تبلیغات
تبلیغات متنی
رسانه حرف تو - مقایسه و اشتراک تجربه خرید
آموزشگاه آرایشگری مردانه شفیع رسالت
تاثیر رنگ لباس بر تعاملات انسانی
محبوبترینها
بررسی دلایل قانع کننده برای خرید صنایع دستی اصفهان
راه های جلوگیری از جریمه های قبض برق
آشنایی با سایت قو ایران بهترین سایت آگهی و تبلیغات در کشور
بهترین شرکت‌های مهندسی در آلمان
صفر تا صد حق بیمه 1403! فرمول محاسبه حق بیمه
نقش هدایای سازمانی در افزایش انگیزه و تعهد کارکنان
کلینیک پروتز و ساخت اندام مصنوعی دکتر اجرائی
چگونه می‌توانیم با ترانسفر وایز پول جابجا کنیم؟
بهترین مدل‌های [صندلی گیمینگ] براساس نقد و بررسی کاربران
صفحه اول
آرشیو مطالب
ورود/عضویت
هواشناسی
قیمت طلا سکه و ارز
قیمت خودرو
مطالب در سایت شما
تبادل لینک
ارتباط با ما
مطالب سایت سرگرمی سبک زندگی سینما و تلویزیون فرهنگ و هنر پزشکی و سلامت اجتماع و خانواده تصویری دین و اندیشه ورزش اقتصادی سیاسی حوادث علم و فناوری سایتهای دانلود گوناگون
مطالب سایت سرگرمی سبک زندگی سینما و تلویزیون فرهنگ و هنر پزشکی و سلامت اجتماع و خانواده تصویری دین و اندیشه ورزش اقتصادی سیاسی حوادث علم و فناوری سایتهای دانلود گوناگون
آمار وبسایت
تعداد کل بازدیدها :
1805058003
سید محمد باقر موسوی کراماتی؛ شناخت وحی نبوی(3)
واضح آرشیو وب فارسی:استان نیوز: وحی و الهام در قرآن و روایات کاربرد های گوناگونی دارند. در اینجا با توجه به پژوهش و تحلیلی که درباره معنای لغوی واژه وحی گذشت به کاربرد این واژه در قرآن نگاهی گذرا می افکنیم...
کاربردهای گوناگون واژه وحی در قرآن کریموحی و الهام در قرآن و روایات کاربرد های گوناگونی دارند. در اینجا با توجه به پژوهش و تحلیلی که درباره معنای لغوی واژه وحی گذشت به کاربرد این واژه در قرآن نگاهی گذرا می افکنیم و معنا یا معانی آن را بررسی می کنیم. به نظر می رسد وحی در قرآن به رغم کاربردش در آیات بسیار که بیش از هفتاد آیه است معنایی مغایر با معنای لغوی آن ندارد بلکه در آیاتی که وحی و مشتقات آن بکار رفته همان معنا قصد شده است .[1] می توان بیشتر کاربرد های وحی در قرآن را چنین دسته بندی کرد: 1- اشاره پنهانی و رمزی: و به تعبیر دیگر القای معنا از راه اشاره که از انحای تحقق معنای لغوی این واژه است[2] چنانکه درباره حضرت زکریا علیه السلام فرموده است: فَخَرَجَ عَلى قَوْمِهِ مِنَ الْمِحْرابِ فَأَوْحى إِلَيْهِمْ أَنْ سَبِّحُوا بُكْرَةً وَ عَشِيًّا [3]؛ زکریا علیه السلام از محراب عبادت به سوی قوم خود بیرون رفت و با اشاره به آنان فهماند که در بامداد و شامگاه خدا را تسبیح گویند. حضرت زکریا تا کهنسالی فرزندی نداشت و از خداوند درخواست فرزند کرد، خداوند درخواست وی