محبوبترینها
قیمت انواع دستگاه تصفیه آب خانگی در ایران
نمایش جنگ دینامیت شو در تهران [از بیوگرافی میلاد صالح پور تا خرید بلیط]
9 روش جرم گیری ماشین لباسشویی سامسونگ برای از بین بردن بوی بد
ساندویچ پانل: بهترین گزینه برای ساخت و ساز سریع
خرید بیمه، استعلام و مقایسه انواع بیمه درمان ✅?
پروازهای مشهد به دبی چه زمانی ارزان می‌شوند؟
تجربه غذاهای فرانسوی در قلب پاریس بهترین رستوران‌ها و کافه‌ها
دلایل زنگ زدن فلزات و روش های جلوگیری از آن
خرید بلیط چارتر هواپیمایی ماهان _ ماهان گشت
سیگنال در ترید چیست؟ بررسی انواع سیگنال در ترید
بهترین هدیه تولد برای متولدین زمستان: هدیه‌های کاربردی برای روزهای سرد
صفحه اول
آرشیو مطالب
ورود/عضویت
هواشناسی
قیمت طلا سکه و ارز
قیمت خودرو
مطالب در سایت شما
تبادل لینک
ارتباط با ما
مطالب سایت سرگرمی سبک زندگی سینما و تلویزیون فرهنگ و هنر پزشکی و سلامت اجتماع و خانواده تصویری دین و اندیشه ورزش اقتصادی سیاسی حوادث علم و فناوری سایتهای دانلود گوناگون
مطالب سایت سرگرمی سبک زندگی سینما و تلویزیون فرهنگ و هنر پزشکی و سلامت اجتماع و خانواده تصویری دین و اندیشه ورزش اقتصادی سیاسی حوادث علم و فناوری سایتهای دانلود گوناگون
آمار وبسایت
تعداد کل بازدیدها :
1830657199
نیشابور شهر تاریخ اساطیری خراسان
واضح آرشیو وب فارسی:ایرنا: نیشابور شهر تاریخ اساطیری خراسان مشهد - ایرنا - نیشابور شهری کهن در دل سرزمین پهناور و تاریخی خراسان همچون نگینی درخشنده از جاذبه های فراوان برای گردشگران داخلی و خارجی برخوردار است و همین جایگاه آن را در رتبه نخست هفت شهر هدف گردشگری در این استان قرار داده است.
تاریخ دقیق پیدایش نیشابور و نام اولیه آن در دست نیست اما به گواهی متون کهن این شهر در هزاره سوم پیش از میلاد به لحاظ فرهنگی، هنری و تجاری از جایگاه ویژه ای برخوردار بوده است .
به روایات اساطیری نخستین فردی که بنای کهن دژ نیشابور را نهاد "انوش بن شیث بن آدم" بود و "ایرج بن افریدون" بر آن عمارتهای دیگری ساخت.
نیشابور در سال 31 هجری به دست مسلمانان فتح و در اوایل قرن سوم هجری مرکز حکومت طاهریان شد.
این شهر در سال 548 هجری قمری و پس از آن در سال 618 قمری آماج حملات ویرانگر مغول قرار گرفت و در در دوره ایلخانان شهر جدیدی احداث شد اما این منطقه نیز در سال 808 هـجری قمری در زلزله ای مهیب با خاک یکسان شد.
* سابقه سکونت و فرهنگ
نیشابور در رهگذر تاریخ پرفراز و نشیب خود به واسطه برخورداری از موقعیت خاص جغرافیایی، ارتباطی، خاک حاصلخیز و آب و هوای مناسب همواره مورد توجه اقوام مختلف بوده است.
قبل از ورود آریاییها مشخص نیست چه اقوامی در آن سکونت داشته اند اما هنگام ورود قوم آریایی به ایران تیره ای از آنان به نام پارتها در منطقه خراسان و نیشابور سکونت گزیده و به آبادی و عمران آن پرداخته اند.
