نگاهي به شبكه هاي ديجيتال در صدا وسيما

واضح آرشیو وب فارسی:ايرنا: نگاهي به شبكه هاي ديجيتال در صدا وسيما
سمنان - گذشت آن زمان كه با گرداندن يك پيچ و درآوردن صداي تق تق آن كانال تلويزيون را عوض مي كرديم حالا مي شود خيلي دورتر از دستگاه بنشينيم دكمه كنترل را فشار دهيم و بدون اينكه صدايي از تلويزيون در بياييد شبكه عوض كنيم و به تماشاي شبكه هاي مختلف بنشينيم.

ساعت پنج بعد از ظهر جمعه يازدهم مهرماه سال 1337 بود كه نخستين فرستنده تلويزيوني تاريخ ايران آغاز به كار كرد. اين فرستنده كه " تلويزيون ايران" ناميده مي‌شد هر روز از ساعت شش بعد از ظهر تا 10 شب برنامه داشت.

در سال 1340 فرستنده ديگري در آبادان و يك فرستنده تقويتي در اهواز تاسيس شد. در سال 1343 يك گروه فرانسوي مامور بررسي و طراحي يك مركز تلويزيوني در ايران شد و در چهارم آبان سال 1345 " تلويزيون ملي ايران " پخش آزمايشي برنامه‌هاي خود را شروع كرد.

از اول فروردين 1346 هم فعاليت رسمي تلويزيون با پخش روزانه سه ساعت برنامه آغاز شد و با كمك دو فرستنده با قدرت 12 كيلووات 5/2 ميليون نفر از جمعيت تهران را زير پوشش خود قرار داد.

كمتر از دو سال از تاسيس تلويزيون ملي نمي‌گذشت كه در 17 مرداد سال 1347 نخستين مركز شهرستاني تلويزيون ملي در اروميه گشايش يافت و چندي بعد مركز تلويزيوني بندرعباس به كار افتاد.

مراكز تلويزيوني به تدريج يكي بعد از ديگري در اصفهان، فارس، گيلان، كرمانشاه، همدان، خوزستان و آذربايجان شروع به فعاليت كردند.

در دوران قبل از انقلاب اسلامي ماموران رژيم پهلوي سانسور را اصل اول پخش برنامه در تلويزيون قرار دادند ولي در روز 13 آبان سال 1357 فيلم برداران خبري تلويزيون توانستند با استفاده از فرمان لغو سانسور، از جريان درگيري خونين ماموران حكومت نظامي با دانشجويان دانشگاه تهران فيلم و خبر تهيه و پخش كنند.

نمايش اين فيلم كه آغازگر پخش اخبار بدون سانسور تلويزيون بود، به شدت بر افكار عمومي تاثير گذاشت. روزنامه ها اين فيلم را در نوع خود يك جسارت حرفه اي همراه با مهارت ناميدند و آن را دقيق ترين گزارش و سند رويداد دانشگاه معرفي كردند.

پخش مستقيم مراسم بازگشت حضرت امام خميني (ره) از پاريس به ميهن اسلامي از تلويزيون در روز دوازدهم بهمن 1357 نقطه عطفي در عملكرد اين رسانه بود. اما متاسفانه پخش اين مراسم در پي هجوم عوامل ساواك به استوديوي پخش تلويزيون ناتمام ماند.

در روز 22 بهمن سال 1357 سازمان راديو و تلويزيون، از نخستين مراكزي بود كه بدست نيروهاي پرتوان انقلاب افتاد. رهبر فقيد انقلاب اسلامي در نخستين روزهاي پس از پيروزي انقلاب، راديو و تلويزيون را يك دانشگاه عمومي ناميدند و همين عنوان بار سنگيني را بر دوش فعالان اين عرصه قرار داد.

سيماي جمهوري اسلامي ايران كه در ابتدا با دو شبكه فعاليت مي كرد در دهه 70 شبكه سه را با رويكرد جوانان و ورزش تاسيس كرد، شبكه چهار با شعار پرداختن به برنامه‌هاي علمي، فرهنگي و هنري فاخر ايران و جهان آغاز به كار كرد، اطلاع رساني خبري سياست تاسيس شبكه خبر بود و پس از مدتي هم تهران و هم هر يك از استان هاي كشور با توجه به مناسبات درون استاني صاحب يك شبكه صدا و سيما شدند.

