واضح آرشیو وب فارسی:الف: چگونه می توان رضایت مردم را با اجرای فاز سوم هدفمندی کسب کرد؟
بخش اقتصادی الف، 23 بهمن 93
تاریخ انتشار : پنجشنبه ۲۳ بهمن ۱۳۹۳ ساعت ۰۸:۴۰
یکی از مهمترین سوالاتی که در زمینه هدفمندی یارانه ها در سال های اخیر بارها در فضای کشور مطرح شده است این موضوع بوده است که بهترین شیوه آزادسازی قیمت حامل های انرژی در کشور چیست؟ برای یافتن پاسخ این سوال لازم است «هدف از آزادسازی قیمت انرژی» روشن شود که در دو هدف اصلی خلاصه می شود: الف- توزیع عادلانه یارانه ها در کشور؛ ب- اصلاح الگوی مصرف انرژی کشور.یارانه ای بودن حامل های انرژی در کشور باعث می شد تا «هر کسی که بیشتر مصرف می کرد، از یارانه بیشتری بهره مند میشد». اقشار کم درآمد هم که کمتر از ثروتمندان انرژی مصرف می کردند از این یارانه بی بهره می ماندند. در این حالت کسی به فکر صرفه جویی نبود و منابع کشور به سرعت هدر میرفت.اما برای برون رفت از این وضعیت، قانون هدفمند کردن یارانهها در سال ۸۸ تصویب شد و به مرحله اجرا درآمد؛ اگرچه تاکنون دو فاز از این قانون اجرا شده است اما اهداف اصلی آن هنوز به صورت کامل محقق نشده است و دولت و مجلس در تدارک اجرای فاز سوم آن در سال آینده هستند. اما آیا می توان قیمت انرژی را در کشور به نحوی اجرا کرد که هم اهداف فوق محقق شود و هم کمترین آثار تورمی و نارضایتی اجتماعی را به دنبال داشته باشد؟ آیا می توان در جریان آزادسازی قیمت انرژی، عموم مردم را که با افزایش قیمت قیمت موافق نیستند، راضی کرد؟ چگونه می توان این مشکل را رفع کرد و این کار را با همراهی مردم انجام داد؟بسیاری از کارشناسان حوزه انرژی و نمایندگان مجلس شورای اسلامی اعتقاد دارند که می توان مردم را در جریان آزادسازی قیمت ها با دولت و مجلس همراه کرد و کلید حل آن در حذف یارانه مصرف بی رویه انرژی در کشور نهفته است. تنها در این صورت است که هم به سوی توزیع عادلانه یارانه ها در کشور می رویم و الگوی مصرف انرژی در کشور نیز اصلاح می شود. با اجرای این روش، می توان عموم مردم را که مصرفی کمتر از الگوی مصرف انرژی دارند، با افزایش قیمت مواجه نکرد و تنها مصارف بی رویه افراد پرمصرف را در کانون افزایش قیمت قرار داد. برای این منظور روشی با عنوان نظام تعرفه گذاری پلکانی-افزایشی (IBT) میتواند استفاده شود که میتواند موجب همراهی مردم در فرآیند آزادسازی قیمت ها شود. این راهبرد را در شرایط کنونی کشور می توان به صورت خلاصه اینگونه بیان کرد: «با توجه به روند مصرف عموم مردم، میزان مشخصی از هر حامل انرژی به عنوان الگوی مجاز مصرف تعریف شود، هزینه مصرف کمتر از الگو ارزان تر تعیین میشود و با عبور مصرف از آن، قیمت به صورت پلکانی آزاد میشود تا مصرف بیرویه یارانهای نباشد». با اجرای این سیاست، قیمت انرژی برای عموم مردم که الگوی مجاز مصرف را رعایت می کنند، تغییر نمی کند و این امر همراهی آن ها را به همراه خواهد داشت.همچنین صرفاً قیمت انرژی برای مشترکین پرمصرف افزایش مییابد تا رفتار مصرفی خود را اصلاح نمایند.اگرچه در حال حاضر قبضهای گاز، برق و آب به صورت پلکانی محاسبه میشود اما تمامی پلکانها به ویژه پلههای بالای مصرف همچنان یارانهای است و مصارف بیرویه با قیمت آزاد محاسبه نمیشود. در این حالت مشترکین پرمصرف بسیار بیشتر از میزان یارانه نقدی از یارانههای پنهان انرژی بهره میگیرند. به عنوان نمونه یک خانواده ۴ نفره ماهانه ۱۸۲ هزار تومان یارانه نقدی میگیرد در حالی که یک مشترک پرمصرف میتواند به میزان یک میلیون تومان از یارانه گاز و به میزان ۲۸۲ هزار تومان از یارانه برق استفاده کند و این یارانههای پنهان انرژی بسیار فراتر از یارانههای نقدی است. به نظر میرسد موضوع حذف یارانه نقدی ثروتمندان باعث شده است تا دولت از این یارانه های انرژی غفلت کند؛ یارانه هایی که عموما همان ثروتمندان به علت مصارف بیرویه خود از آن بهرهمند میشوند.
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: الف]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 68]