محبوبترینها
قیمت انواع دستگاه تصفیه آب خانگی در ایران
نمایش جنگ دینامیت شو در تهران [از بیوگرافی میلاد صالح پور تا خرید بلیط]
9 روش جرم گیری ماشین لباسشویی سامسونگ برای از بین بردن بوی بد
ساندویچ پانل: بهترین گزینه برای ساخت و ساز سریع
خرید بیمه، استعلام و مقایسه انواع بیمه درمان ✅?
پروازهای مشهد به دبی چه زمانی ارزان می‌شوند؟
تجربه غذاهای فرانسوی در قلب پاریس بهترین رستوران‌ها و کافه‌ها
دلایل زنگ زدن فلزات و روش های جلوگیری از آن
خرید بلیط چارتر هواپیمایی ماهان _ ماهان گشت
سیگنال در ترید چیست؟ بررسی انواع سیگنال در ترید
بهترین هدیه تولد برای متولدین زمستان: هدیه‌های کاربردی برای روزهای سرد
صفحه اول
آرشیو مطالب
ورود/عضویت
هواشناسی
قیمت طلا سکه و ارز
قیمت خودرو
مطالب در سایت شما
تبادل لینک
ارتباط با ما
مطالب سایت سرگرمی سبک زندگی سینما و تلویزیون فرهنگ و هنر پزشکی و سلامت اجتماع و خانواده تصویری دین و اندیشه ورزش اقتصادی سیاسی حوادث علم و فناوری سایتهای دانلود گوناگون
مطالب سایت سرگرمی سبک زندگی سینما و تلویزیون فرهنگ و هنر پزشکی و سلامت اجتماع و خانواده تصویری دین و اندیشه ورزش اقتصادی سیاسی حوادث علم و فناوری سایتهای دانلود گوناگون
آمار وبسایت
تعداد کل بازدیدها :
1832108527
گزارش تحلیلی فارس از دلایل مخالفت شرکت نفت با توسعه پالایشگاهها/ فرمولی که صادرات نفت خام را تقویت می‌کند
واضح آرشیو وب فارسی:فارس: گزارش تحلیلی فارس از
دلایل مخالفت شرکت نفت با توسعه پالایشگاهها/ فرمولی که صادرات نفت خام را تقویت می‌کند
دلایل ساختاری مشخصی وجود دارند که شرکت ملی نفت به عنوان یکی از مهمترین بازیگران صنعت پالایش برای کمک به توسعه ظرفیت پالایشی کشور علی‌رغم اهمیت تولید و صادرات فراورده‌های نفتی به جای نفت خام انگیزه نداشته باشد.
به گزارش خبرنگار اقتصادی خبرگزاری فارس، یکی از چالش‌های امروز صنعت پالایش نفت کشور عدم وجود ظرفیت کافی برای تبدیل نفت خام به فراورده‌هایی با ارزش افزوده بالاتر است، در نتیجه، اولا بخش زیادی از نفت خام تولیدی بدون هیچگونه فراوری و به صورت خام صادر می‌شود تا کشور از دست‌یابی به ارزش افزوده بالاتر محروم بماند و ثانیا تامین نیازهای داخلی به فراورده دچار چالش‌های جدی شود، در این شرایط برای حل معضل دوم، عموم پالایشگاه‌های کشور، بیش از ظرفیت طراحی خود خوراک دریافت می‌کنند. بر اساس آنچه در شکل1 به وضوح دیده می‌شود اختلاف ظرفیت عملیاتی (مقدار خوراک تحویل داده شده به پالایشگاه) و ظرفیت اسمی (مقدار خوراکی که بر اساس طراحی تجهیزات باید تحویل داده شود) پالایشگاهها نشان دهنده نیاز کشور به فراورده‌های نفتی از یک سو و عدم ساخت ظرفیت‌های جدید از سوی دیگر است. در سالهای 77 تا 90 که مصرف فراورده روند افزایشی خود را طی کرده است، به جای افزایش ظرفیت پالایشی و ساخت پالایشگاه‌های جدید، مقدار خوراک تحویلی به این شرکت‌ها افزایش پیدا کرده است.