"بهمن بختياري" كارشناس رسانه معتقد است: نتيجه تغييرات خط مشي صدا و سيما كه در اواخر دهه 70 و در اوايل دهه 80 رخ داد، افزايش كانال هاي استاني، ايجاد شبكه هاي تخصصي نظير قرآن و آموزش، خريد و دوبله فيلم هاي روز دنيا و افزايش برنامه هاي تحليل خبري و دگرگوني در نحوه ارائه اخبار بوده است.

وي با بيان اينكه هم اكنون شبكه هاي راديويي و تلويزيوني به صورت تخصصي فعاليت دارند افزود: پاسخگويي به نياز عمومي مردم، رويكرد خبري، علمي، فرهنگي، مذهبي و ورزشي، برنامه هاي ويژه فرهيختگان، برنامه هاي ويژه ايرانيان و فارسي زبانان خارج از كشور در برنامه سازي هاي شبكه هاي يك تا پنج، خبر، جام جم، قرآن، سحر، العالم و پيام وجود دارد و اين موضوع نشان دهنده بالندگي برنامه سازي تلويزيوني در ايران است.

پيشرفت ها در عرصه تلويزيون به اينجا ختم نشد، پس از سالها تك تازي پخش برنامه هاي تلويزيوني به روش آنالوگ در سال هاي اخير نوع جديد دريافت برنامه هاي تلويزيوني عرضه شد " تلويزيون ديجيتال "

"فرشته ناصري" مهندس فني و كارشناس رايانه با بيان اينكه سيستم ديجيتال تجربه اي جديد در عرصه فني رسانه بوجود آورده است گفت: امكان دريافت شبكه هاي بيشتر، كيفيت بهتر صدا و تصوير نسبت به آنالوگ، دريافت همزمان شبكه هاي راديويي و تلويزيوني، امكان داشتن راهنماي الكترونيكي برنامه ها و امكان ضبط برنامه ها بصورت خودكار از روي فهرست مزايايي است كه تلويزيون ديجيتال نسبت به آنالوگ دارد.

ناصري افزود: در تلويزيون ديجيتال، تصاوير تلويزيوني به شكل بيت هاي داده ( صفر و يك مثل كامپيوتر) در آمده و با فرستنده ديجيتال ارسال مي شود و براي اينكه اين تصاوير به شكل قابل نمايش در تلويزيون هاي خانگي درآيد، بايد دستگاه گيرنده سيگنال ديجيتال، مبدل يا ست تاپ باكس (Set Top Box) به تلويزيون اضافه شود.

كنجكاوي ها در مورد تلويزيون ديجيتال باعث شده "ست تاپ باكس" اين روزها پر فروش ترين دستگاه الكترونيكي پيشرفته در صنعت رسانه باشد. قيمت انواع اين دستگاه بر اساس مدل و قابليت هاي آن متفاوت است. گيرنده تلويزيون ديجيتال توانايي دريافت 16 شبكه تلويزيوني را دارد كه برخي از آنها بين آنالوگ و ديجيتال مشترك است و برخي صرفا مخصوص تلويزيون ديجيتال است.

اولين شبكه ديجيتالي در كشور كه 14 مهر 1388 با راه اندازي رسمي فرستنده ديجيتال تلويزيوني در تهران پخش برنامه هاي خود را به صورت آزمايشي آغاز كرد شبكه "مستند" بود و پخش رسمي برنامه هاي اين شبكه از 26 اسفند 1389 آغاز شد.

فعاليت شبكه سراسري "شما" هشتم مرداد ماه سال 1390 شروع شد تا توليدات برنامه‌اي سيماي مراكز استانها جايگاه مطمئني براي ارائه و ديده شدن داشته باشند. گرايش برنامه سازي در اين شبكه اجتماعي، فرهنگي و اقتصادي بومي هر يك از استان هاي كشور است . اين شبكه از 12 شهريور ماه 24 ساعته شد.

