سرمايه فرهنگي خانواده و موفقيت تحصيلي دانش‌آموزان

واضح آرشیو وب فارسی:اطلاعات: سرمايه فرهنگي خانواده و موفقيت تحصيلي دانش‌آموزان

چكيده

در دهه‌هاي گذشته، مفهوم سرمايه فرهنگي در جامعه شناسي آموزش و پرورش منشاء مطالعات علمي فراواني در سراسر جهان شده است. اين مطالعه بيشتر بر اساس مدل بازتوليد فرهنگي بورديو صورت گرفته است.تأثيرسرمايه فرهنگي خانواده برموفقيت تحصيلي دانش آموزان هدف اصلي اين پژوهش را تشكيل مي دهد.جامعه آماري تمامي دانش آموزان دخترسال اول متوسطه(اعم از دولتي و غيردولتي)در منطقه 6 آموزش و پرورش استان تهران در سال تحصيلي 91-90 كه تعداد 2193 بوده است و حجم نمونه 330 نفر بوده است. روش تحقيق، روش پيمايشي و اسنادي و ابزار جمع آوري داده ها پرسش نامه محقق ساخته است و براي تحليل داده ها از ضريب همبستگي پيرسون و آزمون آماري T نمونه هاي مستقل و سطح معني داري (sig)استفاده شده است.يافته ها حاكي از آن است كه بين سرمايه فرهنگي خانواده و موفقيت تحصيلي دانش آموزان رابطه معناداري وجود دارد و همچنين يافته ها مويد آن است كه سرمايه فرهنگي و موفقيت تحصيلي دانش آموزان مدارس غيردولتي بيشتر از مدارس دولتي بوده است و علاوه بر آن بين ابعاد سرمايه فرهنگي خانواده و موفقيت تحصيلي دانش آموزان رابطه مثبتي بوده است. نتايج تحقيق نشان داد كه سرمايه فرهنگي خانواده سهم قابل ملاحظه اي در موفقيت تحصيلي دانش آموزان دارد بدين صورت كه والدين نگرش مثبتي نسبت به ثبت نام فرزندان خود درمدارس غيردولتي دارند.بنابراين به عقيده بورديو(1381) خانواده هايي كه سرمايه فرهنگيشان نسبت به سرمايه هاي ديگرشان بالا باشد سرمايه گذاري بيشتري در امر آموزش و پرورش فرزند خود انجام مي دهند.

***

مقدمه

از جمله مسائلي كه در آموزش و پرورش ، زمينه انجام پژوهش هاي گوناگوني را فراهم نموده است، مسأله تفاوت موفقيت تحصيلي در بين دانش آموزان است. بسياري از مطالعات، موفقيت تحصيلي و شغلي را تحت تأثير خاستگاه خانوادگي و تجارب تحصيلي افراد مي دانند. و بر نقش خانواده و ساختار و منابع خانواده كه شامل سرمايه هاي اقتصادي ، اجتماعي و فرهنگي مي شود، تأكيد مي كنند.

استدلال بورديو، جامعه شناس فرانسوي،درباره فرهنگ كه در حال حاضر مواد اصلي كتاب هاي درسي جامعه شناسي آموزش و پرورش را تشكيل مي دهد، توجه محققان را به فرهنگ به عنوان منبع و سرمايه اي كه قابليت انحصار و انتقال در بين نسل ها را دارد و نقش مهمي در دسترسي به پاداش هاي كمياب ايفا مي نمايد، معطوف نموده است(لاريو و وينينگر،2003).

