محبوبترینها
نمایش جنگ دینامیت شو در تهران [از بیوگرافی میلاد صالح پور تا خرید بلیط]
9 روش جرم گیری ماشین لباسشویی سامسونگ برای از بین بردن بوی بد
ساندویچ پانل: بهترین گزینه برای ساخت و ساز سریع
خرید بیمه، استعلام و مقایسه انواع بیمه درمان ✅?
پروازهای مشهد به دبی چه زمانی ارزان می‌شوند؟
تجربه غذاهای فرانسوی در قلب پاریس بهترین رستوران‌ها و کافه‌ها
دلایل زنگ زدن فلزات و روش های جلوگیری از آن
خرید بلیط چارتر هواپیمایی ماهان _ ماهان گشت
سیگنال در ترید چیست؟ بررسی انواع سیگنال در ترید
بهترین هدیه تولد برای متولدین زمستان: هدیه‌های کاربردی برای روزهای سرد
در خرید پارچه برزنتی به چه نکاتی باید توجه کنیم؟
صفحه اول
آرشیو مطالب
ورود/عضویت
هواشناسی
قیمت طلا سکه و ارز
قیمت خودرو
مطالب در سایت شما
تبادل لینک
ارتباط با ما
مطالب سایت سرگرمی سبک زندگی سینما و تلویزیون فرهنگ و هنر پزشکی و سلامت اجتماع و خانواده تصویری دین و اندیشه ورزش اقتصادی سیاسی حوادث علم و فناوری سایتهای دانلود گوناگون
مطالب سایت سرگرمی سبک زندگی سینما و تلویزیون فرهنگ و هنر پزشکی و سلامت اجتماع و خانواده تصویری دین و اندیشه ورزش اقتصادی سیاسی حوادث علم و فناوری سایتهای دانلود گوناگون
آمار وبسایت
تعداد کل بازدیدها :
1830011269
پوست اندازی هویتی چهارشنبه سوری با گذر از دوره سنت تا بدعت های عصر مدرنیته
واضح آرشیو وب فارسی:ایرنا: پوست اندازی هویتی چهارشنبه سوری با گذر از دوره سنت تا بدعت های عصر مدرنیته قزوین- ایرنا- آتش از گذشته های دور نقشی بی بدیل در زندگی بشر داشته و همواره روشنایی و گرمابخش خانه ها بوده و توجه به آن در هیچ دوره ای به سردی و فراموشی نگراییده است.
به گزارش ایرنا، توجه به این عنصر در نزد ایرانیان باستان به تقدیس و ستایش انجامیده تا جاییکه در اساطیر، کشف این مهم را به هوشنگ از پادشاهان پیشدادی نسبت می دهند.
نام بردن از این عنصر در افسانه ها، اشعار و سروده ها، کتب دینی و استفاده از آن در جشن های آیینی و رسوم مذهبی را می توان در جای جای تاریخ این کهن دیار جست وجو کرد.
چهارشنبه سوری یکی از جشن هایی است که از گذشته های دور برگزار و در هر دوره ای نگاهی خاص به آن می شده و افروختن آتش در شب چهارشنبه آخر سال در تمامی نقاط کشور پهناورمان و از جمله قزوین هر چند متفاوت از هدف اولیه، ولی به عنوان سنتی جا افتاده هر ساله ادامه داشته است.
برخی روشن کردن آتش در آخرین چهارشنبه سال را به جشن سده و عده ای برگرفته از دین زرتشت، اندکی دیگر به روز پیروزی فریدون بر ضحاک، برخی نویسندگان به قیام مختار و تعدادی نیز با شادی شیعیان در شب قتل متوکل عباسی پیوند می زنند.
تردید نیست که ریشه و اصل این مراسم به وقایع و پندارهای ایرانیان در گذشته های تاریخی بازمی گردد ولی قضاوت دقیق در خصوص ریشه این اتفاق، سخت به نظر می رسد.
واقعیت این است که آخرین شب چهارشنبه سال و آیین های مربوط به آن به عنوان سنتی قدیم، کم و بیش در تمامی مناطق کشور و از جمله قزوین با اجرای برنامه های خاصی نظیر آتش بازی و بندرت قاشق زنی، فال گوش ایستادن، صحرا رفتن، پخت آش بیمار، تخم مرغ شکستن و خوردن آجیل مشگل گشا برگزار می گردد.