"آي فيلم" يكي ديگر از شبكه هاي ديجيتالي است. اين شبكه كه عرب زبان ايراني است عيد فطر سال 1389 آغاز به كار كرد و مخاطبان آن حدود 300 ميليون نفر در جهان عرب هستند. البته اين شبكه با پخش فيلم ها و سريال هاي ايراني يكي از پر طرفدارترين شبكه هاي ديجيتال در داخل كشور هم هست.

شبكه اقتصادي دنياي ديجيتال رسانه اي شبكه تلويزيوني "بازار" است . برنامه سازان در اين شبكه در بخش هاي معرفي كالا و خدمات، اخبار اقتصادي، گزارش ها و آگهي، مديريت خريد، اقتصاد خانواده، فروش مستقيم كالا و آموزش اركان تجارت برنامه مي سازند.

شبكه "نمايش" آخرين شبكه ديجيتالي كه فعاليت رسمي آن از پنجم بهمن ماه آغاز شد و پخش انواع فيلم و انيميشن با رويكرد سرگرمي از اهداف تاسيس اين شبكه تلويزيوني است.

علاوه بر اينها دستگاه Set Top Box توانايي دريافت برنامه هاي شبكه هاي تلويزيوني هر استان، قرآن، پرس تي وي و العالم و شبكه هاي راديويي ايران، سلامت، فرهنگ، قرآن، معارف، جوان، پيام، تهران، اقتصاد، ورزش و استاني را داراست.

ايران همواره يكي از اهداف رسانه اي غرب بوده و بسياري از شبكه هاي فارسي زبان آن سوي آب ها برنامه ريزي هاي كلاني براي جلب مخاطب در كشورمان را دارند. در اين عرصه تلويزيون ديجيتال ايراني هم ‌اكنون حدود 50 درصد جمعيت كشور را تحت پوشش قرار داده و شايد بتوان گفت گسترش تلويزيون ديجيتال نقطه عطف فعاليت رسانه ملي در سال جهاد اقتصادي بوده است .

"بهمن بختياري" كارشناس رسانه با بيان اينكه افزايش برد رسانه اي ايران با گسترش تلويزيون ديجيتال گام موثري در اشاعه فرهنگ اسلامي ايراني كشورمان در منطقه و جهان است گفت: در برنامه ها و سريال هاي ايراني احترام به اصول اخلاقي و توجه به كانون خانواده در كنار جايگاه سرگرم كنندگي وجود دارد و اين موضوع ديدگاه جهان را نسبت به ايران روشن تر مي كند.

بختياري افزود: با توجه به فراگير شدن برنامه هاي تلويزيوني ايران در جهان بايد ديدگاه علمي و ارزشي در توليد سريال‌هاي تلويزيوني، فيلم‌هاي سينمايي، مسابقه‌هاي هنري و سرگرم كننده، فيلم هاي مستند و حتي برنامه هاي تبليغاتي و آگهي لحاظ شود چرا كه امروز ايران از ديدگاه فرهنگي با همين برنامه ها در ديد مخاطبان خارجي خود شناخته مي شود.

اين كارشناس رسانه با يادآوري وجود برخي مشكلات در كيفيت و محتواي مجموعه هاي تلويزيوني ساخته شده در سيماي ايران گفت: شايد بتوان اين سريال ها را به خورد مخاطب داخلي داد ولي گنجاندن اين مجموعه هاي پوچ و بي هدف در كنداكتور شبكه هاي تلويزيون ديجيتال و ماهواره اي ايران نه تنها خط فكري مناسبي به مخاطب عام خارج نشين نمي دهد بلكه در جنگ نرم رسانه اي برگ برنده را تقديم طرف مقابل مي كند.

آمارها مي گويد ماهواره هاي موجود در 159 مدار تلويزيوني اطراف زمين امكان تماشاي حدود 18 هزار شبكه تلويزيوني ماهواره اي را در ايران فراهم مي كنند، با رسيور و ديش هاي معمولي مي توان تا نزديك دو هزار كانال ماهواره اي را در ايران با كيفيت بالا دريافت كرد.

شبكه هايي كه اكثر قريب به اتفاق برنامه هاي آنها با سنت و فرهنگ ايراني و اسلامي در تضادند و مهمترين تاكتيك غرب در جنگ نرم عليه ارزش هاي اسلامي و ايراني محسوب مي شوند.

