تبلیغات
تبلیغات متنی
محبوبترینها
ساقدوش کیست ؟ | وظیفه ساقدوش در مراسم عقد و عروسی چیست ؟
قایق‌سواری تالاب انزلی؛ تجربه‌ای متفاوت با چاشنی تخفیف
چگونه ویزای توریستی فرانسه را بگیریم؟
معرفی و فروش بوته گرافیتی ریخته گری
بهترین بروکر برای معاملات فارکس در سال 2024
تجربه رانندگی با لندکروز در جزیره قشم؛ لوکس‌ترین انتخاب
اکسپرتاپ: 10 شغل پردرآمد برای مهاجران کاری در کانادا
بهترین سایتهای خرید تیک آبی رسمی اینستاگرام در ایران
صفحه اول
آرشیو مطالب
ورود/عضویت
هواشناسی
قیمت طلا سکه و ارز
قیمت خودرو
مطالب در سایت شما
تبادل لینک
ارتباط با ما
مطالب سایت سرگرمی سبک زندگی سینما و تلویزیون فرهنگ و هنر پزشکی و سلامت اجتماع و خانواده تصویری دین و اندیشه ورزش اقتصادی سیاسی حوادث علم و فناوری سایتهای دانلود گوناگون
مطالب سایت سرگرمی سبک زندگی سینما و تلویزیون فرهنگ و هنر پزشکی و سلامت اجتماع و خانواده تصویری دین و اندیشه ورزش اقتصادی سیاسی حوادث علم و فناوری سایتهای دانلود گوناگون
آمار وبسایت
تعداد کل بازدیدها :
1815743745
پایش زمین از آسمان
واضح آرشیو وب فارسی:تبیان: پایش زمین از آسمانزمین لرزهها میتوانند مناطقی از سطح زمین را تا فاصلهیی بیش از 200 کیلومتر دورتر از مرکز وقوع زلزله تحت تاثیر قرار دهند. تا این اواخر، جابه جایی واقعی پوسته زمین (Crust) فقط با تخمین و حدس قابل محاسبه بود. اما امروزه پیدا شدن یک فناوری جدید باعث شده است محققان با دقت بسیار خوبی به آثار واقعی ارتعاش‌های مخرب اشاره کنند.خطوط کج و معوجی که روی توپ‌های کاغذی یک دستگاه لرزه نگار ثبت میشود، کار ثبت دقیق زمین لرزهها را انجام میدهد. حتی بروز فقط یک انحراف چند میلی متری رو به بالا در خطوط ثبت شده روی این توپ‌ها، نمایانگر آزاد شدن مقدار غیرقابل تصوری از انرژی در اعماق زمین است. این انرژی نیز به نوبه خود بر اثر گردش امواج ارتعاشی در درون مقدار بسیار زیادی از صخره‌های پوسته زمین و فشار آنها به یک سمت آزاد میشود که در عرض فقط چند ثانیه می‌تواند کف اقیانوس را تا چندین متر بالا بیاورد.با این حال، هنوز زلزله شناسان برای تعیین قدرت یک زمین لرزه به این خطوط کج و معوج ناخوانا تکیه می‌کننـد. محققان همچنین با مقایسه منحنی‌های ترسیم شده توسط دستگاه های لرزه نگار که از تعدادی حسگر متفاوت استفاده می‌کنند، میتوانند جهت حرکت میلیون‌ها تن سنگ را در اعماق زمین تعیین کننـد. اما چنین اندازه گیری‌هایی فاقد دقت لازم است. تصویر روشنی از میزان جابه جایی سنگ‌ها در اعماق زمین وجود ندارد و این سوالی است که دهه‌های متوالی ذهن زلزله‌شناسان را به خود مشغول کرده است.
ابداع یک شیوه جدید و موثربا این حال، اکنون به نظر می‌رسد که محدودیت قبلی یا به عبارتی همان «فقدان دقت کافی در سنجش میزان تاثیرات زلزله» تا حد قابل توجهی برطرف شده است. «شین ایچی میازاکی» از دانشگـاه توکیو (ژاپن) و «کریستین لارسون» از دانشگـاه کلرادو (امریکا) به عنوان دو زلزله شناس معروف بین‌المللی به تازگی توانسته‌اند به پیشرفت چشمگیری در این زمینه دست یابند. آنها با تمرکز روی یک زمین لرزه شدید که 25 سپتامبر 2003 ساحل شمالی ژاپن را لرزاند، توانستند یک انیمیشن رایانه‌یی بسازند که میزان جابهجایی زمین را با دقت غیرقابل باوری با یک حاشیه خطای فقط 5/4 میلی متری تعیین می کند. آنها این کار را با استفاده از یک سیستم ماهواره‌یی انجام دادند که پیشتر برای اندازه گیری‌های زمان واقعی لازم برای تجزیه و تحلیل آثار زمین لرزه غیرقابل اعتماد تشخیص داده شده بود. این سیستم که از آن به عنوان «سیستم موقعیت یاب ماهواره‌یی» (GPI) یاد میشود، در واقـع هماورد ژاپنی «سیستم موقعیت یاب جهانی»(GPS) امریکا محسوب می شـود. فیلم انیمیشنی تهیه شده توسط این دو محقق که با بهره گیری از اطلاعات حاصل از 1200 ایستگاه GPI در سراسر ژاپن و سه هزار ایستگاه سنجش زمین لرزه ساخته شده است، این امکان را فراهم می‌کند که دقیق‌ترین شیوه ابعاد وجودی یک زلزله (از بدو پیدایش این علم زمین لرزه‌شناسی) را بررسی کنیم.