نگاه «جام جم آنلاين» به ناگفته‌هاي كار در خانه دوركاري از نظر تا عمل

واضح آرشیو وب فارسی:جام جم آنلاین: نگاه «جام جم آنلاين» به ناگفته‌هاي كار در خانه "دوركاري" از نظر تا عمل
جام جم آنلاين: حس مساعدي است كه در خانه گرم و نرم خود بنشينيم و وظايف محل كار را در همان محيط منزل انجام دهيم. در چنين شرايطي، هم در وقت و هزينه خود صرفه جويي كرده ايم و هم از ترافيك سنگين خيابان ها رها شده ايم. مفهوم "دور كاري" گرچه از نوع نگاه مدرن به وظايف كارمندان ادارات و سازمان ها حكايت دارد اما نكته مبهم ماجرا اين جاست كه بايد با خودمان صادق باشيم و بپرسيم كه تا چه ميزان اين ايده متمدنانه به اهداف عملياتي خود در كشور ما نزديك شده است.

بي شك اولين گام براي تحقق اهداف دوركاري، فرهنگ سازي و بستر سازي در جامعه است. يعني بايد ابتدا قبل از انجام هر كاري، به آگاه سازي عمومي در قبال موضوع كار در خانه پرداخت و در واقع كوشيد تا در نخستين قدم، كارمند يك اداره را از مزايا و معايب احتمالي اين نوع خاص از اشتغال آگاه ساخت.

هنوز نظرسنجي قابل اتكايي در دست نداريم كه بدانيم كارمندان ايراني تا چه ميزان دقيقي نسبت به پديده دور كاري يا همان "tele working" خوشبين يا بدبين هستند اما به راحتي مي توان از دغدغه هاي كاركناني سخن گفت كه نداشتن حضور فيزيكي در اداره ها را به مثابه تهديدي براي امنيت شغلي خود به حساب مي آورند.

گويي اين ترس واقعي يا غير واقعي در وجود يك كارمند همواره موج مي زند كه مبادا با "دور كار شدن" شرايطي براي او رقم بخورد كه از حقوق و مزاياي كمتري نسبت به ساير كارمندان برخوردار شود.

البته اين تنها يك دغدغه پوشالي نيست بلكه روايت ها حاكي از آن است كه مثلا در سازمان ميراث فرهنگي و گردشگري، بخشي از كارمندان را به صورت اجباري و با حقوقي كمتر از ساير كاركنان به دور كاري موظف كرده اند.

علاوه بر آن، دغدغه بعدي كه اين نوع كاركردن به همراه مي آورد، خطر حذف از سازمان در طي روند "تعديل نيرو" است. يعني يك كارمند دوركار با خود مي انديشد مبادا در صورتي كه مديران سازمان به كاهش تعداد نيروهاي خود روي بياورند، اولين گزينه پيش رويشان، حذف كارمندان دوركار باشد.

تمامي چالش هاي نامبرده نشان مي دهد كه براي ثمربخش بودن ايده دوركاري و رفع نگراني هاي كارمندان شاغل در خارج از اداره، بايد در همان گام اول به شفاف سازي و روشنگري روي آورد تا كارمند با چشم باز اين مسير تازه تاسيس را طي كند.

در وهله دوم نيز مديران ادارات بايد نسبت به تعهداتي كه به كارمندان دوركار خود مي دهند متعهد باشند و در حقيقت، همان گونه كه در مقام سخن مي گويند، در مقام عمل نيز حضور يا عدم حضور فيزيكي در ادارات را ملاك پرداخت دستمزدها قرار ندهند.

محمدرضا كاوياني، رئيس مركز نوسازي و تحول اداري وزارت تعاون، كار و رفاه اجتماعي در گفتگو با خبرنگار «جام جم آنلاين» معتقد است كه جا افتادن سيستم دوركاري در ايران، نياز به كسب تجربه در اين خصوص دارد.

"بحث دوركاري، نوعي تحول اداري محسوب مي شود و هر تحول اداري هم براي اين كه به نتيجه مطلوب برسد، نياز به گذشت زمان و كسب تجربه دارد. گمان مي كنم كه بحث دوركاري، معايب و نقاط منفي ندارد بلكه تنها بايد برخي از نقاط آن را اصلاح كرد."