این اقوام قبل از تسلط اسلام چندان با اقوام همسایه در نیامیختند ولی پس از آن با موقعیت خاص نیشابور این سرزمین مورد توجه اعراب قرار گرفت و عده ای از عساکر عرب در آن مسکن گزیدند.
پس از آن جمعیتها و اقوام ساکن در نیشابور یا همواره مورد توجه و هجوم اقوام مختلف همچون ترکان غز، ترکمنها، ازبکان، مغولان، تیموریان و افغانها قرار گرفته و موجب آمیختگی نژادهای مختلف در این شهر شد و یا توسط زلزله های مکرر و بنیان کن جمعیتهای بزرگ نیشابور به کام مرگ رفته جوامع و گروهجدیدی جایگزین آنها شدند.
به هر حال این خطه میدانگاه مبارزه و برخورد افکار و عقاید مختلف و پایگاه منازعات و تعصبات متفاوتی بوده که از یک سو سبب بروز جنبه های رنگارنگ قومی و فرهنگی شده و از سوی دیگر این امر غنای فرهنگی و تمدن آن را در دوره های مختلف حیات تاریخی نیشابور به دنبال داشته است.
به عبارتی دیگر پایتختی نیشابور در دوره اساطیری تاریخ ایران، وجود آتشکده آذربرزین مهر یکی از سه آتشکده مقدس و اهورایی زرتشتیان در این شهر، دومین شهر ایران در اعصار صفاریان، سامانیان، سلجوقیان و غزنویان بوده است.
وجود 27 باب از 33 باب نخستین مدارس و دانشگاههای جهان اسلام در آن، تاسیس نظامیه نیشابور قبل از نظامیه بغداد، ثبت حدیث معروف سلسله الذهب از حضرت علی بن موسی الرضا(ع) توسط چندین هزار نویسنده با قلمدانهای مرصع در این شهر به سال 200 هجری قمری، این شهر را مأمن تشنگان علم و معرفت سرزمینهای اسلامی کرده بود.
این شهر اساطیری در قرون چهارم و پنجم هجری قمری زادگاه چهار فرقه عرفانی ملامتیه، کرامیه، بکتاشیه و جوریه و مرکزیت تصوف و عرفان جهان اسلام در قرن چهارم بود.
همچنین ظهور چهار هزار و 300 شخصیت برجسته علمی و فرهنگی تا ربع اول قرن ششم در این شهر، پرورش مشاهیری همچون عطار، حکیم عمرخیام و فضل بن شاذان شواهدی بر سابقه درخشان تمدن و فرهنگ غنی نیشابور در گذشته است.
* صنایع دستی
مهمترین صنایع دستی رایج در نیشابور قالیبافی و گلیم بافی است. صنعت قالیبافی در 470 روستا و صنعت گلیم بافی در 27 روستای این شهرستان عمدتا به صورت کار اصلی و یا به صورت فعالیت جنبی و مکمل در کنار سایر فعالیتهای اقتصادی رایج انجام می گیرد.
آمادگی و توانمندی قالیبافان نیشابوری بگونه ای است که اقدام به بافتن فرشهایی با متراژ چند هزار متری و در نوع خود بزرگترین در سطح جهان می کنند.
از دیگر صنایع دستی نیشابور می توان به سفالگری، نمدمالی، پارچه بافی، ریسندگی نخ، گیوه بافی و حصیربافی اشاره کرد.
همچنین از دیگر هنرهای دستی نیشابور ساخت برخی ابزار موسیقی است که عبارتند از قشمه( دوعدد فلوت به هم چسبیده)، سرنا، دهل، دوتار، سه تار، تار و دایره زنگی که توسط خراطها ساخته می شوند.
نمایش شبیه خوانی از دیگر هنرهایی است که گروهی از شمایل گردانها و بازیگران این نمایش در ماههای محرم و صفر نقشهایی را از قهرمانان اصلی قیام عاشورا ایفا می نمایند تا حوادث و وقایع شهادت امام حسین(ع) را احیا و در خاطره مردم زنده نگهدارند.
