واضح آرشیو وب فارسی:خبر آنلاین: بین الملل > اروپا - افزایش انتقادها از تحقیق در خصوص جنگ عراق شش سال از حمله ایالات متحده به همراهی انگلیس و سایر متحدانش به عراق میگذرد. طراحان این جنگ همه از قدرت کنار رفتهاند. نه تونی بلر در انگلیس قدرت را در دست دارد و نه جورج بوش در ایالات متحده در کاخ سفید ماندهاست تا در خصوص حمله به عراق پاسخگو باشد. حالا در انگلیس اما نخستوزیری جدید گوردون براون در میان همه هیاهوهای اقتصادی عزم خود را جزم کردهاست تا باب تحقیقات در خصوص جنگ عراق را بگشاید. همه آنچه که خانوادههای سربازان کشته شده در خصوص این جنگ باید بدانند و البته همه آنچه که تونیبلر اصرار دارد، آنها ندانند. شش سال پیش زمانی که تونی بلر در مقابل نمایندگان مجلس عوام ابراز امیدواری کرد که ایالات متحده از حمله به عراق منصرف شود، در پشت پرده خبرهای دیگری در جریان بود. بلر همان زمان هم میدانست که پنتاگون قریب به 1500 هدف را برای بمباران در عراق انتخاب کردهاست. تصمیم گوردون براون برای آغاز تحقیقات در خصوص جنگ عراق، سیاستمداران انگلیسی را نگران کردهاست. تونی بلر با هزاران واسطه از براون خواسته است تا مانع از برگزاری علنی جلسات تحقیق شود. جنگ در عراق را هنوز پایانی نیست. صدای کوبیدن بر طبل جنگ همچنان از گوشه و کنار شنیده میشود. صدای معترضان و مخالفان اما بلندتر است. شش سال پیش بعد از ظهر دوشنبه روزی بود که تونی بلر در هواپیما سلطنتی خود از واشنگتن به لندن آمد. در همین فاصله زمانی بلر با خبرنگاران همراه در خصوص جنگ عراق سخن گفت: جنگ عراق هنوز اجتناب ناپذیر نیست. هیچکس به دنبال مناقشه و ناآرامی نیست. حتی در چنین روزهای حساسی هم امیدوارم که همه چیز به خوبی در خصوص عراق تمام شود. سوم فوریه سال 2003 بود که بلر در گفتوگو با نمایندگان مجلس عوام انگلیس گفت: امیدوارم که صدام سر عقل آمده و از در صلح با جامعه جهانی وارد شود. امیدوارم روند خلع سلاح هستهای این کشور آرام صورت پذیرد. بلر در همان روزهای آشوب و دلهره هم تأکید کرد که در شرایطی که صدام حسین تسلیحات در اختیار خود را داوطلبانه تسلیم نکند، جامعه جهانی چارهای نخواهد داشت جز توسل به زور. حقیقت را اما نمایندگان مجلس عوام نه آن سوم فوریه شش سال پیش و نه ماههای پس از آن از زبان بلر نشنیدند. بلر در همان لحظهای که از برقراری آرامش سخن میگفت به رفیق شفیق خود در ایالات متحده وعده همراهی در حمله به عراق را داده بود. بلر در میان نمایندگان مجلس و در حالی که هزاران انگلیسی صدای او را میشنیدند، به راحتی دروغ گفت. او از صلح سخن میگفت در حالی که اهداف مورد نظر در عراق شناسایی شده بودند، تاریخ حمله معلوم بود و البته دو طرف در خصوص مأموریت سازمان ملل هم در این حمله مشورت کردهبودند. جنگ عراق از ابتدا دو نما داشت. نمای داخلی و بیرونی. در نمای داخلی تنها بلر و معدود مشاوران نزدیک به او بودند که از همه چیز خبر داشتند. در نمای بیرونی اما افکار عمومی بریتانیا در حالی راحت نفس میکشید که نمیدانست سیاستمدارن انگلیسی چه خوابی را برای سربازان انگلیسی دیدهاند. جنگ عراق از ابتدا بعد عیان و پنهان داشت. حالا چگونه میتوان از سیاستمداران انگلیسی انتظار داشت که با برگزاری علنی جلسات تحقیق در خصوص این جنگ موافقت کنند؟ جنگ آشکارا، تحقیقات در خفا گوردون براون خود را برای نبرد بیبازگشتی مهیا کردهاست. منتقدان نخستوزیر او را به تلاش برای تفرقه افکنی متهم میکنند. بسیاری بیم این را دارند که تحقیقات شفاف در خصوص این جنگ، دولت بلر را بیش از پیش شرمنده کند. شش سال از این جنگ گذشته است. هر افشاسازی که الان در این برهه زمانی انجام گیرد تنها بر آتش معرکه میافزاید. شکی نیست که ایالات متحده و انگلیس در حمله به عراق دچار اشتباه زمانی و نوعی هیجانزدگی شدند. نوامبر 2002 را همه سیاستمداران به یاد دارند. قطعنامه شورای امنیت سازمان ملل از صدام حسین خواست تا بیگناهی خود را اثبات کند. رژیم بعث به دستیابی به تسلیحات کشتار جمعی متهم شد و صدام باید خلاف این امر را اثبات میکرد. در فاصله زمانی که صدام باید مدارک بیگناهی خود را در اختیار شورای امنیت قرار میداد، برگهها برگشت. ناگهان جامعه جهانی صدام حسین را در جامه جنایتکاری دید که باید اثبات میکرد که گناهکار نیست. همه صدام را متهم کردند. بسیاری از سیاستمداران انگلیسی