زمین لرزه‌یی که «میازاکی» و «لارسون» برای انجام تحقیقات خود روی آن تمرکز کردند، در فاصلـــه 80 کیلومتری از ساحل شبه جزیره هوکایدو آغاز شد؛ در یک پلک به هم زدن، تنش ایجاد شده بین دو صفحه در عمق 25 کیلومتری سطح زمین، باعث شد انرژی بسیار عظیمی حدود 80 هزار برابر انرژی حاصل از انفجار بمب اتمی هیروشیما آزاد شود. این ارتعاش از بزرگی 1/8 ریشتر برخوردار بود و مستقیماً بر فراز مرکز وقـــوع آن، مقادیر بسیار فراوانی سنگ با سرعت 25سانتیمتر بر ثانیه به اندازه بیش از یک متر جابه جا شدند.اما همان طوری که این دو محقق در ژورنال Geophysical Research Letters نوشته‌اند، بیشترین جابه‌جای‌ها در نقاطی دورتر از مرکز وقوع زمین لرزه نمایان میشود. در فیلم انیمیشن تهیه شده توسط آنها نیز کاملاً مشهود است که بیشترین جابه جایی‌های ناشی از زمین لرزه سپتامبر 2003 در سواحل شمالی ژاپن در فاصله 50 کیلومتری از مرکز اتفاق افتاده است؛ میلیون‌ها تن سنگ در داخل پوسته زمین با سرعت یک متر بر ثانیه به اندازه تقریبی 9 متر جابه‌جا شدند.ثبت جابه جایی سنگ‌ها در فاصله 200 کیلومتریحتی در فاصله صد کیلومتری شمال غربی مرکز وقوع آن زمین لرزه نیز سنگ‌های سطحی به اندازه دو متر کامل جابه‌جا شدند. در واقع، مساحت ناحیه‌یی که تحت تاثیر پیامد‌های آن لرزش قرار گرفت، حیرت‌آور است؛ دایره فرضی احاطه کننده مناطقی که پدیده جابهجایی زمین در آنها اتفاق افتاد، وسعتی به‌اندازه تقریب ایالت نیوجرسی امریکا را در بر می‌گیرد. دستگاههای پیشرفته GPI حتی موفق به ثبت این قبیل جابه‌جایی‌ها در فاصله 200 کیلومتری از مرکز وقوع آن زمین لرزه شدند.با این حال، شگفت‌انگیزترین نتیجه‌یی که در پرتو انجام تحقیقات اشاره شده به‌دست آمد، این بود که پس لرزه‌های حادث شده در سنگ‌های مدفون در اعماق زمین تقریباً به بروز هیچ جابهجایی دیگری روی لایه‌های سطحی زمین نینجامید. در پی وقوع ارتعاش اصلی در شبه جزیره هوکایدو تعدادی پس لرزه که بزرگی یک از آنها به 1/7 ریشتر بالغ شد، دقیقاً منطقه واقع در جنوب غربی مرکز اصلی زمین لرزه را لرزاند. با این حال پوسته زمین به‌طور شگفت انگیزی بدون هر گونه جابهجایی یا تکانی ثابت باقی ماند. نتیجه‌یی که «میازاکی» و «لارسون» از مشاهداتشان استخراج کردند، قائل به این معنا بود که «بیشترین تنش در سطح زمین باید توسط نخستین ارتعاش ایجاد شده باشد.»دقت اندازه گیری اعجاب انگیزمقایسه بین دادههای حاصل از ابزارهای پیشرفته GPI و دستگاههای قدیمی لرزهنگاری نشان میدهد که فناوری جدید (GPI) بسیار دقیق‌تر عمل می‌کند. به‌عنوان مثــال، در منطقه‌یی که بیشترین جابه جایی‌ها بر اثر وقوع زمین لرزه هوکایـدو اتفاق افتاده بود، دستگاههای لرزهنگاری سنتی وقوع جابه جایی‌های حاصله در پوسته زمین را 20 کیلومتر دورتر از آنچه سیستم GPI ثبت کرده بود، ارزیابی کرد. «لارسون» در این باره می‌گوید؛ «ما نشان داده‌ایم که با در اختیار داشتن شبکه‌ی از ابزارهای دریایی می‌توان در آینده برای تخمین دقیق میزان جابه جایی‌های سطح زمین در پی بروز زمین لرزهها اقدام کرد.» تا این اواخر دستاوردهای این گروه تحقیقاتی را اصلاً جدی نمی‌گرفتند، زیرا به عنوان مثال ابزارهای GPI و GPS آنقدر تکامل یافته نبودند که بتوانند جابه جایی‌های کوچک زمین را بر اثر وقوع زمین لرزه‌های مختلف اندازه بگیرند. در واقع، سیستم‌های ماهواره‌یی فقط توسط زمین شناسان برای اندازه‌گیری میزان جابه جایی صفحه‌های قاره‌یی در طول زمان مورد استفاده قرار می‌گرفت و این امکان را به دانشمندان می‌داد که تعیین کنند قاره‌ها چند سانتیمتر در سال جابه‌جا می‌شوند.اما اکنون قرار است از فناوری ماهواره‌یی یاد شده در آینده نه چندان دور برای اندازه‌گیری میزان جابه جایی‌های فوری زمین بر اثر وقوع زلزله‌ها استفاده شود. «بنیاد ملی علوم» در ایالات متحده امریکا توجه لازم را به این قضیه مبذول داشته است. این موسسه هم اکنون برای نصب هزار ایستگاه GPS در سواحل زلزله خیز غربی مشغول برنامه‌ریزی است. منبع: روزنامه اعتماد
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: تبیان]
[مشاهده در: www.tebyan.net]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 226]
-
گوناگون
پربازدیدترینها