دو نهاد اوليه بشري ودو نهاد مهم هرجامعه اي، نهادخانواده و نهاد آموزش و پرورش است. پس زماني كه اين دو نهاد دركنار يكديگر بوده و همكاري مستمر و مكملي داشته باشند از اين رهگذر هم فرزندان سود برده و هم دو نهاد بهره مند شده و در نهايت جامعه به پيشرفت هاي مورد نظر خود نائل مي شود. علي رغم سرمايه گذاري قابل توجه خانواده و نظام دولتي در آموزش و پرورش، بازدهي در نظام آموزش و پرورش مطلوب نيست. افت تحصيلي يكي از مشكلات عمده نظام‌هاي آموزش و پرورش است كه باعث زيان به امكانات دولتي و آموزشي مي‌شود. نرخ بالاي مردودي و بخصوص افت تحصيلي در پايه اول متوسطه (گذر دانش آموزان از مقطع راهنمايي به مقطع متوسطه) قابل ملاحظه است. همچنين وضعيت سرمايه فرهنگي والدين نيزازعوامل بسيارمهم درارتقاء كيفيت دانش آموزان قلمداد مي شود به طوري كه سرمايه فرهنگي پايين خانواده،كيفيت تحصيلي دانش آموزان را تحت تأثيرقرارمي دهد در نتيجه آموزش براي خانواده هايي كه داراي سرمايه فرهنگي پايين هستند،نه تنها انگيزه آموختن را ازفرزندان خودگرفته بلكه توانايي هاي جسمي براي آموختن را از فرزندان خودمي گيرندو تحت تأثير قرار مي دهند.

«عدم موفقيت دانش آموزان در امرتحصيل ، در ايران هر سال ده ها ميليارد ريال بودجه كشور را به هدر مي دهد و نيروهاي بالقوه انساني جامعه را از آموزش و پرورش خارج مي كند و به اين تربيت بخشي از سرمايه هاي جامعه كه همان نيروي انساني است بي ثمر مي ماند. با وجود اين از نظر منابع و مخارجي كه جامعه در اختيار نظام تعليم و تربيت قرار مي دهد به آموزش و پرورش بنگريم بدون شك آموزش و پرورش يكي از مسائل اقتصادي جهان است. آمارهاي بدست آمده از تحقيقات درمدارس كشور نشان دهنده آن است كه افت تحصيلي به صورت مردودي، ترك تحصيلي زودرس يا صور ديگر مقدار زيادي منابع مالي و استعدادهاي انساني جامعه را تلف كرده وآثار شومي برجاي مي گذارد».

( گلشن فومني، 1386: 166)

باتوجه به مطالب ارائه شده دربالا،اهميت سرمايه فرهنگي والدين درموفقيت دانش آموزان پيش ازگذشته بايد موردتوجه خانواده هاوسياست گذاران آموزشي كشورقرار بگيرد.

بنابراين به نظر مي رسد،اين واقعيت به صورت يك مسأله ويك مشكل نيازمند بررسي وتحقيق علمي است،لذا در اين بررسي،تحت عنوان يك سوال پژوهشي با عنوان آياسرمايه فرهنگي خانواده بر موفقيت تحصيلي دانش آموزان دخترسال اول متوسطه تأثير دارد؟به بررسي وارزيابي سرمايه فرهنگي خانواده برموفقيت تحصيلي دانش آموزان دختردبيرستاني منطقه 6 آموزش وپرورش شهر تهران پرداخته شده است.

مباني نظري

بورديو مفهوم سرمايه را فراتر از مفهوم اقتصادي يا مادي به كار مي برد و گستره معنايي وسيع تري به آن بخشيده است.بورديو سه نوع عمده سرمايه را معرفي مي كند كه مي تواند موفقيت هاي تحصيلي دانش آموزان را تحت تأثير قرار دهد؛ نخست، سرمايه اقتصادي كه شامل دستمزد يا ديگر انواع دارايي هاي مادي مثل حجم سرمايه و دارايي مي شود.درآمد پولي و ساير منابع مالي و دارايي ها و نيز تجلي نهادي آن يعني حقوق مالي را در بر مي گيرد. اين شكل از سرمايه مي تواند هم به صورت سرمايه گذاري مستقيم مثل پرداخت شهريه آموزشي و ثبت نام در نهادهاي آموزشي معتبر و هم به صورت غيرمستقيم در قالب كمك هاي مالي به فرزندان در ارتقاء عملكرد تحصيلي آنها نقش داشته باشد.دوم، سرمايه اجتماعي است كه مي تواند به صورت مستقيم در موفقيت تحصيلي دانش آموزان در برخي آموزش ها (مثلاً در رشته هاي فني) كه دانش آموزان براي تكميل موفقيت خود نيازبه موقعيت هاي كارآموزي دارند، داراي اهميت باشد. مجموع منابع بالفعل و بالقوه كه كنشگران از طريق عضويت در شبكه هاي اجتماعي و سازمان ها به دست مي آورند(آنهير و ديگران 1995)خانواده ها ممكن است داراي روابطي باشند كه بتواند رسيدن به اين موقعيت ها را تسهيل كنند. سوم، سرمايه فرهنگي است كه شامل آموزش و دانش، ذائقه ها و ترجيهات والدين و اطلاعات خاص آنها از سيستم آموزشي(جي گر و هولم،2007)، تحصيلات رسمي(ديماجيو،1982)،تعاملات فرهنگي فضاي خانواده(ترامونت و ويليامز،2009) است.سرمايه فرهنگي گرايش هاو عادات ديرپا كه در طي فرايند جامعه پذيري حاصل مي شوند و نيز اهداف فرهنگي ارزشمند نظير صلاحيت هاي تحصيلي و فرهيختگي را شامل مي گردد.اين شكل از سرمايه،ممكن است موفقيت تحصيلي فرزندان را به خاطر فعاليت هاي محيط خانواده كه همچون يك آزمايشگاه يادگيري براي توسعه اولويت هاي آموزشي، شناخت رموز هنجاري نظام آموزشي و مهارت هاي شناختي است، تحت تأثير قرار دهد.

به نظر بورديو، سرمايه فرهنگي قابل تفكيك به سه مقوله است:

الف. سرمايه فرهنگي لحاظ شده كه بيانگر چيزهايي است كه افراد مي دانند ومي توانند انجام دهند. در واقع، سرمايه فرهنگي لحاظ شده، توانايي هاي بالقوه اي است كه به تدريج بخشي ازوجود افرادشده ودر او تثبيت گرديده اند.

ب.سرمايه فرهنگي عيني مانند كالاهاي فرهنگي و اشياء مادي از قبيل كتاب، نقاشي و آثار هنري.

پ.سرمايه فرهنگي نهادينه شده همچون صلاحيت هاي تحصيلي كه درقالب مدارك و مدارج تحصيلي نمود عيني پيدا مي كنند و به دارنده آن ها هم از نظر قانوني و هم ازنظر عرفي ارزش اجتماعي وتعريف شده مي دهد.(بورديو،1986)

نكته اساسي در بحث سرمايه فرهنگي، اين است كه سرمايه( به استثناي سرمايه فرهنگي عيني) به ارث نمي رسد، بلكه به طور ضمني و در طي فرآيند جامعه پذيري انتقال پيدا مي كند.

در نظريه بورديو دانش آموزاني كه با آورده هاي بيشتر و بهتري از سرمايه فرهنگي وارد نظام آموزشي ‌ مي شوند، دانش آموزان متعلق به خانواده هايي كه داراي مهارت ها و ترجيحات فرهنگ غالب هستند بهتر قادرند قواعد پنهان بازي را كشف كرده و مهارت ها و اولويت هايي را كه از طرف مدرسه مهم تلقي مي شود، را بپذيرند و بهتر مي توانند مسير خود را تا بالاترين سطوح تحصيلي ادامه دهند.(آشافنبورگ و ماس، 1977) پيربورديوبراي تحليل نقش سرمايه فرهنگي درموفقيتهاي تحصيلي ازمفهوم«بازتوليدفرهنگي» استفاده كرده است. مفهوم بازتوليد فرهنگي اشاره به وسايلي داردكه به كمك آن ها مدارس بر يادگيري ارزش ها،نگرش ها وعادتها تأثيرمي گذارد.مدارس ارزش هاي متفاوت فرهنگي وشيوه هاي نگرش فراگرفته شده دراوايل زندگي را تقويت مي كنند. در نظريه بورديو كاركرد واقعي مدرسه انتقال دانش نيست بلكه حفظ و بازتوليد نظام موجود نابرابري هاي اجتماعي است و از اين طريق دارايي هاي فرهنگي يا سرمايه فرهنگي كه نشانه مطمئن پيشينه اجتماعي ممتاز است، صورت مي گيرد.هنگامي كه كودكان مدرسه را ترك مي گويند، اين عوامل براي برخي اثر محدود كننده اي در فرصت ها دارد و براي ديگران داراي اثرات تسهيل كننده است.كودكاني كه از زمينه هاي اجتماعي و خانوادگي طبقه پايين برخاسته اند، به ويژه كودكان گروه هاي اقليت، شيوه هاي گفتار و رفتارشان با شيوه هاي گفتار و رفتار مسلط در مدرسه مغاير است. هنگام ورود به مدرسه، كودكان طبقه پايين برخورد فرهنگي بسيار شديدتري را نسبت به كودكان خانواده هاي مرفه تجربه مي كنند. در واقع، گروه اول كه خود را در يك محيط فرهنگي بيگانه مي يابند نه تنها كمتر احتمال دارد كه درجهت عملكردآموزشي بهتربرانگيخته شوند،بلكه شيوه هاي گفتارو رفتار عادي آن ها نيز با شيوه هاي گفتاري و رفتاري معلمان همخواني ندارد. حتي اگر هر يك منتهاي كوشش خود را براي برقراري ارتباط به عمل آورند. ( گيدنز،1372).