را برآورده ساخت و حضرت یحیی علیه السلام را به او عطا فرمود. آنگاه که خداوند به او وعده فرزند داد، وی شگفت زده شد و نشانه ای بر این مطلب خواست. خداوند فرمود: نشانه این است که تا سه شبانه روز قدرت تکلم نخواهد داشت. بدین جهت وقتی از محراب عبادت به سوی مردم بیرون رفت نمی توانست سخن بگوید. از این رو مطالب خویش را به طریق رمز و اشاره به مردم تفهیم کرد. 2. هدایت طبیعی: قرآن کریم آنجا که درباره آفرینش آسمان‌های هفت گانه سخن گفته، فرموده است: فَقَضاهُنَّ سَبْعَ سَماواتٍ في يَوْمَيْنِ وَ أَوْحى في كُلِّ سَماءٍ أَمْرَها وَ زَيَّنَّا السَّماءَ الدُّنْيا بِمَصابيحَ وَ حِفْظاً ذلِكَ تَقْديرُ الْعَزيزِ الْعَليمِ [4]؛ آسمان‌های هفت گانه را در دو نوبت آفرید، و امر هر آسمانی را در آن وحی کرد. درباره معنای وحی در این آیه تفسیرهای گفته شده، از جمله این که خداوند نظام طبیعی آسمان‌ها را مطابق شأن و استعداد آنها قرار داده است.[5] بر این اساس، مفاد این آیه درمورد آفرینش و تدبیر آسمان‌ها مانند مفاد این آیه است که می‌فرماید: فَقَضاهُنَّ سَبْعَ سَماواتٍ في يَوْمَيْنِ وَ أَوْحى في كُلِّ سَماءٍ أَمْرَها وَ زَيَّنَّا السَّماءَ الدُّنْيا بِمَصابيحَ وَ حِفْظاً ذلِكَ تَقْديرُ الْعَزيزِ الْعَليمِ [6]؛ پروردگار ما کسی است که هر چیزی را آفرید و آن را هدایت کرد. هردو آیه بیانگر آفرینش و هدایت تکوینی موجود است، با این تفاوت که آیه سوره طه عام و فراگیر است، و آیه سوره فصلت به آفرینش و هدایت طبیعی آسمان‌ها اختصاص دارد.[7] 3. هدایت غریزی: قرآن کریم درباره زنبور عسل که با هدایت و درک غریزی به گونه‌ای خاص برای خود آشیانه می‌سازد و از شیره گل‌ها استفاده می‌کند می‌فرماید: وَ أَوْحى رَبُّكَ إِلَى النَّحْلِ أَنِ اتَّخِذي مِنَ الْجِبالِ بُيُوتاً وَ مِنَ الشَّجَرِ وَ مِمَّا يَعْرِشُونَ *ثُمَّ كُلي مِنْ كُلِّ الثَّمَراتِ فَاسْلُكي سُبُلَ رَبِّكِ ذُلُلاً يَخْرُجُ مِنْ بُطُونِها شَرابٌ مُخْتَلِفٌ أَلْوانُهُ فيهِ شِفاءٌ لِلنَّاسِ إِنَّ في ذلِكَ لَآيَةً لِقَوْمٍ يَتَفَكَّرُونَ [8] ؛ پروردگارت به زنبور عسل چنین وحی کرد که ازکوهها و درخت‌ها و داربست‌ها که آدمیان می‌سازند، خانه‌هایی ساز، سپس از همه ثمرات (شیره گل‌ها) بهره‌گیری کن و راههایی که پروردگارت تعیین کره است را به آسمانی پیما هدایت طبیعی و غریزی در این جهت که هر دو تکوینی‌اند، همانندند.[9] مراد از هدایت تکوینی، هدایتی است که همة موجودات از جماد و گیاه گرفته تا حیوان و انسان برای بقای خود بدان نیاز دارند. از آنجا که این هدایت به هر یک از آنها القا می‌شود و در نهادشان قرار دارد و منشأ آن پوشیده از انظار است، به لحاظ لغت و واژه شناسی می‌توان آن را «وحی» نامید.