي آن و انتقال آن از مسيرهاي كوهستاني خواهد بود.

با توجه به مستندات و مطالعات انجام شده و كمبود شديد آب، انتقال آب از سر شاخه هاي رودخانه هاي اين استان به هيچ وجه داراي توجيه علمي، اقتصادي، سياسي و اجتماعي نيست.

به گزارش خبرنگار ايسناي خوزستان، روند شتابان اجراي پروژه هاي گران انتقال آب از سرچشمه هاي رودخانه هاي مهم خوزستان را در حالي شاهد هستيم كه بسياري از پروژه هاي مهم در رابطه با احداث سدها، ساماندهي و لايروبي رودخانه هاي خوزستان، جمع آوري ورودي هاي عظيم فاضلاب به اين آبراهها و حتي تامين آب مطلوب براي بسياري از مردم خوزستان بدليل تامين نشدن هزينه يا از روند اجرايي كندي برخوردار است و يا بدست فرآموشي سپرده شده اند.

ناچيز بودن اعتبارات طرح هاي بخش آب خوزستان

كارشناس مطالعات صنعت آب خوزستان گفت: ميزان اعتبارات توسعه منابع آب خوزستان كافي نيست.

مسعود شهنازي با بيان اين مطلب توضيح داد: سهم استان خوزستان از طرح هاي توسعه منابع آب كشور حدود 28 درصد است و اين موضوع در حالي است كه در سال جاري تنها حدود 13 درصد از اعتبارات كشور در بخش طرح هاي توسعه منابع آب به استان خوزستان اختصاص يافته است.

وي افزود: در سال 1379 حدود 40 درصد از طرح هاي توسعه منابع آب كشور در خوزستان در حال اجرا بود. در آن زمان حدود 32 درصد از منابع مالي طرح هاي توسعه منابع آب كشور به استان خوزستان اختصاص يافت و اين موضوع نشان مي دهد كه با گذشت زمان نه تنها اعتبارات اختصاص يافته به توسعه منابع آب خوزستان افزايش نيافته، بلكه شاهد كاهش اعتبارات طرح هاي توسعه نسبت به گذشته نيز بوده‌ايم.

شهنازي اظهارداشت: بر اساس برآوردهاي انجام شده، استان خوزستان در سال آينده براي اجراي طرحهاي توسعه منابع آب به بيش از 700 ميليارد تومان اعتبار نياز دارد. همچنين در صورت محاسبه نكردن اثرات تورمي، براي اجراي طرح‌هاي توسعه منابع آب خوزستان در زمان تعيين شده، به بيش از چهار هزار و 500 ميليارد تومان اعتبار مورد نياز است.

وي خاطرنشان كرد: محقق نشدن تخصيص اعتبارات و كمبود نقدينگي از جمله مهمترين دلايل مهم به بهره برداري نرسيدن طرح ها در زمان مقرر است. اجراي چنين طرح هايي گاه چندين برابر زمان پيش بيني شده به طول مي انجامد. طولاني شدن زمان اجراي طرح، علاوه بر غير اقتصادي كردن طرح موجب افزايش هزينه هاي بهره برداري مي‌شود.

وي تاكيد كرد: روند اجراي طرح هاي شبكه هاي آبياري و زهكشي پايين دست سدهاي استان و طرح هاي سدسازي همچون طرح سدهاي گتوند عليا، بالارود، خيرآباد و طرح هاي لايروبي و ساماندهي رودخانه هاي استان، طرح هاي شبكه هاي توزيع آب شرب شهري و روستايي، ايستگاههاي تصفيه فاضلاب هاي شهري و شبكه هاي دفع آنها و طرح هاي آبخيزداري و طرح هاي مطالعات برنامه ريزي كمي و كيفي رودخانه ها به دليل تخصيص نيافتن اعتبارات و نقدينگي مناسب، بسيار طولاني شده و يا عمليات اجرايي آنها آغاز نشده است.

رئيس جمهور در پاسخ به پرسش خبرنگار ايسنا درباره طرح هاي انتقال آب از سرشاخه هاي رودخانه هاي خوزستان گفت: اولويت نخست در تمام طرح‌هاي آبي زاگرس با تامين آب دشت خوزستان صورت مي‌گيرد.

