تبلیغات
تبلیغات متنی
محبوبترینها
بارش‌های سیل‌آسا در راه است! آیا خانه شما آماده است؟
بارش‌های سیل‌آسا در راه است! آیا خانه شما آماده است؟
قیمت انواع دستگاه تصفیه آب خانگی در ایران
نمایش جنگ دینامیت شو در تهران [از بیوگرافی میلاد صالح پور تا خرید بلیط]
9 روش جرم گیری ماشین لباسشویی سامسونگ برای از بین بردن بوی بد
ساندویچ پانل: بهترین گزینه برای ساخت و ساز سریع
خرید بیمه، استعلام و مقایسه انواع بیمه درمان ✅?
پروازهای مشهد به دبی چه زمانی ارزان می‌شوند؟
تجربه غذاهای فرانسوی در قلب پاریس بهترین رستوران‌ها و کافه‌ها
دلایل زنگ زدن فلزات و روش های جلوگیری از آن
خرید بلیط چارتر هواپیمایی ماهان _ ماهان گشت
صفحه اول
آرشیو مطالب
ورود/عضویت
هواشناسی
قیمت طلا سکه و ارز
قیمت خودرو
مطالب در سایت شما
تبادل لینک
ارتباط با ما
مطالب سایت سرگرمی سبک زندگی سینما و تلویزیون فرهنگ و هنر پزشکی و سلامت اجتماع و خانواده تصویری دین و اندیشه ورزش اقتصادی سیاسی حوادث علم و فناوری سایتهای دانلود گوناگون
مطالب سایت سرگرمی سبک زندگی سینما و تلویزیون فرهنگ و هنر پزشکی و سلامت اجتماع و خانواده تصویری دین و اندیشه ورزش اقتصادی سیاسی حوادث علم و فناوری سایتهای دانلود گوناگون
آمار وبسایت
تعداد کل بازدیدها :
1836835306
توبه خاص و اخص چیست؟
واضح آرشیو وب فارسی:تبیان: توبه خاص و اخص
خداى تعالى درباره توبه مى فرماید :توبوا الى الله جمیعا ایها المومنون لعلكم تفلحون(1)توبه به معناى برگشت از گناه است . قبل از هر چیز باید دانست كه گناه چیست تا بتوان از آن بازگشت نمود روشن و واضح است كه كارهاى انسان بر پنج نوع است .1- كارى كه حتما باید انجام داد و ترك آن جایز نیست . (واجب)2- كارى كه نباید انجام داد و انجام آن جایز نیست . (حرام)3- كارى كه انجام آن از انجام ندادن آن بهتر است . (مستحب)4- كارى انجام ندادن آن از انجام آن بهتر است . (مكروه)5- كارى كه انجام دادن آن و ندادن آن یكسان است . (حلال)گناه عبارت از كارى است كه از نوع دوم یعنى حرام مى باشد و توبه از آن بر همه عاقلان واجب است و منظور از گناه در اینجا تمامى گناهان فكرى و زبانى و عملى است كه با اختیار و اراده هر انسان عاقلى صورت مى گیرد.و اما ترك مستحب كه از نوع سوم ، و انجام مكروه كه از نوع چهارم است ترك اولى نامیده مى شود، و براى معصومین ترك اولى ناپسند است و بایستى از آن توبه كنند و براى اهل سیر و سلوك كه به غیر از خداوند مقصدى ندارند توجه به غیر خدا گناه محسوب مى شود و باید از آن توبه كنند. پس توبه بر سه نوع است :1- توبه عام كه مربوط به همه بندگان است (كه بایستى از ترك واجبات و انجام محرمات توبه كنند).2- توبه خاص كه مربوط به معصومان است (كه بایستى از ترك اولى توبه كنند).3- توبه اخص كه مربوط به اهل سیر و سلوك است (كه بایستى از توجه به غیر خدا توبه كنند).و اما توبه گنهكاران از نوع اول است و توبه حضرت آدم علیه السلام و سایر انبیاء از نوع دوم و توبه پیغمبر صلى الله علیه و آله و سلم كه مى فرماید :و انه لیغان على قلبى و انى لاستغفر الله فى الیوم سبعین مرة(2) از نوع سوم است .توبه عامو اما توبه عام متوقف بر دو شرط است .1- آگاهى نسبت به تمامى كارها كه كدام كار موجب رسیدن به كمال ، و كدام كار موجب نقص است .البته كمال بر حسب اشخاص گوناگون است . براى برخى از افراد نجات از عذاب ، و براى عده اى رسیدن به ثواب و براى گروهى رضا و تقرب به پروردگار است .