[10] و تفاوت هدایت طبیعی و غریزی در این است که هدایت طبیعی با درک و شعور همراه نیست، ولی هدایت غریزی با درک و شعور غریزی همراه است. در درک غریزی احساس و شعور وجود دارد، ولی به صورت ناخودآگاه؛ یعنی موجود از درک خود، آگاه نیست،همانند درک غریزی کودک که گرسنگی خود را احساس می‌کند و این را هم می‌داند که از راه مکیدن می‌تواند احساس گرسنگی خود را ارضاکند، اما به این کار، معرفت حصولی و مفهومی ندارد.[11] همچو میل کودکان با مادران سرّ میل خود نداند در لبان[12] 4. الهام الهی به تصمیم گیری و عمل: در برخی از آیات قرآن وحی به معنای الهام رحمانی و الهی در قلب برخی از انسان‌های صالح ـ اعم از پیامبران و غیر از پیامبران ـ نسبت به انجام کاری به کار رفته است. القای پنهانی خیر که در اصطلاح عرفان «الهام الهی» یا «سروش غیبی» نام دارد. چنان که درباره مادر حضرت موسی علیه السلام فرموده است: وَ أَوْحَيْنا إِلى أُمِّ مُوسى أَنْ أَرْضِعيهِ فَإِذا خِفْتِ عَلَيْهِ فَأَلْقيهِ فِي الْيَمِّ وَ لا تَخافي وَ لا تَحْزَني إِنَّا رَادُّوهُ إِلَيْكِ وَ جاعِلُوهُ مِنَ الْمُرْسَلينَ[13] ؛ به مادر موسی علیه السلام وحی نمودیم که موسی علیه السلام را شیره بده، و هرگاه بر جان او (از سوی فرعونیان) بیمناک شدی او را به دریا بیفکن و (در این باره) ترس به خود راه نده و اندوهگین مباش، ما او را به تو باز گردانده و از رسولان قرار خواهیم داد. درباره یاران نزدیک حضرت عیسی علیه السلام نیز می‌فرماید: وَ إِذْ أَوْحَيْتُ إِلَى الْحَوارِيِّينَ أَنْ آمِنُوا بي وَ بِرَسُولي قالُوا آمَنَّا وَ اشْهَدْ بِأَنَّنا مُسْلِمُونَ[14] ؛ آن گاه که به حواری‌ها وحی نمودیم که به من و فرستاده‌ام ایمان آورید آنها گفتند: «ایمان آوردیم، و گواه باش که ما مسلمانیم!». در این موارد، وحی به معنای القای پنهان خیر به کار رفته است. این اختصاص نه به لحاظ دخالت خیر در معنای وحی، بلکه ناشی از خصوصیت دسته‌ای از مصادیق آن است.[15] در این موارد، حقیقتی از جانب خداوند در قلب و روان فردی که شایستگی دریافت آن حقیقت را دارد القا می شود بدون آن که ارتباط کلامی برقرار شود و از طریق دستگاه شنوایی صدایی شنیده شود. آنچه در این گونه موارد رخ می‌دهد این است که انسان مطلبی را به صورت غیر منتظره و ناخودآگاه در درون خود ادراک می‌کند و به درستی آن نیز اطمینان کامل دارد، به گونه‌ای که هیچگونه تردیدی در خود راه نمی‌دهد.[16] برخی احتمال داده‌اند که وحی به مادر موسی علیه السلام و مانند آن از طریق دیدن حقیقتی، یا شنیدن کلام در عالم رؤیا بوده است.