دكتر محمود احمدي‌نژاد در سفر به اهواز در جمع خبرنگاران توضيح داد: تمام مطالعات طرحهاي ما براي انتقال آب از سرشاخه‌هاي دز به قم با اولويت تامين آب براي استان خوزستان صورت مي‌گيرد.

به گزارش خبرنگار ايسناي خوزستان، مسئولان همواره در سخنانشان اولويت بهره‌برداري از منابع آب خوزستان را به مردم خوزستان مي دهند و اين موضوع در حالي است كه به نظر برخي نمايندگان مردم خوزستان، اين اولويت در عمل به مردم خوزستان داده نشده است.

رئيس مجمع نمايندگان خوزستان در مجلس شوراي اسلامي در اين باره گفت: انتقال آب از سرشاخه‌هاي رودخانه‌هاي خوزستان با وجود محقق نشدن اجراي طرح‌هاي آبرساني به بسياري از شهرهاي استان، برخلاف شعار عدالت محوري دولت نهم است.

حجت الاسلام و المسلمين مجيد ناصري نژاد، نماينده مردم شادگان در مجلس شوراي اسلامي با بيان اين مطلب توضيح داد: عمليات اجرايي طرح انتقال آب از سرشاخه‌ هاي رودخانه هاي خوزستان به برخي شهرهاي كشور در حالي آغاز مي‌شود كه مدتي پيش وزير نيرو با حضور در استان خوزستان و در جمع خبرنگاران به صراحت از اجرايي نشدن طرح انتقال آب از سرشاخه‌هاي رودخانه دز تا حدود يك يا 2 سال آينده خبر داده و گفته بود اين طرح‌ در مرحله مطالعه قرار دارد و به زودي نيز اجرايي نمي‌شود.

وي افزود: برخلاف اين گفته‌ها شاهد آغاز عمليات اجرايي انتقال آب از سرشاخه‌هاي رودخانه دز هستيم. متاسفانه آقاي وزير نيرو در گفته‌هاي خود در زمينه انتقال آب از سرشاخه‌هاي رودخانه هاي خوزستان صداقت نداشته است.

ناصري نژاد خاطرنشان كرد: عمليات پرهزينه و مشكل انتقال آب سرشاخه‌هاي رودخانه‌هاي خوزستان به شهرهاي ديگر كشور در حالي آغاز مي‌شود كه طرح‌هاي آبرساني به شهرهاي جنوبي استان خوزستان از بالادست برخي رودخانه‌هاي استان با وجود مشكل كمبود اعتبار اجرايي نشده است.

وي تصريح كرد: يكي از مهمترين شعارهاي دولت نهم حل مشكل آب مردم خوزستان بوده است كه متاسفانه با وجود گذشت زمان زياد از آغاز به كار اين دولت همچنان مشكل آب از مهمترين مشكلات مردم خوزستان است.

ناصري نژاد خاطرنشان كرد: اگر آب اضافي براي انتقال در رودخانه‌هاي استان وجود دارد چرا به مردم خوزستان عرضه نمي‌ شود. قطعا اولويت در مصرف اين آب با مردم خوزستان است. هم اينك كشاورزان استان خوزستان از سال گذشته بدليل كمبود آب رودخانه‌هاي استان از كشت محصولات محروم شده‌اند. در بخش آب شرب نيز در بسياري از شهرها و روستاهاي خوزستان مردم آب شور با كيفيت پايين مصرف مي‌كنند.

وي عنوان كرد: با وجود كمبود آب در رودخانه كارون و ديگر رودخانه‌هاي استان كيفيت آب موجود در رودخانه‌ها به مراتب كاهش يافته و در مواردي ديگر غير قابل استفاده است. همچنين بايد به اين نكته اشاره‌ كرد كه آب رودخانه دز تاثير بسيار زيادي بر روي كيفيت آب رودخانه كارون كه منبع عمده تامين آب مردم خوزستان است دارد و بيم آن مي رود كه با كم شدن دبي رودخانه دز تاثير شديد آن را بر كاهش بيشتر كيفيت آب رودخانه كارون شاهد باشيم.

ناصري نژاد عنوان كرد: با مطرح شدن گزينه طرح انتقال آب از سرشاخه‌هاي رودخانه دز، خطر اجراي اين طرح براي مردم استانهاي پايين دست به مسئولان كشور تاكيد شد. نمايندگان استان خوزستان به شدت با انتقال آب از سرشاخه‌هاي رودخانه‌هاي استان خوزستان بدليل در نظر نگرفتن منافع ملي مخالف هستند.

