واضح آرشیو وب فارسی:ایرنا: بررسی آیین های نوروزی(2) نوروز نماد وحدت اقوام ایرانی تهران- ایرنا- اقوام مختلف ایران زمین سده هاست که نوروز، آغاز فصل رویش و زایش را با شکوه تر هر چه تمام تر گرامی می دارند تا با حفظ سنت های دیرینه ی خود و برپایی آیین هایی زیبا، شکوه نوروز را یادآور شوند و از میراث گرانبهای اجدادشان پاسداری کنند.
اقوام ایرانی با رسم ها و فرهنگ های ویژه ی خود، همزمان با فرا رسیدن نوروز و آغاز فصل بیداری طبیعت، جشن ها و آیین های مختلفی را برگزار می کنند و سنت های کهن این سرزمین باستانی را گرامی می دارند.
آنان به مراسم های ماندگار و سنتی خود می بالند و با استقبال از عید نوروز، آیین های دیار خود را به نمایش می گذارند.
**پژوهشگر گروه اطلاع رسانی ایرنا به بهانه ی فرا رسیدن سال نو، در گفت و گو با محمداسماعیل شفیع پور فومنی مدرس دانشگاه در رشته ی زبان و ادبیات فارسی به بررسی آیین های نوروز در اقوام مختلف ایران زمین پرداخته است.
محمداسماعیل شفیع پور فومنی عید نوروز را کهن ترین آیین ملی جهان دانست و گفت: برپایی این جشن باستانی در ایران پیشینه ای سه هزار ساله دارد اما گذر سال ها از شکوه آن نزد مردمان این دیار نکاسته است و هر سال با زیبایی بیشتری گرامی داشته می شود.
وی درباره ی شکل گیری این آیین کهن تصریح کرد: در بحث هایی که در شاهنامه ی فردوسی و تاریخ طبری درباره ی نوروز آمده است، برگزاری این جشن را به جمشید شاه ایران نسبت داده اند.
این مدرس دانشگاه در رشته ی زبان و ادبیات فارسی اظهار داشت: در برخی کشورها از جمله ایران بهار مظهر اعتدال و زیبایی و رویش و کنش زیباگرایانه است که به سمت تعالی و پختگی تابستان پیش می رود و از دیدگاه معرفت خواهی، روز نخست فصل بهار به دلیل آغاز رویش و زایش مناسب ترین روز برای جشن محسوب می شود. نوروز به عبارتی دیگر نماد بیداری، هوشیاری و پویایی است و ایرانیان با درک چنین مسایلی این روز را فرخنده می دانند و آن را جشن می گیرند.
وی خاطر نشان کرد: جشن سال نو در روز آغازین فصل بهار از زیباترین جشن هاست و بیداری انسان همگام با طبیعت و شروع فصل کشت و کار زیبایی آن را صد چندان می کند. بسیاری از آیین های نوروزی در نقطه های مختلف کشور مشترک است، اما برخی قوم ها تاکید بیشتری بر انجام بعضی از آنها دارند. برای مثال در منطقه ی گیلان و نواحی آذربایجان، یک شخص متدین با قرآن به خانه ها وارد می شود و از آبی که بر آن دعا و قرآن خوانده شده است بر جاهایی که قدم می گذارد، می ریزد. آن شخص همچنین از آن آب بر چهار گوشه ی خانه می ریزد تا با این کار برکت و روشنی در سال پیش رو در آن خانه برقرار باشد.
این پژوهشگر ادبیات و زبان فارسی ادامه داد: همچنین در گیلان رسم بر این است که در روز عید اعضای خانواده همگی با هم به دیدار بزرگان یا سادات بروند. آن شخص نیز به آنها یک سکه یا اسکناس هدیه می دهد که به آن ته کیسه می گویند. افراد خانواده نیز آن را گرامی می دارند و برای برکت در زندگی در کیف پول خود قرار می دهند و تا پایان سال بعد آن را خرج نمی کنند.
وی با اشاره به برخی آیین های نوروزی مردم مازندران گفت: تکتم خوانی و رفتن به در خانه ها در این استان مرسوم است. آنان با این کار ورود بهار را اعلام می کنند چرا که تکتم به شکل خروس است و این پرنده نیز نماد زنگ بیداری و آماده شدن است. مردمان آن خانه ها نیز در پاسخ به آنها، هدیه هایی از جمله برنج، ماش و عدس می دهند.
محمد اسماعیل شفیع پور فومنی جشن های نوروزی مردم کردستان را بسیار شاد دانست و گفت: در این استان مراسم نواخوانی برپا می شود، آنان خوانش های خاصی برای این روزها دارند که همگی آنها همراه با سازهای کوبه ای است. دلیل این امر را می توان به خاطر مورد تاخت و تاز قرار گرفتن کردها در طول تاریخ و اعلام بیداری آنان با کوبیدن این سازها جستجو کرد چرا که چنین سازهایی مقاومت و نبرد را در دل آنان زنده نگه می داشت. مردمان کرد در عید نوروز شعر های ناب زیبایی را بر زبان جاری می کنند که عاشقانه و عارفانه است و بر خواندن قرآن نیز در این روز بسیار تاکید دارند. مردم این دیار همچنین با همخوانی و گرفتن شال یکدیگر در مراسم های نوروزی، اهمیت دست یکدیگر را گرفتن و کمک و یاری رساندن به هم را یادآوری می کنند.
وی در ادامه یادآور شد: در برخی از شهرها به ویژه در شیراز مردم صبح دم روز عید دست و صورت خود را با شبنم می شویند تا چهره و تقدیر آنها پاک شود و با شستن دست خود که نماد اراده است، آن را از آلوده شدن تطهیر می کنند. شبنم به اعتقاد آنان اشک چشم فرشتگانی است که تا صبح گریسته و از خداوند خواسته اند که از گناه انسان بگذرد. در این شهر مردم در روز عید بر سر مزار اهل قبور حاضر می شوند و یاد آنان را گرامی می دارند. مردم این دیار همچنین در روز عید به مکان هایی عرفانی مانند حافظیه و سعدیه می روند و به قرآن یا کتاب حافظ تفالی می زنند که این فال ها نشانه ی رویکرد سال پیش رو است.
محمد اسماعیل شفیع پورفومنی در پایان بیان داشت: قاشق زنی در این روزها از رسم های مشترکی است که در نقطه های مختلف کشور انجام می شود. در این آیین شخص چهره خود را می پوشاند و با زدن قاشق بر ظرف ها و زدن در خانه ها عید نوروز را تبریک می گوید. صاحب خانه نیز گندم، سکه و یا تخم مرغ پخته به آنها هدیه می دهد. سبز کردن غلات، خانه تکانی پیش از عید نوروز، رنگ کردن تخم مرغ، چیدن سفره ی هفت سین و گذاشتن تنقلات مختلف در آن و سرکشی به بزرگترها از جمله رسم هایی است که در آغاز سال نو در میان مردمان این مرز و بوم به انجام می رسد.
*گروه اطلاع رسانی
پژوهشم**9165**2002**9131
06/01/1394
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: ایرنا]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 80]