شکل 1 ظرفیت بالفعل و ظرفیت طراحی شده پالایشگاه‌های ایران (هزار بشکه در روز) توسعه ظرفیت پالایشی مزایای متعددی دارد که عبارتند از: مزایای اقتصادی -بهره مندی از ارزش افزوده تبدیل نفت به فراورده -تجارت در بازار بزرگ تر مزایای امنیت انرژی -تامین فراورده های مورد نیاز کشور مانند بنزین -خنثی سازی تحریمهای مرتبط با عرضه انرژی -گسترش روابط تجاری با کشورهای همسایه بر پایه انرژی مانند صادرات فراورده های نفتی به عراق، پاکستان، ترکیه و افغانستان در سیاست‌های کلی اقتصاد مقاومتی به موضوع توسعه زنجیره ارزش افزوده نفت با نگاه برون‌گرا اشاره شده است و در همین جهت، افزایش صادرات فراورده‌های نفتی مورد تاکید قرار گرفته است. در بندهای سیزدهم و پانزدهم به افزایش صادرات فراورده های نفتی برای مقابله با ضربه پذیری درآمد حاصل از صادرات نفت و گاز و افزایش ارزش افزوده تاکید شده است. برای آنکه فرایند توسعه ظرفیت پالایشی کشور به سرعت طی شود نیازمند سه رکن حاکمیت، تامین مالی و نهاد توسعه‌گر است، بنابراین، هماهنگی بازیگرانی که در شکل گیری این صنعت فعالیت دارند حائز اهمیت است. از میان نهادهای مختلف، شرکت ملی نفت ایران به عنوان یک بازیگر اصلی در زمینه ارائه مجوزهای ساخت پالایشگاه و خوراک، نه تنها انگیزه کافی برای اجرای این مهم را ندارد، بلکه به دلایلی که در شکل 2 نشان داده شده است، انگیزه مخالفت با توسعه پالایشگاهها نیز دارد.
شکل 2 -دلایل ایجاد انگیزه مخالفت با توسعه زنجیره ارزش افزوده نفت در شرکت ملی نفت در این گزارش به باورهای غلط پرداخته نمی‌شود و تمرکز اصلی بر روی ضررهای مالی خواهد بود، ضررهای مالی ناشی از یک عدم تعادل در فرمول محاسبه درآمدهای شرکت ملی نفت است. در واقع، فرمول محاسبه شرکت ملی نفت طوری تنظیم شده است که میل به صادرات خام نفت را در این شرکت تقویت می‌کند. این فرمول از سال 1390 به صورت سالانه در قوانین بودجه سالانه درج شده است که طبق آن درآمدهای شرکت نفت تعیین تکلیف می‌شود. مطابق قوانین بودجه سالانه درآمد شرکت نفت از محل فروش نفت پرداخت می‌شود. به این صورت که پس از کسر هزینه‌هایی مانند اقساط قراردادهای بیع متقابل، 14.5 درصد از درآمد حاصل از فروش داخلی و صادرات نفت خام به شرکت ملی نفت پرداخت می‌شود. سهم چهارده و نیم درصدی شرکت نفت برای فروش داخلی و صادرات یکسان بوده است. این رابطه در نگاه اول مشکلی نخواهد داشت چرا که سهم شرکت ملی نفت را از میزان فروش داخلی و صادرات نفت خام به طور برابر در نظر گرفته است، اما قیمت نفت صادراتی و قیمت نفت عرضه شده به پالایشگاه‌های داخلی برابر نبوده‌اند. توضیح آنکه در قوانین بودجه سالانه قیمت نفت صادراتی معادل قیمت یک بشکه نفت در مبادی صادرات (FOB) در نظر گرفته می‌شود اما تعیین قیمت نفت خام عرضه شده به پالایشگاه‌های داخلی به دولت سپرده شده است، بنابراین ابتدای هر سال دولت طی ابلاغیه ای قیمت نفت خام داخلی را تعیین می‌کند. همین تفاوت قیمت فروش داخلی نفت و صادرات آن باعث شده است تا درآمد واقعی شرکت ملی نفت ایران به ازای فروش هر بشکه به شرکت های داخلی با فروش آن به شرکت های خارجی تفاوت چشمگیری داشته باشد. تفاوتی که در عمل بوجود