[17] بنابراین یکی از معانی وحی الهام قلبی و افکندن یک پیام از سوی خداوند بر قلب انسان است که انسان ناخودآگاه از این امر قلبی خود تبعیت می‌کند، نمونه کامل آن الهام بر امامان و پیشوایان حق است. وَ جَعَلْناهُمْ أَئِمَّةً يَهْدُونَ بِأَمْرِنا وَ أَوْحَيْنا إِلَيْهِمْ فِعْلَ الْخَيْراتِ وَ إِقامَ الصَّلاةِ وَ إيتاءَ الزَّكاةِ وَ كانُوا لَنا عابِدينَ[18] انبیاء/73؛[19] «آنان را پیشوایان قرار دادیم که به امر ما هدایت می‌کنند. ما برای آنان انجام دادن کارهای خیر را وحی و الهام کردیم» در اصطلاح از این وحی بر «وحی تسدیدی و تأییدی» تعبیر می‌شود، مرتبه پایین‌تر از آن به انسان‌های وابسته اما غیر پیشوا مربوط می‌شود. مانند مادر حضرت موسی و حواری که از آن به «الهام نفسی» یاد می‌شود.[20] فَقَضاهُنَّ سَبْعَ سَماواتٍ في يَوْمَيْنِ وَ أَوْحى في كُلِّ سَماءٍ أَمْرَها وَ زَيَّنَّا السَّماءَ الدُّنْيا بِمَصابيحَ وَ حِفْظاً ذلِكَ تَقْديرُ الْعَزيزِ الْعَليمِ [21]؛ خداوند امر و تدبیر هر آسمان را به خود آن وحی کرد.[22] 5. وحی بر ملائکه: سنخ دیگر وحی، وحی و القاء مطلبی از سوی خداوند بر فرشتگان است. إِذْ يُوحي رَبُّكَ إِلَى الْمَلائِكَةِ أَنِّي مَعَكُمْ فَثَبِّتُوا الَّذينَ آمَنُوا سَأُلْقي في قُلُوبِ الَّذينَ كَفَرُوا الرُّعْبَ فَاضْرِبُوا فَوْقَ الْأَعْناقِ وَ اضْرِبُوا مِنْهُمْ كُلَّ بَنانٍ [23]؛ به یاد آور هنگامی که پروردگارت به فرشتگان وحی می‌کرد که من با شما هستم، پس مؤمنان را (در جنگ با کافران) ثابت قدم نگه دارید. 6- وحی شیاطین و جنّ: القای پنهانی شر یا به تعبیر دیگر، القای معنا در نفس انسان از راه وسوسه که در اصطلاح عرفان «القای شیطانی» نامیده می‌شود. وَ لا تَأْكُلُوا مِمَّا لَمْ يُذْكَرِ اسْمُ اللَّهِ عَلَيْهِ وَ إِنَّهُ لَفِسْقٌ وَ إِنَّ الشَّياطينَ لَيُوحُونَ إِلى أَوْلِيائِهِمْ لِيُجادِلُوكُمْ وَ إِنْ أَطَعْتُمُوهُمْ إِنَّكُمْ لَمُشْرِكُونَ[24] ؛ «همانا شیطان‌ها دوستان خود را وسوسه می‌کنند. وَ كَذلِكَ جَعَلْنا لِكُلِّ نَبِيٍّ عَدُوًّا شَياطينَ الْإِنْسِ وَ الْجِنِّ يُوحي بَعْضُهُمْ إِلى بَعْضٍ زُخْرُفَ الْقَوْلِ غُرُوراً وَ لَوْ شاءَ رَبُّكَ ما فَعَلُوهُ فَذَرْهُمْ وَ ما يَفْتَرُونَ [25]؛ «بدین سان در برابر هر پیامبری دشمنی از شیطان‌های انسی و جنی قرار دادیم، آنها سخنان فریبنده و بی اساس را به یکدیگر وحی می‌کنند تا مردم را بفریبند. آیه فوق وحی را به معنای سخن سرّی به بعضی از انسان‌ها و جنّ‌ها که باطن شیطان دارند نسبت می‌دهد که آنان با این وحی یعنی القائات خود در صدد گمراهی یکدیگر هستند.[26] مقصود از واژه وحی در دو آیه یاد شده همان وسوسه های شیطانی است که در سوره ناس بیان شده است. از آنجا که وسوسه های شیطانی به صورت پنهانی و سریع صورت می گیرد از آن با واژه وحی تعبیر شده است.