نقص نیز مانند كمال گوناگون است براى برخى عملى كه موجب استحقاق كیفر است و براى عده اى عملى كه موجب محرومیت از ثواب است و براى گروهى عملى كه موجب غضب آفریدگار یعنى لعنت است نقص محسوب مى گردد.2- آگاهى نسبت به فائده كمال ، یعنى رضاى خداوند، و ضرر نقص ، یعنى غضب الهى .هر عاقلى كه این دو شرط، یعنى این دو آگاهى را دارا باشد گناه نمى كند و اگر احیانا مرتكب شده باشد توبه مى نماید. پس اهل سیر و سلوك در هر مرحله اى كه از كمال قرار بگریند؛ بایستى به مرحله بالاتر توجه كنند، و توقف در آن را براى خود جایز ندانند و با توبه و استغفار و ترك اصرار و پشیمانى از غفلتهاى گذشته و تضرع به درگاه الهى خود را پاك گردانند.كیفیت حصول توبهتوبه به سه صورت تحقق مى یابد :1- توبه نسبت به گذشته .2- توبه نسبت به حال حاضر.3- توبه نسبت به زمان گذشته و آینده .توبه نسبت به زمان گذشتهاما توبه نسبت به كار گذشته بر دو قسم است .1- پشیمانى و تاسف فراوان بر گناهى كه در گذشته از انسان صادر شده است كه درباره آن رسول اكرم صلى الله علیه و آله و سلم گفته اند : الندم توبه(3) 2- جبران گناهانى كه در گذشته واقع شده اند كه این نیز بر سه نوع است .اول : آنچه كه انسان انجام داده و نسبت به ساحت قدس پروردگار نافرمانى محسوب گردیده است . (حق الله)دوم : آنچه كه انسان نسبت به خود انجام داده و خود را در معرض غضب الهى درآورده است . (حق النفس)سوم : آنچه كه انسان نسبت به دیگران انجام داده و به وسیله گفتار یا كردار خود موجب ضرر و زیان براى آنان گردیده است . (حق الناس) و اما راه جبران گناهانى كه در مورد دیگران انجام داده است اگر زبانى بوده بایستى از آنها عذرخواهى كند و یا جبران نماید یا به هر صورت رضایت آنها را به دست آورد. و اگر عملى بوده بایستى حق آنها را به خودشان در صورتى كه زنده اند به خودشان و در صورتى كه از دنیا رفته اند به وارثان آنها برگرداند و یا رضایت آنان را به دست آورد و كیفرى را كه معین شده تحمل بنماید.
و اگر كسى را كشته باشد باید رضایت اولیا او را فراهم كند، چرا كه تحصیل رضایت مقتول محال است ، و اگر این شرایط و سایر شرایط توبه را تحصیل كند امیدوار باشد كه خداوند در آخرت او را مورد رحمت واسعه خویش قرار دهد.و اما جبران گناهانى كه در حق خود انجام داده آن است كه كیفر دنیوى یا دینى را كه مقرر شده است تحمل نماید. (مثل حدود و كفارات).و اما راه جبران گناهانى كه در حق خداوند انجام داده آن است كه تضرع و زارى و انابه به درگاهى الهى نموده و عبادت و ریاضت داشته باشد، البته به شرطى كه حق الناس و حق النفس را ادا كرده و جبران نموده باشد.توبه نسبت به زمان حالتوبه نسبت به زمان حال بر دو صورت است كه بایست توبه كننده انجام بدهد.1- گناهى را كه در حال حاضر مرتكب مى گردد، به قصد قربت ترك كند.2- از تعدى و ستم به دیگران خوددارى كرده و خسارات مظلومان و ستمدیدگان را جبران بنماید.نقص نیز مانند كمال گوناگون است براى برخى عملى كه موجب استحقاق كیفر است و براى عده اى عملى كه موجب محرومیت از ثواب است و براى گروهى عملى كه موجب غضب آفریدگار یعنى لعنت است نقص محسوب مى گردد.