شهر تاریخی و اساطیری نیشابور از جاذبه های تاریخی و گردشگری فراوانی برخوردار است که سالانه میزبان بخش عمده ای از گردشگران داخلی و خارجی است.
* قدمگاه رضوی
بنای قدمگاه واقع در 24 کیلومتری شرق نیشابور در گذشته منزلگاهی به نام الحمراء پس از نیشابور در شاهراه اعظم راه ابریشم بوده است. اهمیت این بنا به سبب توقف حضرت امام رضا(ع) در زمان هجرت تاریخی ایشان از مدینه به مرو می باشد و به همین سبب تسهیلاتی برای کاروانیان در این ناحیه ایجاد شده است.
نام این بنا بر گرفته از قطعه سنگ سیاهی است که مشهور است جای قدوم مبارک حضرت رضا(ع) بر آن نقش بسته است.
احتمالا این بقعه بر روی عمارتی مخروبه در زمان شاه عباس صفوی بازسازی و در زمان شاه سلیمان به سال 1901 هجری قمری تکمیل شده است.
در جوار این بنا چشمه ای موسوم به حضرت قرار دارد که زائران آب آن را نوشیده و به عنوان تیمم و تبرک با خود می برند.
* آرامگاه عطار
شیخ فریدالدین عطار عارف، شاعر و ادیب ایرانی در سال 540 ه.ق متولد شد و در طول عمرش خدمات علمی و تالیفات ارزشمندی مانند تذکره الاولیاء، منطق الطیر و الهی نامه را از خود به یادگار گذاشت.
وی مقارن با حمله مغولان به خراسان در سال 618 هجری قمری جانش را از دست داد. بنابر شواهد نخستین بنای آرامگاه او توسط یحیی بن صاعد قاضی القضاه نیشابور در سده هفتم هجری برپا شد.
سپس امیرعلیشیر نوایی وزیر آخرین حکمران تیموری بنای دیگر بر آرامگاه عطار ساخت که اکنون تنها سنگ افراشته سیاه رنگ کتیبه داری از آن باقی مانده است.
سرانجام در سال 1341 هجری شمسی انجمن آثار ملی بنای ویران شده را مرمت و بازپیرایی نمود و با کاشیهای الوان آن را به شکلی زیبا آراست.
مقبره عطار همواره مورد توجه گردشگران و ادب دوستان سراسر دنیا می باشد.
* آرامگاه خیام
حکیم ابوالفتح عمربن ابراهیم مشهور به خیام نیشابوری ریاضیدان، منجم، شاعر و اندیشمند والای ایرانی است که در سطح بین المللی از شهرت بسزایی برخوردار است.
وی در سال 439 هجری قمری پس از وفات در گورستان حیره که امروزه در پنج کیلومتری شرق نیشابور واقع شده روی در نقاب خاک کشید.
بنای یادبود مزار کنونی این دانشمند بزرگ به سال 1341 هجری شمسی با طرح و نقشه مهندس هوشنگ سیحون ساخته شد.
اثر مزبور با ترکیبی از مصالح آهن، بتون و تزیینات کاشیکاری به شکل لوزیهای به هم پیوسته بر گرفته از اندیشه های ریاضی عمر خیام بنیان شده است.
* مسجد جامع نیشابور
مسجد جامع نیشابور را در دوره تیموری و به سال 889 هجری پهلوان علی کرخی بنیان نهاد. این بنا در شهر نیشابور واقع شده و از انواع مساجد چهار ایوانی به شمار می رود.
مسجدجامع نیشابور با وسعت نزدیک به هفت هزار و 276 متر مربع مشتمل بر ایوانهای ضلع شمالی، جنوبی، رواق و شبستان است.
نمای ایوانها و طاق نماهای این مسجد با تزیینات آجری آراسته شده و کهنترین بنای بر جای مانده در شهر نیشابور است.
* بقایای شهر کهن نیشابور
در جنوب شهر فعلی ناحیه ای به وسعت 3500 هکتار قرار دارد که به استناد متون و شواهد زیستگاهی از صدر اسلام تا اوایل دوره ایلخانی بوده است.