[27] 7-وحی پیامبران(وحی تشریعی): هفتمین مورد استعمال وحی، وحی پیامبران است. که متداول ترین وحی در قرآن کریم است که در آن پیامبران بر اساس رهیافت های پیشین از خداوند پیام و آیین را دریافت می کنند. انزال کتاب آسمانی و فرشته حامل وحی یا مواجهه بدون واسطه الهی از مولفه های اساسی آن به شمار می رود. از این رو وحی که پیامبر از عالم غیب شریعت و قانونی را دریافت و مأمور تبلیغ آن می شود"وحی تشریعی"نام برده می شود.[28] برخی از آیاتی که واژه وحی در آنها بکار رفته مربوط به عموم پیامبران است و برخی دیگر مربوط به پیامبران خاص مانند نوح ، ابراهیم ،موسی ،عیسی و پیامبر اکرم(ص)است. [29] درباره عموم پیامبران فرموده است: وَ ما أَرْسَلْنا مِنْ قَبْلِكَ إِلاَّ رِجالاً نُوحي إِلَيْهِمْ مِنْ أَهْلِ الْقُرى أَ فَلَمْ يَسيرُوا فِي الْأَرْضِ فَيَنْظُرُوا كَيْفَ كانَ عاقِبَةُ الَّذينَ مِنْ قَبْلِهِمْ وَ لَدارُ الْآخِرَةِ خَيْرٌ لِلَّذينَ اتَّقَوْا أَ فَلا تَعْقِلُونَ [30] و نیز فرموده است: وَ ما أَرْسَلْنا مِنْ قَبْلِكَ مِنْ رَسُولٍ إِلاَّ نُوحي إِلَيْهِ أَنَّهُ لا إِلهَ إِلاَّ أَنَا فَاعْبُدُونِ [31] در مورد عده ای از پیامبران خاص که خداوند به آنها وحی فرستاده فرموده است: إِنَّا أَوْحَيْنا إِلَيْكَ كَما أَوْحَيْنا إِلى نُوحٍ وَ النَّبِيِّينَ مِنْ بَعْدِهِ وَ أَوْحَيْنا إِلى إِبْراهيمَ وَ إِسْماعيلَ وَ إِسْحاقَ وَ يَعْقُوبَ وَ الْأَسْباطِ وَ عيسى وَ أَيُّوبَ وَ يُونُسَ وَ هارُونَ وَ سُلَيْمانَ وَ آتَيْنا داوُدَ زَبُوراً *وَ رُسُلاً قَدْ قَصَصْناهُمْ عَلَيْكَ مِنْ قَبْلُ وَ رُسُلاً لَمْ نَقْصُصْهُمْ عَلَيْكَ وَ كَلَّمَ اللَّهُ مُوسى تَكْليماً [32] بیشترین آیاتی که در آنها وحی نبوت مطرح شده است مربوط به نبوت پیامبر گرامی اسلام است. در این جا نمونه هایی را یاد آور می شویم: قُلْ إِنَّما أُنْذِرُكُمْ بِالْوَحْيِ وَ لا يَسْمَعُ الصُّمُّ الدُّعاءَ إِذا ما يُنْذَرُونَ[33]، وَ اتَّبِعْ ما يُوحى إِلَيْكَ مِنْ رَبِّكَ إِنَّ اللَّهَ كانَ بِما تَعْمَلُونَ خَبيراً [34] وَ لَئِنْ شِئْنا لَنَذْهَبَنَّ بِالَّذي أَوْحَيْنا إِلَيْكَ ثُمَّ لا تَجِدُ لَكَ بِهِ عَلَيْنا وَكيلاً[35] وَ إِنْ كادُوا لَيَفْتِنُونَكَ عَنِ الَّذي أَوْحَيْنا إِلَيْكَ لِتَفْتَرِيَ عَلَيْنا غَيْرَهُ وَ إِذاً لاَتَّخَذُوكَ خَليلاً[36] قُلْ أَيُّ شَيْءٍ أَكْبَرُ شَهادَةً قُلِ اللَّهُ شَهيدٌ بَيْني وَ بَيْنَكُمْ وَ أُوحِيَ إِلَيَّ هذَا الْقُرْآنُ لِأُنْذِرَكُمْ بِهِ وَ مَنْ بَلَغَ أَ إِنَّكُمْ لَتَشْهَدُونَ أَنَّ مَعَ اللَّهِ آلِهَةً أُخْرى قُلْ لا أَشْهَدُ قُلْ إِنَّما هُوَ إِلهٌ واحِدٌ وَ إِنَّني بَريءٌ مِمَّا تُشْرِكُونَ[37] حاصل آنکه در همه کاربرد های مزبور در قرآن معنای لغوی وحی اراده شده است و بعضی ویژگی ها دخالتی در ساختارهای معنایی آن ندارند بلکه منشأ اختلاف کاربردها ویزگی های مصادیق و موارد استعمال است.