توبه نسبت به آیندهتوبه نسبت به زمان آینده نیز به دو صورت تحقق مى یابد.1- تصمیم قطعى بر عدم تكرار گناه در آینده كه حتى اگر او را بكشند یا به آتش بسوزانند، نه از روى اختیار و نه اجبار، دیگر راضى به ارتكاب آن گناه نگردد.2- تصمیم بر آن كه در آینده ثابت قدم در این راه باشد، حتى براى اینكه مبادا مرتكب گناه گردد نذرى نموده و یا كفاره اى قرار دهد كه اگر بار دیگر مرتكب آن گناه شد مجبور به تحمل و پرداخت آن گردد و تا وقتى كه عزم را جزم نكرده و یا احتمال برگشت به آن گناه در اندیشه او وجود داشته باشد ثبات قدم حاصل نمى شود و باید به قصد قربت این كارها را انجام دهد تا مصداق كلام رسول اكرم صلى الله علیه و آله و سلم گردد :التائب من الذنب كمن لا ذنب له(4)اینها كه گفتیم همه در رابطه با توبه عام است كه خداوند درباره آن فرمود است :یا ایها الذین آمنوا توبوا الى الله توبة نصوحا عسى ربكم ان یكفر عنكم سیئاتكم(5)انما التوبة على الله للذین یعملون السوء بجهاله ثم یتوبون من قریب فاولئك یتوب الله علیهم(6) توبه خاص و اخصتوبه خاص توبه از ترک اولى است و شرایط آن نیز نظیر همین شرائط توبه عام است . و لذا در این مورد خداوند مى فرماید :لقد تاب الله على النبى و المهاجرین و الانصار الذین اتبعوه فى ساعة العسرة(7)و اما توبه اخص نسبت به دو چیز حاصل مى شود :1- توبه از توجه و التفات به غیر مطلوب یعنى عالى ترین مرحله كمال كه در این مورد گفته اند :الیمین و الشمال مضلتان(8)2- توبه از برگشت و یا توقف در مرحله اى كه عبور از آن براى اهل سیر و سلوك واجب ، و توقف در آن براى آنان گناه محسوب مى شود. یعنى نباید به یك مرحله از كمال اكتفا كرده و به همان مرتبه به چشم رضایت بنگرند كه این كار نسبت به آنان گناه محسوب مى شود كه گفته اند :حسنات الابرار سیئات المقربینپس اهل سیر و سلوك در هر مرحله اى كه از كمال قرار بگریند؛ بایستى به مرحله بالاتر توجه كنند، و توقف در آن را براى خود جایز ندانند و با توبه و استغفار و ترك اصرار و پشیمانى از غفلتهاى گذشته و تضرع به درگاه الهى خود را پاك گردانند.فان من تاب و اخلص لله فالله له ان الله یحب التوابین ویحب المتطهرین(9) آسانترین راه براى سیر و سلوك و تهذیب نفستنظیم: جهرمی زاده- گروه دین و اندیشه تبیان1. سوره نور: آیه 31. اى مؤ منان همگى به سوى خداوند توبه كنید تا شاید رستگار شوید.2. بحارالانوار، ج 63، ص 183. به درستى كه بر قلب من زنگارى مى نشیند و من هر روز هفتاد مرتبه استغفار مى كنم .3. بحارالانوار، ج 8، ص 34، باب 21، روایت 5. پشیمانى توبه است .4. بحارالانوار، ج 6، ص 21، روایت 16. كسى كه از گناه توبه كند، مانند كسى است كه اصلا گناه نداشته است .5. سوره تحریم : آیه 8. اى مومنان ، توبه كنید به سوى خداوند توبه اى نصیحت كننده ، چه بسا خداوند گناهان شما را بپوشاند.6. سوره نساء: آیه 17. توبه بر خداوند است براى كسانى كه از روى نادانى گناه مى كنند و به زودى توبه مى كنند پس خداوند بر آنها توبه مى كند.7. سوره توبه : آیه 117. به تحقیق خداوند بر پیامبر صلى الله علیه و آله و سلم و مهاجر و انصار كه از او در دوران سختى پیروى كردند توبه كرد.8. بحارالانوار، ج 35، ص 366، باب 16، روایت 6. البته بحار از نهج البلاغه نقل مى كند و در هر دو ماخذ مضلة به صورت مفرد آمده ، و شاید مرحوم خواجه به عنوان یك نكته ذكر كرده اند نه به عنوان روایت . و معنى آن چنین است : راست و چپ هر دو گمراهى هستند.9. این عبارت عربى ، تلفیقى از گفته هاى معصومین و قرآن است ، نه اینكه آیه و یا روایتى مستقل باشد.
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: تبیان]
[مشاهده در: www.tebyan.net]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 582]
-
گوناگون
پربازدیدترینها