اين مقام مسوول با بيان اين كه قرار نيست در همه پست ها و ادارات، دوركاري وجود داشته باشد، تاكيد كرد: اصلا نبايد در همه پست هاي سازماني بحث دوركاري وجود داشته باشد و اين كه گمان كنيم بايد براي هر كارمندي، دوركاري را تعريف كنيم، بحث غلطي است. مثلا بايد تعداد كارمندان دوركار در در ادارات ستادي، چندين برابر كارمندان دوركار در ادارات اجرايي باشد.

"ما براي پست هاي خدماتي، مسوول دفتر، كارمندان دبيرخانه و پست هاي اداري، دوركاري را تعريف نكرده ايم و با همين نوع نگاه نيز هم اكنون شاهد هستيم كه بالغ بر 44 درصد از كاركنان وزارت خانه ما باسيستم دوركاري مشغول انجام وظايفشان هستند كه اتفاقا نزديك به 60 درصد از آن ها نيز در زمره كارمندان خانم هستند."

"اتفاقا من فكر مي كنم كه دوركاري، علاوه بر اين كه نبايد يك تهديد شغلي به حساب آيد، بلكه بايد به آن به عنوان يك امتياز ويژه نگاه كرد كه حتي اين امتياز بايد به كارمنداني با ارزش كار بالا تعلق بگيرد."

كاوياني، در ادامه به تشريح خطرات احتمالي دوركاري در ادارات پرداخت و عنوان كرد: اگر دوركاري در ادارات، زيادتر از حد معمول باشد، در نتيجه اين خطر وجود دارد كه كارمند با سيستم اداري سازمانش به عنوان يك فرد غريبه و بيگانه برخورد كند. به همين خاطر ما تلاش مي كنيم كه حداكثر دوركاري كارمندان، سه روز در هفته و حداقل اين زمان نيز يك روز در هفته باشد.

"عدالت در بحث دوركاري بسيار مهم است، مثلا بايد همواره كليه كارمنداني كه قابليت دوركار بودن دارند، به صورت گردشي و چرخشي، جايشان را با يكديگر عوض كنند."

وي در پايان با اشاره به دورنما و آينده مبحث دوركاري در ايران اظهار داشت: نمي توان با قاطعيت گفت كه وضعيت دوركاري در آينده به چه سمتي پيش مي رود اما معتقدم بيشتر از اين كه به مقوله كميت در دوركاري توجه كنيم، بايد بر روي مباحث كيفي آن تمركز كنيم. البته واضح است كه سياست كلي هر سازماني، شرايط و وضعيت آينده دوركاري در آن مجموعه را دستخوش تغيير قرار مي دهد.

"به طور كلي مي توانم بگويم اگر در مسير اجرايي فرآيند دوركاري، تبعيضي بين كاركنان به وجود نيايد، انگيزه هاي كارمندان براي دوركاري افزايش مي يابد."

در هر حال، با وجود تمام مزايايي كه در خصوص دوركاري وجود دارد اما مي توان بايد با قاطعيت عنوان كرد كه هنوز زيرساخت هاي كشور براي تحقق كامل اهداف اين نوع از انجام كار مهيا نيست.

به طور مثال، يكي از الزامات اوليه و ضروري براي دوركاري، دسترسي سهل و سريع به شبكه جهاني اينترنت است اما متاسفانه سرعت اينترنت در كشور ما در زمره كندترين كشورهاي جهان است.

همچنين درحالي كه اغلب كارمندان ايراني زير خط فقر هستند و در خانه هايي با متراژ بسيار پايين زندگي مي كنند، دوركاري مي تواند به طور مستقيم، مشكلات و دغدغه هاي كاري را به درون منزل بكشاند و ناخودآگاه موجب تنش هاي خانوادگي شود.

از سوي ديگر، بسياري از كاركنان ادارات همچنان خاطره خوبي از تله وركينگ ندارند و خيلي از آن ها دوركاري را مقدمه اي بر بيكاري مي دانند.

با توجه به جميع جهات مي توان عنوان كرد كه هنوز فاصله زيادي داريم تا به مرحله اي نايل شويم كه در آن، كارمند ايراني همچون كارمندان ساير كشورهاي توسعه يافته، براي دوركار شدن با ساير همكاران رقابت كند و ديگر به موضوع اشتغال در خانه به ديد يك "ضد ارزش" نگاه نشود.

امين جلالوند – خبرنگار جام جم آنلاين

سه|ا|شنبه|ا|27|ا|دي|ا|1390

این صفحه را در گوگل محبوب کنید

[ارسال شده از: جام جم آنلاین]

[مشاهده در: www.jamejamonline.ir]

[تعداد بازديد از اين مطلب: 90]