[38] کاربردهای وحی در قرآن کریم از نگاه روایات واژه وحی در قرآن کریم کاربردهای گوناگون دارد و تنها به معنای منبع ویژه معرفتی پیامبران به کار نرفته است. در روایات نیز این کاربردها ترسیم شده اند. بنابر حدیثی که در تفسیر نعمانی از امیر المومنین(ع) روایت شده کاربردهای وحی در آیات قرآن به شرحذیل بیان شده است: 1- وحی نبوت و رسالت: إِنَّا أَوْحَيْنا إِلَيْكَ كَما أَوْحَيْنا إِلى نُوحٍ وَ النَّبِيِّينَ مِنْ بَعْدِهِ وَ أَوْحَيْنا إِلى إِبْراهيمَ وَ إِسْماعيلَ وَ إِسْحاقَ وَ يَعْقُوبَ وَ الْأَسْباطِ وَ عيسى وَ أَيُّوبَ وَ يُونُسَ وَ هارُونَ وَ سُلَيْمانَ وَ آتَيْنا داوُدَ زَبُوراً (163)[39] 2- وحی الهام: برای نمونه می توان به این دو آیه اشاره کرد 1. وَ أَوْحى رَبُّكَ إِلَى النَّحْلِ أَنِ اتَّخِذي مِنَ الْجِبالِ بُيُوتاً وَ مِنَ الشَّجَرِ وَ مِمَّا يَعْرِشُونَ[40] . 2.وَ أَوْحَيْنا إِلى أُمِّ مُوسى أَنْ أَرْضِعيهِ فَإِذا خِفْتِ عَلَيْهِ فَأَلْقيهِ فِي الْيَمِّ وَ لا تَخافي وَ لا تَحْزَني إِنَّا رَادُّوهُ إِلَيْكِ وَ جاعِلُوهُ مِنَ الْمُرْسَلينَ[41] 3- وحی اشاره: فَخَرَجَ عَلى قَوْمِهِ مِنَ الْمِحْرابِ فَأَوْحى إِلَيْهِمْ أَنْ سَبِّحُوا بُكْرَةً وَ عَشِيًّا[42] 4- وحی تقدیر: فَقَضاهُنَّ سَبْعَ سَماواتٍ في يَوْمَيْنِ وَ أَوْحى في كُلِّ سَماءٍ أَمْرَها وَ زَيَّنَّا السَّماءَ الدُّنْيا بِمَصابيحَ وَ حِفْظاً ذلِكَ تَقْديرُ الْعَزيزِ الْعَليمِ[43] 5- وحی امر: وَ إِذْ أَوْحَيْتُ إِلَى الْحَوارِيِّينَ أَنْ آمِنُوا بي وَ بِرَسُولي قالُوا آمَنَّا وَ اشْهَدْ بِأَنَّنا مُسْلِمُونَ[44] 6- وحی دروغ پردازی(وحی شیطانی): وَ كَذلِكَ جَعَلْنا لِكُلِّ نَبِيٍّ عَدُوًّا شَياطينَ الْإِنْسِ وَ الْجِنِّ يُوحي بَعْضُهُمْ إِلى بَعْضٍ زُخْرُفَ الْقَوْلِ غُرُوراً وَ لَوْ شاءَ رَبُّكَ ما فَعَلُوهُ فَذَرْهُمْ وَ ما يَفْتَرُونَ[45] 7- وحی خبر: وَ جَعَلْناهُمْ أَئِمَّةً يَهْدُونَ بِأَمْرِنا وَ أَوْحَيْنا إِلَيْهِمْ فِعْلَ الْخَيْراتِ وَ إِقامَ الصَّلاةِ وَ إيتاءَ الزَّكاةِ وَ كانُوا لَنا عابِدينَ [46]-[47] وحی در کاربرد اول به معنای منبع معرفتی پیامبران و در کاربرد دوم به معنای منبع معرفتی اولیا ست؛چنانکه کاربرد اخیر نیز اینگونه است.[48] [1] - محمد حسین زاده، نگاهی معرف شناختی به وحی، الهام، تجربه دینی و عرفانی و فطرت، ص40،ط3: قم، انتشارات موسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی، 1390)[2] -همان[3] مریم/11[4] .