محبوبترینها
کدام رنگ کاغذ دیواری مناسب فضای شماست؟
چه چیزهایی دیگر در دکوراسیون مد نیست؟!
بررسی قیمت تیرچه + قیمت تیرچه کرومیت + قیمت یونولیت
خرید و قیمت ورق در مشاوران آهن + [مشاوره رایگان]
تی‌وی وال: ایده‌ای نوین برای دکوراسیون داخلی
انواع ریل دستگاه‌های CNC + جدول مقایسه معایب و مزایا
خرید سوسیس پرکن اصل با گارانتی
تشخیص دیسک و صفحه اصلی از تقلبی (6 راه ساده)
بهترین روش های چاپ جعبه محصولات + ویژگی ها و کاربردها
بهترین روش های چاپ جعبه محصولات + ویژگی ها و کاربردها
ده راهنمایی برای نوازندگان مبتدی یوکللی
صفحه اول
آرشیو مطالب
ورود/عضویت
هواشناسی
قیمت طلا سکه و ارز
قیمت خودرو
مطالب در سایت شما
تبادل لینک
ارتباط با ما
مطالب سایت سرگرمی سبک زندگی سینما و تلویزیون فرهنگ و هنر پزشکی و سلامت اجتماع و خانواده تصویری دین و اندیشه ورزش اقتصادی سیاسی حوادث علم و فناوری سایتهای دانلود گوناگون
مطالب سایت سرگرمی سبک زندگی سینما و تلویزیون فرهنگ و هنر پزشکی و سلامت اجتماع و خانواده تصویری دین و اندیشه ورزش اقتصادی سیاسی حوادث علم و فناوری سایتهای دانلود گوناگون
آمار وبسایت
تعداد کل بازدیدها :
1810382334
موضع‌گیری‌های جناحی، فرآیند بومی‌سازی علوم انسانی را متوقف کرده است پای سیاست در کفش علم!
واضح آرشیو وب فارسی:فارس: موضع‌گیری‌های جناحی، فرآیند بومی‌سازی علوم انسانی را متوقف کرده است
پای سیاست در کفش علم!
متاسفانه جناحی شدن پرداختن به موضوع تولید علم باعث شده تا چهره‌های سیاسی با در نظر گرفتن مثال‌هایی شاذ و افراطی، به تقابل با یکدیگر پرداخته و به اندیشه‌ورزان مجال پیگیری تخصصی امور را ندهند.
صحبت‌های روز شنبه حسن روحانی در هفتمین جشنواره بین‌المللی فارابی بار دیگر بحث بر سر بومی‌سازی علوم انسانی را داغ کرد. بحثی که دست‌کم یک دهه است در کشور مطرح شده و هنوز به مدل روشنی برای بومی‌سازی علم نرسیده است. روحانی در سخنان خود در این جشنواره با اشاره به یکی از تعاریف افراطی در حوزه بومی‌سازی علوم که اشاره به عدم نیاز به نظریات غربی برای بسط علم بومی دارد، تلاش کرد تا ضمن نفی چنین قرائتی از علم بومی، از ماهیت دستاوردهای بشری در حوزه تولید علم در کشورهای مختلف دفاع کند. با این وجود او مشخص نکرد که دولتش در رابطه با بومی کردن علوم انسانی چه رویکردی دارد. بومی سازی علم، گرفتار دام سیاسی‌کاری بحث بر سر بومی‌سازی علوم انسانی سال‌هاست که دغدغه بسیاری از اندیشمندان در حوزه‌های مختلف به‌شمار می‌آید. هرچند علوم تجربی به دلیل سروکار داشتن با ماده و کمتر تاثیر گرفتن از مقتضیات اجتماعی و فرهنگی، نیاز به بومی شدن را کمتر در خود حس کرده و معمولا پروژه‌های فنی، این مقتضیات بومی را به صاحبان علوم تجربی تحمیل می‌کند، ولی در حوزه علوم انسانی، بررسی «انسان» به عنوان یک «اُبژه علمی» نیاز به فهم زمان و زمینه زیست اجتماعی داشته و همین امر بومی کردن علم به‌معنی در نظر گرفتن شرایط خاص اجتماعی و فرهنگی را گریزناپذیر می‌کند. هرچند در آکادمی‌های علوم انسانی در غرب، موضوع توجه به شرایط بومی هر منطقه در طراحی مدل‌های جامعه‌شناختی یا علوم سیاسی و روان‌شناسی و رسیدن به یک چارچوب نظری سازگار با تمدن هر منطقه یک اصل بدیهی به شمار می‌رود، ولی در کشور ما آمیخته شدن این موضوع با برخی موضع‌گیری‌های سیاسی همواره باعث شده است تا سیاسی‌کاری مانع از طی شدن فرآیند طراحی مدل بومی برای کشورمان شود. این درحالیست که تقریبا همه صاحبنظران بر این نکته که باید در ارائه نظریات حوزه علوم انسانی به شرایط بومی کشور توجه داشت اصرار دارند، ولی آلوده شدن این مباحث به چاشنی سیاست، گاهی باعث انحراف موضوعات شده و مشکلاتی را به همراه دارد. بومی‌سازی به صاحبان علم سپرده شود یکی از خواسته‌های اولیه اندیشمندان، خودداری ورود چهره‌های سیاسی به موضوعات تخصصی در حوزه علم است. هر چند در کشورمان مرز مشخصی میان کرسی نظریه‌پردازی و کرسی اجرایی وجود نداشته و به‌ویژه روسای جمهور از سید محمد خاتمی گرفته تا محمود احمدی‌نژاد و حالا حسن روحانی هر یک تلاش کرده و می‌کنند تا نگاه خود به موضوعات علمی را تشریح کنند، اما به گمان بخش بزرگی از جامعه علمی، موضع‌گیری‌های سیاسی مقامات اجرایی معمولا تاثیری منفی بر