واضح آرشیو وب فارسی:ایرنا: سنگ نبشته اورارتوئی رازلیق در سراب اثر بر جای مانده از دوران اورارتوها تبریز - ایرنا - سنگ نبشته اورارتویی رازلیق برروی صخره ای از کوه زاغان در 12 کیلومتری شمال شهرستان سراب در کنار روستاهای رازلیق و دیزج سفید کنده شده است .
کوه زاغان تودة سنگین آتشفشانی است و از بستر رودخانه پسلر حدود 200 متر ارتفاع دارد.
قلة این کوه چندین شاخه بوده و میان آن را خاک پر کرده و گیاهان مختلف بر آن روییده است .
در قدیم در طول 200 متری از پای کوه تا کتیبه ، پلکانی در بدنه کوه تعبیه شده بود که به مرور زمان فرسوده شده ولی چندین پله در پایین کوه هنوز به صورت نیمه فرسوده بر جای مانده است .
سطح پله ها بطور متوسط 40 سانتی متر و ارتفاع آنها 15 سانتی متر بوده است .
در پای خط میخی به یک دیوارة نیمه طبیعی می رسیم که تا کتیبه در حدود 3 متر فاصله دارد و به سختی می توان بالا رفت و مقابل کتیبه رسید.
این کتیبه نیز مانند دو کتیبه دیگر (قرخ قزلار و سقندل ) کاملاً رو به جنوب انتخاب شده است .
جنس این سنگ گرانیت است و رنگش آبی روشن و نزدیک به خاکستری است.
لوحه رازلیق 110 سانتی متر طول و 82 سانتی متر عرض دارد و در 16 سطر و به فرمان ارگیشتی دوم پسر روسا شاه اورارتی حک شده است .
این لوح به فارسی ترجمه شده که متن آن به این شرح است :
1 - به حول و قوه خالدی . ارگیشتی روساهیتی گوید:
2 - من به سرزمین «آرهو» لشکر کشیدم .
3 - من سرزمین «اولوشو» و سرزمین «برقو» را تسخیر کردم .
4 - من تا کنار رودخانه «مونا» رسیدم و از آنجا باز گشتم .
5 - من سرزمین «گیردو» و «گاتوهایی » و «توایشی دو» را تسخیر کردم .
6 - شهو «روتومنی » را من گرفتم .
7 - سرزمین هایی را که من تسخیر کردم تحت باج خود قرار دادم .
8 - این قلعه را بزور گرفتم دوباره برقرار ساختم .
9 - من آن را ارگیشتی ایردو (یعنی رعیت ارگیشتی ) نامیدم .
10 - برای تقویت واستحکام «بیا ای نی » (اورارتو).
11 - برای نگه داشتن دشمنان درهراس.
12 - تا به حول و عظمت خالدی و «آرگیشتی » بزرگ .
13 - شاه ، شاه جهان ، شاه شاهان ، خداوندگار شهر «توشبا».
14 - ارگیشتی چنین می گوید: هر کس نام مرا محو کند.
15 - یا به این کتیبه خسارتی وارد بیاورد.
16 - امیدوارم خدایان : خالدی «ته ای شی با» «شی اواینی » او را زیر خورشید محوسازند.
بغیر از این کتیبه در اطراف کوه نمونه های دیگری از آثار باقی مانده آن دوران دیده می شود. در دیواره شمالی کوه در میان دو دیواره سنگی و تند به محوطه محصوری به شکل اطاق با حوض آب یا آب انبار می رسیم این محوطه در یک حفاری غیر مجاز و قاچاق کشف شده و بعد از غارت به صورت ویرانه ای باقی مانده است .
مصالح ساختمانی آن سنگ های رسوبی کرم رنگ و بنفش روشن بوده ملات آن گچ و آهک است.
شهرستان سراب در 130 کیلومتری جنوب شرق تبریز مرکز استان آذربایجان شرقی با سه هزار و 560کیلومترمربع وسعت 6/7 درصد مساحت استان را تشکیل می دهد.
براساس آخرین تقسیمات کشوری شهرستان سراب دارای دو بخش، 9 دهستان و 4 نقطه شهری و 128آبادی دارای سکنه است.
این شهرستان 130 هزار نفر جمعیت دارد.
1756
03/01/1394
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: ایرنا]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 115]