فصلت/12.[5] . تفسیر المراغی، مراغی، احمد مصطفی، دار احیاء التراث العربی،بیروت، بی‌تا، ج 24،ص 113.[6] .طه/50.[7] . علی ربانی گلپایگانی، وحی شناسی، ص 32.[8] .نحل/68-69.[9] . علی ربانی گلپایگانی، وحی شناسی، ص 32.[10] . نگاهی معرفت شناختی به وحی، الهام، تجربه دینی و عرفان و فطرت، محمد حسین زاده، ص 41.[11] . علی ربانی گلپایگان، وحی شناسی، ص 33.[12] . جلال الدین مولوی، مثنوی، دفتر چهارم.[13] .قصص/7.[14] .مائده/111[15] . محمد حسین زاده، نگاهی معرفت شناختی به وحی، الهام، تجربه دینی و عرفانی و فطرت، ص 41-42.[16] . وحی شناسی، علی ربانی گلپایگانی، ص 33.[17] . تصحیح الاعتقاد بصواب الانتقاد، مفید، محمد بن نعمان، انتشارات الرضی، قم، بی‌تا، ص 99.[18] .انبیا/73.[19] . آئین خاتم پژوهش در نبوت و خاتمیت، محمد حسن قدردان فراملگی، سازمان انتشارات پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی، ج سوم: 1387، ص 100.[20] . همان.[21] .فصلت/12.[22] . نکته قابل اشاره این، که تفسیر فوق بنا به عدم تقدیر مضاف «اهل» در سماء است که بعضی احتمال تقدیر دارند. ر.ک المیزان، ج 17، ص 368.[23] .انفال/12.[24] .انعام/121.[25] .انعام/112.[26] . آئینی خاتم، ص 155.[27] -(علی ربانی گلپایگانی، وحی شناسی ص37 انتشارات رائد، چاپ اول،1391)[28] -( پژوهشی در نبوت و خاتمیت ،محمد حسن،قدردان قراملکی،سازمان انتشاراتپژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی،چ سوم:1387فص155 )[29] -(علی ربانی گلپایگانی، وحی شناسی ،ص38 ،انتشارات رائد، چاپ اول،1391)[30] .یوسف/109.[31] .انبیا/25.[32] نسا/163-164.[33] .انبیا/45.[34] .احزاب/2.[35] .اسرا/86.[36] .اسرا/73.[37] .انعام/19.[38] - محمد حسین زاده، نگاهی معرف شناختی به وحی، الهام، تجربه دینی و عرفانی و فطرت، ص44،ط3: قم، انتشارات موسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی، 1390)[39] .نسا/163.[40] .نحل/68.[41] .قصص/7.[42] .مریم/11.[43] .فصلت/12.[44] .مائده/111.[45] انعام/112.[46] .انبیا/73.[47] -(بحارالانوار،مجلسی،محمدباقر،المکتبه الاسلامیه،تهران، 1390ق، ج18، ص254و255 )[48]-- محمد حسین زاده، نگاهی معرف شناختی به وحی، الهام، تجربه دینی و عرفانی و فطرت، ص71-72،ط3: قم، انتشارات موسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی، 1390) نویسنده: سید محمد باقر موسوی کراماتی
7 /1 /1394 ساعت : 9:53
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: استان نیوز]
[مشاهده در: www.ostannews.com]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 107]
-
گوناگون
پربازدیدترینها