اهميت نفت براي كشور

واضح آرشیو وب فارسی:اطلاعات: اهميت نفت براي كشور
بازديد رهبر انقلاب از پژوهشگاه صنعت نفت كشور در آخرين روزهاي سال جهاد اقتصادي، درست مانند نخستين ديدار رهبري از عسلويه و منطقه پارس جنوبي در آغاز اين سال، حاوي نكات و پيام‌هاي چندي است كه توجه به آن مي‌تواند براي همه دست‌اندركاران و مسئولان در جهت دريافت اولويت‌هاي توسعه كشور راهگشا باشد.

متأسفانه يا خوشبختانه، چه بخواهيم و چه نخواهيم حدود صد سال است كه سرنوشت كشور به نوعي با نفت گره خورده است. داشتن ثروت سرمايه‌اي همچون نفت في‌حدذاته نه تنها يك نقمت به حساب نمي‌آيد بلكه يك نعمت است اينكه شما از يك ثروت خدادادي برخوردار باشيد كه به شما امكان رشد و توسعه و رفع مشكلات بدهد، جاي شكر و سپاس دارد، اما اينكه عده‌اي معتقدند وجود اين سرمايه در كشور موجب تنبلي و عقب‌ماندگي كشور شده و در مقاطع بسياري از تاريخ كشور به جاي رشد و پيشرفت، به وابستگي و گرفتاري بيشتر كشور و ملّت كمك كرده است، گناه نحوه استفاده از اين ثروت ملي است. همه ما به ياد داريم كه ورود ثروت بادآورده نفتي پس از جنگ اعراب و اسرائيل و تحريم نفتي اعراب و افزايش شديد قيمت ناشي از شرايط سياسي منطقه، چه تبعاتي براي اقتصاد و كشور به دنبال آورد. ورود كالاهاي خارجي و ضربه شديد به توليد ملّي، رشد مصرف‌گرايي، تشديد غيرقابل باور فاصله درآمد سرانه شهري و روستايي، ورود طبقه تكنوكرات وابسته به دربار و آغاز حيف و ميل اين ثروت و ... همه و همه موجب شد كه شرايط اقتصادي نسبتاً آرام دهة 40 و تورم تك رقمي، جاي خود را به تورم دو رقمي و نوسانات شديد اقتصادي و اجتماعي و بروز بيماري هلندي در اقتصاد بدهد (و باز ديديم كه متأسفانه همين اشتباه با شدت و ضعف‌هايي در سال‌هاي 84 و 85 با افزايش شديد بهاي نفت، چه تورمي را به دنبال آورد و چه نتايجي را به بار نشاند) به هرحال با اين وجود در جريان ظهور و بروز چنين پديده‌هايي مقصر دانستن نفت نمي‌تواند سخن درستي باشد. نفت يك ثروت ملي و خدادادي است و شكر اين نعمت استفاده درست و صحيح از آن است و همانطور كه عرض شد چه بخواهيم و چه نخواهيم سرنوشت كشور با نفت گره خورده است اما آنچه كه بايد مورد اهتمام و توجه قرار گيرد نحوه استفاده از اين ثروت ملي است. اينكه بگوئيم چاه‌هاي نفت را بست تا كشور و مسئولان و متوليان مملكت به خود آيند و تكاني به خود بدهند تا ايران نيز در مسير رشد و توسعه گام بردارد و يا اينكه بگوئيم از نفت و ثروت آن استفاده‌اي نكنيم و يا به فكر افزايش توان خود در استخراج و بهره‌برداري از اين ثروت بر نيائيم همه و همه تصور غلطي است. آنچه كه مهم است اينكه از اين ثروت درست بهره‌ ببريم. دراين زمينه دو وظيفه مهم بردوش حكومت سنگيني مي‌كند.

وظيفه اول توجه به اين صنعت، ادامه استمرار سياست كشف و شناسايي منابع جديد، استخراج، حفظ و افزايش توان و ظرفيت توليد و حفظ و تقويت جايگاه كشور در اين صنعت است. يعني وظيفه اول توجه به خود نفت و صنعت نفت و سرمايه‌گذاري مناسب در آن است تا اين ثروت نه تنها از دست نرود يا كاهش نيابد بلكه بيشتر و بيشتر هم زاد و ولد كند و بر ثروت كشور بيفزايد.