"ريحانه احمدي" كارشناس حقوق ارتباطات با بيان اينكه امپرياليسم رسانه اي به دنبال هويت زدايي از كشورهاي اسلامي و تبليغ و ترويج فرهنگ منحط غربي است گفت: بيش از 380 كانال مخصوص پخش موسيقي، بيش از 250 كانال ويژه برنامه هاي كودك و نوجوان و حدود 80 شبكه مختص به نمايش مد و لباس در بين شبكه هاي ماهواره اي به سهولت در ايران قابل دريافت است و به فرهنگ سازي ارزش هاي ليبرالي و اومانيستي غرب در ذهن مخاطبان مي پردازد علاوه بر اينها برنامه هاي ناسيوناليستي افراطي شبكه هاي فارسي زبان بيگانه با ايجاد شكاف هاي قومي، ملي و ديني اقتدار كشور را تضعيف مي كنند.

احمدي رسالت رسانه هاي داخلي بويژه رسانه ملي را جلوگيري از رويگرداني مخاطبان از فرهنگ خودي و دل بستن به آموزه هاي بيگانه عنوان كرد و افزود: اگر برنامه ريزان طرح هايي مثل توسعه تلويزيون ديجيتال را با رويكرد پخش برنامه هاي سرگرم كننده جديد با حفظ اصول اخلاقي اجرا كنند خانواده ها نيز به جاي استفاده از ماهواره براي سرگرم شدن به استفاده از تلويزيون هاي ديجيتال ترغيب مي شوند.

اين كارشناس ارتباطات با يادآوري فعاليت 32 شبكه فارسي زبان سياسي، ضد فرهنگي، تجزيه طلب و برانداز، قوم گرا، ضد ديني، فيلم و موسيقي تصريح كرد: شبكه هاي ديجيتالي بايد علاوه بر بخش سرگرم كنندگي در حوزه سياسي نيز داراي برنامه ريزي قوي و هدفدار شوند تا فعاليت هاي سياسي داخلي ايران نظير انتخابات را با انواع تاكتيك هاي خبر رساني در سطح بين المللي راهبري كند.

تكنولوژي در عرصه هاي گوناگون به سرعت در حال پيشرفت است و صنعت رسانه نيز از اين قاعده مستثني نيست. با اينكه تلويزيون ديجيتال پديده اي جديد در ايران تلقي مي شود كارشناسان از ارائه نوعي جديد از فناوري رسانه اي به نام "تلويزيون تعاملي "با نام " شيما " خبر داده اند.

برتري شيما نسبت به شبكه‌هاي تلويزيوني، يكي آرشيو غني فيلم، سريال و موسيقي آن و ديگري قابليت تماشاي برنامه‌هاي پخش شده در روزهاي قبل (Time Shift) است. در اغلب كشورهاي پيشرفته يا در حال توسعه، سرويس تلويزيون تعاملي سال‌ها است كه به كار گرفته شده است و نه تنها برنامه‌هاي تلويزيوني را پخش مي‌كند، بلكه امكانات ديگري مثل بانكداري الكترونيك را نيز ارائه مي‌دهد.

در طول تاريخ شايد هيچ وسيله ارتباطي به اندازه تلويزيون بر جامعه انساني تاثير گذار نبوده است، تلويزيون كابلي در سال 1948، تلويزيون رنگي در سال 1965، تلويزيون HDTV در سال 1981 و تلويزيون ماهواره اي در سال 1983 تنها گوشه اي از تغييرات اساسي تلويزيون در دوران خود بوده، كسي چه مي داند شايد روزي برسد كه كنترل تلويزيون هم جزء نوستالژي هايمان قرار بگيرد مثل صداي تق تق پيچ تعويض تلويزيون هاي قديمي كه به خاطره ها پيوسته است.ك/4

7340/599/608/506

انتهاي خبر / خبرگزاري جمهوري اسلامي (ايرنا) / كد خبر 30826901

دوشنبه|ا|1|ا|اسفند|ا|1390

این صفحه را در گوگل محبوب کنید

[ارسال شده از: ايرنا]

[مشاهده در: www.irna.ir]

[تعداد بازديد از اين مطلب: 204]