انتقال سرمايه فرهنگي به فرزندان، يك فعاليت زمان بر است، براساس نظر بورديو و طبقات بالا زمان بيشتري را به اين امر اختصاص مي دهند. در نهايت، سرمايه گذاري در سرمايه فرهنگي يك فرايند مخاطره انگيز است و افراد با تحصيلات بالا در ارزيابي و بررسي اين ريسك مهارت بيشتري دارند(بلاسكو، 2003).

اهداف پژوهش:

سنجش ميزان تأثير سرمايه فرهنگي خانواده بر موفقيت تحصيلي دانش آموزان دختر سال اول متوسطه به تفكيك مدارس دولتي و غيردولتي كه كل اعضاي نمونه آماري را پوشش مي دهد.

سوالات پژوهش:

1- آيا بين سرمايه فرهنگي خانواده با موفقيت تحصيلي دانش آموزان تأثير يا رابطه مثبت وجوددارد؟همچنين آيا بر حسب نوع دبيرستان(دولتي و غيردولتي) رابطه معناداري وجود دارد؟

2- آيا بين ابعاد سرمايه فرهنگي و موفقيت تحصيلي دانش آموزان رابطه معناداري وجود دارد؟

فرضيه

-به نظرمي رسد بين سرمايه فرهنگي خانواده وموفقيت تحصيلي دانش آموزان رابطه معنادار وجود داشته باشد و همچنين بين سرمايه فرهنگي و موفقيت تحصيلي دانش آموزان و نوع مدرسه آنها تفاوت معنادار وجود داشته باشد؟

تعريف متغيرها و نحوه سنجش آن ها

- سرمايه فرهنگي(متغيرمستقل)

- معدل ترم قبل سال اول متوسطه بعنوان شاخص استاندارد موفقيت تحصيلي دانش آموزان

( متغير وابسته)

متغير سرمايه فرهنگي

به استناد مباني نظري و پژوهش هاي انجام گرفته، براي سنجش متغير سرمايه فرهنگي ابتدا به سه مقوله رفتار و رويه هاي فرهنگي و كالاهاي فرهنگي و ميزان تحصيلات والدين و گذراندن دوره هاي آموزشي تقسيم مي شوند.

الف) رفتار و رويه هاي فرهنگي

در حوزه مربوط به بحث سرمايه فرهنگي، رفتارها و رويه هاي فرهنگي والدين و ذوق و علاقه آن ها نسبت به نمادها و منابع فرهنگي، مورد نظر قرار گرفته است و شاخص هاي مختلفي براي آن در نظر گرفته شده است.مهم ترين شاخص هاي مورد استفاده در اين زمينه عبارت است از : بازديد از موزه ها، نمايشگاه هاي علمي – هنري و فرهنگي؛ رفتار و عادات مطالعه ي والدين در منزل.