وظيفه دوم كه از وظيفه اول مهمتر است نحوه استفاده از اين ثروت ملي و خدادادي است. وقتي رهبر انقلاب سال را با توجه دادن همگان به اين حوزه و با بازديد از منطقه پارس جنوبي آغاز و در آخرين روزهاي سال نيز با بازديد از پژوهشگاه صنعت نفت به پايان مي‌رسانند بدين معناست كه هم نفت مهم است و هم صنعت نفت اما وقتي در همين ديدار بيشترين تأكيد بر نحوه استفاده از اين ثروت به عمل مي‌آيد بدين معناست كه وظيفه دوم همگان يعني نحوه استفاده از اين ثروت وظيفه مهمتري است. به اين عبارت توجه كنيد:

نفت بايد از منبع درآمد و محل تأمين بودجه كشور به منبعي براي پيشرفت و اقتدار اقتصادي ايران تبديل شود... خرج كردن درآمدهاي نفتي براي كارهاي روزمره كشور غيرعاقلانه و يك ضرر حقيقي است بايد درآمدهاي نفتي را به عنوان ذخاير و ميراث كشور و ملت به سرمايه‌اي ماندگار تبديل كنيم كه در اين صورت منابع و ذخاير نفتي واقعاً به نقطه قوت كشور تبديل خواهد شد... اين تعريف و تعبير به خوبي گوياي اين نكته است كه وظيفه نحوه استفاده از ثروت نفت چه وظيفه سنگيني است و اگر اين شائبه گاه پيش مي‌آيد كه نفت تا به حال نه تنها به عنوان نقطه قوت بلكه به مثابه يك نقطه ضعف براي توسعه كشور عمل كرده است، بيش از هر چيز به نحوه استفاده دولت‌ها از اين ثروت باز مي‌گردد.

متاسفانه در سال‌هاي گذشته با وجود موقعيت ممتازي كه به دليل افزايش شديد بهاي نفت براي كشور به دست آمد، به خاطر بي‌تدبيري و مصرف اين ثروت در امور جاري، شاهد اتلاف بخش قابل توجهي از اين سرمايه در امورغير ضروري و مصرفي بوده‌ايم كه مجال بررسي بيشتر آن در اين يادداشت نيست اما اگر نخواهيم در گذشته و اشتباهات گذشته توقف كنيم، در حال حاضر با درس گرفتن از گذشته بايد به برطرف كردن موانع موجود بپردازيم.

بدون مجامله بايد گفت كه شنيدن خبرهايي از اين دست كه ظرفيت توليد نفت كشور نه تنها افزايش نيافته بلكه كاهش هم داشته و يا اين كه در راه‌اندازي فازهاي پارس جنوبي كه افزايش برداشت از اين ذخيره مهم گازي مشترك از مهم‌ترين اولويت‌هاي كشور به حساب مي‌آيد، از برنامه‌هاي پيش‌بيني شده، عقب مانده‌ايم و شاهد از دست رفتن سهم و حق خود توسط شريك همسايه هستيم، به هيچ‌وجه خوشايند هيچ دلسوزي نيست. البته شنيدن خبرهايي از جمله موفقيت‌هاي صنعتگران كشور در حوزه نفت و گاز و پتروشيمي و گامهاي مهمي كه در زمينه خودكفايي در اين صنعت با توجه به شرايط سخت‌ تحريم برداشته شده، موجب شوق و اميدواري است امّا قدر مسلّم كافي نيست و مهّم‌تر از آن كاهش وابستگي به درآمدهاي نفتي است.

به نظرمي‌رسد هم وزارت نفت و هم دولت با توجه به اهميتي كه نفت براي كشور و در مسير توسعه و رشد مملكت دارد( كه در نحوه رفتار رهبر انقلاب درآغاز و انتهاي سال كاملاً پيداست) بايد با تمام توان به وظيفه‌اي كه بر دوش دارند دقت كنند. وزارت نفت بايد تمام همت خود را به كار بندد تا سرمايه‌گذاري در نفت متوقف نشود. تقويت خودكفايي، رفع موانع رشد، حفظ و افزايش ظرفيت توليد، كشف واستخراج و بويژه افزايش برداشت از حوزه‌هاي مشترك، افزايش ابتكار، نوآوري، خلاقيت، توان تكنيكي و مقابله با تحريم از جمله مهم‌ترين وظايف وزارت نفت است اما وظيفه دولت كه مهم‌تر هم است تجربه اندوزي از اشتباهات گذشته، توجه به تكاليف برنامه‌هاي پنجساله و سندچشم‌انداز در كاهش وابستگي به درآمدهاي نفتي و استفاده از اين ثروت ملي در جهت و سير رشد و توسعه پايدار كشور است. اگر همچنان دولت بخواهد نفت و درآمدهاي حاصله از آن را به شكل يك كيسه پر از پول كه هر كجا كم آورد مي‌تواند از اين كيسه بپردازد و خرج كند ببيند و با اين ديد به آن نگاه كند، متاسفانه همچنان از تبديل شدن آن به يك نقطه قوت ممانعت خواهد كرد.

سه|ا|شنبه|ا|23|ا|اسفند|ا|1390

این صفحه را در گوگل محبوب کنید

[ارسال شده از: اطلاعات]

[مشاهده در: www.ettelaat.com]

[تعداد بازديد از اين مطلب: 79]