قسمت اعظم نیشابور کهن امروزه در دل خاک نهفته است و آثار آن محدود به چند تپه اصلی از جمله آلپ ارسلان، تپه مدرسه، آهنگران، سبزپوشان، بازار، طرب آباد، کهن دژ، تپه قنات و شادیاخ است.
از این میان تپه های طرب آباد، سبزپوشان و قنات در سالهای 1315 و 1318 هجری شمسی توسط هیات باستانشناسی موزه متروپولتین و شهر کهنه نیشابور در سال 1384 به دست هیاتی ایرانی فرانسوی مورد کاوش قرار گرفت.
* گنبدهای شه میر
در حدود 10 کیلومتری جنوب نیشابور در کنار جاده این شهر به کاشمر در میان قبرستان قدیمی دو بنای آجری به فاصله کمی از یکدیگر با ساختار و اندازه ای متفاوت قرار دارند که به مهروا، مهرآباد و شادمهر معروفند. ویژگیهای معماری موید انتساب گنبد بزرگ به دوران سلجوقی است و گنبد کوچک به عصر ایلخانی است.
احتمالا این دو بنا بر فراز مقابر اشخاصی صاحبنام یا عرفانی مشهور ساخته شده اند که هویت آنها مشخص نیست.
* محوطه تاریخی شادیاخ
نیشابور در سال 205 هجری مرکز حکومت طاهریان و در همان ایام در شادیاخ عمارتی امیرنشین و منازلی برای سپاهیان بنا شد. از آن پس این منطقه دارالحکومه خراسان و محل اقامت امرا و پادشاهان گشت و سرانجام با حمله مغول از میان رفت.
شادیاخ در جنوب شرقی آرامگاه عطار با وسعت بیش از 200 هزار مترمربع واقع شده و از سال 1378 مورد کاوشهای باستانشناسی قرار گرفته است.
این مکان یکی از سایت موزه های باستانشناسی در استان خراسان رضوی است.
* باغ و امارت امین الاسلامی
این خانه باغ زیبا در گذشته متعلق به مرحوم "ابوالحسن امین الاسلامی" بوده و امروزه در خیابان امام خمینی(ره) در مجاورت باغ ملی شهر واقع است.
بنای واقع در میان باغ با زیربنای تقریبی 1300 مترمربع در دو طبقه ساخته شده و فضاهایی نظیر سالن مرکزی، اتاقها، پیشخوان ستواندار و سرداب دارد.
عمارت امین الاسلامی و باغ پیرامون آن با درختان بلند از جمله چنار، کاج، شمشاد، توت و گردو در زمان پهلوی ساخته شده و الگویی از هنر باغ سازی اصیل ایرانی است.
* بنای امام زاده محمد محروق و امام زاده ابراهیم
در سوی دیگر باغ بنای یادبود مزار حکیم عمر خیام قرار دارد. بنای مذهبی با منظره ای زیبا از کاشیکاری معرق جلب نظر می نماید. این مکان مدفن امام زادگان محمدمحروق از نوادگان حضرت امام سجاد(ع) و ابراهیم از اعقاب امام موسی کاظم(ع) است.
این مجموع یک ایوان، دو بنای مرکزی، مسجد، تالار و شبستان بوده و در دوره صفوی بنیان شده است.
* آتشکده آذر برزین مهر
این آتشکده در دوره پیش از اسلام یعنی عهد ساسانی در ناحیه ریوند نیشابور قرار داشته و یکی از سه آتشکده مهم زرتشتیان به شمار می آید.
وجود آتشکده برزین مهر حاکی از این است که این شهر قبل از اسلام از جایگاه ویژه ای بر خوردار بوده است.
قسمت اعظم نیشابور قدیم هم اکنون در دل خاک نهفته است و آثار بر جای مانده موجود محدود است به چند تپه اصلی از قبیل تپه تاکستان، تپه آهنگران، تپه آلپ ارسلان، تپه سبزپوشان، مدرسه، بازار، قنات یا قنات تپه و تپه شادیاخ یا محله که در سطح این منطقه وسیع پراکنده شده اند.