ب) كالاهاي فرهنگي

منظور از كالاهاي فرهنگي، منابع و امكانات فيزيكي و مادي است كه در اختيار خانواده ها قرار دارد و با تحصيلات و آموزش فرزندان در ارتباط است.شاخص هاي مورد نظر براي كالاهاي فرهنگي عبارت است از: منابع آموزشي و كمك آموزشي موجود در منزل، شامل كتاب هاي كمك درسي و جزوه هاي آموزشي، فيلم و CD آموزشي، تملك تابلوهاي هنري ،تعداد كتاب هاي موجود در منزل، كامپيوتر.

ج) تحصيلات

منظور از تحصيلات، تحصيلات رسمي و غيررسمي والدين مورد نظر است.

شاخص هاي مورد نظر براي تحصيلات عبارت است از: ميزان تحصيلات پدر و مادر، نوع و ميزان گذراندن دوره هاي آموزشي غيردرسي.

جامعه آماري و حجم نمونه با توجه به شيوه گردآوري داده ها و روش تحليل آنها،اين پژوهش از نظر روش تركيبي از پژوهش پيمايشي و اسنادي است.در اين پژوهش، براي سنجش متغير مستقل(سرمايه فرهنگي والدين) پرسشنامه اي ساخته شد و به صورت مصاحبه ،

داده ها جمع آوري شد. متغير وابسته تحقيق يعني موفقيت تحصيلي نيز از نمرات معدل ترم قبل

دانش آموزان در سال تحصيلي 91-1390 استخراج شد. جامعه آماري اين تحقيق شامل دانش آموزان سال اول متوسطه در منطقه 6 آموزش و پرورش تهران است. حجم جامعه آماري 2193 نفر است كه در 4 مدرسه دولتي و 4 مدرسه غيردولتي مشغول به تحصيل بودند.براي انتخاب نمونه تحقيق، نمونه گيري در بين دانش آموزان انجام شد و سپس با والدين دانش آموزان انتخاب شده مصاحبه هايي صورت گرفت، روش نمونه گيري به شيوه تصادفي ساده و نمونه گيري خوشه اي است.

متغيرهاي تحقيق

سرمايه فرهنگي شامل« دارايي ها، فعاليت ها و اطلاعات فرهنگي»، سطوح تحصيلي، منش، انتظارات ، تعاملات فرهنگي است.

سرمايه فرهنگي به عنوان صلاحيت در فرهنگ پايگاه ها، ايده ها و گرايش ها تعريف مي شود و اغلب مكانيسم مهمي در بازتوليد سلسله مراتب اجتماعي در نظر گرفته مي شود.( روح الاميني ، 1374: 111)

سرمايه فرهنگي بدون كوشش شخصي كسب نمي شود وبه ارث برده نمي شود، سرمايه فرهنگي داشتني است كه بودن شدهاست،ملكي است دروني شده وجزء لايتجزاي« شخص»گرديده،خصلت اوشده است».(جامعه شناسي بورديو،1993، 92-91)سرمايه فرهنگي هرگروه بخشي از مجموعه قابليت هاي آن گروه را تشكيل مي دهد.بنابراين سرمايه فرهنگي را مي‌توان توانايي تصرف و استفاده از كالاهاي فرهنگي و نيز توانايي‌هاي ادبي ـ گفتاري تعريف كرد.سرمايه فرهنگي شامل

«سليقه هاي خوب، شيوه و راه و رسم پسنديده، پيچيدگي شناختي و شناختن و توانايي پذيرش محصولات مشروع از قبيل هنر، موسيقي كلاسيك، تئاتر و ادبيات و تسلط يافتن بر هر نوع از نظام نمادين است».(فاضلي، 1382: 38).

مفهوم سرمايه و مخصوصاً سرمايه فرهنگي تنها در كنار مفهوم ميدان معني مي يابد. ميدان عرصه هاي اجتماعي است كه مبارزه ها يا تكاپوها بر سرمنابع و منافع معين و دسترسي به آنها در آن صورت

مي پذيرد. ميدان نظام ساخت يافته موقعيت هايي است كه توسط افراد يا نهادها اشغال مي شود كه ماهيت آن تعريف كننده وضعيت براي دارندگان اين موقعيت هاست.( جنكينز، 1385: 136)

- واحد مشاهده در اين تحقيق فرد (دانش آموزان) است.

- واحد تحليل در اين پژوهش خانواده ها است.

