واضح آرشیو وب فارسی:سایت ریسک: مباهله و فضيلت اهل بيت پيامبر ص جام جم آنلاين: به جرات ميتوان ادعا كرد يكي از مهمترين دلايل قرآنياي كه در رابطه با فضيلت و برتري اهل بيت پيامبرصوارد شده، آيه61 سوره آلعمران است كه در خصوص مباهله پيامبرص با مسيحيان نجراني است. اين جريان در اواخر عمر پيامبرص رخ داد. هنگامي كه رسول خدا براي مسيحيان نجراني نامه نوشت تا مسلمان شوند، اما آنان سرباز زدند و پس از مراجعه به مدينه براي مناظره با پيامبر و محكوم شدن در آن مناظره، قرار مباهله براي اثبات حقانيت يكديگر گذاشتند. اين نوشتار به بررسي گوشههايي از اين جريان تاريخي به مناسبت 24 ذيالحجه، سالروز مباهله پيامبر در سال دهم هجرت ميپردازد. پيش از پرداختن به ماجراي تاريخي و بزرگ مباهله، آشنايي با معنا و مفهوم اين واژه لازم مي نمايد. مباهله واژهاي عربي است و معناي آن رها كردن و قيد و بندي را از چيزي برداشتن است. همچنين اين كلمه به معناي لعنت كردن نيز آمده است؛ اما اين واژه در اصطلاح به معناي نفرين كردن 2 نفر يا 2 گروه به يكديگر است؛ بهگونهاي كه افرادي كه با هم درباره يك مساله مهم ديني و مذهبي گفتگو و اختلاف دارند، در يك جا جمع شوند و به درگاه الهي تضرع كنند و از خداوند بخواهند فرد دروغگو يا ظالم را رسوا كند يا بر او عذابي نازل فرمايد. اكنون به بازخواني اين جريان بزرگ تاريخي ميپردازيم كه در روز 24 آخرين ماه سال قمري، يعني ذي الحجه رخ داد. نجران از جمله شهرهاي منطقه حجاز به شمار مي رود كه در مرز يمن قرار دارد. در صدر اسلام، اهالي آنجا بر كيش مسيحيت بودند. تا اين كه در سال دهم هجرت، پيامبر اسلامص ، اهالي آن منطقه را به اسلام دعوت كرد و عده بسياري مسلمان شدند، ولي برخي نيز بر كيش نصراني ماندند. در پي اين جريان، پيامبرص نامهاي به بزرگان نصاراي نجران نوشت: «به نام خداي ابراهيم و اسحاق و يعقوب.از محمد، فرستاده خدا به سوي اسقف نجران. خداي ابراهيم واسحاق و يعقوب را حمد وستايش ميكنم و شما را از پرستش بندگان به پرستش خدا ميخوانم. شما را دعوت ميكنم كه از ولايت بندگان خدا خارج شويد و در ولايت خداوند وارد آييد و اگر دعوت مرا نپذيرفتيد، بايدبه حكومت اسلامي ماليات و جزيه بپردازيد؛ در غير اين صورت، به شما اعلام خطر خواهم كرد.» آنها پس از دريافت نامه رسول خداص به هراس افتادند و بعد از مشورت با هياتي مركب از 14 نفر و به سرپرستي 3 كشيش عازم مدينه شدند. وقتي وارد مدينه شدند، مستقيماً به حضور پيامبرص در مسجد رسيدند و به رسول خداص گفتند: شما چه ادعايي داريد؟ پيامبرص فرمود: من مردم را به آيين توحيد دعوت ميكنم و از آنها ميخواهم كه شهادت بدهند خدايي جز خداي يگانه وجود ندارد و من پيامبر خدا هستم. از نظر دين من، عيسيبن مريم، بنده و مخلوق خداوند عالميان است. غذا ميخورد و آب مينوشد و سخن ميگويد. پيامبرص بار ديگر آنان را به اسلام دعوت كرد و چون آنها از پذيرش حق سرباز زدند، در همان لحظه آيه مباهله نازل شد كه هرگاه بعد از دانشي كه (درباره مسيح) به تو رسيده، كساني با تو به مجادله و ستيز برخيزند، بگو بياييد ما فرزندان خود را دعوت كنيم. شما هم فرزندان خود را، ما زنان خويش را دعوت نماييم، شما هم زنان خود را. ما از نفوس خود دعوت ميكنيم، شما هم از نفوس خود؛ آنگاه مباهله كنيم و لعنت خدا را بر دروغگويان قرار دهيم. در رابطه با شان نزول اين آيه شريفه در تفسير نمونه، جلد دوم، صفحه 578 در ذيل اين آيه آمده است: كه گفتهاند اين آيه و آيات قبل از آن درباره هيات نجراني نازل شده است. آنها خدمت پيامبرص رسيدند و عرض كردند: آيا هرگز ديدهاي فرزندي بدون پدر متولد شود؟ در اين هنگام آيه: «ان مثل عيسي عندالله...» نازل شد و هنگامي كه پيامبر، آنها را به مباهله دعوت كرد، آنها تا فرداي آن روز از حضرت مهلت خواستند و پس از مراجعه، به شخصيتهاي نجران، اسقف (روحاني بزرگشان) به آنها گفت: شما فردا به محمدص نگاه كنيد. اگر با فرزندان و خانوادهاش براي مباهله آمد، از مباهله با او بترسيد و اگر با يارانش آمد، با او مباهله كنيد؛ زيرا چيزي در بساط ندارد. فرداي آن روز، پيامبرص خارج شد؛ در حالي كه دست عليبن ابيطالبع را گرفته بود و حسن و حسين (عليهماالسلام) در پيش روي او راه ميرفتند و فاطمه (عليهاالسلام) پشت سرش بود. نصاري نيز بيرون آمدند؛ در حالي كه اسقف آنها پيش رويشان بود. هنگامي كه نگاه كرد، پيامبرص با آن چند نفر آمدند، درباره آنها سوال كرد. به او گفتند: اين پسر عمو و داماد او و محبوبترين خلق خدا نزد اوست و اين دو پسر، فرزندان دختر او از عليع هستند و آن بانوي جوان، دخترش فاطمه (عليهاالسلام) است كه عزيزترين مردم نزد او و نزديكترين افراد به قلب اوست. يكي از آنها به اسقف گفت: براي مباهله قدم پيش گذار. گفت: نه، من مردي را ميبينم كه نسبت به مباهله با كمال جرات اقدام ميكند و من ميترسم راستگو باشد و اگر راستگو باشد، به خدا يك سال بر ما نميگذرد؛ در حالي كه در تمام دنيا، يك نصراني كه آب بنوشد وجود نداشته باشد. اسقف به پيامبر اسلامص عرض كرد: اي ابوالقاسم! ما با تو مباهله نميكنيم؛ بلكه مصالحه ميكنيم. با ما مصالحه كن و پيامبرص با آنها مصالحه كرد. در روايت ديگري آمده است؛ اسقف مسيحيان به آنها گفت: من صورتهايي را ميبينم كه اگر از خداوند تقاضا كنند كوهها را از جا بركند، چنين خواهد كرد. هرگز با آنها مباهله نكنيد كه هلاك خواهيد شد و يك نصراني تا روز قيامت روي زمين نخواهد ماند (همان، ص 579.) در اينجا شايسته است به برخي از مهمترين نكات اين آيه شريفه و اصل مباهله پرداخته شود و نيز دستاوردهايي كه اين جريان تاريخي دربر داشته است. اين واقعه نشانگر عظمت اسلام و فضيلت و برتري اهل بيت عليهمالسلام است؛ چنانكه شيخ مفيد ره ميگويد: مباهله، فضيلتي استثنايي براي اهل بيت عليهمالسلام است كه هيچكس از امت اسلام در اين فضيلت با آنان شريك نيست و همانند آنان نميتواند باشد. اين واقعه نشانگر ذلت دشمنان اسلام است. همچنين اين روز، روز مباركي در اسلام است. چنانكه براي اين روز، آداب خاصي مثل روزه، نماز مباهله و خواندن زيارت جامعه سفارش شده است؛ همچنين تثبيت جايگاه و مقام اهل بيت عليهمالسلام از ديگر دستاوردهاي اين روز است. امام رضاع در جلسه بحثي كه در دربار مامون تشكيل شده بود، فرمود: خداوند، پاكان بندگان خود را در آيه مباهله مشخص ساخته است... اين مزيتي است كه هيچكس در آن بر اهل بيت عليهمالسلام پيشي نگرفته؛ فضليتي است كه هيچ انساني به آن نرسيده و شرفي است كه قبل از آن، هيچكس از آن برخوردار نبوده است. در خاتمه اين نوشتار، گفتني است كه مسلمانان براي بزرگداشت اين روز تاريخي و برجسته، در مكان مباهله پيامبر اكرمص با مسيحيان نجران، مسجدي بنا كردند كه در حال حاضر، در جهت شرقي مدينه منوره قرار دارد و به «مسجد الاجابه» معروف است. سيدجواد ميرخليلي نظرات خوانندگان (0 نظر)
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: سایت ریسک]
[مشاهده در: www.ri3k.eu]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 645]