وي تاكيد كرد: انتقال آب از سرشاخه‌هاي رودخانه هاي استان به مردم 2 استان خوزستان و لرستان زيان جدي وارد خواهد كرد. انتقال آب همچنين بر روي محيط زيست منطقه نيز اثرات مخربي ايجاد مي‌كند. اين گونه طرح‌ها به هيچ وجه توجيه فني، اقتصادي و علمي ندارد.

رئيس مجمع نمايندگان مردم خوزستان در مجلس شوراي اسلامي يادآور شد: اميدوارم مسئولان هر چه سريعتر با توجه به اولويت برخورداري مردم استان از آب رودخانه‌هاي خوزستان، جلوي اجراي اين طرح‌ها را بگيرند.

همچنين نايب رئيس اول كميسيون انرژي مجلس شوراي اسلامي با اشاره به پيامدهاي جبران ناپذير اجراي طرحهاي انتقال آب از رودخانه هاي خوزستان گفت: اجراي پروژه انتقال آب دز از سرشاخه‌هاي اين رودخانه كيفيت آب كارون را كاهش خواهد داد.

حجت الاسلام و المسلمين سيد ناصر موسوي، نماينده مردم شهرستانهاي رامهرمز و رامشير در مجلس شوراي اسلامي با بيان اين مطلب توضيح داد: با اجراي طرح‌هاي انتقال آب از سرشاخه هاي رودخانه دز، دبي آب اين رودخانه كاهش مي يابد و با توجه به تاثيرپذيري رودخانه كارون از آب رودخانه دز، كاهش دبي آب دز، كيفيت آب جاري در رودخانه كارون را نيز كاهش مي دهد.

وي با اشاره به هدف انتقال آب از سرشاخه‌هاي رودخانه دز، گفت: در صورتي كه انتقال آب تنها با هدف تامين آب شرب شهر قم صورت مي‌گرفت، اعتراض در اين مورد وجود نداشت، اما متاسفانه بر اساس شواهد، بيم آن مي‌رود كه انتقال آب با اهدافي غير از تامين آب شرب به ديگر شهرهاي كشور انجام شود.

موسوي تصريح كرد: با توجه به اينكه بارها از وزير نيرو به صراحت خواسته شده بود، اجراي پروژه انتقال آب از سرشاخه‌هاي رودخانه‌هاي استان خوزستان را به تعويق اندازد، وزير نيرو در نشستي كه با حضور مجمع نمايندگان استان خوزستان در محل استانداري استان برگزار شده بود به صراحت از اجرايي نشدن پروژه انتقال آب از سرشاخه‌هاي رودخانه دز در زمان حاضر خبر داده بود.

وي عنوان كرد: در حالي پروژه انتقال آب از سرشاخه هاي رودخانه دز اجرايي مي شود كه وزارت‌ نيرو بدليل كمبود آب در رودخانه هاي استان، اجازه برداشت آب را به كشاورزان خوزستان نمي دهد.

موسوي با اشاره به اجرايي نشدن بسياري از پروژه‌هاي تامين آب شرب مردم خوزستان، تصريح كرد: هم اينك يكي از مهمترين مشكلات مردم خوزستان، تامين آب شرب است. اجرايي شدن پروژه انتقال از رودخانه‌هاي خوزستان در حالي صورت مي‌گيرد كه مدت‌هاست كه پروژه آبرساني به شهرهاي شرقي استان خوزستان، بدليل وجود مشكلات به حالت تعويق درآمده است.

نماينده مردم اهواز در مجلس شوراي اسلامي نيز در اين رابطه گفت: اولويت نخست بهره‌برداري از منابع آب استان به مردم خوزستان داده شود.

سيد شريف حسيني با بيان اين مطلب توضيح داد: اجراي پروژه‌هاي انتقال آب از سرشاخه‌هاي رودخانه‌هاي خوزستان در حالي پيگيري مي‌شود كه هم اينك يكي از مهمترين مشكلات شهرهاي بزرگ همچون آبادان، خرمشهر و اهواز، تامين نشدن آب با كيفيت است.

