بفرماييد، ‌ديوار را نقاشي كنيد

واضح آرشیو وب فارسی:سایت ریسک: نمايشگاه - زهرا آران: با اینکه روزهای آخر نمایشگاه است و حتی ساعات پایانی آن، اما حال و هوای روز افتتاحیه به خوبی حس می‌شود. گالری مهرین شلوغ است و مخاطبان جوان در حال دیدن آثار. به دیوارها نزدیک می‌شوند، درباره آثار حرف می‌زنند و به سراغ کار بعدی می‌روند. کمتر کسی به اسلایدهایی که روی لپ‌‌تاپ نمایش داده می‌شود؛ توجه می‌کند. کسی هم اگر بخواهد اصل اثر را ببیند به عکس‌هایی که روی شومینه گالری چسبانده شده نگاه می‌کند. اسم نمایشگاه، اسپری است و آثار هم با نام آن همخوانی دارند، چنداثر اول را که ببینید متوجه می‌شوید که ابزار هنرمندان، اسپری بوده است که بر تکه‌های چوب یا کاغذ یا بوم نقش بسته ولی مقاله روی دیوار به معرفی هنر گرافیتی پرداخته است. هنر گرافیتی یا دیوارنگاری، نقاشی‌هایی است که به کمک اسپری رنگ روی دیوارهای شهر و با انگیزه شخصی کشیده می‌شود. بنابراین به راحتی می‌توان به جهان‌بینی هنرمند یا گرافیت آرت‌ها نقب زد. ديوارنگاري با نوشته‌های سر دستی و یادگاری‌های روی دیوار متفاوت بوده و مختص سن یا طبقه فرهنگی و اقتصادی خاصی نیست. درواقع اگر بخواهیم کمی‌به گذشته برگردیم و آغاز این هنر را ریشه يابی کنیم به نتایج جالبی خواهیم رسید. شروع آن به کنده کاری بر دیواره غارها برمی‌گردد. به زمانی که بشر تمایل داشت روی همه چیز؛ درخت‌ها، سنگ‌ها و دیوارها علامت بگذارد البته در آن زمان، ديوارنگاري به يک امضای ساده ختم می‌شد اما حالا دیوارنگاری هم از ابزار و لوازم مدرن یعنی اسپری رنگ کمک می‌گیرد و هم شکل انتزاعی‌تری به خودش گرفته است. اصلا واژه گرافیتی از گرافیتو در لاتین گرفته شده است و اثرگذاری به وسیله کندن معنا می‌دهد. گرافیتی بعد از دهه 50 کاملا شناخته شد اما این، اتفاق چندان خوشایندی برای هنرمندان این رشته نبود. از آنجا که دیوارنگاران، به خلق آثار سیاه و درون گرایانه می‌پرداختند؛ این هنر عملی زشت و نا هنجار دانسته شد، هرچندکه عوامل دیگری هم دخیل بودند تا گرافیتی، از مظاهر آنارشیسم و اوباشگری (وندالیسم) شناخته شود که مهم‌ترین آنها، این تصور است که گرافیتی باعث دردسر و مزاحمت بقیه شهروندان است. کسانی که اثر گرافیتی (نوشتاری یا نمایشی) از خود به جا می‌گذارند برای کار خود دلایل متفاوتی دارند. بیان تاثیری که زندگی شهری در هنرمند باقی گذاشته، یکی از مهمترین اهداف گرافیت آرت‌ها است. درواقع، هنرمند گرافیتی از شهر چیز‌هایی می‌گیرد و به آن چیزی باز پس می‌دهد. نقاش گرافیتی مثل بسیاری از هنرهای پیشرو از زمینه واقعی شهری برای بیان و ایجاد تاثیر استفاده می‌کند. همچنین باید بدانید که این هنر، بداهه صرف، نقاشی بدون تکنیک و به اصطلاح بدون متد نیست. هنرمندان این رشته بعد از مدتی کار کردن به سبک شخصی می‌رسند و نوع بیان در اثر بیانگر امضای آنها‌ست. ديوارنگاري انواع و تکنیک‌های گوناگون دارد. مثلا ماسکه کردن در گرافیتی زمانی استفاده می‌شود که رنگ کردن باید به سرعت انجام بگیرد، به علاوه این تکنیک، بیش از 300-400 سال قدمت دارد اما در ایران، گرافیتی با نام نقاشی دیواری شناخته می‌شود و اکثر مردم آن را به شابلون زدن محدود می‌کنند. با تمام این اوصاف، گرافیتی تقریبا در همه جای دنیا با منع قانونی مواجه است و تعداد کشورهایی که گرافیتی را به عنوان یک هنر پذیرفته باشند، زیاد نیستند. هرچندکه با گذشت زمان، گرافیتی از شکل غیرقانونی خودش دارد خارج می‌شود و جایگاهش را پیدا می‌کند مثلا تا سال گذشته گرافیتی در چین جرم به حساب می‌آمد اما حالا شهرداری پكن از جوانان ديوارنگاري چینی و البته تمام دنیا دعوت کرده تا کار خود را شروع کنند و با موضوعات مختلف از جمله المپیک 2008 دیوار‌ها و ساختمان‌های شهر را نقاشی کنند. نمایشگاه اسپری نمایشگاه اسپری را باید در تاریخ هنرهای تجسمی‌ایران ثبت کرد. این نمایشگاه، بین‌المللی بود، 15هنرمند از 10 کشور جهان در آن شرکت کرده بودند و130 اثر را در معرض دید گذاشته بودند و حتی کتاب نمایشگاه داشت (البته از نوع الکترونیکش) اما در نگارخانه کوچک مهرین برپا شد؛ بی آنکه حتی یک اسپانسر داشته باشد. کوچک بودن گالری باعث شده بود آثار، چیدمان درستی نداشته باشند. مخاطب تنها اثر را می‌دید و نمی‌فهمید به چه کسی متعلق است. رشاد می‌گوید: «نام اصلا مهم نیست. کسانی که نقاشی دیواری می‌کشند هیچ وقت اسم واقعی شان را زیر اثر نمی‌نویسند چون معتقدند تنها اثر است که باید دیده شود.» نوشتن درباره هنرگرافیتی و ارزیابی آثارش کار چندان ساده‌ای نیست. گرافیتی با اینکه تعریف مشخصی دارد و بین هنرمندان و صاحبان سبک، دعوایی برقرار نیست اما از آنجا که در دسته هنرهای مردمی‌قرار می‌گیرد و مخاطب آن، هنرمندان حرفه‌ای نیستند، از آنجا که دیوارنگاری از نظر هنرمندان این رشته در داخل گالری، هنر گرافیتی محسوب نمی‌شود و از آنجا که دست‌کم گرافیت آرت‌های نمایشگاه اسپری به خوانش بی‌رحم مخاطب اعتقاد دارند؛ قضاوت و دسته‌بندی آثار کار سختی است. هنرمندان حرفه ای کارهایی به نمایشگاه فرستاده بودند که فوق‌العاده محسوب مي‌شد. (اثر پیورایول) افسردگی ناشی از زندگی در شهر یا هر جای دیگری را منعکس می‌کرد. آثاری بودند که چیزی از تصویرسازی‌های پیشرفته کتاب‌های کودکان کم نداشت اما در کنار شاهکارها، پرتره‌هایی قرار داشتند که فاقد هرگونه خلاقیت و اثرگذاری بودند.شاید اگر کارها انتخاب می‌شدند و بعد تعداد محدودی به نمایش در می‌آمدند، مخاطب لذت بیشتری می‌برد و سرگردان نمی‌شد. به علاوه چون جای هنر گرافیتی در موزه و گالری و نگارخانه نیست؛ بهتر بود که تنها عکس آثار نمایش داده شود تا برای مخاطب زنده‌تر باشد.قرار است بخشي از آثار نخستين نمايشگاه چاپ اسپري و هنر شهري – گرافيتي- طي ماه‌هاي مهر و آبان نيز در اماكن عمومي ديگر تهران و برخي شهرستان‌ها به نمايش گذاشته شوند.

این صفحه را در گوگل محبوب کنید

[ارسال شده از: سایت ریسک]

[مشاهده در: www.ri3k.eu]

[تعداد بازديد از اين مطلب: 420]