فرآیند پیشرفت‌های آکادمیک در کشور می‌گذارد. شاید اگر محمود احمدی‌نژاد می‌گذاشت تا موضوع بومی‌سازی علوم از سوی اساتید دانشگاه پی گرفته شود و او خود مستقیما به این حوزه ورود نمی‌یافت و یا اگر اکنون حسن روحانی بحث بومی‌سازی علم را برعهده دانشگاهیان گذاشته و خود به حرف و حدیث‌های جناحی در این حوزه دامن نمی‌زد، روند تولید علم بومی شتابی بیشتر می‌گرفت. بومی‌سازی علم؛ آنچه هست و آنچه باید باشد متاسفانه جناحی شدن پرداختن به موضوع تولید علم باعث شده تا چهره‌های سیاسی با در نظر گرفتن مثال‌هایی شاذ و افراطی، به تقابل با یکدیگر پرداخته و به اندیشه‌ورزان مجال پیگیری تخصصی امور را ندهند. مثلا موافقان بومی‌سازی، منتقدان را «غرب‌زده» و علاقه‌مند به غربی شدن کشور خوانده و عملا قرائتی را به روایت منتقدان خود ارائه می‌دهند که کمتر هواداری در میان این طیف از نظریه‌پردازان دارد و در مقابل منتقدان بومی‌سازی، هواداران این نگرش را متهم به تلاش برای حذف همه تجارب بشری در حوزه علوم انسانی می‌کنند حال آنکه قائلان به تفکر بومی‌سازی علوم انسانی هیچ‌گاه حرف از حذف و یا حتی «ابطال» نظریات علوم انسانی به میان نیاورده‌اند و اگر چنین بحث‌هایی نیز مطرح شده، حامیانی جدی در این طیف نداشته است. بنابراین به‌نظر می‌رسد سیاسی شدن موضوع بومی‌سازی علم در کشور باعث شده تا دو روایت رادیکال در برابر یکدیگر صف‌آرایی کرده و فرصتی برای طرح دیدگاه‌های اعتدالی به‌وجود نیاید. این درحالیست که موضوع تولید علم بومی اساسا مبتنی بر یک انگاره میانه‌روانه است، به این معنا که خواستار «استفاده از علوم تولیدی در سطح جهان برای استفاده در شرایط ویژه کشورمان و رسیدن به چارچوب نظری بومی‌شده برای نظر به مسائل جهانی» است. چنانکه از این تعریف پیداست، نه آنطور که منتقدان بومی‌سازی می‌گویند، قرار است نظریات غربی و شرقی از فرآیند تولید علم کنار گذاشته شود و نه آنگونه که طیف مقابل مدعی هستند، حرف از نادیده گرفتن مقتضیات کشور در نظریه‌پردازی علوم انسانی در میان است. شاید اگر از ابتدا به‌دور از حب و بغض‌های جناحی و سیاسی‌کاری برخی چهره‌ها، بومی‌سازی در این قالب معنایی مورد توجه قرار می‌گرفت و از اساتید دانشگاه خواسته می‌شد پیشنهادات خود برای کاربردی‌تر شدن علوم در سطح کشور ارائه دهند – تا وضعیت علمی چنین نشود که جامعه‌شناسان ما از فهم پدیده سوگواری برای یک خواننده جوان پاپ ناتوان بمانند و علمای علم سیاست قادر به تشریح رفتار انتخاباتی رأی‌دهندگان نباشند – آن وقت نوبت به لابیست‌های حزبی نمی‌رسید که بومی‌سازی علم را دستمالی برای به آتش کشیدن قیصریه قلمداد کنند. خلاء مفهوم‌سازی در علوم انسانی بنابراین آنچه در جریان بومی‌سازی علوم انسانی باید مورد توجه قرار گیرد، نه نطق‌های آتشین سیاسیون، که کار علمی اندیشمندانی است که باید بتوانند متناسب با ویژگی‌های اجتماعی و فرهنگی کشورمان فرآیند مفهوم‌سازی و مدل‌سازی بومی را طی کرده و علوم انسانی را چنان کاربردی سازند که برای حل مشکلات و مسائل امروز کشورمان به‌کار آید. بحث فقط بر سر این نیست که باید «ایران» را به‌عنوان یک اُبژه در فرآیند بررسی علوم انسانی در نظر داشت، بلکه می‌بایست با توجه به خاستگاه علمی کشورمان و نیز در نظر گرفتن تجارب علمی جهانی – اعم از لیبرالی، سوسیالیست و… – به نظریاتی رسید که بتواند نشان دهد علم ایرانی می‌تواند بخش بزرگی از پدیده‌های انسانی در جهان را از دریچه علمی خاص خود نظر کرده و برای آن راه‌حل ارائه دهد. مثلا چارچوب نظری سوسیالیستی که به نقش طبقات اجتماعی نظر دارد و یا گفتمان لیبرالیستی که از دریچه منافع فرد به پدیده‌ها می‌نگرد، نیاز به رقیب سومی هم دارد که آن، چارچوب نظری علم ایرانی – اسلامی است. چارچوبی که شاید بتوان گفت معنویت و سعادت همه‌جانبه و نه فقط دنیوی فرد را جایگزین مفاهیمی چون فرد و طبقه کرده و می‌تواند راهکاری برای خروج از بحران ارائه دهد؛ حال چه این بحران در چین باشد، چه اروپا و چه آمریکا. یوسف آبشاریان منبع: رصد انتهای متن /
93/11/14 - 01:00
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: فارس]
[مشاهده در: www.farsnews.com]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 85]
-
گوناگون
پربازدیدترینها