گرچه وسایل جدید آتش بازی و مواد منفجره نحوه برگزاری آیین کهن چهارشنبه سوری را تا حد زیادی تغییر داده و گاهی مخدوش کرده، اما در شهر قزوین باتوجه به بافت فرهنگی و سنتی خاص آن، در بخش هایی به شکلی واحد و گاها متفاوت اجرا می شود.
درگذشته که همه خانه ها خشتی و گلی و خبری نیز از آسفالت و ایزوگام بام ها نبود، هنگام غروب خورشید، خانواده ها سه بوته خار یا گون را در بام خانه آتش زده و از روی آن با گفتن جمله "زردی من از تو، سرخی تو از من" می پریدند.
پس از آن یک نفر از اهالی خانه خاکستر آتش را جمع کرده و بیرون می ریخت و پس از بازگشت وی، دیگران از او می پرسیدند از کجا می آیی، او می گفت از عروسی، سپس می پرسیدند چه آورده ای و او جواب می داد تندرستی.
ولی اکنون که چیدن بوته خار و گون مشمول جریمه و حوصله ای نیز برای آن نیست، خانواده ها مقداری هیزم و شاخه های هرس شده باغات را جمع آوری و در کوچه با آن آتش می افروزند.
با این تفاوت که در جامعه سنتی دیروز این آیین دسته جمعی و خانوادگی بود ولی در عصر کنونی و به تعبیری دوره مدرنیته این آیین در نقاط مختلف شهر و حتی با حضور جمعی که با همدیگر بیگانه اند برگزار می شود.
جشن چهارشنبه سوری که قرن ها با شادی همراه بوده و سرود "زردی من از تو و سرخی تو از من" را به نیت دور ساختن بیماری و به تعبیری زردی از خود و جذب سرخی و شادابی آتش بر زبان جاری می ساختند و با پریدن از روی آتش، افراد خانواده با ریختن مقداری نمک، زغال و سکه، به نوبت کوزه ای را بالای سر چرخانده و نفر آخر آن را از بالای پشت بام به بیرون از خانه پرتاب می کرد که نشانه ای برای رفع بلایا در سال آینده برای خانواده ها تعبیر می شد.
متاسفانه این آیین که در سنت پیشین شادیبخش و پیام آور سلامت خانواده بود در سالهای اخیر بخاطر زوایدی از پرخاطره بودن به پرخطر بودن تغییر ماهیت داده و با بهره گیری از ترقه های انفجاری با قدرت صوتی بالا اکنون به یک تفریح خشن و نه تنها تهدیدی علیه نوجوانان و مخاطرای برای خانواده ها بلکه به قول دکتر اسماعیل کهرام مشاور رییس سازمان حفاظت محیط زیست، صدای مهیب ترقه ها موجب مرگ پرندگان نیز می شود.
در گذشته که این آیین با آداب خاصی در کنار خانواده یا اقوام و همراه با شادی و نشاط و بدون وقوع کوچکترین حادثه ای برگزار می شد، اکنون به رفتارهای پرخطر، هنجارشکنانه و بیگانه با رسوم قدیمی مبدل شده و منفجر کردن بمب های صوتی و آزار و اذیت های بیمارگونه، کوچک ترین شباهتی با آیین مهرورزی و خردمندانه چهارشنبه سوری ندارد.
این آسیب ها بقدری جدی است که هر ساله از یک هفته مانده به آخرین شب چهارشنبه سال، با نصب پارچه نوشته هایی در خیابانها و معابر عمومی، انتشار هشدارهای پلیس، آتش نشانی و فوریتهای پزشکی توسط رسانه ها، توزیع بروشورهای آموزشی و برگزاری کارگاههای آموزشی، نکاتی درباره رعایت ایمنی و پرهیز از استفاده مواد منفجره آغاز می شود.
هر ساله نیز مراکز آموزشی و مدارس برای کاهش خطرات و حفظ سلامت و ایمنی، دانش آموزان را زودتر از موعد مقرر از مدرسه ترخیص می کنند تا مبادا در گرماگرم برگزاری چهارشنبه سوری فرزندی آسیب ببیند.
آماده باش دستگاه های امدادرسان و امنیتی مانند اورژانس 115، آتش نشانی و نیروی انتظامی و تعدادی از کارکنان شهرداری نیز از دیگر تمهیدات این روز می باشد.