وي خاطرنشان كرد: در حالي براي پروژه انتقال آب از سرشاخه‌هاي رودخانه‌ها استان خوزستان اعتبارات كلان تخصيص مي‌يابد، كه پروژه‌هاي آبرساني بلند مدت بسياري از شهرهاي استان خوزستان با مشكل كمبود اعتبار روبروست. اكثر مردم استان از مصرف آب با كيفيت محرومند و براي تامين آب شرب باكيفيت ناگزير به استفاده از دستگاه‌هاي تصفيه آب خانگي هستند.

نماينده مردم اهواز تصريح كرد: معتقديم در صورتي مي‌توان آب را با اهداف غير مصرف شرب به به ساير استانها انتقال داد كه پروژه‌هاي آبياري، زهكشي استان اجرا شده، ظرفيت ذخيره سازي بيش از 17 ميليارد متر مكعب در پشت سدها ايجاد شده و همچنين آب مورد نياز طرح‌هاي صنعتي استان تامين شود.

در همين رابطه نماينده مردم خرمشهر در مجلس شوراي اسلامي با تاييد نبود آب اضافي در خوزستان گفت: با توجه به افق ديده شده در بخش شرب، صنعت و كشاورزي استان، آب اضافي در استان وجود ندارد.

مصطفي مطورزاده توضيح داد: متقاضيان براي برداشت آب در جهت اجراي فعاليتهاي صنعتي از رودخانه‌هاي كارون، دز، جراحي و بهمن شير با مخالفت مواجه مي‌شوند كه از جمله دلايل مخالفت، كم بودن دبي آب رودخانه و يا نبود آب عنوان مي‌شود و اين در حالي است كه ادعا مي‌شود آب بسيار زيادي از رودخانه به دريا ريخته مي‌شود، پس بايد اين ‌آب انتقال يابد. واقعيت موضوع با آنچه ادعا مي‌شود تفاوت دارد.

وي خاطرنشان كرد: برخي افراد كه ادعا مي‌كنند آب رودخانه به دريا ريخته مي‌شود، مطلع باشند كه با اجراي طرحهاي آبياري و زهكشي، آب كارون از طريق كانال به بهمن شير منتقل مي‌شود و ديگر آبي براي انتقال به دريا وجود نخواهد داشت.

مطورزاده عنوان كرد: تمام خوزستانيها با انتقال آب براي مصارف صنعتي و كشاورزي مخالف اند. اما بايد توجه داشت اگر آب با هدف شرب مردم انتقال يابد مخالفتي با اين موضوع نخواهيم داشت.

نماينده خرمشهر در مجلس خاطرنشان كرد: اگر قرار است آب براي مصارف صنعتي و كشاورزي انتقال يابد، پس بهتر است در استان باقي بماند، زيرا زمينهاي استان حاصلخيزند و در چهار فصل مي‌توان در اين اراضي كشت كرد.

به گزارش خبرنگار ايسناي خوزستان،كارشناسان معتقد هستند اجراي طرح هاي انتقال از سرشاخه هاي رودخانه هاي خوزستان علاوه بر پيامدهايي كه بر اقتصاد استان و توسعه اين استان دارد بر محيط زيست نيز تاثيرات منفي بسياري دارد.

مديركل محيط زيست خوزستان در همين رابطه گفته بود: اميدواريم اقدامي براي جلوگيري از انتقال آب كارون انجام شود.

هرمز محمودي راد، در جلسه شوراي برنامه‌ريزي استان كه در سالن جلسات استانداري خوزستان برپا شد، اظهارداشت: به تازگي بحث انتقال آب از سرشاخه‌هاي استان مطرح شده و اين در حالي است كه مشكل كم‌آبي امسال در خوزستان مشكلاتي براي مردم درپي داشته است.

به گزارش خبرنگار ايسنا، با توجه به مسائل مطرح شده و اهميت مديريت يكپارچه و ملي بر منابع آب كشور كه متعلق به ملت مسلمان ايران است ضرورت بازنگري دقيقتر بر پيامدهاي اجراي چنين طرح هايي امروز بيش از گذشته احساس مي شود. نبايد فراموش كرد كه منابع طبيعي هرجامعه ثروت آن جامعه است كه فقط به نسل حاضر تعلق نداشته بلكه ميراثي است كه بايد براي آيندگان باقي بماند.

گزارش از پيمان رفيعي، خبرنگار ايسنا

انتهاي پيام
يکشنبه 17 آذر 1387

این صفحه را در گوگل محبوب کنید

[ارسال شده از: ايسنا]

[مشاهده در: www.isna.ir]

[تعداد بازديد از اين مطلب: 235]