روايي(اعتبار) و پايايي

در اين پژوهش، براي بررسي روايي پرسشنامه اي تدوين شد كه برخي از گويه هاي آن در تحقيقات پيشين مورد آزمون قرار گرفته و اعتبار آنها تأييد شده بود.علاوه بر اين، گويه هاي جديد توسط كارشناسان و استاد راهنما، استاد مشاور و دانش آموزاني كه در آزمون مقدماتي به پرسشنامه اوليه جواب داده بودند،داوري شد.در نتيجه ،گويه هايي انتخاب شدند كه از توافق ضمني در ميان داوران برخوردار بودند.

به منظور سنجش پايايي پرسشنامه، از ضريب همبستگي پيرسون و آزمون آماري T نمونه هاي مستقل و سطح معني داري (sig)استفاده شده است.

آزمون فرضيه:

-به نظرمي رسد بين سرمايه فرهنگي خانواده وموفقيت تحصيلي دانش آموزان رابطه معنادار وجود داشته باشد و همچنين بين سرمايه فرهنگي و موفقيت تحصيلي دانش آموزان و نوع مدرسه آنها تفاوت معنادار وجود داشته باشد؟ سرمايه فرهنگي خانواده بر موفقيت تحصيلي دانش آموزان تأثير مثبت و معناداري داشته و رابطه همبستگي بين آنها وجود دارد.لذا فرضيه اصلي مورد تأييد قرارمي گيرد.

اين فرضيه در گروه دانش آموزان دختر تأييد مي شودو در بررسي تفكيكي برحسب نوع مدرسه در مدارس دولتي رد و در مدارس غيردولتي تأييد

مي شود.بررسي ضرايب همبستگي و سطح معني داري آنها رابطه مثبت و معني داري را بين سرمايه فرهنگي خانواده و موفقيت تحصيلي آنها نشان مي دهد. يعني با اطمينان 99 درصد مي توان گفت هرچه سرمايه فرهنگي دانش آموزان بيشتر مي شود، ميزان موفقيت تحصيلي آنها نيز افزايش مي يابد.

همچنين بين سرمايه فرهنگي وموفقيت تحصيلي دانش آموزان درمدارس دولتي وغيردولتي اختلاف معناداري وجود دارد.براساس آزمون Tنمونه هاي مستقل و سطح معني داري (sig) انجام شده بين سرمايه فرهنگي و موفقيت تحصيلي و نوع مدرسه اختلاف معناداري مشاهده مي شود و مي توان گفت كه سرمايه فرهنگي و موفقيت تحصيلي دانش آموزان در مدارس غيردولتي به مراتب بيشتر از مدارس دولتي بوده است و تفاوت بين سرمايه فرهنگي و موفقيت تحصيلي دانش آموزان در مدارس دولتي و غيردولتي قضاوت و فرضيه فوق تأييد مي شود.يافته ها حاكي از آن است كه خانواده هاي با سرمايه فرهنگي بالا هستند,فرهنگ را مانند خوني در رگ هاي خود جاري مي دانند و در جستجوي موفقيت براي خود و فرزندانشان هستند و سعي مي كنند كودكان خود براي نيل به موفقيت علمي و دانشگاهي تشويق كنند و از طرف ديگر خانواده هاي با سرمايه فرهنگي اندك يا خانواده هاي با فقر فرهنگي تمايلي ندارند كه فرزندانشان ازموفقيت تحصيلي برخوردار باشندوحتي اگر خواهان آن باشند نمي توانند آن را به دست آورند و فرزندان خود را هم تشويق نمي كنند.