* برج آسیاب
این برج بزرگ مدور با قدمتی بالغ بر ۴۰۰ سال در فاصله ۱۵۰۰ متری جنوب شرقی روستای اسحاق آباد و بر کناره نهر آب خشکیده ای ساخته شده و از زیباترین برجهای دیده بانی موجود در منطقه و دارای چهار طبقه است.
این برج در وسط دشت وسیعی احداث شده و بر مزارع و زمینهای مزروعی اطراف احاطه کامل دارد.
تزیینات زیبایی نیز در بدنه خارجی آن ایجاد شده و در مجاورت این برج ساختمان مخروبه یک آسیاب آبی قدیمی نیز قرار دارد که علت نامگذاری برج نیز همین است.
* سردابه ی ماروسک
در مجاورت روستای ماروسک سرولایت تپه ای به وسعت بیش از ۱۰۰ متر و ارتفاع ۵/۳ تا چهار متر قرار دارد که بر روی آن قبرستان قدیمی روستا می باشد.
در داخل این تپه سردابی قرار دارد که از دو اتاق به موازات یکدیگر و یک راهرو تشیل شده است. در اتاق غربی تعداد زیادی اسکلت انسانی به صورت آشفته قرار دارد. قدمت این سرداب به اواخر قرن هفتم و اوایل هشتم هجری می رسد.
بازار سرپوشیده و تاریخی نیشابور
بازار تاریخی نیشابور از جمله بازارهای سرپوشیده منحصر به فرد در خراسان است که قدمت آن به دوره صفوی می رسد. در داخل این بازار تعدادی سرا، کاروانسرا، تیمچه ،و حمام وجود دارد.
کاروانسرای مستوفی یکی از تیمچه هایی است که درون این بازار تاریخی وجود دارد که دو دهنه ورودی آن یکی در حاشیه جنوبی خیابان امام خمینی و ورودی دیگر با در بزرگ چوبی به بازار می شود.
حمام مرمر نیز یکی دیگر از جاذبه های این بازار تاریخی است که قدمت بسیار دارد اما امروز خرابه ای بیش نیست.
* آب انبار
در مقابل بازار سرپوش، بازار نو قرار دارد که در گذشته سقف این بازار نیز به صورت گنبد پوشیده بوده، با عبور خیابان امام خمینی از این مکان سرپوشها خراب شده است.
آب انبار در زیرزمین واقع شده و ۲۳ پله تا سطح زمین فاصله دارد و امروز قهوه خانه ای است که دارای سقفهای گنبدی شکل باد گیر می باشد. این بنا محیطی زیبا، خنک، آرام و یادآور روزگاران گذشته است.
بعد از این آب انبار تیمچه ای است که مدتی در اختیار ژاندارمری بوده، مدتی تجارت خانه شده و کم کم از رونق افتاده است.
این کاروانسرا در دوره صفوی و در خارج از دروازه شهر یعنی دروازه مشهد احداث شده است. در اواخر دوره ی قاجار و اوایل عصر پهلوی نیز جهت اسکان و نگهداری ایتام و مستمندان و سپس مدتی به عنوان پادگان ژاندارمری مورد استفاده قرار گرفت.
هدف از احیا این این کاروانسرا حمایت از صنایع دستی و هنرهای سنتی و بومی منطقه است. ضلع شرقی کاروانسرا شامل سه بخش است. در بخش باستانی اشیا تاریخی از قبیل سکه های متعلق به قبل از اسلام تا دوره تیموری، انواع ظروف سفالی دوران تاریخی و اسلامی، ظروف فلزی و شیشه ای و اشیا سنگی به نمایش گذاشته شده است .
در بخش مردمشناسی آن نیز جلوه هایی از زندگی روزمره مردم منطقه و اشیا مربوط به آن در معرض دید قرار دارد.
