واضح آرشیو وب فارسی:جوان آنلاین: هنر مديريت مصرف پيش شرط تحقق اقتصاد مقاومتي
نویسنده : اولاد آدم
اين يك اصل غير قابل انكار است كه اقتصاد هر كشوري بايد در مقابل شوكهاي دروني و تكانههاي ناخواسته و بيروني تابآوري داشته باشد. اما سؤال اين است كه ميتوان در دنياي امروزي درها را به روي جهان خارج بست و خودكفا شد و خود را بينياز از جهان دانست؟ آيا ميتوان اقتصاد را به روش سيلبند در مقابل هجمه سيلهاي مخرب خارجي مصون نگه داشت يا مثلاً دورتادور مرزهاي خاكي و آبي را ديواري مانند ديوار چين كشيد تا از هجمهها و برنامهريزيهاي دشمنان مصون ماند و مانع قاچاق شد؟
پاسخ بدون شك منفي است! زيرا با گسترش تكنولوژي و تجارت، جابهجايي و حركت كالاها، خدمات و حتي سرمايه آسانتر شده و از سوي ديگر تكنولوژي باعث شده تا نيازهاي جديد كالايي نيز ايجاد شود. آنچنان كه توقع نسلهاي جديد فراتر از خواستههاي جوانان دو نسل قبل خود است و به عنوان مثال اكنون موبايل و تبلت جزء لاينفك زندگي بشري است. يا در مثالي ديگر توليدكنندگان خارجي خودرو با تعرفههاي چند ده درصدي نيز طي سالهاي اخير سهم خود را در بازار ايران بيشتر كردهاند.
با اين مقدمه ضروري است تا در بازتعريف راه آينده و بهبود شرايط اقتصادي و تدوين نقشه راه اقتصاد مقاومتي بهخصوص در حوزه تجارت و مقابله با قاچاق به دو مؤلفه مهم: الف - توسعه و گسترش غير قابلانكار مصرف ب- غيرممكن بودن حذف تجارت بين كشورها را مدنظر قرار داد كه كمتر برنامهريزان به آن توجه دارند. لذا در چنين شرايطي راهكار اصلي اقتصاد مقاومتي در حوزه تجارت خارجي «هنر مديريت مصرف» است. در واقع اقتصاد مقاومتي بايد هنر چگونگي مصرف را به مصرفكننده خرد و مولدان بياموزد. به نحوي كه از يك سو با سركوب غيرمنطقي مصرف بهخصوص در عرصه تكنولوژيهاي روز ما را از همگامي با علوم روز و تكنولوژيهاي جديد عقب نراند و از سوي ديگر با سياستگذاريهاي غلط، تدوين قوانين ناكارآمد و نگاه كوتاهمدت در قالب درآمدهاي سالانه در سرفصلهاي بودجهاي سالانه در قالب تعرفههاي گمركي و ماليات و... قاچاق گستردهتر نشود. به عبارت بهتر، اگر قرار است نگاه «درونزا» و «بروننگر» به اقتصاد داشته باشيم، اگر قرار است تكانههاي خارجي را مديريت كنيم نميتوانيم با موجشكنهاي كوچك كه جزر و مدي در بازار نفت فقط به كشتي اقتصادي خودمان آسيب ميزند، بسنده كنيم. ما نميتوانيم با قوانين ناكارآمد و برخورد قهري با قاچاق مبارزه كنيم و در عين حال به فكر ايجاد اشتغال در مناطق مرزي نباشيم.
نگاهي به آمار قاچاق 20 تا 25 ميليارد دلاري سالانه نشان ميدهد كه اين ميزان قاچاق نه فقط باعث هدررفت سرمايههاي كشور شده بلكه باعث حذف صدها هزار فرصت شغلي، محروميت از ورود تكنولوژي و تعامل واقعي و پايدار با ساير كشورها نيز شده است. ما در تمام اين سالها نفت را در قالب يك اقتصاد تك محصولي فروختهايم و بنا به هر دليلي با سركوب قيمت ارز هر آنچه خواستهايم وارد كردهايم و نيازي هم به تعامل صحيح با شركتهاي چند مليتي و بزرگ نديدهايم. در حالي كه در بخشهايي بايد هنر مديريت مصرف را به خرج ميداديم و مانع ورود بسياري از كالاها ميشديم و در جايي ديگر دست از نگاه كوتهبينانه برميداشتيم و در يك تعامل دوسويه و منطقي با شركتهاي چندمليتي و صاحب برندهاي بزرگ واردات كالا و تكنولوژي را از مبادي منطقي و قانوني بيشتر ميكرديم. با اين كار قاچاق كمتر ميشد امكان توسعه سطح تجارت بينالمللي دوسويه فراهم ميشد به نحوي كه حتي در عرصه سياست بينالملل نيز به عنوان ابزاري براي چانهزني بهتر مورد استفاده بود. نگاهي به تجربه كشور همسايه غربي ما تركيه مؤيد همين ادعاست كه تحول در اقتصاد را با همكاري با برندهاي بزرگ و ايجاد شبكه خدمات پس از فروش آغاز كرد و گامهاي بعدي را با احتياط اما مطمئن در قالب كشور سازنده برداشته و امروز به مرحلهاي رسيده است كه در بسياري از محصولات از پوشاك تا لولههاي پروفيل و پنجرههاي دوجداره و... خود صادركننده و توزيعكننده منطقه خاورميانه است. البته در اين يادداشت هدف ما چگونگي توليد در اقتصاد مقاومتي نيست، هر چند كه در جاي خود بسيار حائز اهميت است. بلكه منظور مديريت واردات و كنترل قاچاق است كه مقام معظم رهبري طي روزهاي اخير تأكيد كردهاند. هر چند كه در حوزه توليد نيز هنر مديريت مصرف اين نكته را به ما گوشزد ميكند كه اگر مصرف و خوراك بخش مولد با رويكرد بهرهوري و نگاه صادراتمحور بود بهخوبي ميتوانستيم سطح تجارت خارجي را نه فقط با خامفروشي كه با توليدات صنعتي يا صدور خدمات به سطوحي برسانيم كه نگران بالا و پايين شدن قيمتهاي نفت نباشيم.
*رئيس مجمع عالي واردا
منبع : روزنامه جوان
تاریخ انتشار: ۱۶ اسفند ۱۳۹۳ - ۱۶:۵۳
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: جوان آنلاین]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 28]