در همین راستا ناجا استان قزوین با هشدار به فروشندگان مواد محترقه از والدین نیز خواسته است با رعایت نکات ایمنی و گوشزد کردن رعایت ایمنی برای فرزندان خود، بجای بهره مندی از ترقه که با سنت های ایرانیان هیچ سنخیتی ندارد، بستر شادی را بدون تعرض به حقوق دیگران فراهم آورند.
فرمانده نیروی انتظامی استان قزوین در چند روز گذشته ضمن مصاحبه با خبرنگاران گفت:گرچه خوشبختانه طی سال های گذشته با کنترل و مراقبت های بعمل آمده از سوی مردم و دستگاههای امنیتی، شاهد کاهش آسیب ها در آخرین چهارشنبه سال بوده ایم، اما آثار زیانبار برخی حرکات ماجراجویانه در این روز به قدری تلخ و ناگوار است که آسیب های کم نیز به هیچ عنوان قابل توجیه نمی باشد.
سردار محمدرضا میرحیدری افزود: بزرگسالان ضمن مواظبت از کودکان باید کنترل بیشتری بر نوجوانان و جوانان اعمال کنند و نگذارند برخی ماجراجویی ها، پایان ناخوشایندی را در روزهای پایانی سال برای فرزندان آنها رقم بزند.
وی با اشاره به اینکه پلیس با هر اقدام و ماجراجویی که سلامتی افراد جامعه را مورد تهدید قرار دهد، به شدت مقابله می کند، ادامه داد: در این رابطه بخش قابل توجهی از مواد محترقه کشف و تعدادی از افراد سوجو نیز دستگیر شده اند که دستگیر شدگان در این رابطه حداقل تا 15 فروردین ماه سال آینده در اختیار پلیس قرار خواهند داشت.
در هفته جاری نیز دادستان عمومی و انقلاب قزوین از برخورد قاطع دستگاه قضایی با اخلال گران نظم عمومی در چهارشنبه سوری خبر داد و گفت: دستگاه قضایی هر کاری را که موجب اخلال در نظم عمومی، اختلاط زن و مرد و اختلال در امنیت مردم جامعه شود، غیرقانونی می داند.
حجت الاسلام اسماعیل صادقی نیارکی افزود: اسلام مخالف با آداب و رسوم سازگار با اصول دینی نیست، اما متاسفانه برخی از سنت ها از مسیر اصلی خود خارج شده و تغییر ماهوی داده است.
وی انجام برخی از کارها در چهارشنبه سوری را همراه با هنجارشکنی دانست و گفت: تعدادی از سنت ها نه تنها با اعتقادات دینی، بلکه با هنجارها، باورهای فرهنگی و عرفی جامعه ما نیز مغایر است.
حجت الاسلام صادقی نیارکی با تاکید بر اینکه باید ضمن بررسی تجربیات چهارشنبه سوری سال گذشته، شرایط را برای امنیت بیشتر مردم جامعه فراهم کنیم، ادامه داد: گاهی برخی افراد به تحریک جمعیت می پردازند تا از فضای شاد مردم سوء استفاده کنند، بنابراین با هر فردی که از شادی مباح مردم سوء استفاده کند، برخورد می شود.
همچنین در این راستا مرکز مدیریت حوادث و فوریت های پزشکی استان قزوین در آماده باش کامل جهت رسیدگی به آسیب دیدگان احتمالی شب چهارشنبه سوری قرار گرفته است.
رییس مرکز مدیریت حوادث و فوریت های پزشکی استان قزوین در گفت و گو با خبرنگار ایرنا گفت: طی شب چهارشنبه آخر سال پنج دستگاه آمبولانس اورژانس 115 در مسیرهای پرترددی مانند میدان حافظ مینودر، میدان جانبازان، چهار راه عدل، چهار راه اصفهان و بوستان شقایق مستقر و حادثه دیدگان احتمالی را مورد درمان فوری قرار می دهند.
دکتر پیمان نامدار افزود: همچنین موتور آمبولانس مرکز فوریت های پزشکی نیز در خیابان های شلوغ شهر تردد و مصدومان احتمالی را به مراکز درمانی منتقل می کند.
وی آسیب دیدگی دست، سوختگی صورت، پارگی پلک چشم و شبکیه و خونریزی داخل چشمی و حتی از بین رفتن کامل چشم و ایجاد نابینایی را دارای بیشترین آمار آسیب دیدگی ها در چهارشنبه آخر سال ذکر کرد و گفت: بسیاری از کودکان به دور از چشم والدین مواد را خریداری و در جیب، کیف و یا کمد نگهداری می کنند که به علت درجه آتشگیری پایین بزودی مشتعل و خسارات جانی و مالی فراوانی را ببارمی آورند.