در بخش ویژه آن نیز نمایش اشیایی چون مجسمه های دوران تاریخی و ماقبل آن، ماکت شهر قدیم نیشابور در دوره تیموری، لوحه استوانه ای بدلی متعلق به کوروش هخامنشی به خط میخی، تعدادی سنگ قبر تاریخی، مجموعه اهدایی مدالها و احکام شادروان پهلوان یعقوب علی شورورزی، تعدادی ضریح چوبی منبت کاری شده تاریخی و تعدادی اسناد خطی دیده می شود.
ضلع غربی این مکان نیز به سالن اجتماعات و محل دائمی نمایشگاه و هشتی جنوب غربی آن به کارگاه رشته های کار و دانش برای آموزش سفالگری، کاشیکاری و سرامیک اختصاص یافته است.
علاوه بر این کاروانسرا، در محدوده شهرستان نیشابور کاروانسراهای مهم دیگری مانند کاروانسرای شوریاب واقع در روستای شوریاب در فاصله حدود ۵۰ کیلومتری جنوب غربی شهر نیشابور متعلق به دوره قاجار، کاروانسرای چاه سالار در جنوب شهر، کاروان سرای قدمگاه و رباط قلعه وزیر در ۲۴ و ۳۰ کیلومتری غرب شهر و در مسیر جاده مشهد نیز وجود دارند.
* موزه خیام
موزه تخصصی نجوم 28 اردیبهشت 1379 هجری شمسی مقارن با بزرگداشت حکیم عمرخیام و در جوار آرامگاه وی با موضوع هیات و علم الافلاک افتتاح شد.
این مکان با وسعتی نزدیک به 120 مترمربع دارای اشیا نفیسی از جمله اسطرلاب، قطب نما و تصاویری از صور فلکی، ظروف فلزی سده پنجم تا هفتم هجری قمری، ظروف سفالین سده سوم تا هفتم هجری قمری و نسخ خطی علم نجوم می باشد.
* روستای خرو علیا
در 20 کیلومتری شرق نیشابور و در مسیر جاده مشهد روستای خرو علیا قرار گرفته است. این روستا دارای دره ای خرم و مصفا می باشد و پوشیده از درختان گوناگون میوه و درختان غیرمثمر است. آبشاری نیز از ارتفاعات این منطقه کوهستانی به پایین می غلتد که بر جذابیتهای طبیعی ناحیه افزوده است.
روستای خرو در تابستان جایگاهی مطبوع به عنوان استراحتگاه مردم نیشابور مورد استفاده قرار می گیرد.
* روستای ییلاقی دیزباد
روستای دیزباد در 30 کیلومتری شرق نیشابور و در مسیر جاده مشهد واقع است. این روستای کوهستانی دارای پوشش گیاهی متنوع و آب و هوایی مطبوع و خنک می باشد.
* روستای بوژان
روستای بوژان از توابع بخش مرکزی شهرستان نیشابور است. ارتفاعات بلند، باغهای سرسبز، آبشار، حواشی رودخانه و بافت مسکونی پلکانی روستای بوژان را به یکی از مراکز مهم گردشگری شهرستان نیشابور تبدیل کرده است.
روستای بوژان از طریق شهر نیشابور با جاده ای آسفالت قابل دسترسی است. باغهای میوه پیرامون روستای بوژان گسترده شده اند که در فصول مختلف سال چشم اندازهای رویایی و رنگارنگی پدید می آورند.
روستای بوژان در دامنه ارتفاعات جنوبی رشته کوه بینالود استقرار یافته و دامنه ارتفاعات سرسبز و مرتعی بینالود از انواع گلها و گیاهان دارویی و صنعتی پوشیده شده است.
چشم انداز دره سرسبز روستا و رودخانه جاری آن همراه با منظره کشتزارها و باغهای گسترده جلوه بسیار زیبا و تماشایی دارند که طبیعت گردان و گردشگران را به سوی خود جلب می کنند.
* بازارهای سنتی و مشاغل بومی
نیشابور یکی از معدود شهرهای استان خراسان رضوی است که امروزه دارای بازار سنتی است که در عصر صفویه بنا شد. این بازار سرپوشیده که معروف به بازار سرپوش است در خیام امام واقع شده و دارای راسته بازار، سراها چاروق و حجره های متعددی است.
