واضح آرشیو وب فارسی:جام جم آنلاین:
قهرمان این نمایش کیست؟ داعش بالاخره معاذ کساسبه؛ خلبان اردنی را به شکل فجیعی کشت. داعش ویدئوی جنایت خود را در اینترنت منتشر کرد. بسیاری از مردم جهان، حتی بدون دیدن این ویدئو و صرفا با شنیدن این خبر، «شوکه» شدند. بعد از پخش این خبر، سیل «محکوم میکنیم»ها و «رجزخوانیهای سیاسی» از خاورمیانه تا واشنگتن جاری شد، دولت اردن هم به تلافی اقدام داعش، دو زندانی وابسته به گروههای تکفیری را اعدام کرد.
برای کسانی که از ابتدا در جریان اخبار اسارت «معاذ» در دست داعش و سپس اسارت هارونا یوکاوا و کنجی گوتو دو تبعه ژاپنی، و نیز پیشنهادهای داعش برای آزادی این اسرا و استقبالی که از سوی دولت های ژاپن و اردن از این پیشنهادها شده بود، قرار داشتند، شگفتی این اتفاق بیشتر بود. چرا داعش چنان پیشنهادهایی داد، ولی بعدا پیگیر معاوضه اسرا با ساجده ریشاوی نشد؟ در مقابل این پرسش که در ذهن دیگران چه می گذرد، نمی توان پاسخ قاطعی داد و این پرسش زمانی سخت تر می شود که موضوع آن «رهبران داعش» باشند. اما اگر درصدی از هوش و ذکاوت را برای این «شبه مجنونین» عصرمان قائل باشیم، می توانیم درباره انگیزه ها و دستاوردهای آنها از این ماجرا حدس هایی بزنیم: الف ـ داعش پس از ارائه پیشنهاد مبادله اسرای ژاپنی و اردنی، مستقیما وارد مذاکره با دولت های این دو کشور شد، و آنها را واداشت تا آشکارا و به شهادت رسانه های دنیا، به خواسته داعش رسمیت دهند. ب ـ طی این مدت، تبادل این اسرا به اخبار اول رسانه ها مبدل شد. بعد از استقبال ژاپن و اردن، مرگ و زندگی سه اسیر ژاپنی و اردنی، دست کم طی چند روز، میل و آرزوی مشترک بسیاری از مردم شرق و غرب جهان شد؛ آرزویی که تحقق آن در دست خواست و اراده داعش بود. ج ـ این آرزوی مشترک رفته رفته، از شکل حداکثری به شکل حداقلی تقلیل پیدا کرد. با مرگ هارونا و کنجی، هنوز جذابیت این داستان ادامه داشت، شاید تنها «شخصیت مثبت» سناریویی که خالق آن داعش بود، در انتها نجات یابد. د ـ اما نویسنده این سناریو، داستان را با یک سکانس جنون آموز ادامه داد و هر چه جسارت و جنون خالق نمایش بیشتر، میخکوب شدن بیننده در برابر پرده نمایش بیشتر. داعش مبدل به موضوع کینه عمومی شد، ولی با همین کار، بیش از پیش قدرت خود را به رخ کشید. ه ـ همه چیز این داستان، به سود این هویت «هیولاگونه» و «پیش بینی ناپذیر» پیش رفت. اما این انتهای داستان مدنظر داعش نبود. انتهای داستان را بازیگرانی رقم زدند که شاید خود، از این که خواست خالق «نمایش» را رقم می زنند، آگاه نبودند: اعدام «ساجده ریشاوی»! دولت اردن، بعد از مذاکره با داعش، عملا این گروه را در حد یک «دولت» طرف مذاکره به رسمیت شناخت، و بعد از اعدام تلافی جویانه ـ و نه مبتنی بر قانون ـ زندانی «تکفیری» خود، جایگاه خود را به مثابه یک دولت، در حد مقابله به مثل با یک گروهک، تقلیل داد. این تفسیر از ماجرا وقتی تقویت می شود که دریابیم ساجده ریشاوی، اصلا عضو داعش نبود، و داعش با رد پیشنهادی که خود مطرح کرده بود، عملا نشان داد که برای جان این زن، اهمیتی قائل نیست. پیشنهاد داعش برای تبادل اسرا، صرفا شخصیت سازی برای تکمیل سناریو بود. سناریویی که خالق آن، همچون «جان دو» (شخصیت جانی فیلم «هفت» فینچر) کل داستان را با مهارت تمام هدایت می کند، تا این که نهایتا به اراده او، «دیوید میلز» (شخصیت پلیس در فیلم «هفت») شلیک کند، شلیکی که پیش از هر چیز، تحقق اراده جان دو، و پیروزی او بود. شاهد پیروزی داعش این است که این گروهک مفاهیم ارزشمندی چون دولت و قانون را در بازی «خشونت برهنه» خود به سخره گرفته و واکنش های رقبا و دشمنان خود را تابع اراده خود کرده است. داعش به وسیله نمایش های یوتیوبی خود، «خشونت» را به امری عادی مبدل کرده است. این قدر عادی که دیگر بیننده های بی شمار فیلم های آنها، به صحنه «سر بریدن» واقعی واکنشی نشان ندهند! حسین شقاقی - دبیر گروه اندیشه 96
 
پنج شنبه 16 بهمن 1393 ساعت 09:11
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: جام جم آنلاین]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 97]