نامدار با اشاره به برخی نکات ایمنی برای مقابله با خطرات احتمالی شب چهارشنبه آخر سال افزود: جوانان و نوجوانان باید از آتش زدن لاستیک، هیزم و کارتون خالی در واحدهای مسکونی یا در معابر، کوچه و خیابان ها خودداری کنند، زیرا در چنین شرایطی با تشدید آلودگی هوا، خود و اطرافیانشان را در معرض آسیب های تنفسی قرار می دهند.
وی گفت: ترکیباتی مانند نیترات پتاسیم که در مواد محترقه و منفجره بکار می روند وقتی با اکسیژن یا کربن ترکیب شوند بسیار خطرناک و می توانند عوارض شدیدی از عوارض پوستی و تنفسی گرفته تا خونی به دنبال داشته باشند.
همچنین یک پزشک جراح عمومی در بیمارستان شهید رجایی قزوین درباره مواجهه اولیه با سوختگی ها گفت: اولین اقدام درمانی در این زمینه، شستشوی فراوان با آب جاری با دمای محیط (آب شیر) به مدت 20 دقیقه میباشد که به خصوص در سوختگیهای سر و صورت و چشمها موثر میباشد.
دکتر علی طارمیها افزود: در صورتی که در استفاده از مواد محترقه، مواد جامد و پودر، روی بدن پاشیده باشد، بهتر است قبل از شستشو با برس نرم این مواد را از روی موضع سوختگی تمیز کرد.
وی اضافه کرد: در مرحله بعد و در سوختگیهای سطحی که در صورت و دستها نباشد، می توان از پمادهایی مانند جنتامایسین استفاده کرد.
دکتر طارمیها ادامه داد: اگر سوختگی، عمیق تر و وسیع تر بوده و همراه با تاول، سفید شدن و سیاه شدن بصورت رنگ تیره ارغوانی در موضع سوختگی باشد، مراجعه به مراکز سوختگی لازم است.
این پزشک متخصص خاطرنشان کرد: استفاده از پمادهای گیاهی و داروهای محلی تجویز شده توسط افراد غیر متخصص، به هیچ عنوان توصیه نمی شود.
سازمان آتش نشانی و خدمات ایمنی شهرداری قزوین نیز همراه با سایر سازمان های امدادرسان به منظور کاهش سوانح چهارشنبه آخر سال اقداماتی را انجام داده است.
بنابراعلام مدیر عامل سازمان آتش نشانی قزوین خودروهای امدادی این سازمان خدمات خود را از عصر روز سه شنبه تا ساعات پایانی چهارشنبه سوری ارایه می دهند.
بنا به اعلام مرکز فوریت های پزشکی سال گذشته 74 نفر در قزوین بر اثر حوادث مربوط به چهارشنبه سوری دچار مصدومیت شدند.
با وجود این موارد برخی از کارشناسان رشته جامعه شناسی معتقدند انحراف در اجرای این سنت را نباید تماما از الزامات دوره مدرنیته دانست بلکه ریشه در بهم خوردن تعادل در نحوه شادی و نبود فرهنگ شادی کردن جمعی، فقدان مدیریت فرهنگی در خانه، سیستم آموزشی و حتی محله ها و روند نادرست انتقال فرهنگی دارد.
این عده معتقدند تنها حفظ سنت های صحیح موجب احیای فرهنگ غنی ایرانی - اسلامی و دوری از بدعت های دینی یا ملی بهترین راه مقابله با کجروی ها است.
این کارشناسان معتقدند اگر جشن های ملی و آیین های کهن مردم ایران در تضاد با برخی ارزشهای حاکم بر جامعه نباشد، می تواند اتحاد ملی و وحدت جامعه را تقویت و موجب شور و نشاط و تخلیه هیجانات جامعه شوند، لذا تقویت و جهت دهی آنها و صیانت از به انحراف کشیده شدن آن می تواند به نهادینه شدن و پایایی آن بینجامد.
7388/ 7389/ 6128
26/12/1393
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: ایرنا]
[مشاهده در: www.irna.ir]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 41]
-
اجتماع و خانواده
پربازدیدترینها