واضح آرشیو وب فارسی:جام نیوز:
آداب و رسوم؛
رنگ و بوی چهارشنبه سوری در گیلان/تالش
چهارشنبه سوری ، یک جشن بهاری است که پیش از رسیدن نوروز برگزار می شود و یکی از آیین های سالانه ایرانیان برای پذیرایی و استقبال از سال جدید محسوب می شود.
به گزارش سرویس خانواده جام نیوز، ایرانیان در آخرین سه شنبه سال خورشیدی ، با برافروختن آتش و پریدن از روی آن به استقبال نوروز رفته و در این روز برای دفع شر و بلا و برآورده شدن آرزوهایشان به نیایش و برگزاری این مراسم می پردازند. مراسمی که ریشه اش به قرن ها پیش باز می گردد. ترانه ˈسرخی تو از من ، زردی من از توˈ سالهای سال است که ورد زبان هر بزرگ و کوچک ایرانی است و با پریدن از روی آتشی که شب چهارشنبه در گوشه و کنار کوی و برزن بر پا می شود ، با شادی و هلهله تکرار می شود و نشاط و شادی را ارمغان می آورد. این مراسم در نزد قوم تالش نیز با جذابیت خاص دنبال می شود. چهارشنبه سوری جالب ترین و جذاب ترین برنامه در استقبال از نوروز در خطه تالش محسوب می شود و در نزد قوم تالش اهمیت زیادی داشته و همراه با آیین های خاص این روز که همه برگرفته از فرهنگ کهن و دیرین مردمان بی آلایش دیار تالش است ، برگزار می شود. مادران و زنان تالش پس از چند روز خانه تکانی در حالی که فضای خانه خود را پر از عطر بهار ساخته و آشیانه خود را بهاری کرده اند ، به دامن کوه و دشت رفته و بنفشه معطر را که بوی بهار به ارمغان می آورد ، چیده و به خانه می آورند تا به استقبال چهارشنبه آخر سال بروند. کدبانوهای تالشی آخرین شب چهارشنبه سال را با به نمایش درآوردن هنر آشپزی خود با پخت بهترین نوع از غذاهای بومی تکمیل و پربار می کنند. شام های آخرین چهارشنبه سال و شام آخرین شب سال در نزد خانوارهای تالشی مهم است و همه سعی می کنند با شکوه تمام برگزار کرده و در پخت غذاها سنگ تمام بگذارند. زنان تالشی در سر سفره شب چهارشنبه انواع غذاهای محلی از جمله ویز کوکو یا کوکو گردو ، پته یا ترشی تره ، سیرقلیه یا فسنجان ، لونگی (غذایی مرکب از گردو و ترشی سیاه که در داخل جوجه و ماهی می گذارند) و چغرتمه (گوشت مرغ و تخم مرغ و سیب زمینی) را آماده می کنند. این غذاها پس از برگزاری مراسم پریدن از روی آتش و دیده بوسی و تبریک چهارشنبه بر سفره ها می آید و همگان با آرزوی سالی خوش ، شام چهارشنبه آخر سال را میل می کنند. خانوارهای تالشی در غروب چهارشنبه شو کوله هایی از کاه را که در انبار کاه خود به این منظور نگه داشته و آن را کولش می نامند ، به صورت دسته هایی کوچک در حیاط منزل ردیف کرده و یک لباس نو که برای عید خریده اند ، پوشیده و از روی آتش می پرند. پس از این مراسم رسم است دختران و پسران دم بخت را از خانه و حیاط بیرون کرده و خاکسترهای باقی مانده را در پشت دروازه می ریزند به نیت اینکه گشایشی در بخت آنها صورت گرفته و سال جدید به خانه بخت بروند. پس از شام نوبت به نوجوانان و کودکان می رسد که از بزرگترهای خود انعام می گیرند. بعضی از خانوارهای تالشی به انعام چهارشنبه سخت معتقدند و هدیه هایی را که در این شب می گیرند ، بسیار عزیز می شمارند. کودکان و نوجوانان حتی بزرگترها در رسم شال اندازی یا دستمال اندازی نیز به خانه های همسایه ها و اهالی محل می روند و عیدی شبانه می گیرند. در این رسم کودکان و نوجوانان دستمالی را به در منزل آشنایان و همسایه ها می اندازند تا صاحبخانه بیاید و دستمال را برداشته و هدیه ای را در داخل آن بگذارد. جالب اینجاست که صاحب دستمال سعی می کند خودش را پنهان کند و اهل منزل با شناسایی دستمال پی به صاحب آن می برند و هدیه ای در خور بر آن می نهند. در این شب پسران جوان دم بخت تالشی شال یا دستمال را به در منزل دختران مورد نظر خود می اندازند و نوعی خواستگاری غیررسمی صورت می گیرد. هدیه هایی که در درون شال یا دستمال جای می گیرند ، از جمله شیرینی محلی همانند نان شیرین ، حلوا ، نان حلوایی ، نان شیری ، دست آفریدهای بومی دختران همانند جوراب ، شال ، دستمال گلدوزی شده ، تخم مرغ تزئین شده و تنقلات همانند گردو و فندق می باشد. تالشان اینگونه شب آخر چهارشنبه سال را آغاز و ادامه می دهند و خاطره خوشی را به دفتر زندگی خود می افزایند. در خطه تالش صبح روز چهارشنبه رسم است که بیدار شده و می بایست از روی آب یا رودخانه ای که در محل وجود دارد ، باید سه بار رد شوند و پس از آن به خانه برگشته و چهارشنبه را تبریک می گویند. ایران / 2018
۲۵/۱۲/۱۳۹۳ - ۲۰:۴۲
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: جام نیوز]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 89]