در بازار سرپوش حجره های مشاغل سنتی و بومی از قبیل فرش فروشی، رویگری، مسگری، رنگرزی، آهنگری و پارچه فروشی وجود دارند.
از دیگر بازارهای شهرستان نیشابور نیز می توان به چهارشنبه بازار میدان فردوسی، بازار رباط شاه عباسی و پاساژهای ناصرانی، قریشی، مروارید، ولی عصر، فردوسی، سید، تنباکوچی و بکاییان یاد کرد.
* معدن فیروزه نیشابور
فیروزه سنگی آبی رنگ و گرانبها است که از جواهرات معروف جهان شمرده می شود و معدن آن در دنیا در چند کشور بیشتر وجود ندارد.
از آن جمله در ترکمنستان و آسیای صغیر و همچنین در جنوب غربی آمریکا در نیومکزیکو، آریزونا، کلرادو و نوادا. اما از بین تمام معادن فیروزه جهان فیروزه نیشابور از همه مرغوب تر و گرانقیمت تر است.
معادن فیروزه نیشابور در شش دره از کوههای موسوم به بار معدن در 50 کیلومتری شمال غربی نیشابور در بلوک ریوند واقع است و تاکنون برای به دست آوردن فیروزه بیش از 100 غار در این درهها ایجاد شده است. شهرت فیروزه نیشابور از روزگاران قدیم سر زبانها بوده و گویندگان و نویسندگان در وصف آن سخنها گفته اند.
* مهمترین سوغات نیشابور
نیشابور علاوه بر مهد علم و فرهنگ دوره هایی از تاریخ تمدن اسلامی و زادگاه گروهی از دانشوران و مردان نامدار تاریخ ایران، از دوره های بسیار کهن نیز به داشتن جواهری گرانبها به نام فیروزه به شهرت جهانی رسیده است.
از تاریخ دقیق کشف فیروزه و نحوه استخراج آن در گذشته های دور و به ویژه تا پیش از زمامداری پادشاهان صفوی اطلاعات جامعی در دست نیست اما احتمال می رود که در اوج شهرت و آبادانی نیشابور ساکنین این منطقه از وجود فیروزه و نحوه استخراج آن آگاهی داشته اند.
* ریواس
ریواس نوعی میوه کوهستانی نیشابور است که در اصل گیاهی مرتعی و خودرو بوده و در فصل بهار بر دامنه های ارتفاعات شمالی و شرقی یعنی کوههای بینالود می روید و از بهترین و مرغوبترین نوع آن در ایران محسوب می شود.
این گیاه از زمانهای بسیار دور در نیشابور به عمل می آمده بطوری که در ˈبندهشˈ یکی از متون کهن ایرانی به این گیاه با دید اساطیری اشاراتی شده و در کتب برخی مورخین و سیاحان ایرانی و خارجی نیز از طعم و طراوت ریواس نیشابور توصیفها شده است.
ریواس دارای ساقه هایی سفید تا ارتفاع 80 سانتیمتر بوده و در سر ساقه های آن برگ بزرگ و پهنی شبیه پنجه مرغابی وجود دارد و تنها قسمت ساقه های آن خوردنی است.
ساقه های این گیاه لطیف و آبدار و طعم آن ترش و مطبوع است و علاوه بر وجود مقدار زیادی املاح معدنی و انواع ویتامینها خاصیت دارویی نیز دارد.
از ریواس در انواع خوراکی، مربا، شربت و خورش استفاده می کنند و شربت ریواس مهمترین محصول فرآوری شده آن به عنوان سوغات نیشابور به سایر نقاط ایران و خارج از کشور به ویژه به کشورهای حوزه خلیج فارس صادر می شود.ک/4
7496/1858
04/01/1394
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: ایرنا]
[مشاهده در: www.irna.ir]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 96]
-
فرهنگ و هنر
پربازدیدترینها