واضح آرشیو وب فارسی:خبر آنلاین: فرهنگ > سینما - نزهت بادی اهمیت الیا کازان در تاریخ سینما علاوه بر فیلمهای مهمی که ساخته در این است که باعث ظهور سبک جدیدی در بازیگری شد. او به عنوان یکی از بنیانگذاران «اکتورز استودیو» مکتب نوینی در عرصه بازیگری پدید آورد که تاثیر عمیقی بر نسلهای پس از او گذاشت و کسانی مثل مارلون براندو و جیمز دین به واسطه او کشف شدند. شاید بتوان بارزترین ویژگی او را توانایی حیرتانگیزش در گرفتن بازیهای درخشان و فوقالعاده بازیگران دانست، بطوریکه بهترین بازی افرادی چون براندو، دین، کارل مالدن و ناتالی وود را میتوان در فیلمهای کازان دید. این یادداشت به بهانه هفت سپتامبر (16 شهریور) سالروز تولد کازان نکاتی را درباره رابطه او با مقوله بازیگری و مخصوصا براندو و دین مطرح میکند. کازان استعداد غریزی برای انتخاب بازیگر داشت و روشش در انتخاب بجای تکیه بر شکل ظاهری بر تواناییهای درونی بازیگر متمرکز میشد، به همین دلیل در اغلب موارد بجای تست گرفتن، آنها را به شام دعوت میکرد و یا در حین قدم زدن با آنان گفتوگو میکرد. در واقع او میخواست آنها را همانطور که واقعا خودشان هستند بشناسد و ارزیابی کند. کازان به وسیله دوربینش به درون بازیگرانش رسوخ میکرد و خصوصیترین و پنهانیترین افکار و احساسات آنها را عیان میکرد. او چیزهایی را به ما نشان میداد که حتی خود بازیگران هم نمی دانستند دارند نشان میدهند.مارتین اسکورسیزی که همواره از ستایندگان کازان بوده است و او را منبع الهام خود در فیلمسازیاش میداند در این زمینه میگوید: «کازان سبک بازیگری جدیدی ابداع کرده بود، یک جور نمود رئالیسم در بازیگری بود، اما درواقع چیزی را در رفتار طبیعی انسانها آشکار میکرد که قبلا روی پرده ندیده بودیم، حقیقت ورای ظاهر.»حتما می دانید کازان کاشف مارلون براندو بود. میگویند براندو یک کارگر ساده بود که با یک زیر پیراهنی به هالیوود آمد و با بازی در فیلم «اتوبوسی بنام هوس» سینمای آمریکا را فتح کرد و به یکی از اسطورههای بازیگری تبدیل شد. براندو درباره کازان میگوید: «او بهترین کارگردانی است که یک بازیگر ممکن است از خدا بخواهد، او به آدم الهام میدهد و بازیگر را وادار به مبارزه میکند. او از معدود کارگردانهایی به حساب میآید که آن قدر فهمیده و خلاق است که میداند بازیگرش سعی دارد چکار کند.» قدرت کازان در این بود که فاصله میان بازیگر و نقش را برمیداشت و زمینههایی را فراهم میکرد تا بازیگر خودش بتواند شخصیت را از درون خویش بیرون بکشد. بازی براندو در این فیلم در عین خشونت و وحشیگری نوعی فریبندگی را نیز تداعی میکند. ایرون شاو در تحلیل بازیش میگوید: «او در آغاز با جذابیت کودکانهاش قلب ما را تسخیر میکند، سپس قدم به قدم ما را به جایی میکشاند که شاهد ویرانگری، توحش و خودخواهی او هستیم.» پل نیومن ویژگی مهم براندو را تواناییاش برای فوران ناگهانی میدانست. فیلم «در بارانداز» سرشار از این لحظاتی است که کازان از آن به عنوان شگفتیها و معجزههای کوچک براندو یاد میکرد. یکی از صحنههای ماندگار فیلم صحنه تاکسی است که براندو در برابر برادرش که به روی او هفت تیر میکشد، بهت توام با ترسی را نشان میدهد.کازان گفته است: «من قطعا نمیتوانستم چنین صحنه ای را کارگردانی کنم و این حس را از او بیرون بکشم، حسی آمیخته با عشق و مالیخولیا که از بن جان بیرون میآمد.» اما براندو قدرت صحنه را نتیجه این میدانست که کازان فضای لازم برای بداههپردازی را در صحنه ایجاد میکرد، مهمترین هنر کازان این بود که میتوانست بازیگرش را در شرایطی قرار دهد که نیروهای خلاقهاش را آزاد کند. او بخوبی میدانست چگونه یک بازیگر را به هیجان آورد و یا به او الهام ببخشد. اما امتیاز اصلی فیلم «شرق بهشت» را که اقتباسی تماشایی از رمان معروف جان اشتاینبک است، باید حضور جیمز دین دانست. نمیدانم ماجرای ورود او به سینما را شنیدهاید یا نه. درواقع کازان در نخستین ملاقاتش با دین از او خوشش نیامد و تحت تاثیر او قرار نگرفت، اما احساس کرد او همان شخصیت «کال» در «شرق بهشت» است و با تایید اشتاینبک او را انتخاب کرد، هرچند تهیهکننده بیمیلی نشان میداد ولی این بار هم مثل ماجرای براندو، کازان روسفید شد. کازان تعریف کرده که موقع ضبط تصویرهای آزمایشی، با وجودی که دین برای اولین بار جلوی دوربین قرار می گرفته اما اصلا دستپاچه نشده و خیلی با دوربین صمیمی بوده است، گویی با آن درددل میکرده است. هنوز دو هفته به اتمام فیلمبرداری باقی مانده بود که همه جا پر شد پسرک فیلم غوغا کرده است. کازان اصلا گمان موفقیت دین را نمیکرد، اما وقتی فیلم را نخستین بار در یکی از سینماهای لس آنجلس نشان دادند، به محض اینکه دین روی پرده آمد صدها دختر جیغ زدند و این جوان سرکش یک شبه تبدیل به افسانه شد. مارتین شین در گفتگویی درباره دین گفته است: «اگر براندو روش بازی مردم را تغییر داد، دین روش زندگی مردم را دگرگون کرد.» دین بازیگری پرشور و تکرو بود که به خوبی میتوانست مایههای رمانتیک را با عصیانگری و خودآزاری بیامیزد و در او جذابیتی شگفتانگیز وجود داشت که آدم را با احساسات خود همراه میکرد. کازان او را چنین توصیف کرده است: «چهرهاش بسیار شاعرانه بود، چهرهای زیبا و در عین حال دردآلود که با دیدنش در نماهای نزدیک احساس ترحم به آدم دست میداد.» هنوز پس از سالها بازیهای بیرقیب براندو و دین در فیلمهای کازان تماشایی است و ما چنین لذتی را مدیون مردی هستیم که مهمترین نبوغش در کشف، هدایت و ساختن بزرگترین بازیگران سینما بود.
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: خبر آنلاین]
[مشاهده در: www.khabaronline.ir]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 571]