يافته هاي تحقيق

متغير سرمايه فرهنگي خانواده با عنايت به شاخص هايي(تحصيلات پدر و مادر، دانش والدين از نهاد آموزشي، تعاملات فرهنگي درون خانواده، تعاملات فرهنگي، دارايي هاي فرهنگي، فعاليت هاي فرهنگي خانواده، رفتار مطالعاتي والدين، دانش فرهنگي غيررسمي) كه با آن سنجيده شده است، بر موفقيت تحصيلي دانش آموزان تأثير معني داري دارد.بدين معني كه دانش آموزاني كه با آورده هاي بيشتر و بهتري از سرمايه فرهنگي وارد نظام آموزشي مي شوند بهتر قادرند با قواعد بازي نظام آموزشي همراهي كنند. به عبارت ديگر، سرمايه فرهنگي والدين تأثير قابل ملاحظه اي بر موفقيت تحصيلي فرزندان آنها دارد.يافته ها حاكي از آن است كه از كل تعداد 338 دانش آموز,105 نفر در مدارس غيردولتي و 233 نفر در مدارس دولتي مشغول به تحصيل بوده اند.علي رغم اينكه تعداد دانش آموزان مدارس غيردولتي كمتر از مدارس دولتي است ولي يافته هاي بدست آمده نشان داده است كه دانش آموزان مدارس غيردولتي از سرمايه فرهنگي بيشتر و بالاتري نسبت به مدارس دولتي برخوردار هستند.همچنين ميانگين معدل دانش آموزان مدارس غيردولتي(43؛18)ومدارس دولتي (83؛17) با هم اختلاف دارند واز طرف ديگر ميانگين سرمايه فرهنگي خانواده در بين دانش آموزان مدارس غيردولتي(69, 68) و مدارس دولتي (48, 64 ) متفاوت است.

نتيجه گيري

مي توان نتيجه گرفت كه زمينه فرهنگي خانواده، مستقل از توانايي هاي تحصيلي و لياقت و استعداد دانش آموزان ، بر سرنوشت تحصيلي

آن ها اثرگذار است؛ كه در اين ميان سرمايه فرهنگي خانواده بر ميزان موفقيت تحصيلي دانش آموزان تأثير بسزايي دارد.بر اين اساس، يافته هاي اين پژوهش با ديدگاه پير بورديو مبني بر اين كه « دانش آموزاني كه سرمايه فرهنگي بيشتري را از طريق خانواده كسب مي كنند، احتمالاً در مدرسه موفق ترند و در نتيجه شانس بيشتري براي رسيدن به سطوح بالاي آموزش در مقايسه با ديگران را دارند، هم خواني دارد.

مي توان نتيجه گرفت موفقيت تحصيلي در مدارس غيردولتي بيشتر از مدارس دولتي بوده است ، علاوه بر آن معدل دانش آموزان مدارس غيردولتي بالاتر از مدارس دولتي است و والدين به تناسبي كه سرمايه فرهنگيشان بيشتر باشد درصدد آن هستند كه فرزندان خود را در بزرگترين وبلندمرتبه ترين مراكز آموزشي كه فارغ التحصيلان آن امروزه در جامعه داراي موقعيت اجتماعي هستند ثبت نام كنند وسرمايه گذاري بيشتري به امر آموزش و پرورش اختصاص مي‌دهند و بيشتر در زمينه سرمايه فرهنگي فرزندانشان سرمايه گذاري مي كنند واز طرف ديگر والديني كه از سرمايه فرهنگي پاييني برخوردارند به دنبال موفقيت و دانش زيادي نيستند و حتي اگر خواهان آن باشند نمي توانند آن را به دست آورندو تمايلي براي به دست آوردن چيزهايي كه فكر مي كنند امكان موفقيت را براي آنها ميسر مي سازد، ندارندو سرمايه فرهنگي دانش آموزان درمدارس غيردولتي بيشتر از مدارس دولتي است و همچنين همبستگي بين ابعاد سرمايه فرهنگي خانواده و موفقيت تحصيلي دانش آموزان بالا بوده است.

بنابراين طبق نظر بورديو خانواده هاييكه سرمايه فرهنگيشان نسبت به سرمايه هاي ديگرشان بالا باشد سرمايه گذاريبيشتري درامر آموزش و پرورش فرزند خود انجام مي دهند.در واقع اهميت بعد تربيتي اولويت اول براي همه خانواده هايي است كه فرزندانشان را در مدارس غيردولتي ثبت نام مي كنند، مويد اين پژوهش است.

* منابع محفوظ است

يکشنبه|ا|10|ا|دي|ا|1391

این صفحه را در گوگل محبوب کنید

[ارسال شده از: اطلاعات]

[مشاهده در: www.ettelaat.com]

[تعداد بازديد از اين مطلب: 4712]