مخالف جنگ بر این باورند که همه اسنادی که آن روزها میان خانه شماره ده داونینگ استریت و کاخ سفید در نقل و انتقال بود حالا باید علنی شود. انگلیسیها سؤالات بسیاری در خصوص این جنگ در ذهن دارند. سؤالاتی که لزوم پاسخگویی به آنها حالا و پس از شش سال درک میشود. جنگ عراق با همه موافقتها و مخالفتها اتفاق افتاد. سازمان ملل اما بسیار دیرتر از زمان مورد انتظار بازرسان تسلیحاتی خود را به عراق فرستاد تا بهانه حمله ایالات متحده به عراق را پیدا کنند. تیمی به رهبری هانس بلیکس به عراق رفت. همه به دنبال یافتن تسلیحات کشتار جمعی مورد ادعای آمریکا و انگلیس بودند. سرانجام اما همگان با دستان خالی بازگشتند. درست چند روز پیش از حضور بلیکس در سازمان ملل و اذعان او به نبود تسلیحات کشتار جمعی در عراق بود که میلیونها نفر در انگلیس عیله جنگ راهپیمایی کردند. بلیکس در سخنرانی خود در سازمان ملل اذعان داشت که شاید صدام حسین به دنبال تسلیحات کشتار جمعی بوده اما این فکر هرگز عملی نشدهاست. بوش و بلر، رهبرانی مقابل جامعه جهانی وداع تونی بلر و جورج بوش از قدرت شاید بهترین فرصت را برای مخالفان جنگ فراهم کرد تا به راحتی فضای تحقیق و تفحص را ایجاد کنند. دیدارهایی که میان این دو رهبر پیش از حمله به عراق رخ داد حالا مو به مو مورد بازبینی قرار میگیرد. پس از صدور قطعنامه اول شورای امنیت سازمان ملل بود که بلر و بوش به مخالفت اعضای جامعه جهانی با حمله به عراق پی بردند. پس تنها راه حمله بدون اخذ مجوز بود. در دستور کار دیدار دو رهبر که در ژانویه 2003 رخ داد به صراحت تأکید شده است که طرفین به خوبی بر این حقیقت واقف بودند که سازمان ملل نمیتواند وجود تسلیحات هستهای در خاک عراق را تأیید کند. هر دو طرف به دنبال سناریوی دیگری بودند. سناریویی که بتواند شورای امنیت را متقاعد به صدور دستور حمله به عراق کند. در آن زمان رئیسجمهوری ایالات متحده پیشنهاد به ظاهر هوشمندانهای میدهد. ایالات متحده یک هوایپمای جنگی خود را به شکل و شمایل هواپیماهای متعلق به سازمان ملل درمیآورد و این هواپیما بر فراز عراق پرواز میکند. در شرایطی که صدام حسین هواپیما را مورد هدف قرار دهد، شورای امنیت مجوز حمله به عراق را صادر خواهد کرد. فارغ از این نقشه بوش در گفتوگوهای تلفنی و دیدارهای حضوری با بلر هم تأکید میکند که کشورش بدون در دست داشتن مجوز شورای امنیت هم به عراق حمله خواهد کرد. بلر نیز حمایت خود را به جامه تأیید سخنان رئیسجمهوری ایالات متحده مزین میکند. تحقیق عادلانه یا گریزگاهی برای براون نخستوزیری بریتانیا که پس از افزایش انتقادها از تونی بلر رهبر ی حزب کارگر و پس از آن نخستوزیری را به دست آورد، مورد تشویق منتقدان جنگ و تقبیح طرفداران بلر قرار گرفته است. براون ادعا میکند که مردم باید آنچه را که در شش سال گذشته بر آنها رفته است بدانند حتی اگر این آگاهی عدهای از همحزبیهای براون و در رأس آنها بلر را بیآبرو کند. منتقدان اما بر این باورند که براون به دنبال گیر افتادن در تنگنای سیاسی و اقتصادی به دنبال تبدیل کردن این تحقیقات به فرصتی برای بقا در قدرت است. براون تاکنون بارها تأکید کرده است که نتیجه این تحقیقات را تا سال آتی میلادی که سال انتخابات عمومی در انگلیس است اعلام نخواهد کرد. زمانبندی تعیین شده از سوی براون شک برانگیز است. گوردون براون پیش از این اعلام کرده بود که مبأا زمانی این تحقیقات سال 2001 و انتهای این بازه زمانی سال 2009 است. بیشک تونی بلر هم برای ادای شهادت در جلسات کمیته تحقیقاتی شرکت خواهد کرد. گوردون براون تأکید دارد که این تحقیقات مستقل از دولت برگزار خواهد شد اما بیشک تأثیر آن بر سرنوشت دولت براون و حزب کارگر کم نخواهد بود. براون در حالی با برگزاری پشت پرده این جلسات موافقت کرده است که بسیاری از خانوادههای سربازان کشته شده در عراق میخواهند یک بار برای همیشه همه آنچه را که فرزندانشان را به کشتن داد بیپرده بشنوند. رز جنتل مادری که فرزند خود را در این نبرد از دست داده است در این خصوص میگوید: چرا پشت درهای بسته؟ دیگر توانی برای شنیدن دروغهای بیشتر نداریم. گاردین / بیست و یکم ژوئن / ترجمه: سارا معصومی
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: خبر آنلاین]
[مشاهده در: www.khabaronline.ir]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 109]