می‌آید این است که قیمت نفت تحویلی به خریداران خارجی از روی قیمت جهانی محاسبه می‌شود که تا چند ماه گذشته بیش از 100 دلار بود، اما قیمت نفت تحویلی به شرکت ملی پالایش و پخش به صورت دستوری تعیین می‌شود که در سال 1393 برابر 20 دلار بوده است،البته این قیمت پایین صرفا برای تسویه حساب بین شرکت ملی نفت و شرکت ملی پالایش و پخش فراورده‌های نفتی است و شرکت ملی پالایش و پخش پس از آنکه نفت را تحویل گرفت آن را با 95 درصد قیمت فوب یا قیمت صادراتی به شرکتهای پالایشی داخلی تحویل می دهد. این تفاوت قیمت توان مالی دولت را برای تامین مالی اموری چون هدفمندی یارانه ها تقویت می‌کند. بنابراین، شرکت ملی پالایش و پخش، نفتی به قیمت 20 دلار تحویل می‌گیرد و به قیمت حدودا 95 دلار تحویل پالایشگاهها می‌دهد و 75 دلار در هر بشکه نزد آن می‌ماند که تا چند سال پیش در مورد یارانه‌ها و سرمایه گذاری‌ها هزینه می‌شد. به عبارت دقیق‌تر تا قبل از اجرای طرح هدفمند سازی یارانه‌ها اینگونه بوده است و بعد از اجرای این طرح این درآمد به خزانه واریز می‌شود.. بنابراین ترکیب درآمد شرکت ملی نفت مطابق فرمول قانون بودجه به صورتی خواهد بود که در شکل 3 نشان داده شده است.
شکل 3 ترکیب درآمد شرکت ملی نفت طبق قانون بودجه 1393 مسئله مهم این است که تفاوت قیمت جهانی نفت و قیمت دستوری تعیین شده در داخل کشور (20 دلار در سال 1393) موجب می‌شود که درآمد شرکت ملی نفت از فروش نفت به داخل تأثیر منفی بپذیرد. به عبارت دیگر، هر میزان که نفت تحویلی به پالایشگاه‌های داخلی سهم بیشتری پیدا کند درآمد شرکت ملی نفت کاهش می‌یابد و این موضوع مطلوب شرکت ملی نفت نیست. شکل 4 وضعیت تصمیم‌گیری شرکت ملی نفت ایران را در مواجهه با فروش نفت خام به شرکت ملی پالایش و شرکت ریلاینس (به عنوان مثالی از شرکت های خارجی) نشان می‌دهد.
شکل 4 وضعیت شرکت نفت در تصمیم گیری برای فروش نفت خام به این موضوع در اظهارنظرهای مدیران نفتی اشاره شده است. به عنوان مثال، معاون برنامه ریزی تلفیقی شرکت ملی نفت گفته است که بر اساس قانون باید نفت را با قیمت جهانی به پالایشگاهها بدهند اما قانون بودجه قیمت‌های کمتری را برای نفت تحویلی به پالایشگاهها در نظر گرفته است،البته در ادامه اشاره می‌کند که عملا به این شکل یارانه به فرآوردههای نفتی اختصاص می‌یابد. این اظهار نظر نشان دهنده همین موضوع است که شرکت ملی نفت علاقه ای به فروش نفت به پالایشگاه‌های داخلی به دلیل وجود قیمت های دستوری ندارند. بر این اساس، دولت و مجلس می‌توانند با همفکری کارشناسان سازوکارهایی را برای قیمت‌گذاری نفت خام تحویلی به پالایشگاهها طراحی کنند که انگیزه منفی شرکت ملی نفت ایران در فروش نفت به پالایشگاه‌های داخلی را از بین برده و حتی آن را تبدیل به انگیزه مثبت کند تا یکی از موانع مهم توسعه ظرفیت پالایش کشور خود به خود از سر راه برداشته شود. یاسر کنعانی- دانشجوی دکترای انرژی دانشگاه صنعتی شریف انتهای پیام/م
93/10/14 - 11:20
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: فارس]
[مشاهده در: www.farsnews.com]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 63]
-
اقتصادی
پربازدیدترینها